María Alonso Seisdedos: “A situación mellorou moito no panorama da tradución e temos excelentes profesionais”

Publicado o por

Entrevista de Laura Veiga a María Alonso Seisdedos en Nós Diario:
“María Alonso Seisdedos, filóloga e tradutora, fala do Premio Plácido Castro -da fundación homónima-, no que foi recoñecida pola tradución do catalán ao galego da obra Canto eu e a montaña baila, de Irene Solá, e que lle será outorgado o día 30 de setembro. Alonso fala dos procesos internos no seu labor e dun panorama no que, como ela di, “as novidades literarias duran menos de tres meses”.
– Nós Diario (ND): Como foi saber que gañara o Premio Plácido Castro?
– María Alonso Seisdedos (MAS): Estou moi agradecida, sobre todo tendo en conta que é o único premio de tradución que ten dotación económica. Non deixa de ser curioso e non podo deixar de dicilo, e de agradecer, que esta dotación veña do cociñeiro Paco Feixó. Desde logo non o esperaba, nunca agardo recibir premios: podo desexalo, mais non esperalo porque a min gústame traducir. Fágoo o mellor que podo, como todos os outros tradutores, esforzándonos e dándoo todo. Alén, no caso da tradución literaria, se a fas é porque che gusta moito, porque economicamente non se pode dicir que compense.
Neste caso eu nin sequera me presentara ao premio, o xurado decidiu presentar Canto eu e a montaña baila como supoño que farían con outras das miñas compañeiras. O resto das obras eran boas traducións e non quero quitar méritos ao xurado nin moito menos, mais por que a min? Que ten a miña tradución que non teñan as outras? Supoño que hai que escoller unha e tocoume.
O mesmo pasou cando me deron o Follas Novas por esta mesma obra, podía saír calquera das outras finalistas. Eu nin sequera levaba un discurso preparado. De feito, a chamada polo Plácido Castro recibina o outro día pola tarde: vin un número descoñecido e pensei que era unha eléctrica, por iso contestei dunha forma bastante seca. En canto escoitei unha voz evidentemente galega xa me dei de conta de que non era Naturgy, porque os comerciais xa non están na Coruña, mais eu nin sabía que o premio se resolvía ese día.
– ND: O xurado destacou o respecto á puntuación orixinal. Cal foi a parte más complicada da tradución?
– MAS: Non o sei. Nestes días estaba falando sobre o Ulises e precisamente para min están Ulises por unha banda e pola outra todo o resto. Todo ten dificultades, tamén a literatura infantil. Eu métome no libro, mergúllome. Ao principio cústame todo e até a metade de calquera libro non acabo de entrar nel, é como subir unha pendente, mais despois é como se a mente se habituase a ese estilo.
Neste caso falamos de textos moi diferentes entre si, independentes mais cun nexo común que é a montaña. Non sei explicalo, eu traduzo e déixome levar. O da puntuación sorprendeume un pouco porque en moitas traducións non é o que máis respecto. Hai pouco traducín Léxico familiar de Natalia Ginzburg e desde logo non a respectei para nada porque non me parecía correcta en galego para unha lectura fluída. Entón, non sei canto respectei a puntuación orixinal neste caso, a tradución fíxena xa hai máis dun ano e, como eu si que vivo da tradución literaria, paso dun libro a outro e acabo esquecendo o anterior. Diso tamén ten moita culpa a miña desmemoria. (…)”

Codeseda, Doade, Lalín: presentación de Pola Graza de Deus. A relixiosidade popular en Galicia, de Rafael Quintía

Publicado o por

A compañía Producións Excéntricas gaña o Certame Manuel María de Proxectos Teatrais, na súa 3ª edición, con Auto do Castromil

Publicado o por

Desde a Fundación Manuel María:
“O Salón Teatro compostelán serviu de escenario para a entrega do premio correspondente á 3ª edición do Certame Manuel María de Proxectos Teatrais convocado pola Fundación e Casa-Museo Manuel María coa colaboración das Deputacións da Coruña, Lugo e Ourense; do Centro Dramático Galego; das Mostras de Teatro de Ribadavia, Cariño e O Carballiño e de 33 concellos galegos: A Coruña, As Pontes, Ames, Arteixo, Barbadás, Betanzos, Brión, Cangas, Cambados, Carballo, Cariño, Carral, Cedeira, Culleredo, Gondomar, Lugo, Malpica, Melide, Monforte, Neda, O Barco, O Carballiño, Oleiros, Ponteareas, Pontevedra, Rianxo, Ribadeo, Ribeira, Sada, Santiago, Tomiño, Verín e Vilalba.
Nesta 3ª edición o premio recaeu na compañía Producións Teatrais Excéntricas polo seu proxecto Auto do Castromil, realizado sobre a obra homónima de Manuel María. A obra será dirixida por Quico Cadaval e o elenco está composto por Víctor Mosqueira, Evaristo Calvo, Patricia Vázquez e Rocío González acompañados de Carlos Alonso na escenografía, Piti Sanz no espazo sonoro e Octavio Mas na iluminación.
O xurado tomou a súa decisión por unanimidade e cualificou o proxecto como “brillante e imaxinativo, recuperando propostas contidas no Teatro de máscaras de Otero Pedraio, un dos textos máis visionarios no deseño dun teatro de vangarda propiamente galego”. Resaltou, ademais, que “a obra presenta unha gran capacidade de chegar a un espectro de público moi amplo, incluído o público escolar, pola súa mistura de estilos, o xogo cos obxectos e os materiais propostos, aventurando un espectáculo singular que promete poética e humor”. Tamén valorou o xurado que a proposta gañadora “presenta unha estética con capacidade de intervir na sociedade contemporánea recollendo os valores da obra de Manuel María que combina a vangarda coa cultura popular.” Finalmente salientou que “a compañía promotora -Excéntricas- está constituída por un equipo artístico sólido, contrastado e de alta calidade que resulta unha garantía para o desenvolvemento dun espectáculo atractivo de xogo escénico, comprometido, de humor e poesía”.
O Xurado estivo presidido por Manuel Lourenzo -Premio Nacional de Teatro-, actuando de vogais María Barcala de Teatro do Atlántico, Fernando Dacosta de Sarabela Teatro, Mónica Camaño, actriz e Manuel Xestoso, crítico teatral. Realizou a función de secretario, sen voto, Alberte Ansede en representación da Fundación Manuel María.
Este Certame ten carácter bienal e está destinado ás compañías profesionais galegas. Nel prémiase a mellor proposta escénica dunha obra de Manuel María, co compromiso por parte da compañía gañadora de levala á escena no prazo máximo de 10 meses. Despois estará en cartel cando menos até rematar o ano 2024.
En relación ao premio outorgado adóptase unha fórmula orixinal en canto que o seu aspecto substancial reside na amplísima xira da obra pois partirá con 40 representacións grazas á colaboración das Deputacións, concellos e diferentes Mostras de Teatro. Ademais diso a propia Fundación achega 4000 euros como axuda á produción e o CDG coproduce o espectáculo. O presidente da Fundación Manuel María, Alberte Ansede, resaltou precisamente o feito de que este é un galardón moi singular en canto que “o mellor recoñecemento para unha obra é a súa difusión pois, ao fin, é o que máis desexa unha compañía profesional: chegar ao seu público.”
O encargado da entrega do Premio foi o propio Alberte Ansede, sendo recibido por Quico Cadaval, director da obra premiada. Estiveron acompañados por Francisco Javier Núñez, Director do Centro Dramático Galego; por Mercedes Rosón, concelleira de Cultura de Santiago de Compostela e polo Xurado ao completo.”

María Rei Vilas: “Cando escribía a novela pensaba nas miñas fillas e no meu alumnado”

Publicado o por

Entrevista a María Rei Vilas en La Opinión:
“(…) – La Opinión (LO): Profesora de Bioloxía, autora de libros de texto e guías didácticas, que foi o que a animou a dar o salto á ficción, á narrativa?
– María Rei Vilas (MRV): Nunca o pensara, a verdade. Foron circunstancias da vida, historias que se che van quedando dentro e que me apetecía contar. Escribir non se me daba mal, o que tiña que aprender era a técnica narrativa e dediqueime a formarme durante uns anos, non pense que cheguei e escribín unha novela, para nada, eu téñolle moito respecto a literatura.
– LO: E que fixo para formarse?
– MRV: O que puiden desde A Laracha. Hoxe afortunadamente grazas a internet podes acceder a un montón de formación online. Dediqueime a meterme no mundo da literatura, a aprender técnica narrativa, relato, estrutura de novela, que é un mundo aparte… E cando me vin con forzas, fun escribindo. Foi nunha época na que tiña a miña nai enferma; de feito ela non chegou a ver a novela publicada e tiña como o sentimento dun mundo que desaparece, o da miña nai, as miñas tías e avoas… e que as miñas fillas non sabían nada dese mundo.
– LO: Un mundo duro, o da Guerra Civil e a ditadura…
– MRV: Si, pero a novela non vai da Guerra Civil para nada. O que pasa é que ese é o contexto no que medrou a miña nai, viviu a miña avoa… as mulleres das xeracións que me precederon. Ese é o contexto, a Galiza rural. Non hai heroes, non hai heroínas. O que quería era contar como foi a vida desas mulleres que nos trouxeron ata aquí, como sobreviviron nese contexto, dobremente silenciadas, pola ditadura e por ser mulleres. E quería facelo dunha maneira que chegase á xente, sobre todo ás novas xeracións, e por iso faime tanta ilusión este premio.
– LO: A hora de crear os personaxes e de ambientar a novela, inspirouse moito nas mulleres da súa familia e do seu entorno?
– MRV: Non hai persoas reais na novela, son personaxes, pero si hai trazos de moitas persoas, e espazos que son perfectamente recoñecibles, aínda que non quixen situar a historia nunha vila real porque me condicionaba moito cinguirme aos feitos históricos desa vila en concreto. É unha cousa curiosa, porque cada lector leva os feitos ao seu territorio. Vou a Lugo e dinme: “Isto é una vila de aquí de Lugo, verdade?” Vou a Ourense e pensan que é alí, e eu, en realidade, estaba pensando nunha mestura entre Carballo, Laracha, Paiosaco… Están a feira das cereixas e moitas cousas que son de aquí da nosa zona. A cidade, por suposto, aínda que non a nomeo, é A Coruña.
– LO: É curioso que unha novela ambientada na ditadura conquistase a un xurado de xente moza…
– MRV: Si, dábame un pouco de medo porque ao principio ía ser unha historia moi sinxela dunha familia, pero parecíame que si a enfocaba soamente desde un punto de vista quedaba moi parcial, e quería transmitir a idea de como era a vida nunha vila. Está escrita desde tres puntos de vista e atravesa un século de historia, que foi uns dos motivos polos que levou o premio García Barros hai dous anos, e iso dábame un pouco de medo de cara a xente nova, porque é unha novela de catrocentas e pico páxinas, con idas e vidas no tempo e con tres puntos de vista que se mesturan, é bastante complexo pero aínda así chegou e estou encantada. (…)”