Fina Casalderrey: “A solidariedade real, sen intereses, adoita chegar no lado dos que pouco ou nada teñen”

Entrevista de Antón Escuredo a Fina Casalderrey en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): O seu relato fala da vida e tamén do xornalismo, de que non todo vale para transmitir unha noticia. É unha tarefa difícil nos tempos actuais?
– Fina Casalderrey (FC): A guerra en Ucraína só foi unha escusa para situar o relato na actualidade. As guerras, todas, son sempre atroces e inxustas para a poboación que as sofre; pretendín facer unha pequena reflexión sobre o feito de que non todo vale para chamar a atención do receptor dunha noticia, hai unha deontoloxía escrita nas nosas conciencias que nos fai dar cos límites dos nosos actos.
Precisamente, a única obxectividade que pode mostrar o ser humano á hora de contar o que ve, é a honestidade: contalo desde o seu ángulo. Pero, claro, o morbo “vende” e tenta.
Non hai máis ca fixarse cando nos preveñen de algo que nos van mostrar: “Advertímoslle que as imaxes que veñen deseguido poden ferir a súa sensibilidade”, unha maneira eficaz de reclamar a nosa atención.
E o que me parece rotundamente inaceptábel é incitar adrede á devandita curiosidade enfermiza; poño por caso, provocando a caída dun refuxiado cunha cambadela para que a foto teña máis impacto. Persoalmente, no seu día, conmovérame moito a historia de Omayra Sánchez, á que se alude no relato.
– ND: Situacións extremas como a pandemia ou a guerra deixaron en evidencia moitas inxustizas na nosa sociedade que antes semellaban inexistentes?
– FC: As catástrofes sempre destapan inxustizas que se agravan coa nova situación. Nun naufraxio, os que primeiro se ven son os corpos que aboian na superficie… Negocios de máscaras, xeles, armas… Nestas situacións volven agromar novas fortunas e, loxicamente por cada novo rico, moitos máis pobres. Destápase a miseria humana tanto dos que cometen esas irregularidades coma dos que as permiten.
A solidariedade real, sen intereses, adoita chegar no lado dos que pouco ou nada teñen. Estas cousas, sobre todo as que teñen orixe no propio ser humano, provocan un sentimento de impotencia e desencanto na poboación en xeral.
Sabemos de corrupcións a grandes niveis, de ilegalidades demostradas que quedan impunes… Hoxe é máis doado, para ben (menos valos de censura) e para mal (as fake news circulan á par das informacións veraces), que polas redes sociais nos chegue información que doutro xeito non coñeceriamos.
Porén, creo aínda no ser humano, e non sei se desde esa inxenuidade que me contaxiou o feito de estar corenta anos rodeada de nenos e nenas, non quero perder a cripta dos soños, da utopía. O mundo non está ben, pero podemos cambialo. (…)”

Manuel Rivas: “A imaxinación e a creación literaria tamén son modos de informar e relatar a realidade”

Entrevista de Antón Escuredo a Manuel Rivas en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Podería ser perigoso o avance da tecnoloxía?
– Manuel Rivas (MR): Non é que poida ser perigoso, é que xa o é. Depende de como utilicemos a tecnoloxía mais actualmente estamos a vivir nun mundo dominado pola síndrome do medo a ficar fóra.
Un perigo importante é pensar que a tecnoloxía pode solucionar os problemas que a humanidade non é capaz de solucionar. O ‘solucionismo tecnolóxico’ é unha superstición que é moi perigosa; na actualidade temos unha emerxencia climática e ambiental que converteu o noso mundo, en parte, nun inferno e as novas tecnoloxías están a ser utilizas en gran medida para a sobreexplotación medioambiental máis do que para buscar unha solución a esa enorme problemática.
– ND: Este avance da teconoloxía pode facer que nos deshumanicemos?
– MR: Oxalá nos deshumanizásemos! O que estamos a facer co resto de especies do planeta é unha desfeita. Até os anos 70 había pitas do monte na Galiza, agora non queda ningunha. Practicamente non hai osos nos montes galegos e xa case non hai vagalumes no país.
Son situacións absolutamente anómalas que se acaban convertendo en normais, a desfeita acaba substituíndo o que debería ser normal e o inaceptábel acábase aceptando. Evidentemente temos que pensar noutra humanidade, unha humanidade en que o resto de seres existentes non sintan espanto de nós. Somos unha especie que causou sucesivos ecocidios e moitísimo dano. É preciso mudar a nosa perspectiva con todo aquilo que nos rodea.
Voltando ao comezo, creo que a literatura pode desempeñar ese papel de crear realidades alternativas. Parte da nosa natureza é a vangarda creativa e é moi bo que teña hábitats novos como Nós Diario que é toda unha esperanza de futuro.”

Rianxo: actividades dos 23, 24 e 25 de xullo na Feira do Libro 2022

Rianxo: actividades do 22 de xullo na Feira do Libro 2022

A Coruña: II ascenso á Pena da Vixía, con Xurxo Souto

O 22 de xullo, ás 20:00 horas, con saída desde a biblioteca da Asociación Veciñal Atochas Monte-Alto (rúa da Torre), na Coruña, terá lugar o II ascenso á Pena da Vixía, con Xurxo Souto.
Situada en Monte-Alto, ao pé do depósito de augas, a Pena da Vixía é un lugar significado desde tempos antigos. Alí atopou Francisco Tettamancy a rocha dos petróglifos que se custodia no Museo do Castelo de San Antón. Alí estaba a garita dende a que o vixía controlaba a entrada dos barcos cara ao porto. Nos anos cincuenta do pasado século un navío coreano equivocou a ruta e enfilou directamente cara ao Orzán. Afortunadamente o vixía deu aviso para que rectificase a súa derrota. Ese ano, polo Antroido, Canzobre incluíu esta cantarea no seu repertorio:
Pero o vixía, ao velo entrar/ díxolle en coreano:
telefuken pola China/ que che poden atracar.
A Pena da Vixía é hoxe un lugar invisíbel para a maioría das persoas que habitan esta cidade. En clave de celebración, XX anos de literatura, Xurxo Souto convídanos a unha viaxe cara ao espazo interior.
Recoméndase a quen o teña, que acuda cun exemplar de O Retorno dos Homes Mariños, ou de A Gran Travesía de Chiruca Macallás, novelas moi vencelladas con este espazo.

Víctor F. Freixanes: “Facer literatura é traballar o idioma, recrealo; reconstruír o mundo a través das palabras”

Entrevista de Antón Escuredo a Víctor Freixanes en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): A literatura foi da man do xornalismo desde os inicios da prensa. Porén, hoxe acostumamos a ver un xornalismo afastado de toda literalidade, que mesmo prima a inmediatez dos feitos sobre o fondo dos mesmos. Cre que os medios de comunicación deben —debemos— apostar máis nos contidos literarios?
– Víctor Freixanes (VF): Desde os primeiros tempos as publicacións periódicas incorporaron creación literaria á súa oferta, tanto en prosa como en verso. O Diario de la Coruña, por exemplo, primeira mostra de xornalismo galego, que dirixía en 1808-1809 Manuel Pardo de Andrade, acolle nas súas páxinas composicións poéticas case como sección fixa, e non esquezamos que a primeira novela en lingua galega, a Maxina de Marcial Valladares, apareceu por entregas en 1880 na Ilustración Gallega y Asturiana que dirixía Manuel Murguía.
A tradición vén de moi atrás, o que sucede é que nos últimos tempos o produto xornalístico, o seu principal soporte, mudou, e a creación literaria desenvolveu os seus propios soportes, o libro fundamentalmente, se acaso agora tamén as redes. Pero a literatura esta aí. As mellores crónicas e reportaxes teñen un compoñente literario obxectivo que, ademais de atractivas, fai que resulten máis eficaces. Certo que o rexistro literario ten unhas características moi distintas do rexistro xornalístico, aínda que a literatura estea presente nos dous casos. Eu non escribo igual cando escribo para os xornais que cando asumo, libre de condicionantes, o rexistro da literatura. Neste segundo caso a lingua non é só un vehículo de comunicación, é un territorio autónomo, que adquire sentido por si mesmo. Facer literatura é, principalmente, traballar o idioma, recrealo; en certa maneira reconstruír o mundo a través das palabras. (…)”