Presentado o Epistolario dixital de Rosalía de Castro do Consello da Cultura Galega

Desde Cultura Galega:
“O Consello da Cultura galega presentou o luns 24 de febreiro en rolda de prensa o Epistolario dixital de Rosalía de Castro, unha colección de dezaseis cartas enviadas pola poeta e que suponen a primeira edición conxunta destes textos. A nova lectura das cartas profunda na imaxe da Rosalía moi consciente de ser escritora. (…)
O Epistolario dixital de Rosalía de Castro supón a segunda incorporación dunha colección de correspondencia ao Proxecto Epístolas do Consello da Cultura Galega. Son 18 cartas que Rosalía remite a Manuel Murguía, Eduardo Pondal ou a Ángel Baltar, e que foron editadas polo Centre Dona i Literatura da Universitat de Barcelona, baixo a dirección de Helena González, María Xesús Lama e María do Cebreiro Rábade.
Precisamente esta editora suliñou que estas cartas supoñen unha revalorización da investigación biográfica ao redor de Rosalía de Castro, xa que na nova transcrición realizada para a súa publicación, aparecen importantes matices que realzan o papel de Rosalía como escritora consciente de selo e cunha marcada “ironía, talento e vontade de estilo”, segundo María do Cebreiro Rábade.”

Dúas obras galegas entran na lista de honra do IBBY

Desde Cultura Galega:
“A lista de honra IBBY, cosiderada unha referencia internacional na Literatura Infantil e Xuvenil, conta na súa nova edición con dúas obras editadas en Galicia. Palabras de auga, de Marcos Calveiro e publicada por Xerais, foi seleccionada dentro da modalidade de escritores. De xeito paralelo, a versión en galego que fixo para Kalandraka Carlos Acevedo dos Contos por teléfono de Gianni Rodari foi seleccionada no apartado de traducións. As dúas obras eran as únicas galegas que a Organización Española para o Libro Infantil propuxera para a lista.”

Francisco Fernández del Riego: Un correspondente para América

Desde Cultura Galega:
“Non romper o vínculo e conectar as dúas beiras do Atlántico. Ese foi o propósito de Francisco Fernández del Riego, que durante varias décadas se esforzou en difundir os valores ancestrais e a actualidade cultural de Galicia en revistas de Arxentina, Uruguai ou Venezuela. Este inxente traballo xenerou numerosos artigos repartidos polas revistas da emigración, que agora o Consello da Cultura Galega compilou nun especial interactivo que publica co gallo do final do Centenario de Francisco Fernández del Riego e que permiten mesmo ver a evolución do pensamento do autor desde antes da Guerra Civil ata os anos sesenta.
O especial, que conta con fondos do Arquivo da Emigración Galega, do Arquivo Sonoro de Galicia e a colaboración da especialista en Francisco Fernández del Riego Charo Portela, pode consultarse desde hoxe mesmo. A colección de artigos dixitalizados adéntrase nas múltiples facianas dun polígrafo que se esforzou en manter abertas as canles de comunicación entre a Galicia do interior e a Galicia da emigración e do exilio. Case trescentos textos que poden ser consultados desde hoxe.”

Nace Ith, a plataforma galega para o crowdfunding literario

Desde Cultura Galega:
“”Unha plataforma literaria baseada no financiamento colectivo que busca crear unha comunidade de lectores arredor de proxectos literarios moi especiais”. Este é o xeito no que se presenta Ith Crowdfunding, unha plataforma galega que xorde da Fundación Uxío Novoneyra co apoio do Ministerio de Cultura. Para alén de conseguir financiamento para novas propostas de escrita, o web pretende servir para pór en contacto persoas afeccionadas á lectura mediante a sección A Caixa de Ith. Polo momento, están xa abertos dous proxectos: Primeiros auxilios, iniciativa poético-musical do dúo Cintaadhesiva e mais a edición do caderno de escena en formato e-audiolibro de PULP, espectáculo de Fantoches Baj a partir de poemas de Lois Pereiro.”

Un pozo sen fondo

Reportaxe en Cultura Galega:
“Menos títulos, con tiraxes máis reducidas e cun prezo máis alto. Así é o panorama da edición en Galicia e en galego durante os últimos anos, se ben as editoras conseguen manter a facturación no medio da crise. Son datos do último informe do Observatorio da Cultura Galega sobre o sector do libro e xa dispoñibles en Internet.
O número de títulos editados en galego “tocou fondo” no ano 2012, con 1.621 títulos editados. O galego está moi por baixo do catalán (9.326) e por primeira vez é superado polo éuscaro (1.810) en número de títulos. Aínda que o contexto xeral de caída é global para todas as linguas do Estado, “a lingua máis afectada é a galega”.
Sen embargo, as empresas mantiveron a facturación previa. “En Galicia aumenta lixeiramente en 2012 con respecto a 2011, tanto na facturación total como na facturación en galego, ao contrario do que acontece no conxunto de España onde diminúe en 2012 un 10,9% con respecto ao ano anterior. Outro dato salientable é que o prezo medio dos libros aumentou todos os anos e que as vendas de libros se incrementaron en 2012 nun 28,7% de exemplares, “polo que chama a atención que diminuíra un 10,9% a facturación”. O informe sinala que a destrución de emprego no mundo editorial é parella á do resto de sectores económicos de Galicia.
O sector do libro xera en Galicia uns 190 postos de traballo, pero en 2012 perdéronse un 18,6% de empregos (39 postos).
En Galicia editáronse en 2011 30.258 exemplares de libros, Isto dá unha tiraxe media de 1.137 exemplares por publicación, unha cifra en descenso pero non tan acusada coma no resto do Estado. En total, as editoras teñen na actualidade un catálogo vivo de libros de 13.292 publicacións, das cales 10.800 están en lingua galega.”

A lírica desde o escenario

Desde Cultura Galega:
“Elementos teatrais, música, vídeo. Xa non se trata de que os poetas incorporen as novas tecnoloxías para apoiar o texto. Nos últimos tempos están a se desenvolver en Galicia diferentes iniciativas que traballan a poesía como unha posta en escena na que diferentes disciplinas se integran nun espectáculo complexo. Propostas como (Retro)visor e DandyLady están a incorporar á axenda cultural do país este xeito de entender a lírica coas súas xiras. (…)
Para Antía Otero “fóra de aquí hai xa tempo que se traballa noutros formatos, é lago que se ve nos festivais de poesía. Pero penso que en Galicia non estamos nada lonxe”. Segundo asegura, “somos bastante xente que traballamos para que a poesía non sexa entendida unicamente como o papel, que non debe desaparecer, pero está por explorar as posibilidades de hibridar a poesía coas artes escénicas, a danza ou o audiovisual para un público cada vez máis ávido de cousas novas”. Coincide con ela Pinheiro, quen apunta que “aos poucos está a se asentar a poesía escénica e os videopoemas. Hai aínda pouca cousa, pero tanto a nivel galego como ibérico e europeo está a ser unha nova onda de xente que busca xeitos de contar a poesía desde unha perspectiva moi cotián”.
A estas súmanse aínda propostas que integran elementos escénicos ou musicais como Poetas da Hostia, dentro que aparenta ser un rexurdir da poesía ao vivo. Deste xeito, Branca Novoneyra sinala que “hai poetas actrices, bailarinas e cantantes, tamén hai actrices e moitos músicos amantes da poesía. Parece que a poesía expandiuse fóra do papel. Nun intre onde a edición do xénero en Galicia é marxinal, os poetas publican pouco pero len e actúan en público. A poesía oral volve, as lecturas e as escenas poéticas libéranse dos espazos institucionais”. Segundo Otero “a poesía nunca estivo agochada. Si é certo que agora ao mellor aparece un grupo de xente que toma o recital doutro xeito, ven que hai aí unha opción marabillosa de comunicar co público e entón si pode haber certo movemento, aínda que penso que nunca o deixou de haber”.”

Lisboa: participación de Ramón Villares e Rosario Álvarez Blanco no Congreso A Língua Portuguesa no Sistema Mundial

Desde Cultura Galega:
“O Presidente do Consello da Cultura Galega, Ramón Villares, e a vicepresidenta Rosario Álvarez Blanco, foron convidados polo Instituto Camões a participar no II Congresso A Lingua Portuguesa no Sistema Mundial, que se celebrou en Lisboa esta semana. Villares e Álvarez Blanco participan esta tarde na mesa Políticas de Língua na Galiza, coordinada por Ivo Castro, explicando a situación do galego, o seu artellamento institucional e na educación e as relacións coa comunidade lusófona.”

Marina Seoane é a nova presidenta dos ilustradores galegos

Desde Cultura Galega:
“O X Encontro Galego de Ilustración que se celebrou a pasada fin de semana en Compostela serviu para que a AGPI (Asociación Galega de Profesionais da Ilustración) anovase a súa directiva. Marina Seoane será a nova presidenta do colectivo, a substituír a Santy Gutiérrez, que ocupaba o posto de 2008. O xa ex-presidente publicou unha carta na que denuncia a falta de apoio público e a “falta de implicación e respecto” de cara aos ilustardores “por parte das altas xerarquías políticas e empresariais”.”

O Roberto Vidal Bolaño máis cativo

Desde Cultura Galega:
“Centos de escolares están a pasar estas semanas polo Salón Teatro de Santiago de Compostela. Alí asisten á representación de Touporroutou da lúa e do sol, unha das obras que vidal Bolaño escribiu a pensar nun público familiar. Non foi a única, o autor homenaxeado nas letras galegas deste ano desenvolveu de xeito consciente un importante traballo dirixido a este tipo de público.
Son varias as obras que Roberto Vidal Bolaño escribiu orientadas a todos os públicos. Antes do que traballos centrados nos máis novos, os estudosos da súa obra coinciden en sinalar que se trata de textos complexos, que as crianzas poden gozar plenamente pero que deixan a porta aberta a múltiplas interpretacións para os maiores. Así, non é de estrañar que o homenaxeado no Día das Letras preferise falar de teatro familiar antes de que teatro infantil. Eduardo Alonso, director da versión actual do Touporroutou da lúa e sol e antigo compañeiro de Bolaño en Teatro do Estaribel, sinala que “o teatro familiar, tanto o pensado para escenarios como o de rúa, é unha parte moi importante do traballo de Vidal Bolaño”. Segundo con quen falemos, o número de obras que se poden considerar “teatro familiar”, varía. “Hai cando menos catro ou cinco que son especificamente para todos os públicos, ás que se teñen que sumar tres ou catro de teatro de rúa pensadas para un público de paseantes”, explica Alonso. (…)”

A cantar os Cantares

Desde Cultura Galega:
“O 150 aniversario de Cantares Gallegos está a deixar un ronsel inédito de novidades discográficas. Músicos de diversos estilos réndenlle homenaxe a Rosalía de Castro a reinterpretar os seus versos. Desde cancións para nenos ata o rock, as referencias multiplícanse e amosan o orixinalidade dos músicos do país. Repasamos estes lanzamentos nunha serie de dúas reportaxes.
É ben certo que unha obra fundacional para as letras galegas como é Cantares Gallegos só cumpre 150 anos unha vez. No entanto, e aínda que pode ter influído, este aniversario non explica por si só a proliferación de versións musicais da poeta. O interese editorial nunhas hipotéticas boas vendas apóiase nun público que semella ter interese na música en galego e nos seus intérpretes. Canda a isto, cómpren tamén músicos dispostos a lle meter man a uns versos moitas veces xa cantados e tentar achegar algo novo. Deste xeito, Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía, recoñece a pegada dos editores e dos axentes culturais nesta xeira de lanzamentos, pero insíreos tamén nun maior interese xeral da sociedade pola autora. “A conmemoración de Cantares foi decisiva. Toda a sociedade, aínda que xa o estaba a facer, puxo de novo os ollos sobre Rosalía con máis intensidade. Fixérono por exemplo desde a creación literaria, pero de xeito especial, a creación musical voltouse con Rosalía”. (…)”