Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Diálogos Carlos Casares: Henrique Monteagudo. Pode accederse á entrevista aquí.”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Xabier Paz: “Non podemos vivir en perpetuo estado de alarma. Os soños e a beleza son tan necesarios coma a mantenza”
Entrevista de Marcos Pérez Pena a Xabier Paz en Praza:
“(…) – Praza (P): Como nace a historia? En que momento comezaches a trazar a novela e as figuras de Artemisia e Aníbal?
– Xabier Paz (XP): Todo comezou cando dei cun cadro en Internet. Era a reprodución dun dos mitos bíblicos máis representados, Susana e os vellos. O cadro, para min descoñecido, era de factura impecábel, algo estuario nas figuras; o corpo de Susana contundente e desprovisto de calquera traza de erotismo, a diferenza da meirande parte das representacións dese tema. Por outra banda, semellaba obra dun mestre tardo-renacentista nas cores brillantes e na perfección das dobras. Procurei o autor e resultou ser autora e para a miña sorpresa, unha moza de dezasete anos nacida en 1593. O cadro datado en 1610 fora pintado por Artemisia Gentileschi. Fun tomado por unha curiosidade insólita que durou non menos dos seis anos nos que fun enchendo o oco da miña ignorancia sobre a pintora, o tempo que tardei en escribir Aníbal e a Pintora. O personaxe de Aníbal xurdiu cando me puxen a escribir, representa a conciencia dunha obsesión, o intento imposíbel de aprehender o pasado, neste caso a vida enteira de Artemisia, de escribir a biografía total de alguén. (…)
– P: A novela histórica engancha, ten lectores fieis e achega elementos que sempre enriquecen os relatos. Mais, ao teu xuízo, que vantaxes e que riscos ten o xénero histórico para os autores?
– XP: Supoño que de cando en vez a todos nos gusta visitar escenarios máis ou menos exóticos e, de camiño, deprender cousas coa lectura. Non sabería falar en xeral de vantaxes e riscos para os autores. O certo que novela histórica é un concepto onde caben cousas tan diferentes coma as Memorias de Adriano de Marguerite Yourcenar; El recurso del método de Alejo Carpentier; ou a máis filosófica e densa A Morte de Virxilio de March Broch ou La catedral del mar de Ildefonso Falcones e unha morea de supervendas. Para min a peripecia histórica é unha pauta, un molde onde verter preocupacións atemporais, digamos universais. Neste caso a violencia sobre a muller, idea reforzada co capítulo dedicado a Beatrice Cenci; a impotencia da arte para aprehender totalmente a realidade; a fantasma de incesto; o papel do traballo e da actividade profesional e artística na emancipación persoal…
Para min o importante en toda novela é o tratamento literario. Alén da linguaxe, do manexo do idioma, cousa da que non se adoita falar moito, valoro o equilibrio entre o de dentro e o de fóra, é dicir entre os sentimentos e paixóns e a realidade social e histórica ou sexa entre a definición dos personaxes e a descrición da época. Nas narracións históricas existe o perigo de deixarse seducir pola época e perder alento narrativo por caer no ensaístico. Ou, por mencionar outro risco, talvez un dos máis presentes, o anacronismo, esquecer a mentalidade do momento con todas as súas facetas e adxudicarlle aos personaxes valores quer morais quer sociais impropios da época. (…)”
Entrevista a María Alonso no Diario Cultural sobre Transmigrantes
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“”Hai unha invisibilización dunha realidade menos amable da nova diáspora”. María Alonso publica con Axóuxere Editora o ensaio Transmigrantes. Fillas da precariedade. Pode escoitarse a entrevista aquí.”
Marta Dacosta: “Vivimos nunha sociedade enferma”
Entrevista a Marta Dacosta en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FdV): Fío é unha verba constante no poemario [Na casa da avoa], como se repite na historia das mulleres a loita contra o destino.
– Marta Dacosta (MD): O que pretende o libro é construír unha nova idea de muller. A pesar do paso do tempo, nós necesitamos falar da nosa realidade. Recentemente, pasou pola televisión unha serie na que aparecía un personaxe histórico galego, a raíña dona Urraca. Mostrábana como unha persoa manipuladora, mala. Ese é o prezo que paga a memoria desa raíña. Na Idade Media, era unha muller antinatural porque en lugar de deixarse someter, reclamou para exercer o seu dereito como herdeira lexítima. A sociedade quixo impoñerlle o ideal de muller como obxecto. Iso recólloo no último poemario do libro. Aparece como oculta na néboa, fáltannos datos sobre ela.Este é un exemplo de como hoxe prevalecen os prexuízos.
– FdV: Un estudo entre alumnos da ESO en Santiago recolle a dominación machista nas redes sociais con adolescentes.
– MD: Os alumnos son reflexo da sociedade e repiten o que ven. Todas e todos vivimos nunha sociedade determinada, que está enferma de machismo, de patriarcado. Cada un de nós está enfermo. Algúns somos conscientes desa situación. Tivemos que librar as nosas propias batallas para chegar a ese punto. É certo que avanzamos pero tamén é verdade que, ás veces, os medios que temos para transformar a sociedade non actúan para iso. Unha polémica reiterada é como se recollen os feminicidios nos medios. Non se fala claramente de violencia ou asasinato machista. No seu lugar, aparecen eufemismos para ocultar a realidade. Os adolescentes viven nesta sociedade, consumen publicidade? e vemos que a eses ámbitos se traslada o machismo. Non podemos ser etiquetadas de maneira desprezativa.
– FdV: En Na casa da avoa abunda a mitoloxía, como ve a perda no currículo da Filosofía, Grego ou Latín.
– MD: Estannos empobrecendo. Se podemos expresarnos con corrección e ter bagaxe cultural ampla, vai en beneficio noso. A cultura constrúenos como persoas, dános capacidade crítica. Se se nos priva delas somos máis pobres e menos capaces de analizar. Ímonos facendo analfabetos para comprender o mundo.”
Ana Cabaleiro: “A voz da muller non sempre tivo unha consideración igualitaria no mundo da literatura”
Entrevista de R. Castro a Ana Cabaleiro en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Vés de publicar a túa primeira obra, entras nas listaxes dos máis vendidos e, ademais, bendecida pola crítica. Como foi este parto de Sapos e Sereas, que ademais é o teu primeiro?
– Ana Cabaleiro (AC): Ben, realmente a min píllame un pouco desprevida todo isto porque toda a miña ambición era escribir os relatos, xuntalos nun libro e conseguir publicalos. Entón unha vez que o vexo, parecía que esa parte do soño estaba cumprida e aí está a miña función como escritora, que é algo no que longamente levo traballando e a parte toda de como é recibida polo público e pola crítica é algo que de momento non me atrevo a valorar, aínda que obviamente estou contenta e satisfeita.
– SG: Empezas a publicar agora, pero desde cando escribes? Cando comezaches a escribir?
– AC: Realmente é un pouco difícil, empecei a escribir como case todo o mundo, supoño, na adolescencia, e despois sempre hai unha viraxe entre que escribes nos ocos libres, cando queres desafogar ou cando che parece que estás algo inspirada, a cando empezas realmente a plantexalo como unha tarefa e como unha responsabilidade. Cando queres contar xa cousas conscientemente, cando queres darlle unha voz ou un determinado punto de vista ás historias ou cando empezas a reflexionar sobre cuestións estéticas, sobre cuestións de narrativa, sobre como contan as cousas ou como che gustaría que se contasen. Entón entras nesa segunda parte, cando lle queres dedicar unha parte importante do teu tempo a ese traballo, porque é un traballo, desde o meu punto de vista. No meu caso, como non tiña -digamos- un plan concreto, fun achegándome a diversos obradoiros de escrita, que hai moita xente que renega deles, pero eu confeso e digo abertamente que foi o que me cambiou totalmente a perspectiva. A chegada doutras persoas que escriben, persoas que tiven de mestres, que son escritoras e escritores recoñecidos e moi xenerosos e que nos abriron a súa maneira de pensar e de plantexar a escrita, axudoume moito a pensar en serio como quería afrontar a miña responsabilidade como escritora. Aí eu creo que llo teño que agradecer sobre todo a Francisco Castro, unha persoa que sempre me axudou e apostou por min e que ademais me axudou moitísimo a atopar a miña propia voz, porque é algo que inconscientemente temos, pero ás veces non somos quen de velo abertamente e de poder explotalo dun xeito consciente. Entón aí foi onde se produciu toda a viraxe e onde por fin podes chegar a ver ese produto, porque aínda que é un produto, porque ten un prezo e se vende, para min realmente publicar é como un soño que despois de moitos anos se converte en realidade. (…)”
Emma Pedreira: “A estética pola estética non me interesa”
Entrevista de M. Obelleiro a Emma Pedreira en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Son eses os fobólogos, termo acuñado por ti, dos que falas no teu último libro Bibliópatas e fobólogos?
– Emma Pedreira (EP): A etimoloxía existe, o fobos como un rexeitamento a algo e logo para a palabra. Sería o antónimo ao filólogo, que é quen ten amor polas palabras. Estámolo vendo e vivindo constantemente, existen os fobólogos e as fobólogas, esa xente que che di “no me hables en gallego que no te entiendo”, “yo lo entiendo pero no lo hablo”… Iso é foboloxía, un odio por esa lingua, por esas palabras e unha impermeabilidade total a que ese idioma entre ti. E proliferan, cada día máis.
– SG: O feminismo está presente en toda a túa obra, por que?
– EP: Si, podes ver máis poemas feministas, de corte máis social, que eróticos. A muller sempre está, as devanceiras, a loita no agro… ou os distintos tipos de violencia contra as mulleres. Hai un libro enteiro dedicado ao maltrato que se dá nunha parella e nunca se tivo en conta esa característica. Falamos de críticos que teñen que poñer en valor as características e temas dese libro e deciden que como se di “teta” nun verso é un poemario erótico pero non están vendo que é unha teta dunha muller que está morta porque a súa parella acaba de matala. É unha cousa que me molesta bastante. Aí póñome snob. Eu penso que se a poesía non ten compromiso, non vale para nada. A estética pola estética non me interesa. Temos a potencia da palabra e témola que encher de contido, de compromiso, de loita… que sirva para algo. Gastar 20 euros nun libro de poesía que supoña en ti unha idea de revolución fai que ese libro, ese esforzo, pague a pena. Se non, non me interesa. (…)”
Francisco Rodríguez recibe o Premio Nacional Galiza Cultura
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Entrevista a Francisco Rodríguez: “Non nos podemos contentar cunha cultura galega en guetos, marxinal, atomizada e de leiriñas”. Pode accederse aquí.”
Entrevista a Alberte Blanco, coordinador do libro O monte galego. Caos ou aproveitamento multifuncional?
Entrevista de M. Obelleiro a Alberte Blanco Casal en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Cales son as necesidades do monte?
– Alberte Blanco Casal (AB): Neste momento, hai que formularse unha planificación dos recursos e para iso habería que resolver un problema previo, o minifundismo forestal, que impide unha explotación racional do noso monte. (…)
– SG: No libro salientades a viabilidade dun monte sustentábel.
– AB: O monte sustentábel é obxecto da política que levabamos a cabo na Xunta. O monte sustentábel é aquel que permite producir, ter unha economía forestal que satisfaga os habitantes do medio rural e garantir que quen veña despois poida seguir gozando dun monte que siga producindo e que á vez sexa respectuoso co medio ambiente, garantindo que o que se fai no presente non vai producir unha degradación no futuro. Para min iso é un monte sustentábel e é perfectamente viábel, pero hai que cambiar as tendencias e os vectores, que van na dirección de converter o monte nun monte caótico. Nós apostamos na multifuncionalidade, non só nun monte dedicado á extracción da madeira, senón onde poidan convivir outras actividades económicas rendíbeis.”
Eva F. Ferreira: “O teatro hai que escribilo desde a epiderme, desde a carne. Sóbranos logocentrismo”
Entrevista de Montse Dopico a Eva F. Ferreira en Praza:
“Di o crítico Afonso Becerra que o seu é pura “poesía visual”. Que é un dos nomes máis salientables do posdrama galego, sexa iso o que sexa. E algo diso debe haber. Eva F. Ferreira é unha dramaturga de poucas aparicións no centro, no miolo, onde facer cultura dá algo máis de visibilidade. Pero sempre está aí. Coas súas colaboracións en distintas publicacións, como Casahamlet, a casa na que comezou a darse a coñecer. Quedara varias veces finalista do premio de teatro radiofónico do Diario Cultural. E vén de gañalo, por segunda vez. Ten claro o que quere. Fala de desigualde de xénero, ou de clase. De exceso de ruído. De indiferenza. Dun teatro que é entraña, pel, carne. Apegado ao corpo. Á vida. Falamos con ela para repasar a súa obra.
– Praza: Es dramaturga, directora, filóloga, docente, titulada en arte dramática… Que veu primeiro e que despois?
– Eva F. Ferreira: Primeiro fixen Filoloxía Inglesa en Compostela. Despois empecei o doutoramento en Teoría da Literatura e Literatura Comparada. Daquela eu ía moito ao teatro, andaba con xente que escribía… e fun a un obradoiro de escrita con Manuel Lourenzo. Comezara a investigar con moita ilusión -interesábanme os cruzamentos entre literatura e cinema-, pero decateime de que a da Universidade era unha perspectiva moi teórica, e deixou de interesarme.
Despois matriculeime na Escola de Arte Dramática de Vigo…, e empecei a escribir. Naquela altura chamáronme para que escribise en Casahamlet… E así foi. Cando comezou o premio de teatro radiofónico do Diario Cultural pareceume moi interesante e decidín presentarme… Quedei de finalista varias veces, despois escribín outras pezas para os Cadernos Laiovento, para a revista Núa, para a Revista Galega de Teatro…
Despois marchei para Monforte e desde hai uns meses estou en Sober. Dediqueime a traballar no que puiden, á docencia, a facer unha curtametraxe… e a coidar de Breixo… Fixen tamén algúns textos a partir de fotos de Iván Merayo… e o ano pasado volvín escribir, para presentarme outra vez ao premio do Diario Cultural. Para min, todo o que fago son textos, non distingo os escénicos dos non escénicos. (…)”
Entrevista a Ana Cabaleiro no Diario Cultural
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Ana Cabaleiro preséntanos o seu primeiro libro de relatos: Sapos e sereas. Pode accederse á entrevista aquí.”