Arquivos da etiqueta: La Voz de Galicia
Manuel Álvarez Torneiro: “Este premio cementa o idioma, recoñece o valor dunha lingua”
Entrevista
a Manuel Álvarez Torneiro en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Agardaba por este galardón?
– Manuel Álvarez Torneiro (MAT): Sabía que estaba aí na grella de saída pero que era moi difícil que mo deran nun ano no que había tantos poemarios bos en castelán, e tamén en catalán. Que premiaran un poemario en galego era imprevisible. Este é o primeiro libro en galego que recibe o Premio Nacional de Poesía. Isto vai ser un toque de atención moi importante.
– LVG: En que sentido?
– MAT: Este premio cementa o idioma e recoñece o valor dunha lingua. Isto é moi importante para o galego, para a nosa lingua. (…)
– LVG: Que ten de especial este poemario para ser tan recoñecido por todos?
– MAT: Foi publicado no momento xusto, responde a temas do día a día, camiñou pola senda de moitos e fixo unha viaxe responsable. Este libro non é un produto estándar, nin frívolo, nin lúdico, nin simplista. Incide nunha realidade que é tan persoal como plural. Foi escrito (non sempre ocorre) para entendernos, con ese acento eu diría rigorosamente humano, lembrando un dos meus títulos máis felices. (…)
– LVG: De que escribe?
– MAT: Da memoria, xa non temos outra cousa. Os ángulos da brasa é un libro de memoria, que é un tema moi presente na miña poesía, xunto co amor ou a paixón. A memoria é o mellor argumento dos mellores poemas, aí está a ledicia, a tristura, o amor, a amizade… Os recordos son como as musas que veñen a botarme unha man á hora de escribir. (…)
– LVG: Qué lugar ocupa a poesía na literatura?
– MAT: A poesía é un xénero de rango superior, hai que procurar que sexa en todo momento iso, senón non é poesía.”
A literatura galega ábrese paso en Bulgaria
Reportaxe de Xesús Fraga en La Voz de Galicia:
“Cinco títulos de catro autores galegos xa están ao dispor dos lectores búlgaros na súa propia lingua. A Memorias dun neno labrego, de Xosé Neira Vilas, e O lapis do carpinteiro -edición xa esgotada- de Manuel Rivas, veñen de sumarse Que me queres, Amor?, do mesmo autor, a Poesía completa de Lois Pereiro e Aire negro, de Agustín Fernández Paz.
Todos eles aparecen en Small Stations Press, o selo do tradutor Jonathan Dunne, e que tamén ten versións inglesas de títulos galegos no seu catálogo. Dunne subliña a acollida que están a ter os libros, en boa medida polo interese da comunidade lectora e unha tradición de respecto polas traducións, que arranca dos anos do socialismo. «En Bulgaria están afeitos a outras culturas, a leren traducións, non representa ningún problema para eles», resume Dunne.
Ademais, Small Stations continúa co labor de difusión da literatura galega en inglés. Dunne quere poñer o foco sobre a literatura infantil e xuvenil, empezando por títulos de Fina Casalderrey, Fernández Paz, Elena Gallego e Marcos Calveiro. Tamén pretende ampliar a colección Galician Classics con Nimbos, de Díaz Castro, unha obra de Novoneyra e continuar coas traducións de Rosalía, despois do «éxito considerable» de Cantares gallegos en versión de Erín Moure.
Ademais, nas vindeiras semanas aparecerá Poesía última de amor e enfermidade, de Lois Pereiro, en edición bilingüe galego-éuscaro, preparada por Joxemari Sestorain para Cenlit-Denonartean. «Es una poesía fuerte, poderosa, dramática, muy sentida y sincera», explica o tradutor. Tamén destaca a orixinalidade da voz de Pereiro, quen nas numerosas referencias da súa poesía tamén incluía a ría do Nervión. Sestorain cita os congresos de Galeusca como exemplo do interese dos lectores en éuscaro pola literatura galega, ademais da súa condición de linguas minorizadas: «Hay un interés, que nace de una solidaridad y una simpatía, por ver qué se hace en Galicia, sus mundos y su expresión».”
Camilo Franco deixa La Voz de Galicia
Desde
Sermos Galiza:
“A saída de Camilo Franco da redacción de La Voz de Galicia produciu conmoción no mundo da cultura, para o que desde hai décadas é un xornalista respectado e coñecido. Delegado en Arousa, Camilo trasladouse a Compostela para desenvolver o seu labor na área de Cultura na que se convertera nunha voz de referencia, en especial, en artes plásticas en primeiro lugar e despois en teatro. (…)
Camilo Franco destacou no xornalismo cultural facéndose eco xa da emerxencia cultural producida nos anos oitenta e era coñecedor das tendencias artísticas e creativas do momento. Despois dunha etapa na que se significou como crítico e estudoso das artes plásticas contemporáneas, aos poucos foise convertendo nun crítico “atrevido” no mundo das artes escénicas, dos poucos de pluma afiada que tanto consagraba unha obra como botaba lume sobre a súa calidade. Como crítico teatral ofrece tamén a súa colaboración semanal no programa Diario Cultural da Radio Galega dirixido por Ana Romaní. (…)
Camilo Franco informou do seu abandono da Voz a través do seu facebook e, de inmediato, coñecidas figuras do mundo cultural e xornalístico se apuraron a lamentar a marcha dun xornalista que era quen mantiña a presenza da cultura galega nas páxinas do xornal de Sabón.”
Ramón Villares: “A cultura serviu de argamasa na construción da autonomía”
Entrevista
de Xesús Fraga a Ramón Villares en La Voz de Galicia:
“O Consello da Cultura Galega conmemora o venres 27 de setembro os seus primeiros trinta anos. Un período no que, segundo o seu actual presidente, o historiador Ramón Villares (Cazás, Xermade, 1951), a cultura desenvolveu un camiño parello ao da autonomía, a cuxa consolidación contribuíu. O Consello naceu en 1983 «coa vontade de facer institucións que acompañasen o proceso da autonomía», lembra. (…)
– La Voz de Galicia (LVG): Dende 1983 Galicia mudou moito. ¿Cales serían os logros principais no eido da cultura?
– Ramón Villares (RV): Como éxito global, creo que o de facer normal na vida institucional, algo menos na cotiá, a cultura galega. A lingua, o gusto polo patrimonio, a literatura, a arte, por todo aquilo que ten que ver con Galicia. Non é que antes non existise, pero creo que a autonomía favoreceu moito esa tendencia. Galeguizáronse moitas institucións, as propias universidades, ou os concellos. Nese sentido, a cultura foi un elemento substancial na construción da autonomía, porque a política, dende o punto de vista de partidos de maior ou menor orientación galeguista, foi, en certo modo, ausente nesa construción. A cultura serviu de argamasa da propia autonomía. Non foi todo feliz nin hoxe podemos dicir que estea todo correcto. Segue habendo moitos problemas e limitacións, pero iso é a vida mesma.
– LVG: ¿Cales son os esas materias pendentes que cómpre afrontar?
– RV: A fundamental é a percepción que a propia sociedade galega ten de si mesma e como quere facer o seu futuro. Creo que aquí hai unha disonancia entre os desexos da sociedade galega e a interpretación que dela fan as elites políticas, empresariais e sociais. O máis sorprendente da situación que vivimos agora é unha certa desafección da sociedade galega polos seus propios valores. Isto a min preocúpame un pouco, aínda que tamén hai que entender que vox populi, vox Dei. Aínda que ás veces se equivoque o pobo, pero se a sociedade vai nunha dirección, non se pode atallar. Podemos facernos algunhas autocríticas, que non sempre son fáciles, pero aínda así creo que o que hai que facer é que algunhas propostas de futuro sexan atractivas, sendo asumidas pola sociedade e que poidan modificar a situación. Pero é algo que está fóra do meu alcance e de institucións como o Consello da Cultura. Creo que en trinta e tantos anos que levamos de autonomía avanzamos moito no ámbito do consumo cultural, da democratización da cultura, pero non todo é perfecto e hai que ter en conta que hoxe a cultura atópase con problemas aquí e fóra, aínda existe unha visión elitista da cultura. (…)”
Noia: presentación de Quen matou o Cantino?, de Xerardo Agrafoxo
Cúmprense once anos da morte de Roberto Vidal Bolaño
Artigo
de Camilo Franco en La Voz de Galicia:
“Hoxe cúmprense once anos desde que desapareceu Roberto Vidal Bolaño e a actividade arredor do Día das Letras decaeu considerablemente tras pasar o 17 de maio. Ao longo deste ano foi perfilándose unha imaxe na que gañou peso o nariz de pallaso como representación icónica e na que se ampliou o abano sobre os campos nos que Vidal Bolaño foi facendo profesión durante a súa vida: dese a escrita á interpretación.
Para a súa viúva e cofundadora de Teatro do Aquí, este ano foi o da «insistencia sobre un Roberto Vidal Bolaño e a ocultación doutro que tamén existiu e que tamén foi importante».
Advirte Belén Quintáns que a coincidencia das celebracións do Día das Letras Galegas con todas as actividades relacionadas co sesquicentenario da publicación de Cantares gallegos «prexudicou en canto a promoción e número de actividades as que se podería ter feito con Bolaño». Unhas actividades nas que, segundo Quintáns, «habería que ter en conta a relación literaria que Roberto tivo coa figura de Rosalía, que é máis que evidente».
Noutro sentido, estes once anos desde a desaparición do dramaturgo teñen un efecto estraño desde a perspectiva de Belén Quintáns porque, segundo explica, «hai ocasións nas que parece que se está falando de cousas que pasaron hai corenta anos, pero son cousas que pasaron hai ben pouco e algunhas delas aínda están ben vivas».
Para Belén Quintáns hai espazo aínda para «profundizar na súa obra e transcender algúns dos aspectos xerais».
Durante estes días a Escola Superior de Arte Dramática está celebrando, na súa sede de Vigo, Escénika, un congreso de investigacións teatrais que, nesta edición dedica unha parte do seu tempo á obra de Vidal Bolaño.
Por outra parte, Espello Cóncavo representará o vindeiro sábado no Teatro Colón da Coruña, Anxeliños!, unha das obras máis premiadas de Vidal Bolaño, as 20.30 horas.”
A poeta Elvira Riveiro gaña o premio Avelina Valladares
Desde
La Voz de Galicia:
“Elvira Riveiro Tobío é a gañadora da décimo sétima edición do premio de poesía Avelina Valladares. Así o acordou onte o xurado integrado por María Xesús Nogueira, David Otero e Xosé Luna -con Noni Araújo como secretaria-. Despois de hora e media de deliberación sobre os 27 traballos presentados, os membros do xurado decidiron por unanimidade concederlle o premio á obra presentada baixo o lema Corpos transitivos.
O fallo destaca «a indagación levada a cabo sobre a perda do territorio e do lugar, a reflexión sobre a escritura e o poema, a forza do discurso e a orixinalidade na creación de xogos verbais non exentos de ironía».
«A obra é capaz de profundar en cuestións contemporáneas como a perda do lugar e do territorio, a expropiación. É íntimo, pero tamén tén unha dimensión social», explicou María Xesús Nogueira, que tamén subliñou «a tensión da lingua» e a «ironía sutil que ás veces deriva en dimensión crítica».
David Otero relatou unha anécdota persoal coa poetisa en clave intuitiva. A gañadora participou hai uns anos na Festa da poesía da Estrada. «Cando a escoitei souben que para ela xogar era máis ca dicir palabras, era algo serio», dixo Otero. Cualificou o traballo de Riveiro como «poesía delicada, cristalina e chea de verdade que ós lectores alégranos os ollos, pero sobre todo a vida».
Xosé Luna lembrou que a gañadora será a pregoeira da próxima edición da Festa da poesía, que se celebrará en decembro. O poemario será publicado por Edicións Fervenza e distribuído entre os participantes na festa.
A gañadora viviu en Cequeril (Cuntis) tres anos e agora reside en Vigo. Ademais de escritora é mestra. Na Estrada ten impartido cursos de galego. Obtivo o primeiro premio no certame Rosalía de Castro de Cornellà no 2003 e gañou no 2011 o certame de poesía erótica Illas Sisargas.
Segundo Elvira Riveiro, o título do poemario «fai referencia ós corpos en mutación, que deben transmutar para adaptarse a este mundo». O poemario «fala da perplexidade ante este mundo» e agocha unha «crítica ó sistema capitalista, depredador e falsamente democrático, apostando por outra forma de vida».
Elvira Riveiro aporta unha visión crítica do momento e aposta polo inconformismo.”
De Rosalía
Desde o blogue de Dores Tembrás, Sucos:
“Sae hoxe no Culturas de La Voz de Galicia unha reportaxe sobre Rosalía, unha conversa a catro bandas, guíada pola profesionalidade de Ana Abelenda: Luz Pozo, Estíbaliz Espinosa, Yolanda Castaño e eu mesma.”
Raúl Dans: “Hai que animar a ler teatro como outro xénero”
Entrevista
de Camilo Franco a Raúl Dans en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Como se escribe teatro para públicos novos?
– Raúl Dans (RD): Henri naceu como un conto que quería escribir para a miña filla e que acabou como obra de teatro. É unha historia alegre, optimista e moi fácil de representar. Os rapaces están desacostumados a ler teatro ou a ir ao teatro. Por iso esta é unha peza simpática, incluso moi posibilista, que ten en conta todas as circunstancias de agora.
– LVG: ¿Cales son as características do texto?
– RD: É moi viable de producir, para títeres e bonecos, cunha historia optimista. Considero que é un texto divertido e fácil de representar. Está escrito pensando en facilitar a súa montaxe, sendo consciente das dificultades que pode haber agora para montar obras.
– LVG: No caso do texto para adultos Unha corrente salvaxe, ¿que vida escénica espera que teña?
– RD: Seguramente é o texto meu máis asequible. Creo que ofrece moitas posibilidades para ser montado e que ten atractivos para os directores. Ten unha trama con moitas sorpresas, con misterio. E creo que os personaxes da obra poden ser atractivos. Incluso diría que é teatro comercial de calidade, escrito para todo tipo de público. Pensando tamén no traballo dos actores.
– LVG: ¿Publicar teatro segue sendo a única alternativa a representar?
– RD: Facelos públicos quere dicir que poden ser lidos e coñecidos polas compañías. Por outra parte, creo que tamén é importante lembrar que o teatro tamén se pode ler, que tamén é texto. Creo que hai que animar á xente a que lea teatro como calquera outro xénero.”
