Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Deixo hoxe aquí, mercé á colaboración xenerosa da Fundación Penzol, unha carta datada en 1887 que Curros lle envía desde Madrid a Gumersindo Buján, cando este xa era xuíz de primeira instancia e instrucción en Viana do Bolo.”
No Claustro barroco do Mosteiro de San Salvador, en Celanova.
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xoán Ignacio Taibo:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A inconstancia. Tamén a incapacidade máis absoluta para facer cartos, para o comercio e os negocios.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade impregnada de tolerancia verdadeira.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que saiban escoitar. E que xamais falen de fútbol na miña presenza.
4.– A súa principal eiva?
– Verme ancorado no presente, sempre a agardar que o presente acabe.
5.– A súa ocupación predilecta?
– Viaxar no tempo. Escribir. Escribir mentres viaxo no tempo. Tamén adoitaban ser as linguas; talvez retorne a elas…
6.– O seu ideal de felicidade?
– Escribir e ler de mañanciña ao aire fresco e libre no meu recuncho.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non quero nin pensalo: son incapaz de facer esas previsións.
8.– Que lle gustaría ser?
– Viaxeiro no tempo. Sempre que conservase o dereito ao retorno.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nunha Galiza moito máis culta e, xa que logo, libre.
10.– A súa cor preferida?
– Azul celeste.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A comestíbel. A flor do grelo…
12.– O paxaro que prefire?
– O pato lacado á moda de Beijing.
13.– A súa devoción na prosa?
– O social-realismo máxico. O Borges menos étnico, Cunqueiro como tendencia, Cortázar, Ferrín…
14.– E na poesía?
– A cantiga de amigo pura, Curros, os futuristas, Celso Emilio…
15.– Un libro?
– A Odisea.
16.– Un heroe de ficción?
– O Rei Artur, se resulta non ser monárquico. O doutor Watson, que a envexa do insoportábel Holmes teima sistematicamente en poñer en ridículo.
17.– Unha heroína?
– A madrasta da Brancaneve: o que tivo e aínda ten que aguantar esa muller, inxusta e falazmente deostada pola difamación ruín.
18.– A súa música predilecta?
– Bossa Nova.
19.– Na pintura?
– Su(pe)rrealistas e impresionistas.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Àngelo Colocci.
21.– O seu nome preferido?
– Iria, Iago.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O falar sen escoitar ao outro.
23.– O que máis odia?
– Que o fútbol o impregne todo, que se poña como exemplo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco, cos seus sucesores.
25.– Un feito militar que admire?
– Fóra da Guerra de Troia, detesto a épica. Xa que logo, como feito militar aínda só parcialmente realizado, o desarme: mágoa que os tratados para a redución de armas nunca sexan de supresión. A disolución das Forzas Armadas na Costa Rica.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O don das linguas, con todas as mortas e mais as vivas.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– A durmir.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A busca do riso.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– O riso, agás se rin de min.
30.– Un lema na súa vida?
– Non te precipites, analísao antes. Outro: a democracia non é ningunha situación permanente, nunca está acabada nin completa: cómpre construíla día a día con ben de esforzo.”
O
sábado 23 de novembro, ás 19:00 horas, no salón de actos do Ateneo Ferrolán (Rúa Magdalena, 202-204) de Ferrol, e con entrada de balde, terá lugar unha conferencia sobre Rosalía de Castro a cargo de Jesús Matesanz, seguida dun recital de poesía galega, por Xaime Marí (actor), con este programa:
– A Galicia, de Francisco Añón.
– O maio, A Rosalía e Cantiga, de Manuel Curros Enríquez.
– Dos celtas antigos, de Eduardo Pondal.
– Sobre o sol, de Ramón del Valle Inclán.
– Camiño longo e A rosa que sangra, de Ramón Cabanillas.
– O hórreo, Longa noite de pedra e A Castelao, de Celso Emilio Ferreiro.
– Negra sombra, Castellanos de Castilla e Adiós ríos, adiós fontes, de Rosalía de Castro.
– Himno galego, de Eduardo Pondal.
Desde Sermos Galiza:
“Pódese coñecer a historia galega a través de viaxes pola xeografía? A Asociación Cultural A Pomba do Arco coida que se pode e por iso bota a andar o programa Descubre Galiza. Viaxa con nós pola historia, a cultura e a xeografía do país, un singular proxecto para difundir a nosa historia de maneira lúdica.
Cada unha das etapas será visitada por medio dunha aula sobre cada período histórico, a lectura de textos sobre a época e unha excursión relacionada co tema tratado. Serán máis de 2000 anos de historia polos que se viaxará a través da Idade Antiga, a Alta Idade Media, a Baixa Idade Media, a Idade Moderna e a Idade Contemporánea visitando o mundo castrexo, a romanización, o Reino, o Priscilianismo, os Suevos, Os Irmandiños, Pardo de Cela, os século escuros, a colonización, os Provincialistas, Rosalía, Curros ou Manuel María, como figuras e fitos históricos relacionados de maneira especial cos territorios visitados.
O programa comezará cun percorrido pola Idade Antiga con aulas de Marcos Loureiro e o historiador Anselmo López Carreira coa visita ao Castro de Vilalonga, a Santalla de Bóveda do século IV e á Casa Museo de Manuel María. A segunda visita dirixirase á Igrexa Sueva de Santa Comba de Bande (S VI), ao Mosteiro de Celanova coa vinculación con San Rosendo, Bispo que foi de San Martiño de Mondoñedo e ás orixes do reino de Galiza e rematará na Casa dos Poetas de Celanova, coa evocación de Curros. Unha viaxe a Betanzos, para coñecer a fidalguía e a figura de Antolín Faraldo que rematará en Pontedeume, terra dos Andrades e Roi Xordo para se atopar cos Irmandiños será o traxecto pola historia da terceira xornada do programa. Os séculos escuros serán motivo da cuarta xornada coa visita ao Mosteiro de Samos e ás terras de Fiz Vergara Vilariño en Loúzara. O programa rematara co achegamento á época contemporánea coa visita ao Padrón de Rosalía, berce tamén do primeiro camiño de ferro financiado polo capital inglés, o Rianxo de Castelao, Manuel Antonio e Dieste para finalizar no grande mirador de Galiza no monte da Curota.
As viaxes comezarán en novembro e terán carácter mensual. Para participar é preciso reservar praza no 606630113. “Trátase de seguir todo o proceso da nosa historia nacional desde o convencemento que só o coñecemento da mesma é esencial para querer e valorar o País”, defenden desde A Pomba do Arco.”
Crónica
de Armando Requeixo no seu blogue, Criticalia:
“Onte sábado, 20 de xullo, o pequeno lugar de Esgueva, na parroquia de Madarnás, concello do Carballiño, acolleu un insólito evento literario: a Festa da Palabra, celebrada nunha contorna natural de excepcional beleza que leva o sonoro nome de Insua dos Poetas.
O organizador do acto, o poeta Luís González Tosar, é tamén o presidente da fundación homónima que convoca cada ano o evento e concede os Premios Sete Carballas para homenaxear distintos particulares ou colectivos que, dende os ámbitos do artístico, o humanístico ou o social, se signficaron a prol da defensa da nosa terra e a nosa cultura.
Este ano os premiados foron, na categoría de Mellor Iniciativa Cultural a Fundación Premios da Crítica de Galicia; na de Arte e Natureza, o pintor Antón Sobral; na de Medio Ambiente, a Asociación Ridimoas; na de Cultura Galega na Emigración, o Instituto Santiago Apóstol de Buenos Aires; na de Compromiso Empresarial, Aceites Abril; na de Acción Social, a Asociación Antidroga Renacer de Ribeira e na categoría de Mellor Medio de Comunicación, a sección de Cultura de La Voz de Galicia.
Con motivo desta entrega coincidiron neste anfiteatro xeórxico artistas, escritores, intelectuais e representantes institucionais nun evento no que interviu como mantedor Xesús Alonso Montero en calidade de presidente da RAG e no que recitaron os seus poemas Salvador García-Bodaño, Arcadio López Casanova e mais Víctor Campio Pereira, aos que acompañaron con interludios musicais os compoñentes do Grupo Tradicional Laghareu.
O acto central desta xuntanza, presentada por Xavier Castro Martínez, foi o desvelamento da escultura Rexurdimento da autoría de Pedro José Rodríguez Álvarez, ao pé da que figuran inscritos versos de Rosalía, Curros e Pondal, pois esta V Edición da Festa da Palabra estaba dedicada, xustamente, ao noso Rexurdimento na voz destes tres incomparables poetas.
Logo da entrega de premios, as correspondentes intervencións e o descubrimento da escultura, tivo lugar un animado xantar campestre no marco do cal foron repartidos diversos agasallos, entre eles a recente edición da Obra poética e teolóxica de Faustino Rey Romero realizada por X. Ricardo Losada e, para algúns escolleitos, un dos contados exemplares do cartafol V Festa da Palabra. Rexurdimento que, para tal ocasión, prepararon os organizadores nunha tiraxe de tan só trinta exemplares numerados e asinados polo autor das sete láminas inseridas na carpeta, o pintor Nicolás González Aller, quen iluminou coas súas coloristas creacións versos de Rosalía, Curros, Pondal, Díaz Castro, Celso Emilio, García-Bodaño e mais González Tosar, algúns deles reproducidos tamén nas esculturas que adornan esta singular paraxe.
Cómpre felicitar á Fundación Insua dos Poetas e o principal promotor e responsable deste evento, o poeta Luís González Tosar, por tan significada iniciativa a prol do espallamento das nosas letras, a nosa cultura e a nosa lingua nunha contorna nomeadamente fermosa na que onte foi a palabra e a palabra de noso a que reinou entre bos e xenerosos.”
O domingo 24 de febreiro, ás 12:00 horas, no Panteón de Galegos Ilustres, terá lugar un acto nacional onde serán lidos poemas de Cantares gallegos, ademais da realización dunha ofrenda floral. Este é o programa:
– Recepción: Grupo de Gaitas Carapaus.
– Saúda do Presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias.
– Actuación da Coral da Asociación Cultural e Musical de Solfa, que interpretará as seguintes pezas:
A Rosalía, de Manuel Curros Enríquez; música de Alfredo Oliveira.
Campanas de Bastabales, de Rosalía de Castro; música de Xosé Carlos Seráns.
Rosa de abril, de Rosalía de Castro; música de Andrés Gaos e arranxos de Joám Trilho.
Negra Sombra, de Rosalía de Castro; música de Xoán Montes e arranxos: Joám Trilho.
Lela, de Alfonso Daniel Rodríguez Castelao; música de Rosendo Mato Hermida e arranxos de Francisco Tobar Cereijo.
– Lectura do Manifesto da AELG:
Cesáreo Sánchez Iglesias, Presidente da AELG.
Xina Vega, vogal da AELG.
– Lectura de poemas rosalianos:
Marilar Aleixandre: Non che teño medo moucho.
Marta Dacosta: Eu cantar, cantar, cantei.
Alicia Fernández: Miña Santiña, miña Santasa.
Pilar García Negro: Campanas de Bastabales.
Inma López Silva: A xustiza pola man.
Teresa Moure: San Antonio Bendito.
Mercedes Queixas: Nasín cando as prantas nasen.
Helena Villar Janeiro: Quen non xime.
– Ofrenda floral.
– Interpretación do himno co acompañamento musical do Grupo de Gaitas Carapaus.
“O 
patrimonio dunha sociedade non só está representado polas obras, grandes ou pequenas, de carácter material, construídas ou fabricadas ao longo do tempo. O patrimonio espiritual ou inmaterial conflúe co anterior en lle dar o ser á colectividade, sendo o referente principal de identificación, o que define a maneira de ser, de vivir, de interpretar o mundo.
Ese patrimonio inmaterial pode ser obra do conxunto da comunidade elaborado ao longo do transcorrer da historia e, polo tanto anónimo, ou pode ser de autoría coñecida, respondendo á creatividade dun dos seus membros, obra de creación coa que se identifica o conxunto do grupo social.
A obra literaria forma parte dese acervo comunitario que, nacendo como obra individual, remata por ser integrada como tesouro común e voz colectiva da colectividade da que emana.
Moitos son os referentes do noso entorno cultural no que as escritoras e escritores dunha cidade ou dun territorio e a súa obra, se transforman en referente cultural e de identidade que traspasa as fronteiras e convoca a visitantes.
Ourense, referente especial na historia da literatura de Galicia, integra no seu ser a memoria dos seus escritores, dedicándolles rúas, prazas ou espazos públicos e erguendo elementos conmemorativos da súa memoria, obra artística que é, tamén, creación dos seus artistas plásticos.
Exemplo desta sensibilidade particular podería ser o Roteiro da Esmorga, percorrido literario e emocional polo corazón do Ourense perdurable, seguindo, a xeito de estacións, os capítulos desa obra principal da nosa literatura que é a novela de Eduardo Blanco Amor.
Agora, cando Ourense recibe o vento do futuro, de novo a través do tren, como sucedera xa aquel 31 de outubro de 1881, cando recibiu a primeira locomotora, debemos lembrar que un dos escritores máis representativos do seu ser, nacido en Celanova e durante anos residente na cidade, Manuel Curros Enríquez, escribía para conmemorar aquel acontecemento o poema: NA CHEGADA A OURENSE, DA PRIMEIRA LOCOMOTORA, ao que pertencen estes versos:
Vela ahí ven, vela ahí ven avantando
Cómaros e corgas, e vales, e cerros.
¡Vinde vela, mociños e mozas!
¡Saudáina, rapaces e vellos!
Por onde ela pasa
fecunda os terreos,
espértanse os homes,
frolecen os eidos.
……………………….
……………………….
Por iso, diante da remodelación e posta en funcionamento dunha nova estación no barrio ourensán da Ponte, capaz de acoller e servir ao novo ferrocarril de alta velocidade, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, por consideralo de xustiza, reivindica que esta leve o nome de Curros Enríquez e que na mesma figuren as estrofas daquel poema co que o escritor saudaba a chegada da modernidade.
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. Abril de 2012.
A Asociación e Escritoras e Escritores en Lingua Galega acordou realizar unha recollida de sinaturas para reivindicar o nome de Curros Enríquez para a futura estación de ferrocarril de Ourense.
Se quere comunicarnos a súa adhesión entre aquí.
