Entrevista
de Carme Vidal a Xulio Pardo de Neyra en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Como se dá ese paso? Ten tres teses de doutoramento, o traballo máis académico, como se pasa de sesudo investigador a creador de sexo [Intensa e quente é a túa humidade azul]?
– Xulio Pardo de Neyra (XPN): A primeira é sobre Correa Calderón, pai do verdadeiro nacionalismo galego, pero a de Historia foi sobre o mito do cabaleiro e a terceira sobre a muller acuática nas literaturas europeas. A verdade é que cando un analiza a Fole, a Correa ou a Carvalho Calero pensa que nalgún momento tamén vai ser analizado e sinte vergoña de si van dicir que me gusta dominar ás mulleres, como se fixo con Pondal.Gosto da literatura pornográfica, resúltame excitante, gosto que compartín co meu pai que era afeccionado. Lembro ver con el os filmes que puñan no ciclo de medianoite na tele e el mesmo completou cos títulos que faltaban. Gústame ser consumidor de literatura pornográfica. Cando un escribe faino por catarse persoal, sobre algo do que gusta e nada mellor que crear cunha entrega total, con paixón. Hai quen me pode considerar tradicional, por ser pai de moitos fillos ou por pertencer a unha esfera máis tradicionalista mais non ten nada a ver co exercizo literario no que non hai temas malditos. O perfume é a historia dun home que mata raparigas, nárranse acontecementos delitivos, e non pasa nada. Porén, nunha obra literaria na que a xente fode pode pasar. Ao meu ver, ser un pervertido ou pervertida é unha etiqueta positiva. Considérome pervertido, se non é un aborrecemento. Todo o mundo pode recoñecer que fai cen quilómetros para ir comer a un sitio mais ninguén confesa que está desexando chegar a casa para foder.
– SG: A novela presentouse como a primeira pornográfica en lingua galega, a literatura galega é en exceso pudorosa?
– XPN: Moito, moito. Por desgraza somos herdeiros da literatura española. A literatura picante, os contos de Samaniego, por exemplo é moito, mais pouco explícito. A min gústame algo máis claro. Na Galiza somos moi tradicionalistas. O conto é que eu fago todo isto mais non se pode saber. Canto menos se saiba mellor. (…)”
Arquivos da etiqueta: Carme Vidal
Agustín Fernández Paz: “Calquera vida pode ser materia para unha novela apaixonante”
Entrevista
de Carme Vidal a Agustín Fernández Paz en Sermos Galiza:
“- Sermos Galiza (SG): -“Cando os nosos pais desaparecen, comezamos a botar de menos non ter conversado máis con eles”, escribe no arranque da novela [A viaxe de Gagarin].
– Agustín Fernández Paz (AFP): É un sentimento xeralizado que a min tamén me aconteceu, a idea de que tiñamos que ter falado máis, das cousas que non se contaron. Meu pai morreu novo, con 56 anos, e quedaron moitas cousas sen saber. Trátase dun tema moi literario e á vez moi real. Unha ausencia forza o repaso á vida. Ten que acontecer algo esencial, forte, para que unha persoa se anime a lembrar a súa vida, como é o caso do protagonista da novela que rememora a última infancia e a mocidade, etapas fundamentais para cada un de nós. Cando escribes a novela non fas ese discurso, ten un aquel de irracional. É unha vez rematada cando lle ves o xeito. Non me decatei, poño por caso, de que entra nos canons da novela de formación. As novelas obedecen a un plan mais tamén responden a un pulo apaixonado, un inicio irracional. Trato de averiguar en que momento xurdiu A viaxe de Gagarin e non me sae algo concreto, deberon ser varias as razóns que me motivaron. (…)
– SG: Procurar esa lectura fluída é traballo de humildade?
– AFP: Non o creo. É a miña concepción literaria, escribir de maneira que ao lector non lle resulte complexo. Outros autores escriben de maneira máis escura e o seu traballo é igual de digno. O meu é optar pola transparencia o que só se pode conseguir a base de versións e cambios. O primeiro borrador sempre é espeso. Só o traballo permite crear unha obra de lectura fluída, que o libro teña ritmo e que a estrutura das cousas que pasan, a materia narrativa, estean ben distribuídas.
– SG: Despois dun proceso como o nacemento dunha novela longa, como se inicia outro proxecto literario?
– AFP: Cun proceso de descompresión. Cando creas un mundo implícaste nel, todo o que che pasa nese tempo semella estar en relación neste caso agravado aínda pola aposta do blog. Para meterme nunha nova novela ten que pasar tempo, que esta xente, os personaxes, se vaian perdendo, que desocupen a túa vida. Unha novela é como un capítulo da túa vida. Agora teño que pechar os anos sesenta, non podo volver a eles, xa lle chegou.”
Xabier P. DoCampo: “Os xornais teñen que volver a publicar literatura”
Entrevista
de Carme Vidal a Xabier P. DoCampo en Sermos Galiza:
“Sermos Galiza conta este verán cunha sinatura de luxo. O Caderno de Agosto publicará en cinco entregas, a primeira esta quinta feira, o sorprendente relato de Xabier P. DoCampo, Operación monte de lixo, un thriller no que o autor se mergulla no mundo da corrupción.
– Sermos Galiza (SG): Que nos ofrece en Operación monte de lixo? É unha lectura para o verán?
– Xabier P. DoCampo (XPD): Non distingo literatura de verán, outono ou primavera porque iso daríalle unha sensación de lixeireza que non quixen que tivese a miña historia. Trátase dun relato en cinco capítulos que resolvín dunha forma que me gustaba, toda ela a través de diálogos para que a historia saíse a partir do que os propios personaxes din. Quixen facer un pequeno “thriller” da corrupción, coa contemporaneidade do tema aínda que o tratamento sexa clásico. Tratei un tema de actualidade, a corrupción, o monte de lixo que se mantén na nosa sociedade, e non digo na política que, ao meu ver, é unha actividade nobre na que hai seres innobres. (…)
– SG: O seu relato sae nos xornais e bebe tamén das historias que aparecen nas noticias. Como é esa relación?
– XPD: Hai unha retroalimentación entre a literatura e o xornalismo. A prensa é unha maneira de saber o que sucede no mundo, o material co que traballamos os escritores. A literatura ten elementos que non ten o xornalismo de noticias e, se é boa, axuda a comprender determinadas cousas.
– SG: Que papel pode cumprir a literatura nos xornais?
– XPD: O relato curto é un dos monumentos da narrativa e está tremendamente relacionado coa publicación en xornais e revistas. En América Latina floreceu un relato curto xenial, con autores como Horacio Quiroga, Borges, Cortázar e tantos outros porque había moitas revistas que publicaban relatos. Tiña a ver tamén coas sociedades agrícolas nas que a oralidade tiña moita importancia. Na nosa literatura temos tamén obras xeniais de relato curto con autores como Fole ou Cunqueiro. Defendo que é preciso volver a publicar literatura en xornais e revistas.
– SG: Acurta a distancia entre literatura e xornalismo?
– XPD: A relación entre literatura e xornalismo é unha relación íntima. Hai momentos en que os textos teñen máis relación coa noticia urxente e a propia premura non permite o tratamento da escrita mais, fóra diso, o xornalismo é literatura. Hai reportaxes marabillosas que se len como un bo conto.
– SG: O xornal permite tamén achegarse a públicos novos?
– XPD: Tes garantido o cen por cen do público habitual, do que lería os teus libros, mais a maiores engádense outros lectores que non son compradores de libros. Fai chegar a literatura a un público que, en principio non estaba tan próximo e desenvolve un traballo didáctico extraordinario. O lector a través do relato na prensa ten que notar como a literatura o está axudando a ter unha percepción do mundo máis completa.”
Xabier P. DoCampo: “A infancia márcame como escritor por un camiño que é a lingua”
Entrevista
de Carme Vidal a Xabier P. DoCampo en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Como marca esa orixe na súa traxectoria literaria?
– Xabier P. DoCampo (XPD): Como escritor márcame por un camiño que é a lingua. A literatura non é só contar historias, que tamén se contan, claro está. A esencia da literatura é a linguaxe. Se colles a listaxe das persoas que a AELG tan xenerosamente homenaxeou comprobas que todas van ao lugar onde para eles naceu a linguaxe, a palabra. Logo hai toda unha serie de sucesos, de elementos que van quedar alí. Moitos psicólogos din que somos o que nos sucedeu antes dos 3 ou dos 5 anos e podemos, se iso, pasar a sete, mais aí está todo.
– SG: E nese tempo a casa aparece como referencia, coa imaxe de seu pai e a súa nai na cociña contando historias como relata nun extraordinario texto autobiográfico.
– XPD: Meu pai transmitíanos unha tradición e unha cultura desde a oralidade, na que a palabra oral era a que contaba, unha amaneira de nos dicir que estabamos no mundo sendo isto, crendo nisto, o que logo chamariamos sermos galegos. Miña nai transmitía ademais cultura no sentido máis sofisticado. Cosía e eu escoiteille recitar a San Juan de la Cruz, cantar tantos ou cuplés ou contarme novelas que tiña lido. Pasei moitas horas ao pé da máquina de escribir escoitando as súas historias e como ela recitaba a San Juan e logo me explicaba en galego o que quería dicir. Todo isto acaba por desexar converter o instrumento da vida que é a linguaxe nun instrumento de arte. (…)
– SG: Por que afirma que se fixo escritor porque ten memoria de si e dos seus?
– XPD: Porque así é aínda que esa memoria tamén mestura as cousas, e non sabes o que aconteceu nun lugar ou noutro ou mesmo se aconteceu. No meu tempo iamos a moitas casas, pasaba tempo na dos meus avós e tiñas outras experiencias. Os nenos trasladábanse moito e os recordos confúndense. A literatura nace de todo iso, dun desexo de contar que nos sucede ás persoas que nos contaron ou nos leron contos. Escoitar historias era tamén unha forma de lelas. Na miña infancia vivín nun mundo de historias, fose polo camiño que fose, porque a miña xeración tamén estaba moi influenciada polo cinema. (…)
– SG: O medo ten unha gran relevancia na súa escrita e mesmo inicia a súa breve autobiografía publicada no seu blogue cun texto de Cando petan na porta pola noite sobre os seus medos, sen embargo en O país adormentado, aposta por unha sociedade que venza os seus medos. Cal é a posición?
– XPD: Os medos infantís son necesarios para a formación do individuo e forman parte da vida das persoas. O medo existe mais de nós depende que non sexa un medo paralizante. O desgrazado é cando o medo te paraliza. Non pode haber medo que nos impida vivir, temos que enfrontarnos a eles. Teño moitos medo con cousas que lle poden ocorrer ao meu país, mais iso é tamén o que me leva a actuar.”
Cesáreo Sánchez Iglesias: “A poesía permite chegar ás capas máis profundas do que ves e sintes”
Entrevista
de Carme Vidal a Cesáreo Sánchez Iglesias en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Caderno do Nilo evoca, pola viaxe e a descuberta das raíces culturais, o percorrido polos camiños históricos do noso país de O rumor do distante.
– Cesáreo Sánchez Iglesias (CS): Só é posíbel escribir este libro e entrar con nudez e humildade noutra cultura se un percorreu xa a propia, se ten os alicerces fondamente chantados na propia cultura. Só así se abrirá o camiño para ir tamén á propia soidade. Finalmente, é aí onde conduce toda viaxe, ao centro da propia soidade.
– SG: Na viaxe e no libro, atópase coa inmensa cultura e historia que atesoura o Nilo. Esa é a realidade que quixo reflectir nos seus poemas?
– CS: Achegueime, de maneira especial, á natureza humanizada, aos monumentos que volveron ser natureza anónima. As cidades, ao seu xeito, nacen, viven e morren como seres humanos. As marxes do Nilo son un grande patio de viciños e ao mesmo tempo forman parte da sacralidade do territorio. Que o río fose expropiado da súa divindade, que non se lle permita ter crecidas, significa tamén que o propio río volve ser unha natureza derrotada. Por iso permite un diálogo moi humano. Ao tempo, é un ser vivo, con hortas nas súas beiras, no linde do deserto, sen dúbida, o territorio máis fondo de reflexión posíbel. A nosa terra é moi fértil, humanizada, e iso atopámolo nas beiras do Nilo, non no deserto. Alí o concepto de noite e tamén de luz son distintos, producen certo desamparo. No alto Nilo estamos noutro hemisferio, as estrelas xa non son as mesmas que vemos todos os días e o concepto de soidade multiplícase. (…)
– SG: Esa referencia á historia e ás expresións artísticas fan que a súa sexa unha poesía culturalista?
– CS: Os alicerces culturais están aí mais non gosto da erudición na poesía, só as referencias necesarias como elementos de humanización, o arredor cultural do propio poema. Gusto que os libros teñan biografía. Vivín a transformación que a viaxe produciu en Flaubert ou Paul Klee e sentinme atraído polo efecto de oriente, do Nilo na súa obra. Levo décadas buscando a Safo polo Mediterráneo e o Exeo, tentando entender como é posíbel que hai dous mil anos nacera unha poesía que semella recén escrita.
– SG: Por que esa experiencia se transforma en poesía e non noutra fórmula de caderno de viaxes?
– CS: É a miña forma de comunicarme co mundo, unha forma de coñecemento. Pola poesía podes chegar á alma das cousas, ás capas máis fondas do que ves e sentes. Para min é a maneira de entrar no profundo do ser humano. A comunicación que se establece cos que len dáse nun territorio interior.
– SG: Río, memoria, silencio… hai conceptos que na súa poesía son recorrentes.
– CS: A relación do ser humano coa natureza tamén determina a memoria. A miña poesía procura buscar nas capas máis profundas, tamén como a memoria, como forma de ir ao lugar primeiro. Ao meu ver, as poéticas non son únicas, son a suma de poéticas. Na nosa propia realidade, a historia e a memoria teñen moita relevancia, son determinantes para coñecer o que somos.”
Carlos Negro: “A poesía ten que fuxir da solemnidade para se achegar a novos públicos”
Entrevista
de Carme Vidal a Carlos Negro en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): No libro [Penúltimas tendencias] fai mención explícita de que vai dirixido a un público concreto, mozas adolescentes. Por que escribe para elas?
– Carlos Negro (CN): Sempre partimos do que se vive e eu son profesor e teño moitas mozas alumnas, rapazas que son lectoras e pareceume un destinatario interesante desde o punto de vista emocional. Makinaria era un poemario moi masculino e, por contraste, o reto era meterme na pel dunha moza nesa idade difícil da adolescencia. Interesábame como viven o mundo da publicidade, da imposición da beleza. (…)
– SG: Por que é singular escribir poesía para a mocidade?
– CN: Como dicía Fran Alonso nunha intervención, estamos inventando o xénero. Poden ler poetas clásicos ou modernos mais parecíame unha posibilidade inmensa que persoas coma min que estamos a carón de adolescentes podamos pensalos como destinatarios. O reto é atopar unha linguaxe contemporánea, que resulta críbel sen caer na impostura. O máis difícil foi atopar a voz, que fose natural, fluída, que se lea como a voz dunha moza e que se esqueza que detrás hai un home. Busquei unha voz feminina, contraditoria e rabuda. Trátase dunha moza que se fai preguntas, a primeira, quen quere ser e se revela contra as persoas que lle din como ten que ser.
Imposicións como o amor romántico, os modelos sexistas… continúan a consagrar a desigualdade e os estereotipos. Quen quero ser neste libro é esa moza que loita contra todo iso. (…)
– SG: Alén diso, vostede foi o autor do manifesto da AELG deste ano para a conmemoración do Día de Rosalía, que desta volta se promocionou con graffitis incluídos.
– CN: Cada vez é máis obvio que Rosalía fala cara o futuro. Canto máis achegamos á literatura ao mundo contemporáneo, mellor a entende o alumnado. Rosalía é un clásico porque permite continúas relecturas. A emigración é Rosalía e é o século XXI que nos tocou vivir. A súa voz é libre e os seus versos son berros para graffitear nas paredes por iso os rapaces a senten próxima. (…)
– SG: No libro hai unha recreación do poema Longa noite de pedra, como fixo no seu tempo o colectivo Ronseltz.Vostede acaba de dicir que fuxe da solemnidade da poesía, síntese herdeiro deles?
– CN: Non tanto nas formas, xa que eu non teño esa actitude paródica, mais si creo que hai unha conexión na antisolemnidade, no antiacadémico. A poesía ten que luxarse as mans, meterse no mundo que lle tocou vivir, lonxe de mensaxes crípticas e elitistas. Síntome herdeiro deles tamén no sentido de ser algo dadaístas, calquera pode ser artista e intentalo. A poesía ten que fuxir da solemnidade se se quere achegar a novos públicos. (…)”
Carme Vidal: “O apoio social é imprescindíbel para manter medios en galego”
Entrevista
a Carme Vidal en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): -Que significa para ti o premio da AELG á traxectoria no xornalismo cultural?
– Carme Vidal (CV): Unha sorpresa e unha grande alegría. En certa medida esta é unha entrevista “contranatura”. Se algo me deron os anos de traballo creo foi práctica á hora de preguntar. Non para responder. Ás veces, mesmo na vida cotiá, atópome interrogando máis do debido. Teño a sensación de que o oficio sobrepasa o ámbito laboral para ser case unha marca persoal. Nese sentido, estás sempre do outro lado, tomando notas. O propio sábado, no día de entrega, programei en Pontevedra unha entrevista conxunta con Bernardo Atxaga e Anxos Sumai, premios da Crítica en lingua vasca e galega que sairá no próximo número de Sermos Galiza en papel. Era unha xornada de traballo que se tornou en festa. Situarte sempre do outro lado fixo, para min, aínda máis extraordinario o premio.
– SG: Cando recolliches o premio, falaches da paixón polo xornalismo.
– CV: Teño paixón máis tamén defendo a súa condición de oficio, de traballo. Teño a fortuna de vivir do xornalismo, algo, infelizmente, cada vez menos habitual. Desde que comecei, a profesión foi indo a menos. Tamén por iso paréceme de moito valor que a AELG inclúa entre os seus premios o do xornalismo cultural. Como todo o mundo que está neste oficio, podería facer unha grande listaxe de nomes de persoas que traballaron ou estudaron comigo e que ou están no desemprego ou abandonaron a profesión por puro esgotamento. Como di unha amiga que traballa en comunicación cultural, cando manda unha información e recibe os correos electrónicos de volta comproba como van aumentando os “caídos” do xornalismo. Cada vez máis devaluado e máis precarizado, sobrevivir no oficio do xornalismo comeza a ser unha fazaña.
– SG: Máis no xornalismo cultural?
– CV: Máis. A crise está batendo forte no sector. Os medios xeralistas están a reducir os espazos de información cultural mentres medran blogs, webs e outras plataformas especializadas que promoven xornalistas e outras persoas do ámbito cultural á marxe das empresas de comunicación. A nada que analicemos o noso panorama cultural podemos atopar blogs de crítica literaria como os de Ramón Nicolás, Armando Requeixo ou Xosé Manuel Eiré, propostas singulares como Trafegando Ronseis, Letra en Obras ou Fervenzas Literarias no ámbito literario por non falar do traballo dos propios escritores e escritoras, algúns moi áxiles na rede como Miro Villar, Helena Villar ou Antonio García Teixeiro, no ámbito literario. Gzmúsica.com ou Acto de primavera en cine ademais das ambiciosas propostas Biosbardia de César Lorenzo Gil ou o Magazine Cultural Galego de Montse Dopico están a ofrecer información e crítica de calidade. A oferta é extraordinaria, mais eu sentín a necesidade de defender tamén a profesión de xornalista con todos os dereitos laborais de calquera traballo. Hai cousa de un mes, unha institución cultural fixo unha convocatoria de prensa e conseguiu un amplo grupo de participantes. De todas as persoas asistentes, só unha estaba contratada. Lamentabelmente, este é o panorama da situación actual. (…)”
Gañadoras/es dos Premios AELG 2014
Estes
son os gañadores/as dos Premios AELG 2014, que premian as mellores obras editadas en 2013, e que se veñen de fallar na Gala das Letras da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, o 3 de maio en Pontevedra:
– Blog Literario
Caderno da crítica, de Ramón Nicolás.
– Ensaio
A revolución non vai ser televisada, de Rebeca Baceiredo (Euseino? Editores).
– Literatura Infanto-xuvenil
A illa de todas as illas, de Xabier P. DoCampo (Xerais).
– Xornalismo Cultural
Carme Vidal.
– Narrativa
A lúa da colleita, de Anxos Sumai (Galaxia).
– Poesía
Raíz da fenda, de Berta Dávila (Xerais).
– Teatro
Obras Completas (Vols. I, II e III), de Roberto Vidal Bolaño (Edicións Positivas).
– Tradución
Ulises, de James Joyce, na tradución de Antón Vialle, Eva Almazán, María Alonso Seisdedos e Xavier Queipo (Galaxia).
Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros tres galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG:
- O premio Mestres e Mestras da Memoria, que se concedeu nesta segunda edición a Elba Requeijo e Xavier Blanco, por toda unha vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional;
- O Premio Institucións que se concede a quen contribuíse á divulgación da lingua e cultura galega, e co que a AELG valora tamén o impulso dalgunhas institucións na promoción do teatro:
- O proxecto Buxiganga, da Área de Cultura da Vicepresidencia da Deputación de Lugo, polo seu labor de difusión e socialización do teatro galego.
- Tamén a Área de Cultura de Deputación da Coruña, polo Premio de teatro Rafael Dieste.
- Narón e Tui, como concellos que dedican un especial esforzo ás artes escénicas.
- E mais o Premio AELG 2014 Escritor Galego Universal, outorgado pola Asemblea a Bernardo Atxaga, galardón que a distingue como autora que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana.
No transcurso da gala a AELG tamén se entregou a distinción “Bos e Xenerosos”, coa que a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega quere recoñecer o esforzo e o compromiso da xente do espectáculo para manter vivos os nosos escenarios nun momento en que os recortes afectan de maneira especial ás programacións culturais. Desta maneira, a AELG premiou representantes de todas os ámbitos da escena galega:
- A compañía Sarabela Teatro, dirixida por Ánxeles Cuña Bóveda recibiu o premio como agrupación profesional.
- Achádego Teatro de Lugo, que fai 25 anos neste 2014, foi recoñecida polo seu traballo no teatro amador.
- A Asociación de Actores e Actrices de Galicia, en nome de todos e todas os que contribuíron ao desenvolvemento da escena galega.
- A Editorial Laiovento e o proxecto Casahamlet son outros dous proxectos que mereceron destaque da AELG.
- Premio de teatro infantil: A. C. O Facho.
Tamén os Premios da Crítica Galega, entregados por Ramón Nicolás como membro da Sección da Crítica da AELG a Berta Dávila na categoría de poesía por Raíz de fenda e a Anxos Sumai en narrativa por A lúa da colleita.
O Consello Directivo da AELG fixo constar os parabéns máis sinceros aos compañeiros e compañeiras de oficio hoxe premiados nesta Gala das Letras, felicitación e aplauso que fai extensivo a todos os autores e autoras finalistas, e mais os propostos na primeira quenda de votacións, cuxo labor creativo conxunto merece tamén o público recoñecemento, pois todo el se converte nunha globalidade creadora, copartícipe testemuño necesario, ano a ano, dunha sementeira literaria que agroma para orgullo da sociedade galega desde a vindicación irrenunciábel da súa ferramenta máis prezada: a lingua galega en perpetua construción de futuro lexítimo.
Anxos Sumai: “Conseguín escribir con valentía, con absoluta liberdade creativa”
Entrevista
de Carme Vidal a Anxos Sumai en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Aínda impactada coa lectura de A lúa da colleita gustaríame saber que lle están a comentar as persoas que len a novela.
– Anxos Sumai (AS): Coinciden en que crea unha grande angustia e familiaridade coa protagonista. A sensación de atmosfera percíbea todo o mundo e iso alégrame, porque escribo sen premeditación mais sei o que busco. O emprego das cores, os obxectos cotiás, mesmo a descripción das pisadas no corredor están no libro para crear esa atmosfera. (…)
– SG: Non hai unha páxina de respiro. A intensidade é un dos obxectivos?
– AS: Busqueina. Quixen provocar en quen le a mesma incerteza que sente Nuria, a protagonista. É moi fácil alterar os límites e que desapareza a sensación de seguridade. Vive nun continuo estado de provisionalidade. Escribín que ela tiña a sensación de habitar nunha sala de espera e que ingresaría nalgún momento. É como eses soños que tes de pequena de ser algo importante de maior e, despois, a idade trae grandes decepcións e decátaste de que a vida é un fraude e cómpre asumir as responsabilidade nós mesmas. (…)
– SG: É das poucas que introduce sexo e drogas na novela. Cre que a nosa literatura adoece de excesivo control?
– AS: Ás veces utilizo imaxes moi duras, mais nin gore nin pornográficas. Creo que trato aos personaxes con sutileza. O que fago é contar a vida e na vida hai sexo e hai drogas. Outros autores tamén o fan, penso agora en Xavier Queipo, Antón Lopo, Xurxo Borrazás… De todas maneiras, paréceme que na literatura en xeral predomina nestes tempos unha vontade por escribir de maneira politicamente correcta. Eu opto por contar a verdade. (…)
– SG: A súa relación coa literatura goza desa intensidade?
– AS: Cando non teño nada que contar prefiro calar. Mais, de todas maneiras, a literatura está sempre presente. Usei mil manobras para non escribir cando intentaba comezar A lúa na colleita. Especialiceime en facer madalenas como noutro tempo ía bailar ás discotecas ou bordaba. A miña relación coa literatura é moi antiga, ven da infancia, pero opto por publicar pouco. Quero estar segura do que publico para poder defender o traballo con confianza. (…)”
Xosé Estévez: presentación de Un crego atípico na Fonsagrada (1967-1969), de Xosé Estévez
Entrevista de Carme Vidal a Xosé Estévez en Sermos Galiza.
