Arquivos da etiqueta: Ramón Loureiro
Ferrol: presentación de Ferrol. Unha viaxe pola alma da cidade, de Ramón Loureiro
Miguel Sande: “No labirinto da vida hai personaxes que atopan a saída, pero outros non”
Entrevista de Ramón Loureiro a Miguel Sande en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Un libro narrado a través dun verdadeiro «xogo de perspectivas». Onde situou, nesta novela, a raia que separa realidade e ficción?
– Miguel Sande (MS): Esa raia non existe…
– LVG: Non existe, di?
– MS: Non [sorrí Sande]. E, ademais, na súa inexistencia reside, precisamente, o xogo do libro. Nas páxinas de O negociador non hai unha liña de separación, como tal, entre ficción e realidade. E esa maneira de narrar é a que me axuda a contar esta historia. Eu penso que, grazas aos lectores, toda historia novelada é sempre certa.
– LVG: Nesta nova novela súa hai un testemuño verdadeiramente excepcional: o do home que intentou conseguir a liberación de Ortega Lara ao longo de seis encontros celebrados en Alxer. Un negociador frío, que non xulga…
– MS: Si: que só trata de resolver un conflito.
– LVG: E iso, por riba, negociando nun país sumido nunha guerra civil, cos islamistas tratando de recuperar o poder. Por que non hai nomes na novela?
– MS: Non hai nomes porque a min paréceme que poñerllos sería como poñerlle ao libro, tamén, data de caducidade. O que hai son sensacións. Sensacións que hoxendía, 25 anos despois daqueles feitos, seguen vivas. Sons sensacións íntimas que transcenden o paso do tempo. Ese foi o material que eu utilicei para novelar.
– LVG: Como a presenza dos olores, por exemplo.
– MS: Claro. Aí están os olores que el lembra. Como está o seu particular caderno de notas, concibido de maneira que a información non puidese ser desencriptada. Como está o medo, envolto nun xogo de enganos e tamén de esaxeracións. E a soidade dun hotel no que aínda perviven as sombras, as presenzas/ausencias, de Édith Piaf, de Albert Camus, de María Casares e de tantos outros.
– LVG: O paso do tempo trae consigo unha perspectiva nova, axuda a comprender?
– MS: Penso que si. E a novela está narrada desde a perspectiva que hoxe temos. A vida é un labirinto moi complexo. E nese labirinto, no labirinto da vida, hai personaxes que atopan a saída, pero outros non.
– LVG: Estamos perdendo a capacidade de ser críticos coa realidade?
– MS: Estamos perdendo, incluso, a memoria. Todo vai xa demasiado rápido. Pero a literatura sempre nos abrirá as ventás do mundo.”
Mario Caneiro: “A literatura, hoxe máis que nunca, ten que avanzar contra a corrente”
Entrevista
de Ramón Loureiro a Mario Caneiro en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): O eixo central da súa produción literaria vira arredor do relato curto. Ten iso algo que ver, tamén, coa tradición da que bebe a súa literatura?
– Mario Caneiro (MC): En certo sentido, si, Como escritor síntome moi cómodo no conto, como xénero literario. Especialmente por unha razón…
– LVG: E cal é esa razón?
– MC: Porque eu creo que non se trata de escribir por escribir. Para min, ao narrar, é moi importante a concisión.
– LVG: Elixir cada palabra con coidado.
– MC: Así é. E aínda diría outra cousa: que para min o fundamental é o texto, o que se lle dá ao lector. O que importa non é o autor. Chega un momento, non só como escritor, senón tamén como lector, no que tes que elixir. E, decididamente, o relato curto, aínda que tamén a novela de extensión limitada e de expresión concentrada, é a miña principal opción. (…)
– LVG: Cal será, a medio prazo, o futuro da literatura galega? Da creación literaria, quero dicir…
– MC: O futuro sempre é impredicible. Quen pode saber o que virá…? Pero eu penso que arredor da nosa literatura, e de toda a literatura, sempre quedará unha pequena illa de irredutibles na que ninguén se vai render. A creación literaria seguirá. Non vai desaparecer.
– LVG: E os lectores…? Aumentará o seu número, irá a menos…?
– MC: O número de lectores literarios sempre vén sendo, pouco máis ou menos, o que é. Distinta cousa son os libros de evasión, os que a xente busca como entretemento, pero a literatura ten un público limitado. Iso hai que recoñecelo. En canto á maneira na que isto vai ir evolucionando conforme o tempo pase, tampouco me atrevo a facer predicións. Aínda que confío en que sempre se siga lendo literatura, porque a literatura nos axuda a vivir. (…)”
Paula Carballeira: “Os contos tradicionais galegos renacen cada vez que se escoitan”
Entrevista de Ramón Loureiro a Paula Carballeira en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): De onde proceden os contos do seu repertorio?
– Paula Carballeira (PC): Hai de todo. Pero, concretamente no meu caso, hai unha aposta grande pola tradición, polo conto tradicional de Galicia. Un tipo de conto do que ademais teño que dicir que sempre é distinto, e que fiel á súa esencia vai cambiando unha e outra vez.
– LVG: ¿E nunca conta historias súas?
– PC: Ás veces si, tamén. Pero menos, moito menos. O que si fago, en cambio, é incluír historias de autores clásicos. E, entre os creadores contemporáneos, sobre todo teño incluído historias de Mia Couto.
– LVG: E cando conta historias tradicionais, ¿que elementos están máis presentes?
– PC: Pois todo canto forma parte da narración oral galega. Sen ir máis lonxe, nas miñas actuacións non faltan nin os relatos de aparecidos nin o humor. E grazas a todo iso [ri Paula], eu aínda sigo vivindo co conto. (…)
– LVG: E cando vostede escribe os seus libros, ¿é outra Paula diferente?
– PC: Cando escribo son unha Paula que utiliza rexistros moi distintos dos da narración oral. Escribir tamén é pensar moito en quen te vai ler, en quen vai ser o destinatario do teu texto. Por exemplo, se o libro vai dirixido especificamente a un público infantil. En cambio, cando ti estás contando contos en voz alta tes que pensar que o perfil do público que te escoita pode ser moi diverso, e daquela tes que facer todo canto estea na túa man para que cada espectador encontre atractivo o relato.
– LVG: ¿Que é o humor para vostede?
– PC: O humor, para min, é algo importantísimo. Especialmente cando estou a traballar coa tradición galega do relato oral, na que o humor ten unha gran presenza. Pero é que, ademais, a min me parece que no humor reside unha visión moi intelixente do mundo e da realidade. Valoro moito o humor, desde sempre. O humor galego é excepcional.”
Antón Cortizas: “O importante é o que nos fai mellores persoas”
Entrevista
de Ramón Loureiro a Antón Cortizas en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Bota de menos o ensino?
– Antón Cortizas (AC): Eu non diría que boto de menos o ensino, porque o certo é que me sigo considerando un ensinante. Sigo aí. Esa foi a miña vocación, foi o camiño que elixín na vida, e dese camiño non me desviei. Pero o que si boto de menos é a rapazada. Para min, encontrarme pola rúa con antigos alumnos meus, e que me falen e me conten como lles vai e que é o que están facendo agora, é unha gran felicidade.
– LVG: Para vostede nunca foi difícil traballar cos alumnos.
– AC: Nunca. Xamais. É que, mira, para ensinar tes que ter moi claro que é o que estás facendo. As cousas nunca pasan porque si. Se a ti un rapaz se che comporta mal en clase, o primeiro que tes que pensar é que se un alumno ten un compartamento dese tipo é porque na súa vida hai algo que o leva a comportarse así. Os nenos nunca son culpables, porque eles non elixen a súa vida. Teñen a vida que lles damos os adultos. Non son responsables das súas circunstancias. Os rapaces reproducen o que acontece arredor deles. Non hai nenos malos, iso non existe. E precisamente por iso a responsabilidade é sempre nosa. Se te dedicas ao ensino, unha das túas obrigas é facer canto estea na túa man para lograr que o mundo dos rapaces sexa un mundo mellor. Porque, no fon, o importante, o verdadeiramente importante, é o que nos fai mellores persoas. E moitas veces non é tan importante o que sabes, como que de verdade saibas contalo.
– LVG: Vostede é un namorado do libro como obxecto, do libro de tinta e de papel. ¿Que opina do auxe das novas tecnoloxías?
– AC: Evidentemente, as novas tecnoloxías son unha ferramenta utilísima. Ofrecen mil posibilidades. Pero, ¡ollo!, deberiamos recordar que só son iso: ferramentas. Non outra cousa. Non podemos estar todo o día pegados a unha pantalla. A vida non está aí. Eu penso que a nosa sociedade xa está sendo demasiado dependente das pantallas, e iso vai traer problemas graves. Iso xa está aí. Parece que hai xente que non se dá conta de que se apagas o móbil non ocorre absolutamente nada. E iso é algo que me preocupa moito máis, aínda, se falamos dos nenos e da relación que na súa maioría teñen cos seus teléfonos.
– LVG: ¿Está todo dito en materia de educación?
– AC: ¡Non, non…! Por suposto que non. Nin moitísimo menos. A educación ten que estar evolucionando sen parar. E sempre haberá cousas novas. Pero insisto: o obxectivo ten que ser sempre que melloremos como persoas.”
A Coruña: Simposio Carlos Casares. Letras Galegas 2017, do 21 ao 23 de novembro
Especial “Carlos Casares. Un país de palabras”
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Programa especial sobre Carlos Casares, primeira parte, con Hakan Casares, Luís González Tosar, Antón Riveiro Coello, Ramón Loureiro, Arcadio López-Casanova, Antón Baamonde, Miguel-Anxo Murado, Marina Mayoral, Camiño Noia, Suso de Toro, Xesús Rabade Paredes e Darío Villanueva.
E segunda parte, con Hakan Casares, Damián Villalaín, Montse Pena, Ana Luna, Iolanda Galanes, Luís González Tosar, Carme Riera, Manuel Forcadela, Bieito Iglesias, Rexina Vega, Jon Kortazar, Henrique Monteagudo, Víctor Freixanes, Olivia Rodríguez, Dolores Vilavedra e Arcadio López-Casanova.”
Ramón Loureiro: “Os libros de Casares son mellores en cada nova lectura. É un clásico”
Entrevista
a Ramón Loureiro na Real Academia Galega:
“(…) – Real Academia Galega (RAG): Que características pensa que definen mellor o legado de Carlos Casares?
– Ramón Loureiro (RL): Casares foi, na miña opinión, unha das figuras centrais da Galicia do século XX. Creo que non esaxero se digo, e en voz ben alta, que sen Casares Galicia sería hoxe completamente distinta. El fixo que o noso país acabase por ser infinitamente máis grande nos corazóns que nos mapas. Non traballou para si, senón para que existise un futuro. Homes coma Carlos, eses homes que fan posible o milagre, dan a medida da verdadeira grandeza dun país.
– RAG: Cales son, ao seu xuízo, as súas achegas de maior interese?
– RL: Casares, como todo o mundo sabe, traballou en ámbitos moi diversos. Estivo sempre, sen pedir nada a cambio, alí onde o necesitaban. Particularmente, eu valoro sobre todo o seu legado literario, o seu labor como escritor, pero non se pode obviar tampouco a importancia de todo canto fixo á fronte da editorial Galaxia, na presidencia do Consello da Cultura, como mestre, no Parlamento -onde tanto traballou para normalizar a situación do galego- e, por suposto, como firme defensor da liberdade.
– RAG: Que pegada coida que deixou na cultura galega?
– RL: A min paréceme que a pegada que Carlos deixou na cultura galega é tan grande que aínda nos falta perspectiva para vela na súa verdadeira dimensión. Resúltame prácticamente imposible imaxinar a cultura galega do pasado século sen Casares. El foi unha auténtica ponte, en si mesmo, entre a tradición e a modernidade. E sempre será un clásico. (…)”
Ferrol: coloquio arredor de Casares, de Ramón Loureiro
