Manuel Rivas (en Bos Aires): “Las librerías como lugar de creación y de resistencia cultural”

Entrevista Manuel Rivasa Manuel Rivas en Clarín:
“(…) – Clarín (C): ¿La novela [O último día de Terranova] aborda metafóricamente una extinción cultural?
– Manuel Rivas (MR): Sí, imaginé mi propio cartel que decía “liquidación de existencias”, como el último verso antes de tirarme al mar. Arranqué por el final, con el cierre de la librería, porque ese día es la derrota del protagonista. Una librería que cierra es un síntoma inquietante y perturbador para una sociedad. En el libro cito a Max Aub cuando escribió: “Los grandes problemas políticos y económicos son, en el fondo, problemas culturales”. Las librerías se parecen a esos animales pequeñitos, las luciérnagas, que son las primeras en detectar la violencia contra la naturaleza antes de morir. Si cierran las librerías, está pasando algo en la naturaleza cultural. Se extingue una forma de hacer la cultura y desaparece la creación.
– C: ¿Cómo encontró el hueco para que Buenos Aires respirara en su novela?
– MR: La psicogeografía de la librería estaba en Tierra Escondida, que son los libros prohibidos, el lugar de los libros prohibidos. Buenos Aires y Argentina formaron parte de la psicogeografía de mi infancia. Estaban en las maletas de la gente. Buenos Aires era la tierra prometida y estuvo más presente que cualquier otra ciudad europea. Cuando empecé el bachillerato, un profesor que era cura me prestaba libros como Sempre en Galiza, de Castelao… Eran libros que llegaban de América. Me los llevaba debajo del jersey. Me prestó libros de Blanco Amor, de Italo Calvino, de Salinger. Pido la paz y la palabra, de Blas de Otero, fue un libro clandestino que se cantaba y había llegado desde Buenos Aires. ¡La Argentina siempre fue para mí el lugar donde nacían los libros, coño!”

Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o venres 29

DoFeira Libro Bos Aires Compostela cidade convidada 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. A AELG está representada por Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente.

Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o venres 29 de abril:
11:00 h. A literatura galega hoxe. Encontro de escritores e intelectuais. Con Xesús Alonso Montero, Fina Casalderrey, Víctor F. Freixanes, Luís González Tosar, Graciela Morgade, José Luis Moure, Graciana Vázquez Villanueva e Ramón Villares. Facultad de Filosofía y Letras da Universidad de Buenos Aires (sala do Consello Directivo).
18:00 h. Lecturas compostelás. Con Clara Gayo. Stand.
19:30 h. O tempo das mareas. María Casares e Galicia (Consello da Cultura Galega). Coa autora, María Lopo, xunto a Ramón Villares e Xesús Alonso Montero. Federación de Asociaciones Gallegas de Argentina.
19:30 h. Conferencia sobre o Centro Partido do Carballiño e Emilio Nogueira, por Luís González Tosar. Na Asociación Centro Partido do Carballiño.
20:00 h. A literatura infantil e xuvenil en Galicia. Con María Solar e Elena Gallego. No Stand.
21:00 h. Proxección de A esmorga, dirixida por Ignacio Vilar. Sala Gaumont.

Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o xoves 28

DoFeira Libro Bos Aires Compostela cidade convidada 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. A AELG está representada por Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente.

Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o xoves 28 de abril:
16:15 h. Coloquio Da novela ao cómic: A nosa cinza. Con Francisco Castro e Xavier Alcalá. Espacio Zona Futura-Zona Dibujada.
17:00 h. Rosalía Iceberg. Ponencia poética con Yolanda Castaño. Stand.
18:00 h. Castelao en Arxentina. Coloquio con Víctor F. Freixanes e Xesús Alonso Montero. Stand.
20:00 h. Dragal, unha saga fantástica de tradición xacobea (Xerais). Presentación coa autora, Elena Gallego. Stand.
20:00 h. Eliseo Pulpeiro: as letras galegas entre dúas ribeiras (Ribadeo e Río da Prata) (Consello da Cultura Galega). Presentación do libro, con Ramón Villares e Sylvia Pulpeiro. Centro Galicia.

Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o mércores 27

DoFeira Libro Bos Aires Compostela cidade convidada 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. A AELG está representada por Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente.

Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o mércores 27 de abril:
12:00 h. Conferencia de Ramón Villares na Universidade San Martín. Inclúe un encontro con profesores. Presentación de Historia de Galicia (Mar Maior).
17:00 h. Presentación de Cheiro de choiva, de Rodolfo Alonso, publicado por Barbantesa. Introduce o acto Luís González Tosar. No Stand.
18:00 h. Presentación de Emigrantes galegos, transportes e remesas (1830-1930), con Ramón Villares, Alicia Bernasconi e Alejandro Fernández, publicado polo Consello da Cultura Galega e a Fundación Barrié. No Stand.
19:00 h. Presentación de Querido Tomás, audiovisual baseado na novela de Xosé Neira Vilas. Presenta Fina Casalderrey.
20:00 h. Presentación de Teño uns pés perfectos, de María Solar, publicado por Kalandraka.

Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o martes 26

DoFeira Libro Bos Aires Compostela cidade convidada 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. A AELG está representada por Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente.

Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o martes 26 de abril:
10:00 h. Diálogos con estudantes: encontro con Yolanda Castaño, no Instituto Argentino-Gallego Santiago Apóstol.
16:30 h. Presentación da Cátedra Galicia-América da Universidade Nacional de San Martín, Participan Manuel Rivas, Ruy Farías, Débora Campos, Gerardo Aboy e María Rosa Lojo. Na Sal Alfonsina Storni.
20:30 h. O Códice Calixtino, o Camiño de Santiago e a construción de Europa, conferencia de Ramón Villares. Presenta Víctor F. Freixanes. Sala Haroldo Conti (Pavillón amarelo).

Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o luns 25

DoFeira Libro Bos Aires Compostela cidade convidada 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente, desenvolven un programa de traballo onde, entre outros actos, o presidente da AELG participará nunha mesa redonda titulada Diálogo de autores arxentinos e galegos, que compartirá con Graciela Aráoz, da presidenta da Sociedad de Escritoras y Escritores de Argentina (SEA), o luns 25 de abril, ás 18:00 h. Farán unha presentación das respectivas entidades e compartirán as inquedanzas das dúas entidades e as ferramentas de traballo e interconexión entre os profesionais das palabras. Dúas visións desde as dúas beiras do Atlántico.

Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o luns 24 de abril:
10:00 h. Diálogos con estudantes: encontro con Manuel Rivas e entrega do premio literario Rosa dos Ventos, no Instituto Argentino-Gallego Santiago Apóstol.
17:00 h. Presentación de Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias, publicado por Xerais. No Stand.
18:00 h. Mesa redonda Diálogo de autores arxentinos e galegos, con Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e Graciela Aráoz, da presidenta da Sociedad de Escritoras y Escritores de Argentina (SEA). Presentación das respectivas entidades e compartirán as inquedanzas das dúas entidades e as ferramentas de traballo e interconexión entre os profesionais das palabras.
19:00 h. Presentación de Historia de Galicia, de Ramón Villares, publicado en Galaxia e Mar Maior. Xunto ao autor participa Víctor F. Freixanes. No Stand.
19:00 h. Conferencia de Fina Casalderrey, na Biblioteca Guido y Spano, presentada por Anxo Lorenzo.
19:00 h. Encontro cos lectores de Domingo Villar, na Biblioteca Casa de la Lectura.
20:00 h. Encontro con lectores de Ledicia Costas, na Biblioteca Guido y Spano.
20:00 h. Poesía escrita por mulleres, con Yolanda Castaño. No Stand.

Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o sábado 23 e domingo 24

DoFeira Libro Bos Aires Compostela cidade convidada 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente, desenvolverán un programa de traballo onde, entre outros actos, o presidente da AELG participará nunha mesa redonda titulada Diálogo de autores arxentinos e galegos, que compartirá con Graciela Aráoz, da presidenta da Sociedad de Escritoras y Escritores de Argentina (SEA), o luns 25 de abril, ás 18:00 h. Farán unha presentación das respectivas entidades e compartirán as inquedanzas das dúas entidades e as ferramentas de traballo e interconexión entre os profesionais das palabras. Dúas visións desde as dúas beiras do Atlántico. Tamén na súa calidade de presidente sumarase á iniciativa da Fundación Manuel María Manuel María na túa voz, lendo o día 23 de abril poemas do autor homenaxeado co Día das Letras Galegas no Festival Internacional de Poesía organizado pola FILBA ás 18:00 h.
Pola súa banda, Ledicia Costas, vogal da AELG, participará o domingo 24 ás 16:00 horas no encontro “Pontes literarias sobre o Atlántico”.

Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o sábado 23 de abril:
17:00 h. Encontro con Domingo Villar. Presentación da súa obra, acompañado por Claudia Piñeiro. No Stand.
18:00 h. Festival Internacional de Poesía. Con Cesáreo Sánchez Iglesias, que lerá textos de Manuel María. Recinto feiral.
19:00 h. Presentación de Escarlatina. A cociñeira defunta, coa presenza da autora, Ledicia Costas, publicado en Xerais. Stand.
20:00 h. Presentación e proxección de Dúas letras, de Fina Casalderrey, publicado por Galaxia. No Stand. Participa, xunto á autora, Víctor F. Freixanes.
20:00 h. Compostela Colateral: Ostrácia, lectura performática da obra de Teresa Moure, publicada por Através. Centro Cultural Matienzo (auditorio).

Domingo 24 de abril:
12:00 h. Inauguración da exposición Blanco Amor. La mirada y el deseo. Usina del Arte.
16:00 h. Pontes literarias sobre o Atlántico, con Ledicia Costas. Organizado pola Sociedad de Escritores y Escritoras de Argentina. Sala Faustino Sarmiento (Pavillón branco).
17:00 h. Presentación da tradución ao castelán de Uma Mãe Tão Punk, de Teresa Moure, publicada por Hoja de Lata. Stand.
18:00 h. Festiva Internacional de Poesía. Con Yolanda Castaño e Luís González Tosar. Recinto feiral.
18:00 h. Presentación de Un animal chamado néboa, de Ledicia Costas, publicado en Xerais. Stand.
19:00 h. II Recital A poesía ao servizo da paz: pola paz de Latinoamérica. Con Yolanda Castaño, Luís González Tosar, Manuel Rivas e Antonio Requeni, xunto aos cantautores César Isella, Enrique Llopis e Lorena Lores. Federación de Asociaciones Gallegas de Argentina. Teatro Bambalinas.
20:00 h. Presentación de A que altura está o ceo?, de Jorge Mira, publicado en Alvarellos. Xunto ao autor, participan Alberto Rojo e Henrique Alvarellos. Stand.

Novo simposio de galicianistas na Universidade de Michigan

Desde Sermos Galiza:
“Paralelamente á Feira do Libro de Bos Aires, a cultura galega tamén está a ser protagonista en Ann Arbor, onde se celebra do 20 ao 23 de abril o II Simposio Norteamericano de Estudos Galegos, con importante presenza tanto de investigadores como de persoas da cultura chegadas desde Galiza.
Os estudos galegos están a vivir un momento de crecemento nos Estados Unidos, e este simposio, que coordina a profesora da Universidade de Michigan en Ann Arbor, Cristina Moreiras, non fai máis que confirmalo. Nel participan, ademais de estudosos da cultura galega de todo o país, os escritores Miguel Anxo Murado, María Reimóndez e Suso de Toro; os xornalistas Pemón Bouzas e Xosé Manuel Pereiro; o produtor audiovisual Felipe Lage; os cineastas Eloy Enciso e Lois Patiño; o fotógrafo Manuel Sendón, ou o líder de Luar na Lubre, Bieito Romero.
No Simposio participan máis de 40 galicianistas de universidades de todo Estados Unidos, como Princeton, Wisconsin, Houston, Ohio, Massachusets ou Texas, entre moitas outras. Os temas a tratar van desde a identidade galega, a lusofonía, o novo cinema galego ou obras dos clásicos como Rosalía de Castro até artistas contemporáneos como Manuel Rivas, Miguelanxo Prado, Sés, Dios Ke Te Crew, entre outros.
Malia que só hai un centro galego, a cátedra na CUNY (City University of New York, fundada por Kathleen March nos anos 80), nos últimos anos os estudos galegos en Estados Unidos deron un salto significativo neste país. A entrada dunha lingua minorizada como o galego na MLA, a organización académica de linguas e culturas que agrupa máis socios en todo o mundo, supuxo un fito no galicianismo e un “recoñecemento sen precedentes para a nosa cultura”, segundo Gabriel Rei-Doval, profesor da Universidade de Wisconsin e un dos impulsores desta candidatura.
En novembro de 2014 acadouse a aprobación do Foro de Lingua, Literatura e Cultura Galegas na MLA e este xaneiro houbo no seu congreso anual (ao que asistiron unhas 7.000 persoas) catro sesións dedicadas a Galiza cun total de 13 relatorios impartidos por outros tantos estudosos da cultura galega.”

Bos Aires: No Parque de la Memoria-Monumento a las Víctimas del Terrorismo de Estado

O presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias, dentro do programa de actos previstos pola AELG con motivo da Feira do Libro de Bos Aires, visitou o Parque de la Memoria-Monumento a las Víctimas del Terrorismo de Estado.

“Veño ao lugar onde o río semella ser xa do mar, onde o río é aínda grande río de pálida prata empardecida.

Veño traer o respecto meu e das escritoras e escritores aos mártires da liberdade, tamén galegos e galegas, fillos e netas de galegos.

Percorro en silencio o muro da memoria de mozos e mozas na flor da idade, un rapaz de quince anos, mentres xogan meniños da mao do pai na relva. Lonxincuos sons do día a día, do traballo. A vida percute na pedra, insculpe os seus Nomes de ausentes.

Unha e mais outra e outra as fotografías dos desaparecidos que ficaron inmortalizados na súa eterna xuventude.


No río unha escultura que está a piques de se afundir cos pés atados polo cemento. No seu inestable aboiar, o río  lembra coas súas ondas breves. Esvara a tona da tarde un corvo mariño.
O helicóptero sobrevoa estrondosamente sinistro o lugar.  As algas aboian coma rosas deitadas aos afogados.”

Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG