Arquivo da categoría: Entrevistas

Nus, a nova novela de Manuel Gago: “Os coiristas dos 80 foron os primeiros en decatarse do poder da imaxe nas protestas sociais”

Publicado o por

Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Nus é un retrato irónico e irreverente da contraditoria Galicia dos 80 a través das aventuras dun crápula. A novela sitúanos na revolución nudista nas praias galegas e as convulsións políticas e sociais da época. O autor conta a historia desta época desde a perspectiva da clase alta e adéntrase na literatura erótica. A entrevista pode verse aquí.”

Antonio M. Fraga: “Decidir que queres ser na vida é moita presión”

Publicado o por

Entrevista a Antonio Manuel Fraga en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FV): Cal foi a inspiración para este libro [santoamaro]?
– Antonio Manuel Fraga (AMF): No próximo, no que está preto de min. A praia que serve de escenario único a esta historia está a dez minutos da miña casa. E os personaxes que transitan polo libro están moi próximos á rapazada coa que traballo a diario, aínda que tamén teñen moito de min. Como Voldemort cos horrocruxes, deixei un anaquiño da miña alma en cada un deles.
– FV: Ten moitas referencias musicais…
– AMF: A música serviume de ponte interxeracional para me achegar aos rapaces e rapazas que protagonizan a novela. A min gústame moito a música, está moi presente no meu día a día. A medida que escribía a novela fun creando unha lista de reprodución cos temas que ían aparecendo na historia. Esa foi a banda sonora do meu proceso de escrita.
– FV: O libro ten un estilo lingüístico moi propio ou próximo á rapazada, foi difícil?
– AMF: Non sabería dicir se foi difícil. Tratei de ser moi rigoroso con este tema, iso si. Quería que os diálogos fosen o máis realistas posibles e, para iso, os personaxes tiñan que falar coma os mozos e as mozas desa idade. Con todo, non quería pasarme de freada e caer na parodia, así que tratei de abrir ben as orellas e escoitar como falan, que palabras e expresións son as que máis empregan. Iso axudoume tamén a definir os distintos caracteres, pois cada un, cada unha, fala dun xeito distinto porque, malia pertenceren á mesma cuadrilla, teñen tamén personalidades e intereses moi diferentes. Foi un proceso bonito.
– FV: Que pretendía conseguir con esta aproximación?
– AMF: Quería que cando alguén lea o libro lle resulte imposible pensar que David, Begoña, Marta ou Fer non existen, que son só personaxes de ficción. E tamén que cando unha rapaza de Redondela ou un rapaz de Rábade se meta na historia de santoamaro pense: “Vaia! Esta persoa lémbrame moito á miña amiga, ou ao meu compañeiro, ou ao meu namorado”. En resume, quería darlle vida propia aos personaxes.
– FV: O libro conta temas moi actuais nesas idades pero tamén comúns noutras xeracións. Que similitudes percibe con respecto á súa adolescencia-mocidade?
– AMF: Creo que a incerteza ante o futuro é común a todas as xeracións cando se achegan a esta idade, na que soportas unha presión enorme para que decidas quen vas ser na vida adulta. Eu trato decote con pais e nais que reciben os pequenos fracasos ou indefinicións dos fillos e fillas como unha traxedia. Sempre trato de lles subliñar que un ano non é nada na vida dunha persoa, e que, ás veces, necesítase tempo para decidir o camiño que se quere percorrer. (…)”

Marga do Val: “Cousas significa un paso adiante na narrativa galega, nese proceso de renovación que iniciaron os autores de Nós”

Publicado o por

Entrevista de Xoán Costa a Marga do Val en Nós Diario:
“- Nós Diario (ND): Cousas nace moi ligada á prensa …
– Marga do Val (MV): As narracións breves e as súas correspondentes ilustracións, unha non vai sen a outra, que configuran o libro de Cousas, chegaron ao público a través da prensa, foron publicadas en xornais como A Nosa Terra, Galicia ou El Pueblo Gallego e en revistas como Nós e Céltiga. A prensa tiña e ten un labor fundamental en achegar arte, neste caso literatura e ilustración ao público en xeral, que a arte entre nas casas, nos lugares de reunión e que sexa materia de conversa. Contribúe a prensa a normalizar unha lingua e a visibilizar a literatura.
– ND: … e agora fai parte dun coleccionábel sobre libros galegos do único xornal en galego que existe na Galiza…
– MV: Considero unha feliz idea que Nós Diario, dalgunha maneira, recolla ese testemuño.
– ND: Que é, que son, as Cousas?
– MV: É un libro singular na literatura galega, excepcional. O seu propio autor compila eses textos que foi publicando na prensa, cos que crea un xénero literario propio dentro da narrativa, que se caracteriza pola simbiose entre a narracióm e a ilustración, pola brevidade e pola linguaxe clara, que foxe da artificialidade formal. O ilustrador e o escritor que conviven en Castelao, traballan xuntos: pinta con palabras o que a imaxe conta. Son breves relatos e todos, todos emocionantes.
– ND: Que supón Cousas no sistema literario galego?
– MV: Cousas significa un paso adiante na narrativa galega, nese proceso de renovación que iniciaron os autores de Nós. Cousas é un pano que nos mostra a sociedade galega de inicios do século XX, ese mundo de cambios sociais coa desaparición da fidalguía e onde as clases populares son fundamentalmente as protagonistas. Esa voz, pensamento, esa forma de entender o mundo e actuar das personaxes é a cerna da obra. Cousas mostra a dignidade do pobo galego, neste sentido, como en Cantares gallegos de Rosalía de Castro, é a voz dese pobo a cerna da obra.
– ND: Como convencería alguén para ler, ou reler, as Cousas?
– MV: Sen dúbida a beleza das historias, a emoción que se transmite en cada “Cousa”, desde o lirismo da nena á que chaman a Marquesiña, desde a memoria do pobo que vai gardando a Siña Sinforosa até os anceios e as arelas de ser nais de dona Micaela ou de dona Florinda. Sen dúbida a actualidade da mensaxe que podemos atopar na “cousa” que fala do pai de Migueliño, hai moitos Migueliños e moitos pais coma ese nestes tempos; tamén hai moitos Panchitos que chegan a este país e constrúen aquí a súa identidade, a de ser galegos… Cousas tan actuais que nos lembran que na paisaxe sempre hai algo máis. Cousas é un libro co que está ben crecer, como con Cantares Gallegos ou Follas novas, unha obra en que cada lectura é unha nova lectura, unha nova descuberta. Unha obra que, insisto, emociona. Escrita tamén para que as persoas aprendan a emocionarse.”

Olivia Rodríguez: “O porco de pé é a primeira novela urbana galega moderna”

Publicado o por

Entrevista de Xoán Costa a Olivia Rodríguez en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Que é O porco de pé?
– Olivia Rodríguez (OR): É a primeira novela urbana galega moderna e a primeira en recoller as técnicas narrativas que se estaban a ensaiar en Europa e América desde a Fin de Século ata os anos 20. Forma parte do plan literario consensuado no seo do grupo Nós: unha narrativa histórica, obra de Otero Pedrayo; e unha narrativa testemuñal da contemporaneidade, obra de Risco e tamén -coa orixinal mestura artística das Cousas-, de Castelao. Tras o calote da anunciada mancomunidade galega e coa prohibición de toda actividade política, Risco animaba o primeiro día do ano 1928 a Antón Losada a non renunciaren os irmandiños a escribir: “Compre que teñamos pol-o menos unha aitividade literaria: non deixar por dicir nada do que se deba decir, e é moito”.
Risco elixe un enfoque humorístico na liña da caricatura grotesca. Este código de lectura da novela, na que non se mencionan en momento ningún os termos caciquismo nin ditadura-, obedece á necesidade, dada a censura gobernamental, de reflectir oblicuamente un espazo, un tempo e uns personaxes-tipo tomados da realidade galega.
– ND: É un texto vangardista?
– OR: Totalmente e conscientemente vangardista. Risco é o introdutor das correntes de vangarda a través de traducións de literatura estranxeira e mediante artigos-ensaio que el xa publicaba en La Centuria (onde apareceu o seu manifesto de cerna simbolista, “Preludio a toda estética futura”, 1917). Continuará, en A Nosa Terra desde 1918 e en Nós, desde 1920 -entre outras tribunas- , dando a coñecer o que se estaba a facer fóra para incorporalo á nova arte e á nova literatura galega, sen pasar pola alfándega madrileña. As fontes eran maiormente catalás, portuguesas, francesas, centroeuropeas… Mesmo por carta orientou Manoel Antonio, que hoxe representa o cumio dunha vangarda galega e universal.
– ND: Cal é a pervivencia deste texto na actualidade?
– OR: Polo contido da historia, está viva desafortunadamente, pois experimentamos como se encetaron, cos caracteres propios do noso mundo cen anos posterior, algunhas das eivas denunciadas na novela: unha separación cada vez maior entre as castes sociais, un comportamento das elites que as afasta a pasos axigantados do ben común, perda do prestixio da cultura, colonización, barbarie, etc. En fin, sen poñernos pesimistas, é aquí onde ten hoxe sentido positivo a mensaxe da novela, porque é unha chamada á capacidade de sumarmos individualidades conscientes para enfrontarmos colectivamente a todos estes retos.
Pola forma, a novela está viva como modelo de literatura satírica de denuncia e resistencia: unha literatura para rir por non chorarmos, que facilita o coñecemento da realidade, establecendo entre o mundo que representa e nós a distancia emocional necesaria. Risco soubo facelo e ata el mesmo se caricaturizou en O porco de pé creando a figura, un chisco o seu alter ego, do doutor Alveiros, teósofo lanzado á política nacionalista que sucumbe esmagado baixo o símbolo do superporco.”