Arquivos mensuais: Xaneiro 2019
Ourense: presentación de spleen en catro tempos, de Arancha Nogueira
Xose Manuel Sánchez Rei: “Cada vez é maior a proximidade com o espanhol das falas galegas”
Entrevista a Xosé Manuel Sánchez Rei no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Na área linguística, és especialista nos pronomes átonos. Em que direção estão a mudar as falas galegas?
– Xosé Manuel Sánchez Rei (XMSR): Bem, é certo dediquei uma parte das minhas investigações aos pronomes pessoais átonos, mas também me tenho ocupado dos demonstrativos, de questões de sintaxe, da linguagem literária e da variação linguística, neste último âmbito com uma monografia que foi dada a lume por Laiovento há um tempo. Em todos estes anos, a minha sensação à volta dos caminhos que enveredam as falas galegas é que cada vez é maior a proximidade com o espanhol, quando menos em determinadas esferas da reflexão gramatical (fonética, sintaxe, etc.) e em certos ambientes geossociais, como os citadinos. Em confronto, ao mesmo tempo, continua a subsistir um tipo de galego elementarmente oral, popular, vinculado aos falares de gente idosa e ao mundo rural, em que (junto a fenómenos de perigosa hibridação com o espanhol) ainda se podem achar os traços idiossincráticos do domínio galego-português. Mas, infelizmente, esses falares galaicos, que fonética e sintaticamente mantêm as tais essências, não contam com qualquer prestígio social e são normalmente preteridos.
– PGL: Recentemente o presidente da AGAL, Eduardo Maragoto, e o teu colega Freixeiro Mato conferenciaram sobre binormativismo na tua faculdade. Qual a tua opinião ao respeito?
– XMSR: Com efeito, aconteceu há uns meses. Pareceu-me uma atividade muito interessante, até porque surgiu das inquietações do alunado sobre esses particulares e foi organizada por um grupo de estudantes muito sensíveis ao universo das línguas e em particular à galego-portuguesa. Ainda não tive tempo para refletir à vontade nestes temas, mas, inicialmente, a minha impressão do binormativismo é positiva e concorda com as principais ideias expostas pelos dois conferencistas. Com independência da ortografia escolhida, a presentemente oficial na Galiza ou a internacional, achamo-nos numa época em que todas as pessoas que queremos viver em galego devemos poder achar caminhos de confluência que nos permitam avançarmos nesse desejo e na normalização dele. Por outra parte, o mundo conhece casos em que uma mesma língua é escrita de modos diferentes e, nestes meios, a nossa não seria uma exceção. (…)”
Gonzalo Hermo: “Quixen reivindicar os encontros físicos, sexa coa contorna, co outro ou coa propia poesía”
Entrevista de Montse Dopico a Gonzalo Hermo en Praza:
“(…) – Praza (P): Desde o primeiro poema hai unha relación entre a entrada no corazón do bosque e a volta do poema. Por que? Como xorde esa primeira idea da volta ao bosque?
– Gonzalo Hermo (GH): Un libro de poesía parte dunha idea, dunha imaxe ou dun alento, pero é sempre un proceso aberto onde adoitan aparecer elementos que o poeta non tiña previstos. En Celebración ese elemento non previsto foi o bosque, un bosque no que se dicía que non había tempo de entrar. Precisamente o que propón A vida salvaxe é entrar nese bosque. O elemento sorpresa que apareceu n’A vida salvaxe foi o vento. Non tiña ningunha intención de escribir sobre el e resulta que está por todas as partes. (…)
– P: A fraga, a foresta, implica paz, liberación: non hai lingua, nin signo, nin idioma. O que hai é o balbordo da vida: a diversidade (en desorde) das cousas, dos animais… Nun estado de “conciencia borrada”. É como a busca dun lugar pre-social, pre-lingüístico, desde o que atopar a paz, e desde el construír o poema. (Que dea conta do mundo e sexa o mundo en si mesmo, como di outro poema). É algo así? Por que?
– GH: Si que hai algo prelingüístico na natureza que me interesa moito. Algo que non se verbaliza, que sinxelamente acontece. Interesábame achegar o poema a esa posición de acontecemento anterior ao simbólico. En realidade, é algo ilóxico porque o poema escríbese con palabras (e non con emocións, ideas ou experiencias; con palabras e só con palabras). No entanto, a poesía tamén é esa posibilidade da lingua onde a propia lingua está a “flor de pel”. É un espazo desde onde se pode imaxinar o nacemento das cousas, incluída a propia linguaxe. (…)
– P: Corpo, corazón e calor son tres conceptos que aparecen tamén frecuentemente asociados nos poemas. Por que? (Corpo, calor, estaban moito en Celebración. Tamén poden vir de Celebración, por exemplo, os insectos…)
– GH: Son conceptos que sinto como propios. Aparecen e reaparecen nos meus poemas e non fago nada para evitalo. É así e procuro non darlle demasiadas voltas.
– P: Podería dicirse que o poemario se divide en dúas partes. A segunda sería o chamado epílogo, que é unha sorte de autopoética. Por que esa estrutura
– GH: Para min o libro remata co poema que se titula «A vida salvaxe». O epílogo, eses «7 achados sobre o poema», é un engadido que reflicte algunhas aprendizaxes que fun adquirindo ao longo do proceso de escrita. Estiven moi tentado de non incorporalo á edición, pero ao final aí o está, separado do conxunto, pero formando un todo co libro. Hai xente que me dixo que é o que máis lle gusta, así que está ben que estea aí. (…)”
Crónica videográfica da III Xornada de Literatura Dramática (I)
A III Xornada da Sección de Literatura Dramática. A palabra teatral nas aulas, actividade organizada pola AELG coa colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega, co patrocinio do Concello da Coruña, Deputación Provincial da Coruña e CEDRO, e a colaboración da Universidade da Coruña, tivo lugar o 24 de novembro de 2018 Espazo Normal da Coruña.
Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:
– Inauguración. José Manuel Sande García, Concelleiro de Cultura, Deporte e Coñecemento, Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e Cilha Lourenço, coordinadora da Xornada:
– Mesa redonda A literatura dramática galega no último cuarto do século XX (primeira parte). Xesús Pisón, Manuel Lourenzo e Henrique Rabuñal:
– Mesa redonda A literatura dramática galega no último cuarto do século XX (segunda parte). Xesús Pisón, Manuel Lourenzo e Henrique Rabuñal:
Entrevista a Paula Carballeira sobre Hai quen escolle os camiños máis longos
Desde a Televisión de Galicia:
“Paula Carballeira presenta Hai quen escolle os camiños máis longos. A entrevista pode verse aquí.”
Takekazu Asaka completa a tradución da obra en galego de Rosalía ao xaponés
Desde
Cultura Galega:“O profesor da Universidade de Tsudajuku, Takekazu Asaka, un vello coñecido da lingua e cultura galegas, presentou onte en Santiago de Compostela a edición de Follas Novas en xaponés, traducida como Wakaba syuu, coa que se completa a tradución á lingua nipoa das obras en galego de Rosalía de Castro. O libro é unha “escolma representativa” duns 60 poemas traducidos ao xaponés dun total de 137 que compoñen o libro de Rosalía de Castro. A obra conta cun limiar de Anxo Angueira e contou co patrocinio da Consellería de Cultura e Turismo, a través da Secretaría Xeral de Política Lingüística.
Asaka dá ao prelo Wakaba syuu (2018), que cunha escolma representativa duns 60 poemas traducidos ao xaponés dun total de 137 de das cinco seccións nas que se divide a obra (Vaguedás, Do íntimo, Varia, Da terra e As viúvas dos vivos e as viúvas dos mortos) na que non faltan pezas emblemáticas como Unha vez tiven un cravo, Negra sombra ou Tecín soia a miña tea súmase ás traducións á lingua nipoa xa feitas dos Cantares gallegos (2002 e 2005) e dos Contos da miña terra (2013) para completar con esta derradeira entrega a edición bilingüe xaponés-galego da obra de Rosalía de Castro.”
Os libros de Ledicia Costas chegan ao búlgaro
Desde Sermos Galiza:
“Ledicia Costas é unha das autoras de maior proxección da literatura galega. As aventuras de Escarlatina, a cociñeira defunta (Xerais, 2014) conquistaron lectoras por toda a parte. O seu libro de 2016, Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta (Xerais), dá agora proba da súa potencia: acaba de publicarse en búlgaro.
Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta está construída a partir das relacións entre o célebre autor francés e a cidade de Vigo -onde naceu, en 1979, a propia Costas. Dirixido a unha audiencia xuvenil, conta con versións en castelán, catalán e italiano, amais da galega orixinal e a recentísima en búlgaro.
Mais as viaxes das obras de Costas a outras linguas non paran en Europa. Escarlatina, se cadra o seu personaxe máis coñecido, ten -dende hai uns meses- versión coreana, da man da editorial Pink Whale. E tamén está anunciada a súa aparición en búlgaro.
Traducida a numerosos idiomas, a literatura de Ledicia Costas é unha premiada escritora. En 2017 gañaba por segunda vez o prestixioso Premio Lazarillo, convocado para todas as linguas do Estado, con A balada dos unicornios, despois publicada en Xerais e, até o intre, o seu último libro.”