Desde
Sermos Galiza:
“A Academia Galega, a Fundación Carlos Casares, o Consello da Cultura, o Pen Galicia, a editorial Galaxia, a CRTVG, a Deputación de Ourense e os concellos de Ourense e de Xinzo da Limia presentaron a programación anual dedicada ao escritor, que será o protagonista indiscutible do ano editorial e cultural.
Galaxia, que acolle a inmensa maioría da súa obra, comezará o ano publicando un feixe de obras pendentes co obxectivo de que “estea toda a súa obra ao dispor dos lectores e lectoras”. Así, publicará os cinco Toribios (literatura infantil), que se atopaban descatalogados; así como os ultimos volumes de Á marxe, que reúne a súa obra xornalística. En febreiro verá a luz tamén un conxunto de relatos e tamén as columnas A delicia de ler. E na primavera chegará unha biografía do ourensán da man de Henrique Monteagudo.
E aló polo mes de novembro, a Academia desenvolverá o Simposio Carlos Casares en colaboración co Consello da Cultura Galega e da Fundación que leva o seu nome. A propia sede da RAG, na Coruña, acollerá tres xornadas centradas na faceta literaria do homenaxeado, que en 1978 se converteu no académico de número máis novo. O seu labor como intelectual público e comprometido coa proxección exterior da cultura galega será outro dos seus perfís nos que se deterá a parte dos encontros que se desenvolverá no Consello da Cultura Galega, institución que dirixiu durante seis anos. O programa completarase en Ourense, a súa cidade natal.
Edicións especiais dos seus libros, roteiros, programas de animación á lectura, un documental e outros contidos audiovisuais, diversas exposicións ou concertos son tamén parte da programación que foi presentada hoxe. Haberá tamén concursos literarios, unha carreira deportiva, lecturas públicas e recitais, obradoiros, relatorios e máis. O CDG, en coprodución con Talía Teatro, levará a escena a novela Os mortos daquel verán, que se estreará en Compostela en maio.
Na rede
A Academia visitará o vindeiro 21 de febreiro o CEIP Carlos Casares de Vilariño (Nigrán), onde o escritor estableceu a súa residencia. Alí presentará a nova edición da Primavera das Letras, proxecto co que fornecerá a comunidade escolar de recursos didácticos para achegar o público máis novo á figura e á obra do escritor, ademais do espazo biográfico dedicado a Casares na web oficial da RAG.
E o día 17 de maio a sesión plenaria extraordinaria que realiza a Academia terá lugar nun dos lugares fundamentais na súa vida, Xinzo da Limia, a localidade na que se estableceu coa súa familia cando tiña apenas tres anos.”
Arquivos da etiqueta: Real Academia Galega
A colección de retratos de Rosalía de Castro da RAG, agora na Rede
Desde
a Real Academia Galega (foto do Arquivo da RAG):
“O número de documentos conservados na Real Academia Galega dispoñibles en versión dixital a través de Galiciana segue a medrar. Desde agora, a institución ofrece no Arquivo Dixital de Galicia os retratos que conserva de Rosalía de Castro (1837-1885), escritora fundacional das nosas letras contemporáneas da que se celebrará o vindeiro 24 de febreiro o 180 aniversario do seu nacemento.
A maioría dos documentos incorporados son fotografías da autora en distintos momentos da súa vida, entre elas a realizada polo estudio coruñés de Sellier convertida nunha das imaxes máis coñecidas de Rosalía de Castro, na que aparece cun chapeu de plumas. O mesmo retrato, feito nos primeiros anos de década de 1880, pode verse nunha copia en forma de óvalo e noutra reprodución sobre o debuxo dunha tea.
Rosalía sendo aínda unha moza, no ano 1855, fotografada por Mr. Encausse et Cie -con estudio na rúa do Vilar de Santiago de Compostela-, un retrato realizado entre 1865 e 1875 ou a fotografía na que a escritora posa coa familia no exterior Casa da Matanza en xullo de 1884 son tamén parte das imaxes que incrementan desde hoxe os documentos da RAG dixitalizados dispoñibles a través de Galiciana.
A fotografía do retrato pintado por Ricardo Camino e unha tarxeta publicitaria de Ceregumil con debuxo e biografía de Rosalía datada entre 1910 e 1920 completan a relación de documentos.
Onde ferve o amor por Galiza, 270 cartas entre Martínez-Risco e o galeguismo exterior
Desde
a Real Academia Galega (foto de Almara, na RAG):
“Eduardo Blanco Amor, Xosé Neira Vilas ou Luís Seoane son algúns dos moitos persoeiros da Galicia na diáspora que intercambiaron cartas co xurista, escritor e académico Sebastián Martínez-Risco. Para eles, e tamén para institucións ou persoas doutras procedencias interesadas na nosa cultura, o presidente da Real Academia Galega (RAG) de 1960 e 1977 foi “unha especie de representante oficioso da cultura galega, e case poderiamos dicir que do país no seu conxunto, nun momento en que Galicia non tiña institucións representativas propias”, expresa Xosé Ramón Freixeiro Mato. Así queda reflectido nas 270 cartas que compoñen Onde ferve o amor por Galiza. Correspondencia do galeguismo exterior con Sebastián Martínez-Risco (1942-1977), edición ao coidado do profesor da Universidade da Coruña publicada pola Deputación da Coruña.
A obra, que recompila sobre todo cartas do arquivo persoal de Martínez-Risco (Ourense, 1899 – A Coruña, 1977) e outras conseguidas en institucións como o Centro Galego de Buenos Aires, foi presentada na sede da RAG nunha rolda de prensa na que o investigador estivo acompañado polo presidente da Academia, Xesús Alonso Montero; a vicepresidenta da Deputación da Coruña, Goretti Sanmartín; e a actriz Isabel Risco, neta de Martínez-Risco. O libro toma o seu título dunha frase extraída dunha carta que Isaac Díaz Pardo lle escribiu a Martínez-Risco en 1955 desde Arxentina. O editor escolleuna “porque representa moi ben ese sentimento de preocupación polo futuro de Galicia” que lle amosaban ao académico as persoas que contactaban con el desde o exterior, moitos deles galegos exiliados e emigrados, pero tamén persoas interesadas na nosa cultura de Portugal, Francia ou América. (…)”
A Coruña: homenaxe a Sebastián Martínez-Risco nos 40 anos do seu falecemento
A RAG abre o catálogo do Arquivo a través da Rede e dá acceso a máis de 3.700 documentos dixitalizados
Desde
a Real Academia Galega:
“O Arquivo da Real Academia Galega acaba de estrear unha nova fiestra na Rede que facilita o acceso ao público á totalidade do seu catálogo, composto por 32.628 documentos vinculados á historia de Galicia desde o século XI ata a actualidade. Este servizo en liña ofrece ademais copias dixitais de case 3.750 destes documentos.
A institución completou a migración do rexistro descritivo do seu Arquivo desde o antigo sistema de xestión á nova aplicación no contexto do proxecto Arquivo Dixital de Galicia (ARPAD), promovido polo Servizo Xeral de Arquivos da Xunta de Galicia. A RAG activou na súa páxina unha ligazón á web da devandita ferramenta, que dá acceso aos catálogos de máis de trinta arquivos de distintas institucións galegas.
O cambio facilita a consulta do Arquivo da RAG á comunidade investigadora e a calquera persoa interesada na historia e a cultura galegas, e con el a institución avanza no seu compromiso coa divulgación do legado que preserva. Desde esta nova plataforma, os usuarios poden xa acceder á copias dixital do 13 % dos documentos que custodia o Arquivo, que seguirá traballando para ofrecer cada día máis cun simple clic. (…)”
Homenaxe en Lisboa á unha grande dos estudos da lírica galego-portuguesa
Desde
a Real Academia Galega (foto de Ivo Santos):
“A Real Academia Galega, da man da Facultade de Letras da Universidade de Lisboa (FLUL), presentou o 19 de xaneiro neste centro o libro que acaba de editar en homenaxe á profesora lusa Elsa Gonçalves, unha das figuras máis sobranceiras da lírica trobadoresca galego-portuguesa e doutora honoris causa pola devandita universidade. O volume xunta unha escolma de estudos da investigadora, que estivo arroupada no acto por colegas de distintos países.
Ao coidado do secretario da RAG, Henrique Monteagudo, e dos filólogos lusos João Dionísio e Maria Ana Ramos, De Roma ata Lixboa. Estudos sobre os cancioneiros galego-portugueses recolle trinta traballos sobre lírica medieval da investigadora publicados entre 1976 e 2016, entre eles varios sobre a poesía do rei Denis, Martin Codax ou a Tavola Colocciana. Na presentación do libro, editado en colaboración coa FLUL, interveu tamén en nome da RAG o seu presidente, Xesús Alonso Montero.
Malia a calidade das achegas de Elsa Gonçalves, boa parte eran até agora de difícil acceso porque a súa non foi unha carreira académica convencional. “Por iso propuxemos homenaxeala rescatando os seus traballos”, explica Henrique Monteagudo, quen destaca a “ética profesional” dunha persoa “realmente entregada á investigación”. “Nunca buscou figurar nin facer unha carreira no sentido competitivo. Desenvolveu un traballo silencioso pero moi sólido, moi bo”, sintetiza.
João Dionísio apunta na mesma liña que De Roma ata Lixboa é unha compilación de estudos “marcados tanto por unha grande humildade como por unha argucia e saber singulares en relación ao que hai de descoñecido ou incerto ao respecto da lírica galego-portuguesa”. “Elsa Gonçalves é certamente unha das estudosas que máis contribuíu, co rigor da súa análise, ao coñecemento da lírica galego-portuguesa”, conclúe Maria Ana Ramos, quen sinala como un dos seus traballos máis emblemáticos a edición interpretativa de Tavola Colocciana. “Renovou todo o que conxecturabamos sobre a tradición manuscrita galego-portuguesa, sobre todo no relativo á confección dos cancioneiros copiados en Italia (Cancioneiro Colocci-Brancuti e Cancioneiro da Vaticana).”
Marilar Aleixandre: “Se a lingua esmorece a paisaxe galega non será a mesma”
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Voces termando da paisaxe galega é o título do discurso que pronunciará Marilar Aleixandre na sesión extraordinaria de ingreso na Real Academia Galega. Pode accederse á entrevista aquí.”
Marilar Aleixandre ingresa na RAG termando da paisaxe e da palabra
Desde
a Real Academia Galega (foto da RAG):
“O respecto polo medio natural, a defensa da lingua e a ollada ao mundo coas lentes da xustiza social e do feminismo son constantes na vida e na obra de Marilar Aleixandre. E tamén son parte fundamental do ensaio co que ingresou hoxe oficialmente na Real Academia Galega, títulado Voces termando da paisaxe galega. A escritora, bióloga e catedrática de Didáctica de Ciencias Experimentais conciliou neste texto as ciencias e as letras para advertir que tanto a nosa paisaxe física como a inmaterial están ameazadas. Mais deixou espazo para a esperanza: é posible invertir a realidade e “termar da paisaxe”, en toda a amplitude polisémica dos dous termos.
Fina Casalderrey foi a encargada de darlle a resposta en nome da RAG á nova académica numeraria nunha cerimonia solemne que tivo lugar no paraninfo da Universidade de Santiago de Compostela, onde ensina e investiga como profesora da Facultade de Ciencias da Educación. Ademais de congregar a representantes das distintas institucións da vida cultural, política e cívica do país, o acto, conducido polo presidente Xesús Alonso Montero, foi seguido por moitas outras persoas que quixeron participar nesta sesión pública da RAG.
Marilar Aleixandre ocupa desde o sábado 14 a cadeira que quedou vacante tras o pasamento de Xosé Neira Vilas. Na súa intervención non faltou unha homenaxe a quen sucede no posto, “unha honra e unha gran responsabilidade”, e comprometeuse a se esforzar arreo en continuar o labor do autor de Memorias dun neno labrego. A nova académica salientou a afouteza desta novela, que leu por primeira vez nada máis instalarse, en 1973, en Vigo, porque rachou coas historias bucólicas sobre a vida nas aldeas e deu voz aos máis desfavorecidos, aos “ninguén”. “Cómpre, benquerido Pepe, agradecerche que neste texto inaugural da literatura galega para nenos e nenas non falseases a realidade con azucre. Agasalláchesnos cunha chamada á rebeldía, a tomarmos partido contra o discurso da resignación e o medo. O discurso dos caladiños que mantén non haber nada que facer nin para defender a lingua galega, nin para defender os dereitos sociais, tan duramente conquistados”, expresou a autora nun discurso acabado de escribir o día do primeiro cabodano do académico, o 27 de novembro de 2016.
A alocución arrincou e concluíu escoitando as “voces silenciadas” a través da historia de Dolores Blanco, redeira e dirixente do sindicato La Reivindicadora, que sobreviviu a un paseo en agosto de 1936. Historias coma a súa pertencen á “paisaxe invisíbel que tamén forma parte do país”, esa “paisaxe soñada” por persoas coma ela que loitaron pola xustiza social, valorou rematando cunha chamada a “termar da memoria, termar dos nomes” e “exercer a resistencia”.
Marilar Aleixandre entra na Academia (con sede na que foi casa de Emilia Pardo Bazán) reivindicando tamén a pertenza “á estirpe das que Rosalía de Castro chamou as literatas”. “De Rosalía e de Emilia herdo o feminismo, a convicción de que as mulleres podemos acadar todo, unha idea expresada poeticamente no discurso de ingreso de Xohana Torres, Eu tamén navegar, e nos seus poemas”, declarou. Por iso advertiu que, malia sermos unha literatura que agroma dunha nai fundadora, “as institucións do noso país están demorando en recoñecer as mulleres hai tempo a exerceren como intelectuais”. (…)”
Compostela: recepción de Marilar Aleixandre como académica numeraria na RAG
Marilar Aleixandre presenta o poemario Desescribindo
Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Marilar Aleixandre reúne neste poemario editado por Apiario, poemas, algúns xa publicados noutros momentos, noutros lugares, pero como ela mesma aclara: “todo o que escribimos forma parte do mesmo texto”…
A autora preséntanos este libro xusto na semana en que ingresará como nova académica na Real Academia galega, onde ocupará a cadeira que deixou baleira a morte de Xosé Neira Vilas. Pode accederse á entrevista aquí.”
