XI Xornada de Literatura de Tradición Oral. O rol da muller na literatura de tradición oral

A XI Xornada de Literatura de Tradición Oral. O rol da muller na literatura de tradición oral é unha actividade da Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega.

Esa metade da humanidade que corresponde ao xénero feminino soe aparecer nos documentos de todo tipo subordinada ao masculino; por tanto, subordinada ao poder político e relixioso, sen ou con escasa liberdade de decisión ou de acción, confinada a funcións subalternas que se reflicten en todas as formas de transmisión de valores e de coñecementos. Tamén os diferentes xéneros da literatura de tradición oral proxectan ese papel secundario da muller, esa imaxe de ser dependente cando non reprobábel se non se comporta consonte o canon imperante.
Para recuperar, pero sobre todo para actualizar ese saber herdado, nesta undécima edición da Xornada de Literatura de Tradición Oral tentamos, cos coñecementos e investigacións de recoñecidas especialistas na materia, propoñer unha reflexión crítica ao conxunto da sociedade sobre o rol tradicional da muller na nosa cultura popular.

XI Xornada de Literatura de Tradición Oral. O rol da muller na Literatura de Tradición Oral
Matrícula para o certificado homologado: desde 25/09/2018 até 25/10/2018 (o formulario de matrícula estará activo só entre esas datas).

Matrícula para o certificado emitido pola AELG: Desde 25/09/2018 até 25/10/2018 (oficina@aelg.org)

Data: 27 de outubro de 2018
Horario: Mañá de 10:15 a 14:00 e tarde de 16:00 a 20:30h.
Lugar de celebración: Salón de actos da Deputación Provincial de Lugo (Rúa San Marcos, 8,27001, Lugo)
Número de prazas: 100
Prazas para persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación (certificado homologado):
Prazas reservadas: 25% Número máximo de prazas: 25%

Obxectivos previstos:
1. Achegar ao profesorado coñecementos para o seu traballo na aula en relación coa cultura popular tradicional.
2. Facilitar un foro de reflexión para comprender e transmitir os valores da nosa cultura.
3. Incidir en prácticas e coñecementos que posibiliten o desenvolvemento de habilidades cognitivas en relación coa cultura popular.
4. A importancia do coñecemento destes temas da cultura transmitida por vía oral na formación do alumnado.
5. Formas e xéneros sobre cuestións de xénero na Literatura de Tradición Oral.

Programa:
10.15 Recepción, entrega de material e inauguración
10.30-11.30 Conferencia
A muller habelenciosa dos contos orais: Princesas e labregas
Camiño Noia
11.30-12.30 Conferencia
Muller que sabe latín, non serve para min
Estefanía A. Lodeiro Paz
12.30-14.00 Mesa redonda
A muller imaxinada como paradigma da muller de carne e óso
Camiño Noia e Estefanía A. Lodeiro Paz
Coordina: Antonio Reigosa
16.00-17.00 Conferencia
Meigas: as mulleres sanadoras contra a orde masculina
Anxos Sumai
17.00-18.00 Conferencia
Pendentes de Ouro Negro. Mulleres e Wolframio
Faia Díaz Novo
18.00-19.30 Mesa redonda
Botando as contas da leiteira. Fantasía ou crúa realidade?
Anxos Sumai e Faia Díaz Novo
Coordina: Lois Pérez
19.30-20.30 Sesión práctica
Regueifa 2.0. Educando en igualdade
Alba María e Lupe Blanco

Plano de avaliacion da actividade para o certificado homologado:
– Asistencia ao 85% das horas.
– Seguimento do desenvolvemento da actividade.
– Entregarase unha enquisa que será cuberta polos/as asistentes.

Destinatarios-as do certificado homologado:
Profesorado do ensino non universitario e futuros/as ensinantes.

Destinatarios-as do certificado emitido pola AELG:
Outras persoas que queiran un certificado de asistencia.

A entrada é libre.

Criterios de selección para o certificado homologado:
Por rigorosa orde de inscrición, tendo preferencia os socios-as da AS-PG e da AELG.

Importe da matrícula e tipos:
Gratuíto en todos os casos.

“A Festa da Queizán”, artigo de Marga do Val

Artigo de Marga do Val en Sermos Galiza (foto cedida):
“A Festa foi a festa de todas. Alí estaba a Academia á que por xustiza pertence María Xosé, á que lle gusta pertencer, unha Academia Feminista, unha academia do feminismo. O 9 de xuño foi un día dunha festa en que a felicidade, o cariño, o recoñecemento pairaba en todo momento no ambiente
Nós queriamos celebrar unha Festa, unha Festa para e con Queizán, unha idea que tivo Sabela Mouriz e que nos foi transmitindo. Xuntámonos Amanda Álvarez, Ana Romaní, Inma Rodríguez, Pilar Abreu, Ánxeles Castiñeiras, Camiño Noia e fumos botando redes, de Compostela a Vigo e a Galiza toda. Espallando a idea, botando redes e gardando o segredo máis secreto. Tiña que ser unha homenaxe do feminismo galego a María Xosé Queizán, por recuperarmos as mans, por tratar das evidencias, procurar no segredo da Pedra Figueira, facer da palabra silenciada unha Festa, darlle a volta ao discurso para nos incluír, cuestionar a metáfora patriarcal, celebrar o espertar das amantes, situarse fóra, na outredade, escribir a cólera, denunciar que ten o seu punto a fresca rosa. Nós, queriamos esa Festa para Queizán, nós, que nunca abrimos a súa obra como unha flor, nós, as amigas, as irmás, queriamos recoñecer, agradecer, gozar.
Moito camiño andou Queizán desde aquel día en que as monxas de Cluny, coas que só estaría dous anos, a quixeron expulsar por levar no entroido un bonito vestido, tuneado do da primeira comuñón, cun escote palabra de honor, todo un escándalo; finalmente, á nena adiantada, Sisi antes de Sisi, conmutáronlle a pena por un cero en piedade, grazas á intercesión da súa nai. Laxeiro retratouna co vestido e escribiu: Para a nena máis bonita de Galicia. Moito camiño foi o que andou esta nena bonita, logo, moza existencialista convencida con pixama negro, que trouxo de París as novidades literarias que haberían de influír tanto na Nova Literatura Galega, moito foi o que aprendeu, o que se concienciou, entre a escrita e a publicación de A orella no buraco e a escrita, nunha noite de San Xoán, daquel artigo da revista Triunfo en que se preguntou ¿Por qué es barroca la literatura gallega? Pasaran dez anos e un matrimonio. Logo viría un crédito á honra concedido pola Caixa de Aforros de Vigo que lle permitiu realizar os seus estudos de Filoloxía en Compostela mentres educaba unha filla e un fillo, crédito que devolveu co seu traballo de profesora de lingua e literatura galega, co que gañou a vida. Nunca lle regalaron nada, ao feminismo tampouco. (…)” (…)

Homenaxe da Fundación Rosalía de Castro ás escritoras Xohana Torres, Pura Vázquez, Mª do Carme Kruckenberg e Xela Arias

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
Daquelas que cantan: Xohana Torres, Pura Vázquez, Mª do Carme Kruckenberg e Xela Arias. Con Helena González Fernández, Chus Nogueira, Mercedes Queixas Zas e Camiño Noia. Homenaxe da Fundación Rosalía na Casa de Rosalía. Pode escoitarse aquí.”

Gondomar: presentación de O monte galego. Caos ou aproveitamento multifuncional?

A sexta feira 9 de febreiro, ás 20:30 horas, na Aula de Cultura Ponte de Rosas (Avenida da Feira, 10, baixo), en Gondomar, o Instituto de Estudos Miñoranos organiza o segundo faladoiro de anticipación do ciclo Galicia 2017-2020: presente e futuros, no que intervirán Alberte Blanco Casal e Alfredo Suárez Canal na presentación do libro O monte galego. Caos ou aproveitamento multifuncional?, publicado por Sermos Galiza. O acto será presentado por Camiño Noia Campos.

Vigo: simposio internacional E irei madr a Vigo, os 23 e 24 de novembro

Especial “Carlos Casares. Un país de palabras”

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Programa especial sobre Carlos Casares, primeira parte, con Hakan Casares, Luís González Tosar, Antón Riveiro Coello, Ramón Loureiro, Arcadio López-Casanova, Antón Baamonde, Miguel-Anxo Murado, Marina Mayoral, Camiño Noia, Suso de Toro, Xesús Rabade Paredes e Darío Villanueva.
E segunda parte, con Hakan Casares, Damián Villalaín, Montse Pena, Ana Luna, Iolanda Galanes, Luís González Tosar, Carme Riera, Manuel Forcadela, Bieito Iglesias, Rexina Vega, Jon Kortazar, Henrique Monteagudo, Víctor Freixanes, Olivia Rodríguez, Dolores Vilavedra e Arcadio López-Casanova.”

Camiño Noia: “O Pergameo Vindel é un orgullo, non só para a cidade de Vigo, senón para toda Galiza”

Entrevista a Camiño Noia en Sermos Galiza:
“Un dos acontecementos máis agardados do 2017 era o regreso do Pergameo Vindel a Galiza como parte dunha exposición e un congreso sobre o tema. Pero o asunto está parado por mor das desavinzas múltiples entre institucións. Falamos do tema con Camiño Noia, catedrática de Galego da Universidade de Vigo, que participou no acordo coa Morgan Library Museum de Nova York e organizadora do congreso.
A primavera pasada anunciouse unha exposición no Marco, titulada Os tesouros da cidade’ que acollería o pergameo e que chegaría en préstamo desde a Pierpont Morgan Library de Nova York. Estaría aberta do 6 de outubro de 2017 ao 4 de marzo de 2018. E un congreso académico asociado cos maiores especialistas na materia. Pero a día de hoxe todo isto está no aire. (…)
– Sermos Galiza: Como filóloga, cal dirías que é a importancia deste pergameo?
– Camiño Noia: Primeiro, é un dos únicos pergameos das cantigas. Sabes que as cantigas están recollidas en grandes cancioneiros. E os cancioneiros están escritos no século XVI os dous grandes: o da Vaticana e o cancioneiro da Biblioteca Nacional de Lisboa. Hai un terceiro que está escrito no século XIII, pero ese só ten cantigas de amor. Pero as cantigas de amigo, como son as de Martin Códax, coñecíanse porque estaban recollidas nestes cancioneiros desde o século XVI, pero esta xoia, que se atopou forrando un libro de Cicerón, é un dos pregos, é o que escribían os propios trovadores. E ten a música das cantigas, cousa que non ten ningún cancioneiro. É unha peza importantísima, a partir de aí empezáronse a facer as melodías das cantigas. E só o feito simbólico de que este manuscrito foi feito en Vigo no século XIII é un orgullo, non só para a cidade de Vigo, senón para toda Galiza, porque o que contén está estudado en todo o mundo por grandes codicólogos e por grandes filólogos de universidades de todo o mundo. Fíxate o valor que lle dan na Morgan, que é unha fundación privada. Díxome o outro día Alonso Montero que cando o encontrou Pedro Vindel -chámase así polo libreiro que o atopou- quixo vendelo e Emilio Pardo Bazán fixo xestións co Ministerio daquel tempo para que o pergameo quedase en España pero os americanos deron máis dólares do que lle daban aquí, e o Vindel vendeuno ao mellor postor. Eles sabían o que tiñan entre mans. Sabían que un país que non ten historia, quere ter a historia de Europa e pagaron bastante e téñeno alí en exposición, sen saber nada del, porque na transcrición que lle puxeron debaixo tiñan moitísimas faltas, así que mandámoslle un escrito coas correccións ao que responderon moi agradecidos. Tampouco sabían exactamente que tiñan entre mans, pero parecíalle que era un pergameo medieval que tiña importancia.”