Entrevista de Selina Otero a Fina Casalderrey en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FV): Por que agora un libro sobre Mozart, de neno? Era unha idea que xa tiña de hai tempo ou xorde agora por algo concreto?
– Fina Casalderrey (FC): Ás veces unha idea chama á porta literalmente… Hai dous anos, un pouco antes de comezar este pesadelo da COVID, Luís Soto, virtuoso frautista da Real Filharmónica de Galicia, veu á miña casa cun CD na man, Mozart á galega, e unha proposta nos beizos: “Queres escribir unha historia para esta música?”. Fusionara catro cuartetos para frauta e cordas de Mozart con música popular galega: O Alalá das Mariñas, o Pousa pousa, A saia da Carolina… Hei dicir que a miña primeira reacción foi de desconcerto, vaia ousada excentricidade tratar unir música clásica coas cantigas de sobremesa das festas na casa. Pero ao tempo que falaba con entusiasmo contaxioso, púxome o CD e… Oh, marabilla! xurdiu a maxia, recoñecín entre a música clásica o Alalá das Mariñas!, poño por caso, pero non percibín ningún cambio brusco. Era a mesma peza! Seduciume e dixen “SI”. Así comezou todo.
– FV: Supoño que a figura dun xenio músico dende a infancia é moi atractiva para a rapazada… (e non só para a rapazada, tamén para os maiores).
– FC: Imaxinemos un neno que con catro aniños xa toca o clavicordio, con seis comeza a facer pequenas composicións, toca o violín e dá concertos polas máis selectas cortes europeas, viaxando continuamente, pasando meses, e incluso anos, fóra da casa, que é aclamado coma un cantante pop ou de rock, que, cando volve á casa, os domingos dá concertos improvisando a música e a xente paga por entrar, que toca co teclado tapado, cos ollos vendados…, que nunca foi á escola con outros rapaces… Un neno que, por non lle permitiren ser tal, se comporta coma un neno toda a vida. Que, con once anos, foi encerrado nun cuarto para compoñer un oratorio espiritual; o Arcebispo Real, Segismund quería comprobar se era realmente el quen compoñía. Un neno con teima por todo o escatolóxico, hiperactivo, que padecía o síndrome de Tourette… Un neno prodixio, un xenio da música con oído absoluto. Claro que interesa!
– FV: En que se baseou, como se documentou sobre a vida do xenio?
– FC: Non é un personaxe descoñecido, calquera neófito no tema sabe algo da súa personalidade inqueda, sóalle A frauta máxica, As vodas de Fígaro, ou o Requiem de encarga, que el, xa enfermo, compuxo para o seu propio funeral; pero dos 35 intensísimos anos que viviu este xenio da música -quizais o máis grande de tódolos tempos-, xa non sabemos tanto. Con todo, existen variadas biografías e ampla documentación que mesmo podemos atopar na rede, tanto sobre Mozart coma sobre Leopold, o seu pai, ou Marianne, a súa tamén prodixiosa irmá (aínda que por ser muller fose apartada da música antes de cumprir os dezaoito). Porén, se quería meterme na súa pel tiña que viaxar a Salzburgo, camiñar pola beira do Salzach, visitar o Castelo, entrar na casa de Mozart, colarme nalgún dos seus concertos, aprender a montar a cabalo, acompañalo nas súas longas viaxes: Viena, París, Londres, Italia…… A maxia das lecturas permítennos todo iso sen nos mover da casa e, sobre todo, nesa derradeira viaxe que o mundo descoñecía… (…)”
Arquivo da categoría: Entrevistas
70 minutos con Ana Romaní e Chus Nogueira, sobre Xela Arias
Elena Gallego Abad: “Levar ese universo ás novas plataformas é un modo de achegar a xente cativa á Galiza máxica”
Entrevista a Elena Gallego Abad en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como xorde esta iniciativa?
– Elena Gallego Abad (EGA): Este proxecto está a dar continuidade ao traballo que se leva facendo ao longo da última década. Dragal non é algo que nacese de golpe.
A nivel literario xa van cinco libros publicados, con traducións ao catalán, inglés e mais ao castelán. No terreo do audiovisual, a produtora Ficción Producciones comezou a traballar coas obras hai uns anos. A idea era facer unha banda deseñada ou un traballo interactivo a partir das novelas da saga Dragal. É un pouco o que se vén materializando agora, levar ese universo ás novas plataformas dixitais.
A partir dos libros créase unha idea, un universo, e comeza a xurdir un proxecto educativo. Digamos que este é outro chanzo, tamén se pode empregar no eido da educación.
É unha forma de que a xente cativa se achegue a esa Galiza máxica e ademais, dada a súa proximidade ao mundo dos videoxogos, ofrecerlles algo que sexa un pouco novo. O universo literario foi o que deu a idea para levar a cabo máis iniciativas, son carreiras que van moi paralelas. (…)
– ND: Indo ás orixes, como naceu este universo literario?
– EGA: Todo comezou por un “cabreo” co meu fillo. En 2008 el era adolescente e nese momento practicamente non había fantasía en galego, quizais algunha tradución e pouco máis. Eu son moi lectora e cando ía a calquera feira do libro dicíalle que collese algún que lle gustase. A el só lle gustaban os dragóns e todo o que había era en castelán. Foi un pouco cando dixen “se non hai nada, escríboo eu”. Aí saíu esa mirada do meu fillo de “mamá, pero como vas escribir unha novela de dragóns, estás tola”. Foi cando xurdiu o reto, naceu un pouco así.
Agora xa van cinco libros. A partir dese primeiro seguimos escribindo. Cando rematou a primeira triloxía foi cando Ficción Producciones fixo a proposta para levar o universo literario un pouco máis alá, ao audiovisual. Daquelas sementes, agora saíron estes primeiros gromos verdes.
– ND: Cal é a situación da literatura fantástica en galego?
– EGA: Agora hai editoras que non existían antes, novas autoras e autores e moita máis variedade. Chamoume a atención que, cando comecei a escribir, non houbese nada. Dragal é, até onde eu sei, a saga fantástica co maior número de libros escritos orixinalmente en galego. Cando escribín a primeira triloxía, non existía ningunha en galego. Nese momento non atopabas nada, agora a situación vai mellorando aos poucos.”
70 minutos con Manuel Lourenzo e Manuel Xestoso
A editorial Hugin e Munin celebra dez anos traendo outras literaturas ao galego
Artigo de Manuel Xestoso en Nós Diario:
“Hugin e Munin son os nomes dos dous corvos compañeiros de Odín que viaxan cada día arredor do mundo para recoller novas e levarllas ao deus nórdico. O nome de Hugin está asociado ao pensamento; o de Munin, á memoria. Hugin e Munin son tamén as figuras que bautizaron a editorial especializada en traducións fundada por Alejandro Tobar hai agora dez anos, pensada para recoller información sobre o vasto mundo literario e achegala á Galiza.
Até non hai moito tempo, unha editorial especializada en traducións era, segundo unha opinión moi estendida, unha aventura sen futuro. En 2005 Rinoceronte Editora inaugurou esa nova vía e a tradución, un elemento de normalización imprescindíbel para calquera cultura, comezou a abrirse paso na realidade cotiá das persoas lectoras do país.
“Cando comezamos, vimos que faltaba unha editorial xeralista de alta literatura”, comenta Tobar en conversa con Nós Diario. “Comezamos con Bukowski e Mark Twain, e axiña incorporamos nomes como os de Mary Wollstonecraft ou Thomas Hardy. Logo, coa incorporación de Xavier Senín e Isabel Soto ao corpo de tradutores, apareceron os franceses: Raymond Roussel, Pierre Loti, Villiers de L’Isle-Adam…”. A lista que proporciona Tobar é longa: nestes dez anos editaron 108 títulos que xa pasaron a formar parte do acervo cultural do galego.
Non obstante, ao mercado, talvez por inercias moi arraizadas, segue custándolle admitir eses novos textos. “Agora mesmo, na Galiza estamos na mesma media que en Europa, arredor dun 20% dos títulos que se editan corresponden a literatura traducida. Foi un avance que se deu de maneira case xeométrica nos últimos anos. Mais se nos fixamos nas tiraxes, no número de exemplares, as cifras cambian. Se unha novela de autoría galega anda entre os 800 e 1.200 exemplares, nós movémonos arredor dos 300, aínda que tamén é certo que as novas técnicas dixitais nos permiten facer reimpresións de poucos exemplares, en función das necesidades de mercado. Falamos dun núcleo de persoas lectoras que medra moi de vagar, mais sen retrocesos. Antes custábanos esgotar os 250 exemplares cos que comezabamos e agora estamos quedando curtos nas estimacións” explica Tobar. (…)”
70 minutos con Marica Campo, Emma Pedreira e Kathleen March
Cuestionario Proust: Francisco Castro, desde Lecturafilia
Entrevista a Francisco Castro en Lecturafilia:
“O principal trazo do teu carácter? A constancia.
Que calidade aprecias máis nun home? A sensibilidade.
E nunha muller? A intelixencia.
Que agardas das túas amizades? Amor.
O teu principal defecto? Tendo a afogar, ás veces, en vasos de auga.
A túa ocupación favorita? Facer música.
O teu ideal de felicidade? Estar coa miña xente tirado no chan mentres arde a leña na cheminea.
Cal sería a túa maior desgraza? Que os que me queren deixen de quererme.
Que che gustaría ser? Un dos membros dos Beatles.
En que país desexarías vivir? Onde vivo. En Vigo, en Galicia.
A túa cor favorita? O negro, coma Johnny Cash.
A flor que máis che gusta? As orquídeas.
Que paxaro prefires? As rolas. Lémbranme á infancia.
Os teus autores/as favoritos en prosa? Borges, Philip Roth.
E poetas? Borges. O Celso Emilio de amor, máis que o cívico. Walt Whitman.
Un heroe de ficción? Non teño.
Una heroína? Non teño.
O teu músico ou música favorito/a? Claramente, os Beatles.
O teu pintor ou pintora preferido/a? Salvador Dalí.
O teu heroe ou heroína na vida real? O meu pai.
O teu nome favorito? Naia.
Que hábito alleo non soportas? O hábito de moita xente de conducir poñéndonos en perigo aos que conducimos ben.
Que é o que máis detestas? A deslealdade.
Unha figura histórica que che poña mal corpo? Santiago Abascal.
Un feito histórico que admires? A revolución cultural xuvenil dos anos 60 do século pasado.
Que virtude desexarías posuír? A tranquilidade.
Como che gustaría morrer? Coa cabeza no meu sitio e de súpeto, sen enterarme.
Cal é o estado máis común do teu ánimo? Optimista.
Que defectos che inspiran maior indulxencia? A falta de atención.
Tes unha máxima ou lema de vida? Si: relativiza. Mañá sae o sol de novo.”
70 minutos con Yolanda Castaño
Cuestionario Proust: Arantxa Nogueira, desde Lecturafilia
Entrevista a Arancha Nogueira en Lecturafilia:
“1. O principal trazo do teu carácter? Difícil… se fose un, creo que o compromiso, a lealdade.
2. Que calidade aprecias máis nun home? A disidencia (ergo, a autocrítica).
3. E nunha muller? A xenerosidade.
4. Que agardas das túas amizades? Que me sigan querendo, con todo (tamén con todo o que significa querer).
5. O teu principal defecto? Son moi sensíbel e moi arroutada. Mala combinación.
6. A túa ocupación favorita? Ler, escribir, bailar, beber cervexa coa xente que quero e coa que estou aprendendo a querer.
7. O teu ideal de felicidade? A miña xente querida, unha casa con galería e “unha biblioteca que nos sobreviva a todas”.
8. Cal sería a túa maior desgraza? Ficar soa (sen o mar, sen o barco e sen un nós ao que dicir nós).
9. Que che gustaría ser? Feliz. Tamén actriz de musical.
10. En que país desexarías vivir? En Galiza, nunha Galiza outra (na de Feijóo non, desde logo).
11. A túa cor favorita? O verde-fraga.
12. A flor que máis che gusta? O estralote.
13. Que paxaro prefires? Son ornitofóbica! Pero ás aves que non voan non lles teño tanto medo… por exemplo, o fraileciño.
14. Os teus autores/as favoritos en prosa? Virginia Woolf, Milan Kundera, Eduardo Blanco Amor, Berta Dávila…
15. E poetas? Wislawa Szymborska, Sylvia Plath, Ana Cristina Cesar, Ana Romaní, Lupe Gómez, María Lado…
16. Un heroe de ficción? O pequeno vampiro.
17. Una heroína? As Sailormoon.
18. O teu músico ou música favorito/a? Ataque Escampe (sempre fan) e este ano escoitei moitísimo a Zahara.
19. O teu pintor ou pintora preferido/a? Marc Chagall e ultimamente estou obsesionada con Alice Neel.
20. O teu heroe ou heroína na vida real? Podería dicir, por exemplo, miña avoa. Pero, en xeral, todas as miñas amigas.
21. O teu nome favorito? Xan e Celtia (así digo sempre que se van chamar as miñas fillas futuras!).
22. Que hábito alleo non soportas? A falta de compromiso.
23. Que é o que máis detestas? O narcisismo.
24. Unha figura histórica que che poña mal corpo? Unha só? E de que historia? Desta que nos contaron case todo o mundo me pon mal corpo…
25. Un feito histórico que admires? Calquera levantamento dun colectivo oprimido fronte a un poder opresor.
26. Que virtude desexarías posuír? A paciencia.
27. Como che gustaría morrer? De vella, nun soño grande e demorado.
28. Cal é o estado máis común do teu ánimo? Melancólico.
29. Que defectos che inspiran maior indulxencia? Os que parten da inocencia.
30. Tes unha máxima ou lema de vida? Vivir intensamente, que se non para que.”