O 
escritor Xurxo Martínez González, gañou a XII edición do Premio de poesía Díaz Jácome convocado polo Concello de Mondoñedo, coa obra Nocturno de Mondoñedo. O acto de entrega deste premio, dotado con 1500 euros e un diploma, terá lugar o vindeiro 23 de decembro. Vía Galaxia e Cultura Galega. Elías Portela e Xosé Daniel Costas Currás obtiveron, respectivamente, o segundo e terceiro premios. Vía Armando Requeixo.
Arquivos da etiqueta: Armando Requeixo
Lugo: presentación de Xosé Díaz Jácome, poeta e xornalista, de Armando Requeixo
O 
luns 12 
de decembro, ás 20:00 horas, no Auditorio da Fundación Novacaixagalicia de Lugo (Praza de Santa María, s/n.), preséntase o libro Xosé Díaz Jácome, poeta e xornalista, de Armando Requeixo, publicado pola Fundación Novacaixagalicia e El Progreso, co que o autor gañou o Premio Ánxel Fole do 2010. No acto, acompañando ao autor, participan responsables das entidades convocantes (Fundación Novacaixagalicia e Grupo El Progreso) e representantes do xurado.
Armando Requeixo: Día de Feira XV
Artigo 
de Armando Requeixo no seu blog, Criticalia:
“Hai dúas semanas quixen pulsar a vosa opinión sobre un asunto que me parecía de non pouco interese: ¿que territorio mediático ten, hoxe por hoxe, máis peso na difusión da nosa literatura: as páxinas culturais dos xornais e das revistas ou as redes sociais, webs e blogs literarios? (…) Fica demostrado, pois, que a atención que pensei que era bo prestarlle a este tema é algo que tamén outros senten, así que supoño que iso explica a vosa sempre xenerosa participación na enquisa, que desvelou un resultado moi clarificador: practicamente tres de cada catro de vós (para ser exactos o 74%) cre que, nestes momentos, as redes sociais, webs e blogs literarios son máis decisivos á hora de dar a coñecer e valorar a nosa escrita que os suplementos dos xornais e as páxinas das revistas culturais e/ou especializadas, que só para un 26% son a primeira opción para informarse. Como persoa que se manexa nos dous espazos, quero pensar que ambos cumpren unha función, mais non nego —todo o contrario, estou convencido de que así é— que a importancia das plataformas on line medra día a día e vai, paseniñamente, desprazando do centro de poder mediático as vellas publicacións periodísticas e revisteirís. Este fenómeno é especialmente notorio entre as novas promocións de lectores, alfabetizados xa dixitalmente, nos que o hábito da lectura do xornal en papel ou da revista literaria ten desaparecido practicamente. (…)”.
Armando Requeixo: “A prol dunha educación literaria”
Artigo 
de Armando Requeixo no seu blog Criticalia:
“Onte e antonte, na controvertida Cidade da Cultura, desenvolvéronse as I Xornadas de Literatura e Ensino baixo o título xeral A Literatura galega nas aulas: os camiños do entusiasmo. Organizadas pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) en colaboración coa Asociación Socio-Pedagóxica Galega (ASPG), estas xornadas reuniron un escolleito grupo de didactas, estudosos, creadores e críticos literarios que, organizados en diversas mesas redondas, analizaron diferentes aspectos relacionados co presente e o posible futuro da nosa literatura nos centros educativos.
A conferencia inaugural da xuntanza correu a cargo do escritor Xosé Miranda quen, co seu oficio e saber característicos, disertou con construtiva retranca sobre Que vén sendo iso de ensinar literatura?, ofrecendo unhas moi útiles Instrucións de uso para docentes nos biosbardos.
A mesa redonda que seguiu estivo coordinada por Mercedes Queixas Zas e nela participaron o narrador Antón Riveiro Coello, o poeta Xavier Seoane e mais a estudosa Pilar Ponte Patiño quen, dende ancos complementarios, abordaron o complexo tema A literatura galega nas aulas do século XXI centrándose nas que cada un deles crían podían ser axeitadas Estratexias de sedución coas que atraer o alumnado e facer agromar nel o pracer da lectura.
Para rematar coas actividades deste primeiro día Queixas Zas levou a cabo unha suxestiva Presentación do Espazo didáctico virtual da AELG na que deu noticia do grande número de recursos que a asociación ofrece ao profesorado na súa web, na que é posible atopar unidades didácticas, obradoiros literarios, roteiros e outros materiais de grande proveito para o traballo nos centros.
A xornada sabatina principiou cunha mesa centrada nos Tópicos, prexuízos e puntos de fuga que tiven o pracer de moderar e na que participaron a ensaísta e especialista en bibliotecas escolares Pilar Sampedro Martínez, o profesor e narrador Manuel Lourenzo González (recentísimo gañador do Premio Blanco Amor) e mais o escritor e editor Fran Alonso. Todos tres achegaron unha moi ampla panorámica sobre do tema proposto e, amais de combater os numerosos lugares comúns cos que tantas veces se simplifican as cuestións referidas a este asunto, foron respondendo tamén múltiples interrogantes e expoñendo cales podían ser as actitudes coas que afrontar os retos que se abren para o seu futuro.
A mesa coa que se pechou a mañá tiña designado como coordinador o escritor Marcos Calveiro e como relatores convidados o profesor R. Nicolás, o narrador e teórico do feito literario infantoxuvenil Xabier P. Docampo e mais a escritora Marilar Aleixandre. Os catro articularon intervencións nas que se ocuparon dos Itinerarios lectores durante a adolescencia e, sobre todo, dos Criterios de selección dos mesmos, deténdose en espiñentos temas como, poño por caso, a importancia da educación en valores á hora da selección de títulos para o alumnado ou a (in)conveniencia de tratar certos tabús nas obras literarias que a este se destinan.
A quenda da tarde comezou cunha nova mesa redonda, desta volta a propósito do tema Os ‘irmáns pequenos’ no universo da aula: a poesía, o teatro e a literatura de tradición oral. Coordinados polo escritor Carlos Negro —quen fixo de cada un deles unha magnífica presentación en verso—, a dramaturga Teresa González Costa, o poeta Antonio García Teijeiro e mais o narrador e investigador Antonio Reigosa ocupáronse, respectivamente, do papel que o teatro, a poesía e a literatura de raiceira e tradición popular podían (e deberían) xogar nas aulas, equilibrando, así, a súa presenza coa escrita narrativa, xénero preferente para o traballo do profesorado.
Como despedida das xornadas, a mesa A escola e outras literaturas: álbum ilustrado, novela gráfica e banda deseñada, moderada por F. Castro, reuniu as profesoras Gracia Santorum e Ánxeles Abelleira e mais o artista gráfico e ilustrador Jacobo Fernández Serrano para reflexionar sobre as posibilidades que o mundo do cómic e outras fórmulas visotextuais ofrecen no proceso de aprendizaxe do noso alumnado.
O considerable número de asistentes (que se achegou ao centenar), así como a intensa participación nos debates que se suscitaron tras cada unha das mesas redondas entre o público e os relatores dan fe do interese certo que estas I Xornadas de Literatura e Ensino, meritoriamente organizadas pola AELG coa colaboración da AS-PG, espertaron entre a comunidade educativa, polo que haberá que facer votos para que nos vindeiros anos a iniciativa se consolide.
Pontevedra: presentación da reedición de Elegías y canciones, de Álvaro Cunqueiro
O 
xoves 10 de novembro, ás 20:00 horas, no Café Moderno de Pontevedra, preséntase Elegías y canciones, unha edición actualizada do poemario de Álvaro Cunqueiro publicado en 1940, en reedición publicada por Follas Novas. Na presentación intervirán Luís Alonso Girgado, Luís Cochón e Armando Requeixo.
I Xornadas de Literatura e Ensino. A Literatura galega nas aulas: os camiños do entusiasmo, o 18 e 19 de novembro
As
I Xornadas de Literatura e Ensino. A Literatura galega nas aulas: os camiños do entusiasmo, que terán lugar o venres 18 e sábado 19 de novembro no Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia (Monte Gaiás) de Santiago de Compostela, son un curso organizado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega en colaboración coa Asociación Socio-Pedagóxica Galega e o patrocinio da Fundación Cidade da Cultura de Galicia-Xunta de Galicia.
A asistencia é libre. Para o colectivo docente non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario está solicitada a homologación ante a Consellaría de Educación por 10 horas, e a matrícula é preferente para socios/as da AELG e da AS-PG (por orde de inscrición). Para as persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación resérvanse 25 prazas.
A matrícula, gratuíta, farase desde o 24 de outubro ao 15 de novembro de 2011 a través da web da AS-PG.
Os obxectivos previstos son:
– Reflexionar sobre a necesaria revisión e actualizar da transmisión didáctica da literatura no ensino obrigatorio e posobrigatorio.
– Valorar a literatura galega, a través da súa historia, como unha ferramenta clave para a adquisición da necesaria competencia lingüística adaptada a cada nivel/etapa educativa.
– Adecuar a diversidade metodolóxica literaria aos novos tempos educativos.
– Achegarse aos contidos didácticos e interactivos que as TIC ofrecen para o profesorado.
– Coñecer o Espazo Didáctico que a AELG ofrece aos profesionais do ensino, en particular, e á sociedade, en xeral.
– Reflexionar sobre os criterios de selección e o estabelecemento de canons literarios orientativos para o ensino da literatura.
– Concienciarse da necesidade de estimular creativamente, na escrita, o alumnado.
– Coñecer e analizar as estratexias de sedución que faciliten a descuberta e o achegamento á literatura por parte do público infanto-xuvenil.
– Partillar e debater directamente sobre orientacións e estratexias de achegamento literario para a infancia e mocidade xunto con escritores e escritoras da literatura galega.
Pode descargarse aquí o programa, que está composto polas seguintes actividades:
VENRES 18 DE NOVEMBRO
– 16:30 h. Conferencia inaugural: Que vén sendo iso de ensinar literatura? Instrucións de uso para docentes nos biosbardos, por Xosé Miranda.
– 17:30 h. Mesa redonda: A literatura galega nas aulas do século XXI: estratexias de sedución. Participan: Antón Riveiro Coello, Xavier Seoane e Pilar Ponte Patiño. Coordina: Mercedes Queixas Zas.
– 19:00 h. Presentación do Espazo didáctico virtual da AELG, por Mercedes Queixas Zas.
SÁBADO 19 DE NOVEMBRO
– 10:30 h. Mesa redonda: A literatura infantil e xuvenil en Galicia: tópicos, prexuízos e puntos de fuga. Participan: Pilar Sampedro, Manuel Lourenzo González e Fran Alonso, coordinados por Armando Requeixo.
– 12:00-12:30 h.. Pausa-café.
– 12:30 h. Mesa redonda: Itinerarios lectores durante a adolescencia: criterios de selección. Participan: Ramón Nicolás, Marilar Aleixandre e Xabier P. DoCampo, coordinados por Marcos Sánchez Calveiro.
– 16:30 h. Mesa redonda: Os “irmáns pequenos” no universo da aula: a poesía, o teatro e a literatura de tradición oral. Participan: Antonio García Teijeiro (poesía); Teresa González Costa (teatro) e Antonio Reigosa (literatura oral). Coordina: Carlos Negro.
– 18:00 h. Mesa redonda: A escola e as outras literaturas: álbum ilustrado, novela gráfica e banda deseñada. Participan: Gracia Santorum, Ánxeles Abelleira e Jacobo Fernández Serrano baixo a coordinación de Francisco Castro.
Crónica posterior en Poesía galega e o blogue de Armando Requeixo, Criticalia.
Armando Requeixo: Cunqueiro e o Camiño de Santiago
Artigo 
de Armando Requeixo no seu blog Criticalia:
“No día de onte achegueime ata Palas de Rei para participar no VIII Congreso Camiño de Santiago. (…) Pois ben, no marco desas xornadas fun convidado a impartir unha conferencia baixo o título Álvaro Cunqueiro, señor da palabra e dos camiños. (…) As palabras que seguen son un fragmento dun dos capítulos da miña intervención, onde resumo os que entendo son os principais trazos definitorios desa particular percepción. Velaí:
(…) En efecto, a visión que Cunqueiro gardaba do Camiño era ahistórica porque nela —como en xeral en toda a obra do de Mondoñedo— se producía unha abolición da sucesión cronolóxica, de tal xeito que todo o relatado formaba parte dun fresco panhistórico, unha sorte de background sincrónico no que todos os personaxes da Historia da Humanidade convivían nunha mesma e única dimensión presentista. E isto era así porque para Cunqueiro era moito máis importante na ficción esa esfera do imaxinario transreal ou pararreal que a propia vivencia empírica, de maneira que non é estraño ver por xunto como peregrinos do Camiño a persoeiros de tempos e lugares moi afastados, que, porén, conviven, rememoran e dialogan como se tal veciñanza fose o máis esperable e lóxico. Directamente vencellado co anterior está a percepción paradisíaca e ata edénica do propio Camiño. Para Cunqueiro o Camiño de Santiago era un camiño de camiños, un camiño de vida no sentido de que era sentido por el como un camiño de historias, non como un roteiro. Por tanto, o mindoniense despraza o centro de atención dende o viario sociohistórico ata o experiencial individual. Ao escritor non lle interesan os fitos do Camiño, a súa paisaxe como tal paisaxe, senón que vai máis alá. Cunqueiro quere sempre pór de relevo o que no Camiño de Santiago hai de etnopaisaxe (visión antropolóxica), de sociopaisaxe (visión sociolóxica) e mesmo de metapaisaxe (visión teórica). Porque o que verdadeiramente importa non é tanto o que o Camiño é en por si coma o que representa como vía de acceso a unha instancia superior: a do Paradiso no que todos os seres que o transitaron algunha vez habitan, ese espazo edénico, fóra de toda lóxica convencional onde son posibles todos os (re)encontros, todas as maxias, todas as linguas e as cousas todas, pois é o nimbo cunqueirián resultante da sublimación case neoplatónica dos imperfectos pasares terreais ata unha ultrarrealidade idealizada. Ese, e non outro, é o sentido último do Camiño de Santiago para Cunqueiro.”
Armando Requeixo: Deriva dixital
Artigo 
de Armando Requeixo no seu blog, Criticalia:
“Hai tempo que sigo con atención o proceso de remuda que a irrupción do fenómeno dixital está a provocar na nosa literatura. Teño escrito sobre os efectos que anda a producir no subsistema da crítica literaria e tamén na redefinición que supón no eido da tradución.
Xustamente a este último asunto quería agora referirme, pois coido que os cambios neste terreo son ben notorios: do milleiro e medio de libros que se publican cada ano en Galicia aproximadamente unha décima parte son traducións; pois ben, aínda que hai editoriais como Galaxia ou Xerais que ofrecen versións dixitais dos seus volumes en papel, o certo é que, quitando o caso do cento e medio de obras gratuítas reunidas en Bivir —a Biblioteca Virtual Galega dependente da AGT— de textos de autores clásicos, non existen obras literarias actuais que fosen traducidas e que poidan ser consumidas dixitalmente. Hai, polo tanto, un importante déficit neste sentido, o que fai que os dereitos das nosas tradutoras e tradutores para a comercialización dos seus traballos neste novo tipo de soportes se vexan absolutamente desasistidos: non se fan contratos que contemplen a difusión dixital e, polo mesmo, o tradutor ou tradutora, cando entrega o seu labor á editora, non deixa atada contractualmente a súa colaboración para este espazo.
Da desexable promoción da tradución en Galicia, da imprescindible potenciación do ámbito dixital e da necesaria reformulación da relación tradutor/a–editor/a nos produtos deste novo mercado ocúpome nun artigo que podedes ler na web da AELG e que deixo aquí enlazado para abrir diálogo.”
Armando Requeixo: Novela negra galega
Artigo 
de Armando Requeixo no seu blog, Criticalia, sobre a Novela negra galega:
“(…) Pois ben, quixera agora retomar o tema para sinalar, máis por extenso, os que, a meu parecer, son os trazos definitorios desta realidade literaria na Galicia dos nosos días.
– 1) Tal como eu o vexo, non hai, falando con propiedade, boom ningún deste tipo de escrita entre nós. Existe, si, un meridiano maior cultivo, pero sen que iso chegue a constituír unha deriva sistémica nucleadora.
– 2) As causas deste progresivo maior cultivo creo que son tanto de natureza esóxena coma endóxena. Entre as primeiras a máis evidente sería a da influencia que, tamén entre nós, tivo o éxito dos narradores nórdicos, convertidos en best sellers de consumo mundial, o que explica que as nosas editoras e autores puidesen barallar a oportunidade de potenciar unha escrita deste xorne. Canto ás segundas, eu destacaría dúas: dunha banda, a narrativa negra apenas se cultivou antes das últimas dúas décadas, o que seguramente moveu as empresas de edición e os escritores a tentar aterraplenar ese espazo sistémico que se vía desasistido, procurando así a desexable normalización da oferta. Doutra parte, non hai que esquecer que a ambientación espacial e todo o background vivencial que aerosoliza o contexto no que se desenvolven estas historias ten un maior correlato verosímil nunha Galicia como a destes comezos do século XXI, pois dificilmente podían acontecer certas aventuras propias do xénero no país de hai trinta anos (e de feito esta falta de credibilidade foi unha das críticas que adoito se sinalaron ás primeiras obras desta clase), o que tamén explicaría que sexa na actualidade cando máis abrollan as novelas negras.
Sexa como for, cómpre congratulármonos pola aparición deste xénero de obras, pois a nosa literatura medra e faise forte tamén coa súa existencia, para ben de todas as lectoras e lectores.”
Armando Requeixo: “A Federación Galeusca”
Crónica 
do Galeusca 2011 en Criticalia, o blog de Armando Requeixo:
“Un ano máis —e xa van alá case trinta— a Federación Galeusca celebrou a súa xuntanza reunindo autores e autoras da Associació d’Escriptors en Llengua Catalana, a Euskal Idazleen Elkartea e mais a Asociación de Escritores en Lingua Galega. Desta volta, o tema sobre o que se debateu durante dous días (30 de setembro e 1 de outubro) foi A tradución literaria: profesión e creación, o que explica que estas xornadas, celebradas en Barcelona, transcorresen coincidindo no tempo co Día Internacional da Tradución.
Por parte da delegación galega asistiron ao evento o presidente da AELG, o poeta Cesáreo Sánchez Iglesias; a secretaria da asociación, a ensaísta Mercedes Queixas Zas; a profesora e tradutora Manuela Palacios e quen isto escribe.
No Ateneu Barcelonès —emblemático espazo que acolleu as sesións de traballo—, tiven a honra de debater co escritor e editor vasco Xabier Mendiguren e mais o xurista e asesor editorial Mario Sepúlveda sobre A repercusión da edición dixital na práctica e os dereitos do tradutor, mesa redonda na que se puxeron en común interesantes cuestións que afectan aos contratos entre tradutores e editoras aplicados ao ámbito dixital.
Pola súa banda, Manuela Palacios, recoñecida tradutora ao galego de textos ingleses e gaélicos, participou no acto Lectura de fragmentos literarios na lingua orixinal e a tradución á lingua de chegada cun recitado de poemas de Ana Romaní e María Lado, que leu tanto en galego como en inglés. Xunto á tradutora galega interviñeron tamén o escritor vasco Fito Rodríguez (que transvasou a Proust do francés ao éuscaro) e mais os cataláns Feliu Formosa (quen deu voz a Rilke e Trakl en catalán e alemán), Montserrat Abelló (que visitou en catalán e inglés a Sylvia Plath, Margaret Atwood e Anne Sexton) e Manuel Forcano (quen achegou dende o hebreo ao catalán a Iehuda Amikhai).
A mesma Manuela Palacios, xunto á narradora catalá Carme Riera e o poeta vasco Nicolás Zimarro, debateron na mesa redonda Autotradución e tradución entre as nosas linguas e o castelán como lingua de mediación (ou non), faladoiro no que a tradutora galega deu a coñecer a súa experiencia como coordinadora do volume To The Wind Our Sails, antoloxía bilingüe galego-inglesa dos versos de Luz Pozo, María do Carme Kruckenberg, Xohana Torres, Marilar Aleixandre, Luz Pichel, Chus Pato, Ana Romaní, María do Cebreiro, María Lado e Xiana Arias.
Logo da preceptiva Asemblea Xeral da Federación Galeusca e a lectura da acta coas conclusións das xornadas, deuse remate ás mesmas, deixando así atrás dous días de vizosos parladoiros nos que os compoñentes das tres delegacións tivemos tempo para pór en común experiencias e pareceres sobre moi diversos temas de natureza literaria que nos preocupan por igual.
Agora, máis que nunca, encontros como este da Federación Galeusca abren esperanzadoras perspectivas para as letras de noso, fannos saber que as nosas inquedanzas son compartidas por outras literaturas irmás e convéncenos de que a loita a prol da causa da escrita propia non é unha angueira solitaria.”
