Os Premios Follas Novas anuncian os 40 finalistas na súa edición de 2025

Destacado

Os premios Follas Novas do Libro Galego entran nos seus dez anos de vida en 2025 e na fase final da elección dos gañadores para esta edición. Case corenta obras son finalistas dos premios ata o vindeiro 26 de abril, no que se darán a coñecer as obras gañadoras en cada unha das categorías. Como vén sendo tradicional, os gañadores e gañadoras coñeceranse na gala de entrega que terá lugar no Teatro Principal de Santiago.

Este galardón, que homenaxea a creación literaria en lingua galega, volve destacar o talento e a calidade das obras presentadas nesta edición. Tras un rigoroso proceso de selección, o xurado deu a coñecer os autores e obras que optarán ao recoñecemento nas diferentes categorías.

Nesta edición chegan á final arredor de 40 escritoras/es, tradutoras/es e ilustradoras/es xunto con 15 editoriais. Os gañadores daranse a coñecer na gala de entrega dos Premios Follas Novas, que se celebrará o vindeiro 26 de abril nun evento que reunirá o máis destacado do panorama literario galego.

As obras finalistas desta edición dos premios Follas Novas son o resultado dun proceso de selección de tres fases, que supón unha lectura e valoración da produción editorial galega. O proceso ten unha primeira escolla con propostas das tres entidades organizadoras que selecciona un cento de títulos publicados entre decembro de 2023 e novembro de 2024. A segunda fase de selección é a actual, na que o xurado escolleu as obras finalistas por cada categoría. O proceso de selección dos títulos gañadores terá o seu cumio o sábado, 26 de abril de 2025, coa gala na que se darán a coñecer cada unha das obras gañadoras nas trece categorías nas que se organiza este premio. A gala de entrega de premios terá lugar no Teatro Principal de Santiago.

Os premios están organizados pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, a Asociación Galega de Editoras e a Federación de Librarías de Galicia. Contan co apoio da Deputación da Coruña, Concello de Santiago, CEDRO (Centro Español de Dereitos Reprográficos) e a Xunta de Galicia.

PREMIO Á OBRA DE ENSAIO E INVESTIGACIÓN
A casa do amo. Unha análise do discurso colonial e racista na literatura galega. María Reimóndez. Edicións Xerais de Galicia.
Abril é un país. Tereixa Constenla. Editorial Kalandraka.
Os inmigrantes imaxinados. A identidade Galega na Arxentina (1780-1960). Xosé M. Nuñez Seixas. Editorial Galaxia.

PREMIO Á OBRA DE DIVULGACIÓN
As benfaladas. María Xosé Porteiro. Editorial Galaxia.
As horas mortas. Viaxes e conversas por cemiterios galegos. Emma Pedreira. Baía Edicións.
Rotas (As mulleres que o franquismo agochou en Compostela). Montse Fajardo. Edicións Positivas.

PREMIO Á OBRA DE NARRATIVA
A noite das cebolas. Rosa Aneiros. Edicións Xerais de Galicia.
O incendio. Sara Vila Alonso. Edicións Xerais de Galicia.
Runrún. Ana Varela. Editorial Galaxia.

PREMIO Á OBRA INFANTIL
Axencia Galega de Asuntos Máxicos. Miguel Ángel Alonso Diz. Edicións Xerais de Galicia.
Como escorrentar un lobo. Antonio Manuel Fraga. Cuarto de Inverno.
Que cabe nun calcetín? Paula Carballeira. Oqueleo.

PREMIO Á OBRA XUVENIL
Cartas na escuridade. Lois Pérez. Cuarto de Inverno.
Nave. Olaia Sendón. Edicións Xerais de Galicia.
Quen precisa unha avoa? Andrea Barreira Freije. Edicións Xerais de Galicia.

PREMIO AO LIBRO ILUSTRADO
Luísa Villalta. Alma de violino. Laura Suárez (ilust.), Beatriz Maceda e Eli Ríos. Edicións Xerais de Galicia.
Papóns. Sandra Lodi. Editorial Galaxia.
Sete dentes de león. David Sierra (ilust.) e Ledicia Costas. Edicións Xerais de Galicia.

PREMIO AO LIBRO DE BANDA DESEÑADA, GRÁFICO E HUMOR
Memorias dun neno labrego (novela gráfica). Iria Aldegunde (baseada no texto de Neira Vilas). Editorial Galaxia.
Miquits. Visita á casa da avoa. Alba de Evan, Xabier Domínguez e Paula Cheshire. Antela Editorial.
Presas fáciles. Voitres. Miguelanxo Prado. Retranca Editora.

PREMIO Á INICIATIVA BIBLIOGRÁFICA
Cantos de dor e liberdade. Voces galegas por Palestina. VV.AA.Tempo Galiza Editora.
Papagaio. Luísa Villalta e Maribel Longueira.Kalandraka Editora.
Poesía reunida de Xosé Luís Méndez Ferrín. Xosé Luís Méndez Ferrín, ed. Anxo Angueira. Edicións Xerais de Galicia.

PREMIO Á OBRA TRADUCIDA
Cartas desde a cadea, de Rosa Luxemburg. Almudena Otero. Edicións Laiovento.
Heartstopper. Rapaz coñece rapaz, de Alice Oseman. Nee Barros. Edicións Xerais de Galicia.
Os caravanistas, de Elizabeth von Arnim. Celia Recarey. Irmás Cartoné.

PREMIO AO LIBRO DE POESÍA
Os pozos elegantes das clavículas. María Álvarez Landesa. Alvarellos Editora.
Papaventos abismados. Marta Dacosta. Apiario.
Para non concretarme. Tamara Andrés. Edicións Positivas.

PREMIO AO LIBRO DE TEATRO
Fóra de campo. Rosalía Fernández Rial. Editorial Galaxia.
Iribarne. Esther Carrodeguas. Edicións Positivas.
Ubasute. Paula Carballeira. Editorial Galaxia.

PREMIO AO LIBRO MELLOR EDITADO
Canta contos de Nadal. VV. AA. Triqueta Verde.
O libro das abellas. VV. AA. Apiario.
Papagaio. Luísa Villalta e Maribel Longueira. Kalandraka Editora.

PREMIO PROMOCIÓN DA LECTURA
Culturgal
Libraría Cartabón (Vigo)
Libraría Nobel (Ourense)

Lois Pérez: “Quixen escribir unha aventura que conecte coa adolescencia e a xuventude”

Entrevista de Chus Gómez a Lois Pérez en El Progreso:
“(…) – El Progreso (EP): A novela conta as historias do francés Olivier, dos ugandeses Moses e Denis, que escaparon das bestas do LRA do seu país natal e de Amira, historias que conflúen en Catar, a onde tamén vai parar a estrela mundial do reggaeton, Aluma, e a súa moza, Ann Drolla Ice. “Quixen escribir unha aventura que conecte coa infancia, coa adolescencia e a xuventude, o que buscaba eu daquela nun libro”, conta o autor. “Busco a aventura de escribir”.
Non foi casualidade que esta novela a creara xusto despois de A tribo do mar (Xerais, 2023), que conecta África e Burela. “Tiña o de África moi presente. Quería falar de certas cousas”. De aí que uns dos protagonistas sexan uns irmáns ugandeses, separados “nun contexto durísimo” no seu país natal. “Arrastran un pasado de nenos soldado”. O cerne foi o documental Invisibles, de Javier Bardem e Fernando León de Aranoa, “que debería ser visionada en Secundaria” e na que se fala “do grupo paralimitar fascista PRA”, do que Moses e Denis fuxen para evitar ser secuestrados e se refuxian na Arca de Noé. “Acaban en Catar”.
Chegan a este país de Oriente Medio en plena preparación do Mundial de Fútbol. Alí é onde vive Amira. “Se a situación da muller xa é difícil, en Catar moito máis” e esta rapaza é bo exemplo. “Olivier é un rapaz europeo fillo dun eurodeputado corrupto”, ao que acompaña ao Mundial.
Lois Pérez sinala que é unha aventura literaria “que pode enganchar ao potencial lector” nun tempo no que a literatura “ten que competir con outros estímulos como a tecnoloxía” e é “unha arma cargada de esperanza e utopía” para conseguir “un mundo distinto”. “Ler e escribir son actividades esenciais como respirar, comer e durmir”, sostén. (…)”

Lois Pérez gaña o VI Premio María Victoria Moreno convocado polo Concello e Cuarto de Inverno

Desde o Concello de Pontevedra:
“O mestre e escritor lucense Lois Pérez foi galardoado en 2021 co Premio Agustín Fernández Paz e en 2022 co Premio Raíña Lupa de Literatura Infantil e Xuvenil.
Na selección como gañadora da obra Cartas na escuridade o xurado destacou a súa reivindicación dos dereitos humanos infantís a nivel global e o feito de “visibilizar realidades presentes no día a día pero das que non se fala, facendo remover conciencias na sociedade”.
Ademais dunha dotación económica de 3.000 € a obra será editada e publicada en lingua galega da man da citada editorial cara o mes de abril.
O mestre, poeta, escritor e guionista lucense, Lois Pérez resultou gañador do VI Premio María Victoria Moreno de literatura xuvenil convocado polo Concello de Pontevedra e a editorial Cuarto de Inverno. O 20 de decembro participou nunha recepción por parte do alcalde, Miguel Anxo Fernández e o concelleiro de Cultura, Demetrio Gómez e nunha posterior presentación aos medios á que tamén asistiu Andrea Jamardo.
Entre as preto de 30 obras presentadas, o xurado reunido hai unhas semanas e composto pola libreira Luz Gallego en representación do Concello de Pontevedra, Andrea Barreira Freije en representación da familia de María Victoria Moreno e Andrea Jamardo Seijo, en representación de Cuarto de Inverno, considerou como gañadora por unanimidade dos votos a obra presentada baixo o lema «Entrementres e non» que, unha vez aberta a plica, resultou ser da autoría de Lois Pérez Díaz e con título definitivo Cartas na escuridade.
Na rolda, o concelleiro destacou a “dificultade de construír unha novela de literatura xuvenil. Os autores e autoras, constrúen o seu lector para dirixirse a esa persoa. Este caso non permite dirixirse a calquera lector que nós desexemos, senón ao público xuvenil. Un público moi determinado, que xera un marco no que a obra debe ser creada. Por iso creo que a literatura xuvenil, que as veces non ten ese carácter de obra artísitca, de obra literaria de gran nivel, conta con esta dificultade de marco previo ao que se teñen que adaptar as autoras e autores – que non o teñen o resto dos autores que teñen unha maior liberdade creativa que en certo modo facilita a redacción das súas obras. Paréceme moi complexa a labor do xurado, do que facía parte Andrea Jamardo de Cuarto de Inverno e sobre todo, moi complicado o traballo que fixo Lois Pérez coa redacción desta obra que realmente temos moita gana de ter na man para poder ler. O xurado destacou o tema social e por aí vai outra parte que me gusta destacar desta obra: as veces a literatura xuvenil ten un carácter didáctico, pódese utilizar nas aulas e esta, polo que adiantou o xurado, ten capacidade para ser lida con múltiples lecturas para que o público xuvenil ao que se dirixe – e incluso o público adulto-, poida aprender de realidades distintas da nosa, moito máis duras e poñelo en relación coa vida que levamos neste primeiro mundo”.
Demetrio cedeu a palabra a Andrea Jamardo que quixo “agradecer ao Concello de Pontevedra por confiar en nós e sobre todo á familia de María Victoria Moreno porque o tándem Concello de Pontevedra – Cuarto de Inverno continúa a ser o acertado para publicar esta obra. A deliberación do xurado foi complicada porque foi dos anos que máis obras recibimos con case 30, e quero dar as grazas a todas esas persoas que un ano máis quixeron participar neste premio. Sei e estou convecida de que unha das motivacións para presentarse ao María Victoria Moreno é que ese autor/a terá eses lazo coa autora que nós estamos aquí homenaxando. Moitas grazas a Lois. Cando abrimos a plica foi unha sorpresa e as tres quedamos encantadas. Para Cuarto de Inverno tamén é unha honra que Lois Pérez fome parte do noso catálogo. Agardamos que a obra teña unha acollida estupenda como están a ter as anteriores”.
Pola súa banda o autor premiado manifestou a súa felicidade por diversas razón: “sempre é especial vir a Pontevedra, temos un vínculo con esta cidade e é tamén é moi especial gañar un premio que leva o nome de María Victoria Moreno, o nome da que probablemente é a poeta alófona – xunto a Anne Marie Morris – máis destacada da nosa literatura. Moi agradecido ao Concello, que penso que é un referente para moitos outros lugares do país polo seu apoio á nosa lingua e a nosa cultura. Moi contento tamén porque sexan Andrea e os seus compis de Cuarto de Inverno, por poder traballar con eles neste proceso de edición que agora comeza”.
“A novela básicamente é unha aventura que ten que ver co medo, coa indentidade e coa imposibilidade de ser en algunhas xeografías do mundo actual. Trata dunha nena e un neno soldado ugandeses que por circunstancias diversas e o tráfico de persoas, rematan ás portas do Mundial de Catar, el traballando nos estadios e ela facendo hoteis sen saber que están os dous no mesmo país logo de anos sen verse. Hai un par de universitarias cataries, inventando unha sorte de revoltas, do recoñecemento dos dereitos das mulleres e os democráticos da cidadanía. Hai un francés, Oliver, fillo dun deputado corrupto que ten lazos e negocios cos xeques e finamente, hai un condutor de bus que ten tamén a encarga de desfacerse de toda esa correspondencia desta xente, que vive en barracóns, no deserto. Debería queimalas pero el vai gardando cartas e entrando en contacto coas realidades de moita xente.
É unha aventura, pero a pesar de que trata cousas serias, hai humor. Responde un pouco ás miñas inquedanzas. Dalgún xeito intento explicarme o mundo no que estamos vivindo. Creo que é imposible, non tés moito que contar se non tomas conciencia do mundo no que vives e aínda que eu busco a literatura finalmente, abrir unha porta á experiencia do mundo, deixar que respire, tamén me interesa falarlle de determinadas cousas ao público potencial da novela que é a nosa mocidade. Eu teño moita esperanza na mocidade, nas novas xeracións, non só como xente que pasa por alí, senón como xente que pode cambiar o estado das cousas e facer deste mundo un lugar mellor para moita xente. Agradecer a miña compañeira Alba e ao meu fillo, tamén por esta oportunidade de gozar da marabillosa cidade. Militamos na tristeza esperanzada.” (…)”