Xosé Carlos Carracedo Porto, gañador da terceira edición do Premio Exeria de creación literaria

Desde o Concello de Santiago de Compostela:
“Convocado pola Concellaría de Capital Cultural de Santiago en colaboración coa Residencia Literaria 1863, xestionada pola escritora Yolanda Castaño, o Premio Exeria a proxectos de creación literaria escolleu a proposta do compostelán Xosé Carlos Carracedo Porto como a gañadora da súa terceira edición.
A decisión foi tomada por un xurado conformado por expertos da área compostelá no mundo do libro, como son a escritora Rosa Aneiros, a editora e xestora cultural Eva Mejuto e a editora Andrea María Jamardo, que escolleron o proxecto gañador entre as sete propostas presentadas a concurso.
O xurado acordou por unanimidade conceder o premio a Xosé Carlos Carracedo Porto pola súa proposta dunha “novela arredor da infancia, a memoria e a identidade” que cualificaron como “un proxecto sólido, con grande ambición literaria e cun plan de traballo ben definido e artellado e viable no tempo”. O fallo tamén destacou “a definición dos espazos, estrutura e personaxes avalan o compromiso e a responsabilidade creativa do proxecto, ademais da vinculación expresa do proxecto coa cidade de Santiago e pon en valor a súa “calidade literaria”.
O escritor aloxarase na residencia Residencia La Baldi, situada na aldea de Montegiovi, no sur da Toscana, para concentrarse durante catro semanas no proxecto literario que presentou. (…)”

Felipe Senén: “Reivindico o ser humano como célula fundamental da creatividade, que era a mensaxe da Xeración Nós”

Entrevista a Felipe Senén en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Recolleu este domingo o premio Freire Carril da súa edición de 2024. Feliz polo recoñecemento?
– Felipe Senén (FS): Sempre alegra que institucións de tipo popular como esta lle vixíen a un na súa ansia de dar a coñecer as cousas da nosa cultura, para defendela e promovela, como é o caso do noso patrimonio cultural.
– ND: Este galardón ten un carácter fondamente democrático. Outórgalle iso aínda máis relevancia aos seus ollos?
– FS: Asi mesmo é, tal como o dis. Desde sempre forma parte da miña profesión o estar vinculado á historia da cultura galega, a esa ansia de divulgar tantos aspectos descoñecidos das nosas tradicións, da nosa creatividade… todo iso forma parte da cultura, e a miña mensaxe sempre vai dedicada a iso, pois ademais a cultura é un valor, un espírito e unha marca que está nun proceso de degradación, como un valor de consumo para liturxias, actos, publicacións…
Persoalmente, eu defendo que a cultura lévase posta, e estou feliz de que desde a A. C. Agromadas se entendese esta mensaxe tan reitierativa miña, de reivindicar o ser humano como célula fundamental da creatividade, que a fin e ao cabo era a mensaxe da Xeración Nós, a de Cuevillas, a de Risco… (…)
– ND: Aos seus 76 anos, que lle queda por facer a Felipe Senén?
– FS: Simplemente continuar (ri). A cuestión é facelo ben, e que a xente entenda o que dis, algo que unha palabra galega tan bonita resume como “ter ansia”. Nesa necesidade de servir tamén podo referenciar outra palabra moi galega e que está moi perdida, enxergar, é dicir, pór os cinco sentidos nas cousas, con sabedoría, aplicando o que aprendiches, analizando as cousas con obxectividade e compartindo de formas moi diversas, a través da palabra ou do que poidas escribir. (…)”

Arantza Portabales: “Que haxa rapazada que le en galego significa que non teñen medo de achegarse á lingua”

Entrevista de Laura Veiga a Arantza Portabales en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Que significa para vostede recibir este premio?
– Arantza Portabales (AP): Eu só escribo para que alguén o lea. Saber que a xente dos clubes de lectura me está escollendo a min é marabilloso; e, en concreto, nos clubes dos centros escolares, cuxa función é a promoción da lectura. E despois está a segunda parte, porque eu sempre que podo intento ir e compartir con eles o que lles supuxo a lectura, e é unha experiencia moi agradábel. A rapazada é súper sincera: ás veces din que un libro non lles gustou ou que non lles gusta ler, pero moitas outras veces tamén me din que lles encantou, que o pasaron moi ben lendo, e esa é unha sensación moi boa. E sabes que é verdade porque tampouco teñen nada que perder.
Moitas veces parece que temos a sensación, como a tiñan os nosos pais con nós, de que antes era mellor, que agora non len e que están todo o día co móbil. Como se nós non estivésemos. E ademais non é certo: a rapazada le e moita incluso escribe. Para min, este é o premio do público, do “boca orella”.
Tamén é moi importante o que vai nos libros, e para min a novela negra, como dicía Domingo Villar, é unha escusa para entrar no debate de moitas cousas. Desde estas historias podemos tratar a violencia de xénero, o abuso sexual ou o perigo das redes sociais.
– ND: Tendo esta experiencia, como percibe a situación da lectura entre a mocidade?
– AP: Penso que é a mesma que a das persoas adultas. O móbil cómenos moitísimo tempo, a todas. E o máis preocupante é que nós estamos dispostas a renunciar a el. Ao final eu, cando era nena, tiña unha televisión con dous canais, un coa misa e o outro cunha carta de axuste durante 22 horas ao día. Non viaxábamos, non tiñamos internet. Os libros eran esa ventá para o mundo, eran o único que tiñamos. Agora iso perdeuse porque a oferta de ocio é moito máis ampla. Hai que esforzarse moito para que atopen a maxia da lectura.
O outro día estiven nun club da ONCE no que dixeron algo que me pareceu totalmente certo: “A literatura é moi especial, porque nun libro entramos todos en igualdade de condicións. Os que ven e os que non”. A literatura permítenos sentir, e por iso tamén as emocións dos libros son superlativas –cando un sofre, sofre moito–. A literatura supón unha conexión coa parte máis racional e intelixente do ser humano, fai que non nos durmamos. Temos que defendela a capa e espada, e por iso é tan fundamental o labor que fan as bibliotecas escolares. (…)”

Marilar Aleixandre, Premio Luís Porteiro Garea polo seu compromiso coa lingua galega no ensino das ciencias

Desde Nós Diario:
Marilar Jiménez-Aleixandre, catedrática da Área de Didáctica das Ciencias Experimentais e desde 2017 profesora ad Honorem da Facultade de Ciencias da Educación da USC, vén de gañar o Premio Luís Porteiro Garea na súa sétima edición. Este galardón busca recoñecer publicamente o esforzo de persoas ou colectivos a prol da normalización do uso do galego na universidade.
O xurado decidiu por unanimidade recoñecer a profesora Jiménez-Aleixandre polo seu compromiso e a súa defensa da lingua galega no ensino das disciplinas científicas, “do que ela se erixe como símbolo na nosa universidade xa que foi pioneira no ensino das ciencias en galego na Educación Secundaria e na elaboración de materias didácticos dende o ano 1976”.
Destaca ademais o xurado o seu exercicio como docente na área de Didáctica das Ciencias Experimentais durante máis de vinte anos “nos que conxugou dun xeito inusual a forte dimensión humanística coa científica”. “Recoñecida e premiada en todas as súas facetas, o seu compromiso co galego cohesiona transversalmente a súa dedicación”, reza o ditame.
A catedrática ad Honorem recibiu o premio “cunha enorme alegría” porque recoñece o seu “compromiso co galego na Universidade”, pero tamén a súa etapa na Educación Secundaria, “e sobre todo no campo das ciencias”. “O galego -advirte- é unha lingua que pode e debe ser utilizada no ensino das ciencias, e empregala supón estabelecer un modelo para o alumnado que conformará as vindeiras xeracións de docentes”, dixo.
Manifesta ademais a súa ledicia por compartir este premio con “persoas moi prezadas para min”, como o profesor Manuel Bermejo, gañador da primeira edición e xustamente a persoa con quen ela comezou a traballar na USC, ou Margarita Ledo, gañadora do Porteiro Garea na pasada edición, “amiga e compañeira”. (…)
O xurado desta sétima edición estivo composto polo reitor Antonio López, quen delegou no vicerreitor Gumersindo Feijoo Costa, e por Rita Gradaílle Pernas, Manuel Núñez Singala, Patricia Regal López e Óscar Rodríguez Figueiras. O premio entregarase nunha cerimonia pública a desenvolver no mes de setembro, coincidindo co aniversario da lección pronunciada polo profesor Porteiro Garea. (…)”

Ditame #EnredandoCoGalego 2024

“O poeta e performer Samuel Merino e a poeta, escritora e performer Silvia Penas, e o poeta e escritor Lois Pérez, membros do xurado do #EnredandoCoGalego 2024, reunidas o luns 10 de xuño, sobre os centos de traballos presentados nesta edición,

RESOLVEN

– Destacar a alta calidade dunha gran cantidade de propostas presentadas por todos os institutos participantes e queren dar os seus parabéns a todas as rapazas e rapaces que fixeron o esforzo de escribir e falar en galego e animárense a facer as súas achegas.
– Sinalar a grande variedade dos mesmos, que van dende o microrrelato, o relato breve, o conto, o poema ou o micropoema até podcasts, vídeos de youtube, composicións plásticas, curtas de cinema, cinema experimental, parodias televisivas ou traballos expositivos e mesmo filosóficos.
– Por esta razón, este mesmo xurado solicítalle ás persoas organizadoras que na vindeira edición poida haber algúns premios máis para dar resposta ao enorme talento que existe nos institutos públicos da nosa cidade.

Así, este xurado, logo de longas deliberacións decide outorgar os seguintes premios:

IES Leiras Pulpeiro:
-Terceiro premio a Nahir Prado por O eco do amor perdido, pola súa orixinalidade e tratamento literario que nos mergullan nunha historia de nostalxia e melancolía.
-Segundo premio a Pablo Navia pola variedade da súa proposta, que inclúe vídeo, poesía, microrrelato e monólogo, querendo destacar a plasticidade dos seus versos.
-Primeiro premio, pola calidade da súa obra poética que nos fala da angustia vital, a necesidade de sentir, o anhelo, o paso do tempo ou a música, a Noa Rodríguez.

IES Lucus Augusti:
– Terceiro premio polo valor divulgativo da súa proposta de vídeo arredor dos usos do galego e pola exhaltación da nosa cidade ao traballo Si, son de Lugo!, de Elia García, Emma García, María López, Mariña Souto e Adriana Zordan.
-Segundo premio pola poética intimista e sintética da experiencia do mundo así como o valor para expresar os seus sentimentos na adolescencia a Iago López.
-Primeiro premio, á curta de cinema de ficción en branco e negro titulada Amizade entre inimigos, por contar o encontro fortuíto entre un maqui e un soldado nacional nalgún monte galego durante a Guerra Civil e o uso de recursos narrativos complexos como a analepse, ademais do seu sentido narrativo, o desenvolvemento actoral, o tratamento da imaxe, o argumento e a súa xuventude para Fernando Espiña Lago.

IES Muralla Romana
-Terceiro premio pola obra de teatro O Encontro cos Celtas Galegos polo seu tratamento dramatúrxico e as acotacións escénicas, que exhalta na súa temática parte do pasado lendario do pobo galego a Celia Rodríguez.
-Segundo premio polo poema Nalgún lugar do ar e o relato Tranquilidade infinita a Sara Pico.
-Primeiro premio polo seu relato Ola, son Pedro, un texto confesional, crú e atravesado pola tristeza que se vale da literatura para continuar adiante, a Eric Bedoya.
O xurado quere destacar, malia a non obter premio, a cantiga de amigo de Martín Vila, que nos fixo rir moito cun verso moi especial que di: Ti ríndote co teu amigo e eu aquí / facendo unha cantiga de amigo, así como o traballo de Yasmin Ibrahim Latexos de amor ou o podcast presentado por varias alumnas con recomendacións de lectura.

IES Ollos Grandes
-Terceiro premio, polo seu diálogo coa poética de Luísa Villalta mesturando con habilidade a súa propia expresión, ao Poema a partir de dous versos de Luísa Villalta, de Leire Meilán Rodríguez.
-Segundo Premio polo relato breve titulado Só nós, pola orixinalidade e tratamento literario e intimista, a Carmen Martínez Domínguez.
-Primeiro premio pola súa escrita versátil, variedade de rexistro e pola orixinalidade da súa proposta que inclúe un relato breve de corte humorístico titulado A tenda dos animais faladores e un poema a Mateo Rodríguez.

IES Sanxillao:
-Terceiro premio pola plasticidade e poder evocativo e sintético ao debuxo autoría de M. Dafonte Paz.
-Segundo Premio pola Lectura dramatizada da escena “Lingua vernácula” da obra As alumnas de Paula Carballeira, recente Premio Nacional de Teatro, da autoría do alumnado de Artes escénicas de 2º de bacharelato do IES Sanxillao.
-Primeiro premio pola curta de cinema experimental, nunha homenaxe a Jean Luc Godard, titulado Tantos camiños busquei: baseado no único poema coñecido de Frank Sigmundson, polo seu sentido do risco, a súa proposta visual e o tratamento escénico, que nos conectan co cinema francés de vangarda do século vinte traéndoo á actualidade.”

Xosé Carlos López Bernárdez gaña o XX Premio Cabanillas

Desde Nós Diario:
“O profesor, investigador literario e crítico de arte Xosé Carlos López Bernárdez recibirá o vindeiro 7 de xuño o XX Premio Cabanillas, que conceden o Concello de Cambados (O Salnés) e as librarías Contos e Ramón Cabanillas.
O xurado do premio recoñeceu Bernárdez pola súa edición do poemario Samos (Xerais, 2010) e Obra dramática de Ramón Cabanillas (Xerais, 2001), que realizou xunto a Manuel F. Vieites, constatando que o profesor e investigador de Vigo é “un bo coñecedor da obra do poeta cambadés”. (…)
Aínda que a libraría Ramón Cabanillas xa non está aberta ao público, nesta XX edición mantívose na organización do galardón. Con todo, desde a Concellaría de Cultura de Cambados sinalaron á posibilidade de incluír cambios en vindeiras edicións.
O Concello quere así “gañar implicacións” no premio para “facelo máis grande”, e estuda incluso engadir un novo premio ligado tamén a Cabanillas pero non só de investigación e divulgación da súa figura e obra, senón de creación literaria.””