Entrevista
de Montse Dopico a Xosé Neira Vilas en Praza:
“(…) – Praza (P): A emigración é protagonista de boa parte dos seus libros. Temos que mudar a imaxe dominante sobre este fenómeno? Puido ser un drama familiar, mais tamén unha oportunidade para moita xente de fuxir do caciquismo, ter máis liberdade, acceder á cultura…
– Xosé Neira Vilas (XNV): A emigración trouxo a Galicia 317 escolas e moitas cousas boas máis. Foi un factor de progreso para Galicia e non só unha desgracia. A xente nova marchaba para América… e si que é verdade que alí atopaban unha liberdade que aquí non tiñan. As primeiras escolas os emigrantes fixéronas alí, e foi alí onde moita xente puido estudar, ademais de ter oportunidades de desenvolverse profesionalmente que aquí non había. (…)
– P: Aos 20 anos emigrou a Bos Aires. Dixo que descubrira Galicia en Bos Aires, ao ler e estudar…
– XNV: E non só iso. A Biblioteca do Centro Galego foi moi importante. Pero nós tiñamos, ademais, o privilexio de recibir, nos centros galegos, clases, e en galego, de historia de Galicia, de lingua, de xeografía, de arte, de economía… algo impensable aquí. E os nosos mestres chamábanse Luís Seoane, Rafael Dieste, Lorenzo Varela, Blanco Amor… No Centro Galego de Bos Aires había ademais un bibliotecario, Luís Ares, que nos foi xuntando aos mozos emigrantes. Así formamos as Mocedades Galeguistas, o periódico Adiante… Despois participei en moitas iniciativas para difundir o libro galego: fundamos a editorial Follas Novas, fixemos exposicións por América… (…)
– P: Vostede investigou tamén a prensa galega da emigración. As cifras son abraiantes.
– XNV: A prensa galega de Cuba foi moi numerosa e tivo unha gran calidade. De 1878 a 1960 editáronse 71 publicacións da emigración. Con títulos como El Eco de Galicia, Follas Novas, A Gaita Gallega que foi o primeiro totalmente en galego… (…)”
Carlos Negro: “Cómpre combater a idea de amor que perpetúa os roles de ‘machito’ e princesa”
Entrevista
de Romina Bal a Carlos Negro en Praza:
“(…) – Praza (P): Por que te decidiches a escribir Penúltimas tendencias?
– Carlos Negro (CN): En cada poemario gústame cambiar de voz, xogar coa poesía. Neste caso quixen poñerlle voz a unha moza contemporánea. Nas mozas os roles de xénero están moi marcados, expostos totalmente ás mensaxes cargadas de estereotipos grazas aos medios de comunicación. Pretendo que reflexionen sen xulgalas, sementando dúbidas. Hai dez anos non vivían no inmediato das redes sociais e, aínda que existe máis información, tamén hai máis lixo. Penúltimas tendencias é a resposta a un retroceso na liberación dos estereotipos. (…)
– P: Cal era o teu obxectivo?
– CN: Empregar esa linguaxe pop, a que falan as mensaxes que dirixe a publicidade e crear unha moza ficticia que esta cambiando e que cuestiona ese mundo ou que dubida del. Combater esa linguaxe de Crepúsculo, Xogos da Fame, One Direction, Hanna Montana… e provocar emoción a través dos versos, quitarlles o medo, o medo á poesía, tamén a súa transcendencia. O libro aposta pola diversidade de emocións das adolescentes para que sexan libres, pula polo dereito á intimidade para que sexan conscientes de que hai experiencias persoais que non teñen porque compartir. Turra para que se cuestionen a realidade. (…)
– P: Como son os obradoiros que desenvolves nas aulas e cal é a túa experiencia?
– CN: Adoito levar comigo unha serie de obxectos que emprego para combater o consumismo e os roles de xénero, a violencia tamén. Levo espellos, gloss, maquillaxe, pinta unllas… Creo certo misterio arredor deles para que se amosen atentos botando man de bonecas góticas ou barbies e fágoos pensar sobre o que quero transmitir en poemas meus como por exemplo en Casual look, Monster girl, Gótica ou en Princesa (contra) Disney. Tamén facemos cuestionarios como o que hai no libro e achego a visión da protagonista en poemas como Superpop e Guapa y a la última, entre outros. Emprego a poesía como ferramenta de aproximación e elas responden moi ben. Nun dos últimos obradoiros que desenvolvín no CPI Miño regaláronme unha morea de poemas contestando ao meu A que sabe o amor? e fiquei moi feliz. (…)”
Bases da III Edición de MicroCatrorelatos, do Café de Catro a Catro
Salvador García-Bodaño, Medalla de Ouro e Fillo Adoptivo de Santiago de Compostela
Desde
a Real Academia Galega:
“O pasado 26 de decembro, a Corporación Municipal de Santiago de Compostela acordou, por unanimidade, concederlle a Medalla de Ouro da cidade e o título de Fillo Adoptivo da mesma a Salvador García-Bodaño.
Malia ter nacido en Vigo en 1935, Salvador García-Bodaño mantén unha estreita relación con Santiago de Compostela desde a súa etapa universitaria, cando se dá a coñecer como poeta nos Xogos Minervais organizados pola súa universidade, e pasa a formar parte activa da vida cultural, social e política santiaguesa. Así, a primeiros dos 60 promove, xunto con outros, a creación da Agrupación Cultural O Galo –entidade pioneira en Galicia entre as dedicadas ao activismo cultural de signo galeguista- participa na fundación do Partido Socialista de Galicia e centra en temas relacionados coa cidade santiaguesa boa parte da súa produción xornalística e literaria, coma o devandito libro Tempo de Compostela, Premio da Crítica española para poesía en lingua galega.
Na súa exposición e defensa desta proposta, o alcalde compostelán, Agustín Hernández, declarou: “Polo seu amor á cidade o Concello de Santiago cumpre coa xustiza e coa razón, outorgándolle a Salvador García-Bodaño as súas máximas distincións de Fillo Adoptivo e de Medalla de Ouro, en atención aos seus moitos méritos e capacidades”.
Alberto Ramos fala sobre Máscaras rotas para Sebastian Nell
Chamamento de ProLingua aos partidos políticos
Este 
ano electoral de 2015 debe ser o da decisión colectiva de mudar un rumbo catastrófico para o noso idioma, medio de comunicación habitual dunha boa parte do país e fundamento da cultura galega contemporánea. ProLingua avaliou con suma preocupación, sabemos que compartida por milleiros de persoas, sexa cal sexa a súa adscrición partidaria, as últimas cifras sobre o uso da lingua.
Por iso pensamos que a nosa responsabilidade cívica, como plataforma plural e non dependente de organización ningunha, é realizarmos un chamamento ás forzas políticas galegas, tanto as que contan con presenza institucional coma as que aspiran a acadala nos próximos comicios, para poñer fin a unha etapa nefasta, sen dúbida a peor na Historia recente do idioma.
Non é este momento nin lugar para un relato polo miúdo do que se leva destruído en tan pouco tempo. Calquera persoa, calquera familia que intente desenvolver a súa vida en galego pode achegar detalles. Os resultados desa suma de agresións sociais, pedagóxicas, culturais etc. son públicos e causan escándalo polo que expresan en si e polo cinismo con que boa parte das administracións, especialmente a autonómica, ollan para outro lado. Mentres afogan a lingua e a cultura cunha man visten a outra con luva branca, presiden cerimonias e invocan quen sabe que tipo perverso de galeguidade.
É a hora de recuperar o consenso na dobre dirección de fortalecer os dereitos das persoas galegofalantes e garantir o dereito das castelanfalantes a aprenderen e valoraren o idioma propio de Galicia. Só así se pode escoller en liberdade, só ese consenso (reflectido no Estatuto de Autonomía, que se saiba, aínda en vigor) responde ao que sente a maioría social: a nosa maior creación como pobo, o esteo básico sobre o que se asenta a cultura e identidade galegas debe ter futuro. Un futuro que está nas nosas mans, nas das persoas que falan galego habitualmente e nas das que o fan en castelán, pero que comparten un obxectivo común: nin queren nin están dispostas a permitir que o idioma galego siga nun devalo que nos borraría do mundo como pobo diferenciado.
ProLingua chama por un acordo global das forzas políticas, pero xa non hai tempo para declaracións baleiras. A mellor forma de basear firmemente unha futura converxencia acerca do destino da lingua é situala nos programas ao nivel que a súa importancia merece; un nivel que asegure a súa transmisión e continuidade, que fomente as actitudes positivas e garanta o seu uso real en calquera situación.
Abonda de decorado folclórico e de rituais grandilocuentes: cómpre concreción, asunción de compromisos ante a cidadanía e mecanismos para que o recollido no programa vaia máis alá do ámbito do virtual. Se a galeguidade é un valor, tentar apropiarse dela para beneficiarse dos votos constitúe unha fraude contra o patrimonio común, fágao quen o faga.
ProLingua solicítalles daquela ás direccións e ás militancias do conxunto dos partidos -por suposto na Comunidade autónoma galega, mais tamén naquelas limítrofes onde os dereitos lingüísticos simplemente non existen- que debatan e expliquen con claridade cal é a súa proposta para un consenso nacional sobre o idioma e cales as medidas que urxe tomar.
Quizais non sexa dabondo para lle asegurar un futuro de vida á lingua propia de Galicia, mais o que parece claro é que sen el non haberá futuro ningún.
Poñan mans á obra, por favor.
Galicia, 8 de xaneiro do 2015“
Compostela: Clube de lectura da A. C. O Galo
Axenda Feminista 2015: Poetas Galegas
Desde
o Observatorio da Mariña pola Igualdade:
“A Axenda Feminista do Observatorio da Mariña pola Igualdade para o 2015 está adicada ás Poetas Galegas. Un ano máis escollemos un ambito cultural para visibilizar e valorar o traballo de doce mulleres galegas, unha por cada mes do ano. Se no 2012 foron as músicas, no 2013 as escritoras e no 2014 as teatreiras, para este 2015 que está a piques de comezar queremos render homenaxe ás nosas poetas. As poetas e a poesía, capaces de rachar as lindes da norma e de estourar ceibes en todos os espazos.
Porque, contra todo prognóstico, é posible construír, crear, dicir. Desde a rebeldía. Por iso, para este 2015, estarán con nós as palabras de Luz Pozo, Pilar Pallarés, Xiana Arias, Yolanda Castaño, Lara Rozados, Andrea Nunes, Estíbaliz Espinosa, Ana Romaní, Chus Pato, Eva Veiga, Berta Dávila e Olalla Cociña. Están porque é necesario dicir o crac, poñer palabras ao que se rompe, falar desde a fenda, medir a fractura e as consecuencias, o seu centro e a súa expansión. Están porque nos son máis precisas que nunca novas chaves para abrir as nosas vidas, palabras que nos atravesen e nos removan, lentes coas que mirar o que nos rodea e a nós mesmas. Precisamos recuperar a palabra e cargala outra volta de significado, facela luz coa que prender os tempos escuros que estamos a vivir.
Coma sempre, na Axenda Feminista 2015 atoparedes fotos e textos inéditos das doce mulleres bravas que a protagonizan, así coma a súa bio-bibliografía coa principal obra en galego, o calendario menstrual 2015 ou datas sinaladas dos movementos feministas. O formato é o mesmo que os últimos anos: tamaño A5, cosida, tapas duras con goma para pechar e cinta para marcar o día desexado.
Para facervos coa vosa Axenda Feminista 2015 sobre Poetas Galegas acudide xa, antes de que se esgoten, a un dos seguintes puntos de venta:
– Ribadeo: Libraría Casa das Letras e Tenda de Calidade Guidán.
– Foz: Libraría Bahía.
– Burela: Libraría Espacio Lector Nobel e Papelería Atril.
– Viveiro: Libraría Porta da Vila.
– A Coruña: Libraría Suevia.
– Santiago de Compostela: Librería feminista Lila de Lilith e Libraría Pedreira.
Tamén podedes poñervos en contacto con nós no mail observatorioigualdade@gmail.com ou no teléfono 627.037.668. O prezo son 12 euros (10 para soci@s do Observatorio). Enviámosvos a axenda por correo postal (+2€ de gastos de envío) a onde nos digades!
Na axenda colabora a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) e o ribadense David Ribas Pena, encargado do chulísimo deseño da cuberta.
Bulide a pola vosa Axenda Feminista 2015!
Compostela: Implícate 2015, Noite de Música e Palabra Solidaria
Vigo: presentación de Celebración, de Gonzalo Hermo
