Arquivo da categoría: Entrevistas

Xosé Ballesteros: “A edición en galego descende porque cada vez hai menos falantes”

Publicado o por

Entrevista a Xosé Ballesteros en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Houbo un novo retroceso do número de títulos en galego publicados en 2016. Que análise facedes desde o sector? Cales son as razóns, tendo en conta que tanto o euskara como o catalán medraron?
– Xosé Ballesteros (XB): É un tema complexo de abordar, porque a diminución era algo anunciado, sabiamos que ía suceder. É a fotografía dunha situación que non é nada nova. A precariedade do tecido industrial que existe ao redor do libro galego é evidente. Eu, se tivera que facer un diagnóstico, creo que por un lado o número de títulos é menor porque o mercado está a minguar e, pese a que cada vez é máis doado publicar libros, porque a tecnoloxía permite tiraxes máis pequenas que as que se facían hai anos, o número de lectores descende. Por que descende? Porque cada vez hai menos falantes, eu creo que esa é a primeira razón que habería que destacar. Calquera lingua que teña menos falantes que hai anos, directamente terá menos lectores nesa lingua, é facilmente deducible. Esa sería a raíz do problema. Logo hai outras: os recortes, que teñen que ver tamén coa posibilidade de adquisición de novidades polas bibliotecas, o cambio de paradigma no ensino, que segue a ser unha parte do negocio do libro en galego. Non podemos esquecer que practicamente a metade do libro que se vende en galego é libro de texto. E tamén hai unha crise substancial nese subsector. Eu creo que son unha batería de razóns, que todas xuntas lévannos a unha situación de alarma porque o tecido empresarial é moi feble. Mesmo as grandes editoras teñen que forzosamente reducir os títulos que publican. (…)
– SG: E como pensa afrontar esta situación o sector?
– XB: O sector son a Asociación de Editoras, a Asociación de Escritoras/es, as librarías… E as librarías no fondo xa bastante problemática teñen, elas intentan vender, sexa en galego ou en castelán. Chámame a atención, por exemplo, que practicamente a publicación en Galiza doutros libros, nomeadamente en castelán, sexa practicamente igual a en lingua galega. Cada parte do sector ten a súa problemática. Nós, desde a Asociación Galega de Editoras, seguimos reclamando cada vez que temos ocasión, que se desenvolva a Lei do Libro, que foi aprobada por unanimidade no Parlamento Galego no ano 2007, que está practicamente sen desenvolver. Non se pode falar de cambios e de resolver este problema sen desenvolver esta Lei, sen crear o Consello do Libro Galego, que é a que ten dar respostas e facer diagnoses, está contemplada na lei, ao igual que a Cámara do Libro, que permitiría novas estratexias para impulsar a internacionalización do libro galego. Cando antes comentabas que o libro infantil aguanta, pois pode aguantar porque hai editoras que están exportando, o que lles permite manter un grao de publicación en galego, que se non fose polo apoio da publicación noutras linguas non sería posible. Hai que entender tamén que hai imprentas, hai gráficas, que deberían estar preocupadas porque cada vez se publique menos libro galego. Pero no fondo, a min o que máis me preocupa non é tanto o número de títulos que se publican ou non, senón o número de libros vendidos ou libros lidos. Ese é o problema, porque se poderían publicar menos libros con tiraxes maiores. Pero o problema de fondo é que se editan menos títulos e as vendas tampouco aumentan. Máis ben están a diminuír. (…)”

Un libro recolle referencias históricas e actuais de 90 escritores sobre o Pico Sacro

Publicado o por

Desde a Televisión de Galicia:
“Seguro que moitos de vostedes coñecen o Pico Sacro, un monte lendario situado en Lestedo, moi preto de Compostela… Xa se ten escrito moito sobre a súa historia, pero agora un libro recolle historias, textos, poemas, todo tipo de referencias, tanto de escritores clásicos galegos coma actuais… Pico Sacro, ferido polo lóstrego e a lenda é de lectura obrigada porque representa unha parte indispensable da historia de Galicia… A nova pode verse aquí.”

María Reimóndez: “Gañar o Johán Carballeira é entrar nun clube moi selecto”

Publicado o por

Entrevista a María Reimóndez en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FdV): Ten un significado especial gañar un dos certames poéticos con máis traxectoria en Galicia e que lembra a unha figura como Carballeira?
– María Reimóndez (MR): Si. Tamén é especial porque cada premio ten unha traxectoria polos autores e libros que van gañanado, que van creando como unha xenealoxía na que gañar o premio é unir o teu nome ao desas persoas que o gañaron con anterioridade. Neste caso o Johán Carballeira é un premio moi atractivo nese sentido.
– FdV: O xurado di o seguinte no seu ditame: “Recrea asuntos como a memoria e a identidade a través da perspectiva de xénero, articulando un percorrido territorial que se estende dende o íntimo ata o cartográfico”. Sinte que reflicte os seus poemas?
– MR: A verdade é que o vexo bastante identificado. É un percorrido íntimo, pero o íntimo vinculado co colectivo, dende a consigna feminista de que o persoal é político. É levar o meu corpo por certos espazos vinculados a memoria, a visión feminista dos lugares e das experiencias. (…)
– FdV: Levaba moito tempo este proxecto no caixón ou non é este o caso?
– MR: A verdade é que xa levaba tempo. Non sabería dicir canto, pero uns anos. Os premios coma este son tamén unha oportunidade para publicar e neste caso a publicación a fai Edicións Xerais, o que para min o fai máis emocionante porque alí desenvolvín case toda a miña obra. Ademais garante unha edición coidada e que vai ter visibilidade.
– FdV: A súa obra esténdese en varios eidos: tradución, poesía, narrativa, ensaio… Como percibe que camiño vai coller o que quere transmitir en cada momento?
– MR: Non penso en iso dunha maneira moi racional, senón que é algo máis orgánico. Os libros nacen como proxectos, cada un vai tomando a súa forma. É certo que son máis coñecida como narradora, que a novela é o estilo co que máis se me identifica e no que nado con máis seguridade. Pero iso non quita que o resto, como o ensaio ou a poesía, sexan formas que nacen dunha necesidade de contar dunha maneira específica. Digamos que cada proxecto pide a súa propia forma.”

Inma López Silva: “O legado literario de Casares está salvagardado, en boa medida, na súa escrita xornalística”

Publicado o por

Entrevista a Inma López Silva na Real Academia Galega:
“(…) – Real Academia Galega (RAG): Que características pensa que definen mellor o legado de Carlos Casares?
– Inma López Silva (ILS): Hai diversos niveis de análise do legado de Carlos Casares que poden dar unha conta aproximada da súa importancia transcorridos case tres lustros desde a súa morte. En primeiro lugar está o punto de vista exclusivamente literario, no que Casares liderou unha corrente de sinxeleza que recuperaba o mellor Castelao e que el popularizou a través da súa narrativa pero, sobre todo, a través das súas colaboracións na prensa. Neste sentido, coido que, en boa medida, o legado literario de Casares está salvagardado na súa escrita xornalística. Desde a súa posición en La Voz de Galicia, soubo renovar e manter o xénero desde un absoluto coidado pola lingua galega, nunha militancia que non coñeceu cesións e que, coido, supón en boa medida a existencia indubidábel dun xornalismo galego a día de hoxe nos nosos medios de comunicación.
Por outra banda, coido que non é posíbel falar de Carlos Casares sen considerar o seu legado institucional, algo que entendo alén do político. Casares representa unha liña de acción galeguista que, nun tempo de alleamento e integración da globalización na cultura galega, soubo conxugar o aspecto local co global a través dunha visión da relación entre Galicia e o mundo que, co paso do tempo, se amosou rendíbel para a promoción exterior da nosa cultura. Finalmente, Casares supón a popularización e xeneralización da cultura e a literatura galegas. A súa obra pode envellecer, e as súas historias poden chegar a non interesar (agardo que non!), mais é innegábel que Casares conseguiu para a causa da nosa cultura moreas de lectoras e lectores que eran fieis á escrita na nosa lingua só por el e para el. Coido que non se volveu dar unha figura así, e precisariámola.
– RAG: Cales son, ao seu xuízo, as súas achegas de maior interese?
– ILS: O seu xornalismo de opinión, sen ningunha dúbida. Por suposto, as súas obras na narrativa de ficción están entre o máis elevado da literatura galega contemporánea (eu, persoalmente, quedo coa miña obra casariana de referencia, O sol do verán), pero teño para min que é nese xornalismo escrito día a día onde atopamos a maior experimentación e autenticidade da súa escrita, a súa vontade de conxugar o presente co seu imaxinario literario, a súa ideoloxía e a súa pulsión creativa.
Quixera ademais, sinalar aquí a importancia da súa achega teatral para a infancia (As laranxas máis laranxas de todas as laranxas) que, desafortunadamente, non viu continuidade nunha obra dramática tanto para a infancia coma para adultos que tería interese, sen dúbida, debido ao seu recoñecemento do teatro como faceta fundamental de calquera cultura normalizada. (…)”

Isaac Xubín: “Unha das razóns pola que escribo é para amolar e berrar que estou vivo”

Publicado o por

Entrevista de Xesús Fraga a Isaac Xubín en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Que é Staro Selo?
– Isaac Xubín (IX): Staro Selo é a capital dun lugar que estivo a piques de salvarse pero que debido a un feito histórico concreto, que aconteceu de forma súpeta, foi engulida pola besta. O texto presenta a un grupo de habitantes da cidade que tentan sobrevivir e que deben tomar camiños nunhas encrucilladas que ás veces non parecen definitivas. Ao elaborar a capa do libro tentei presentar a situación xeral ante a que se atopan estas persoas, a vixilancia constante dunha administración que pretende unha orde imposible no sarillo de formigón que é Staro Selo.
– LVG: Relacionouse o libro [Non hai outro camiño] coa Nova Narrativa Galega. ¿Como cre que o canon inflúe na actualidade?
– IX: Non estou capacitado para responder a esta pregunta coa rigorosidade que merece. Non son un crítico cunha ampla imaxe panorámica do que se publica en Galicia e, ademais, vivo fóra, con todo o que iso implica. Podo falar por min e unha das vantaxes de ter vivido no estranxeiro (agora, en Inglaterra), é o acceso de primeira man a lecturas, recitais e creadores con bagaxes e tradicións diferentes.
– LVG: Malia o ar case opresivo, hai marxe para a esperanza, igual que no seu novo libro de poesía, A cadencia da fractura. ¿A escrita e a lectura son vehículos para alumar e propagar esa esperanza?
– IX: Existe unha tensión entre o que poderiamos definir como propio, o que eu escollo que me caracterice, ser galego, e a realidade de ser unha persoa que en case 40 anos viviu en máis de 10 cidades diferentes e se atopa na situación de empregar tres linguas ao longo do día. A lectura e a escrita son fundamentais para min porque son o xeito máis profundo que teño de acomodarme nesa tensión que se orixina en min. Máis aló de ver o meu nome escrito no bronce da tribo quero que a miña tribo sobreviva e, xa que logo, unha das razóns pola que escribo é para amolar e berrar que aínda estou con vida, que estamos vivos. (…)”