Desde
Sermos Galiza:
“Un ano máis as redes sociais ferveron co #MobilizaRosalía e co #DíadeRosalía. Asociacións, centros escolares e desta vez tamén algunhas institucións implicáronse a fondo nunha xornada que medra cada ano desde abaixo. (…)
Desde hai uns anos o Día de Rosalía converteuse de facto nunha das datas culturais máis destacadas do ano. Sen grandes investimentos, coa forza que dá un movemento desde abaixo, porque Rosalía une. Ou como dixo Xurxo Lobato, “Rosalía é unha das poucas figuras que une as diferentes tribos galaicas”. Mesmo Google lle dedicou un ‘doodle’ o ano pasado.
Este ano as deputacións da Coruña, Pontevedra e Lugo implicáronse a fondo, algunhas delas por primeira vez. A da Coruña, da man do seu departamento de Cultura, organizou un acto de homenaxe e “liberou” catro imaxes de Rosalía deseñadas por catro autoras: Uqui Permui, Aurora Cascudo, Aldara Prado e Paula Mayor. (…)
Cesáreo Sánchez, presidente da AELG, unha das principais promotoras desta celebración, tamén considera que é unha data consolidada. “Hai máis de 50 concellos que están a facer actos do Día de Rosalía, e iso que nós saibamos. E arredor de 100 centros escolares teñen actividades”.
Con respecto ás institucións, a Sánchez parécelle positivo que xa se inclúa no calendario cultural da Consellaría, pero sinala que “falta agora que a consellaría de Educación o inclúa como día lectivo dedicado a Rosalía, porque sería recoñecer institucionalmente a importancia da nosa poeta”.
A AELG segue apostando por unha data na que se agasalle un libro en galego e unha flor. “Sería importante porque a propia industria cultural o necesita”. E insiste en que o Día de Rosalía non compite co Día das Letras, senón que se complementa.
Para Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía, esta xornada “está en camiño dunha clara consolidación”. “Non hai máis que mirar toda a cantidade de actos levados adiante por asociacións, concellos e mundo escolar. E abonda con ver as redes sociais para comprobar que ten un protagonismo cada vez maior”. (…)”
Arquivos da etiqueta: Sermos Galiza
Anxos Sobriño, nova presidenta da CTNL: “O traballo do persoal técnico de normalización ten que reverter na sociedade”
Entrevista
a Anxos Sobriño en Sermos Galiza:
“Anxos Sobriño (O Rosal, 1971) é a nova presidenta da Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua. Substitúe no cargo Nel Vidal, que levaba nove anos á fronte da entidade. Licenciada en Filoloxía Galego-Portuguesa pola USC, traballa no equipo lingüístico da Audiencia de Pontevedra.
– Sermos Galiza (SG): Como comezas esta nova etapa á fronte da CTNL?
– Anxos Sobriño (AS): Con ilusión e responsabilidade. Para min realmente é unha gran responsabilidade porque a CTNL é máis que unha asociación. É unha escola de traballo, un grupo de amigos que medramos profesionalmente xuntos e agora presidila supón un gran reto e a oportunidade de aprender. Esta é unha entidade que funciona de maneira moi asemblearia, polo que todos e todas achegamos, así que ser presidenta é un cargo importante, mais o traballo é conxunto.
– SG: Que retos ten por diante?
– AS: Realmente, este cambio de dirección é unha continuidade do traballo feito con anterioridade. Non é que vaia cambiar as liñas de acción. Eu, como presidenta, espero continuar co bo traballo que se fixo até o de agora e melloralo na medida do posíbel, se se consegue. O principal reto é lograr que haxa un mellor traballo en normalización lingüística, máis colaboración e unha mellora da situación da lingua dentro das nosas posibilidades.
– SG: Cales son os próximos proxectos da CTNL?
– AS: Na asemblea decidimos as propostas de acción para o ano. Como esta é unha etapa de continuación, as actividades que se aprobaron foron seguir coa formación para o colectivo (con un ou dous cursos ao ano), colaborar co curso de verán de normalización que organiza a UDC e cos encontros para a normalización organizados polo Consello da Cultura e continuar nas propostas de colaboración entre servizos de normalización lingüística (porque está demostrado que se traballa moito mellor entre varios e aproveitamos con maior eficacia os recursos). Ademais, ao abeiro da CTNL, acordamos que seguiremos apoiando actividades como Apego ou o club de debate entre institutos. Seguiremos a fomentar o traballo de colaboración entre os servizos porque vemos que é útil e enriquecedor. Tamén continuaremos a organizar actividades como o LGX15 ou a campaña arredor do Día das Letras. (…)”
A AELG reivindica un Panteón de Galegos Ilustres para o pobo
Desde
Sermos Galiza:
“No acto que celebrou a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG) polo Día de Rosalía -que terá lugar esta cuarta feira (día 24)-, Cesáreo Sánchez pediu acabar coa ocultación e o secuestro ao que están sometidos os galegos ilustres, entre os que se atopa a propia Rosalía.
“Aínda que poida ser desolador estar nun lugar onde os nosos símbolos nacionais están materialmente ocultados e que só é accesíbel co permiso eclesiástico, trátase dun exercicio de inmersión na realidade máis cruel que temos que transformar”, apunta Cesáreo Sánchez en declaracións a Sermos Galiza, “máis cedo que tarde, Rosalía ten que ser rescatada do secuestro, os galegos e galegas non podemos tolerar esta situación ferinte”.
O presidente da AELG lembra que “no seu día o corpo de Rosalía foi traído aquí nun acto de voluntaria transcendencia cultural e política para o galeguismo de entón. Seguían a estrela que Rosalía levaba na fronte e que Curros cantou”. “Otero dixo: nesta hora estará a nacer algún recanto da nosa terra, o home ou a idea que transformará en pobo profundo o ritmo da nosa historia. Esa muller foi Rosalía de Castro”, engade o presidente da AELG.
Na conmemoración das escritoras e escritores galegos tamén interveu Suso de Toro, quen apelou a Rosalía como un crisol onde a cerna do pobo tomou forma e tivo alma e como a poeta das desposuídas que foi quen de construír un relato e de fundar todo un pobo. De Toro, que leu o manifesto da AELG, describiu Rosalía como unha persoa “verdadeira e libre”. “Debido ás circunstancias sociais da época, tivo que pagar esa liberdade, pechada na súa casa cos seus poemas”, apuntou o escritor, quen tamén lembrou a “xustiza social” que Rosalía pedía para os desherdados.
No acto da AELG, María Xesús Astrai, Afonso Becerra, Rosalía Fernández, Margarita Ledo, Celia Parra, Mercedes Queixas, Eli Ríos, Isabel Risco, Alba María e Francisco Susavila recitaron poemas da autora. Tamén participou a Coral da Asociación Solfa, que lle puxo voz a poemas da propia Rosalía, de Cabanillas e de Manuel María.”
Francisco Castro: “É máis importante fomentar a lectura que apoiar o libro”
Entrevista
a Francisco Castro en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): O teu artigo do A Fondo titúlase “Menos gramática e máis fantasía”. A educación é clave e ti fas un chamamento a mellorala. Cales son as súas principais eivas?
– Francisco Castro (FC): A eiva máis grande é que no fondo as leis educativas non se toman en serio a promoción da lectura. É máis papel mollado, máis declaración de intencións que outra cousa. E outra eiva é o feito de que nunca haxa unha dotación importante de cartos para que as bibliotecas escolares estean nutridas. Sempre poñemos o exemplo de Finlandia, como o espello onde hai que mirarse, e cando rañamos un pouquiño no sistema educativo finés, alí non están obsesionados con ter un computador por alumna na aula, ou non están preocupados por sacar unha boa cualificación nos informes PISA, aínda que logo a sacan, senón que todo o sistema educativo gravita arredor do núcleo central da escola, que é a biblioteca e o libro. Outra eiva brutal é que nas escolas de Maxisterio non hai formación en promoción da lectura. Non hai nin unha soa materia relacionada coa literatura infantil e xuvenil. Por dicir tres que se me ocorren. (…)
– SG: Á marxe das cuestións educativas, que medidas se poderían tomar na promoción da lectura?
– FC: En seguida se lles enche a boca aos nosos políticos dicindo “hai que facer un pacto de estado para nonseiqué”. Eu aínda non vin nin desde Madrid nin desde a Xunta ningunha clase de acción que nos faga pensar que se toman en serio a cuestión da prmoción da lectura, xa non quero cinguirme á lectura de obras galegas, só lectura. Eu teño claro que é máis importante fomentar a lectura que apoiar o libro, e o digo como editor que vive do libro. É básico. Porque se non hai lectores obviamos falar de sistema literario. (…)”
Vigo: palestra-coloquio Como fomentar de verdade a lectura?
Celebrando o aniversario de Lois Pereiro por todo o mundo
Desde
Sermos Galiza:
“Hoxe Lois Pereiro cumpriría 58 anos, polo que amigos en todo o mundo organizan unha serie de actos até finais de mes en homenaxe baixo o título de Cicloxénese Cultural Explosiva.
Iso inclúe un ciclo de conferencias e intervencións na Universidade de Vigo, exposicións en Monforte e nas Universidades de California (UCLA) e Connecticut (UConn), concertos en Nova York e un recital escénico na Coruña.
Os actos comezaron onte segunda feira no pavillón central da Universidade de Vigo, coa inauguración da exposición “Siluetas Furtivas: I Certame Cicloxénico de Ilustración e VideoCreación”, unha performance e estrea en España do documental Desaparecidos, de Carla Navi.
Hoxe as actividades durarán todo o día e estarán centradas na música. As Siluetas Furtivas son obras gráficas ou audiovisuais sobre a vida ou a obra do poeta monfortino que remitiron distintos artistas ata o 31 de xaneiro. Desde entón, nas redes sociais foise realizando unha votación para seleccionar as favoritas, que son as que se expoñerán na Uvigo, UCLA, Uconn e Monforte. As favoritas de público e xurado levarán premios cedidos por artistas como Antón Patiño ou Emilio Cabezas, ou por iniciativas como Curtopía, Revista Luzes e BöömDïäS. Tamén serán editadas por Astromántica Cartoneira.
En NY, os grupos musicais Fluzo e Xenderal actuarán esta fin de semana no Palisades de Brooklyn e no Silvana de Harlem baixo o título Galician Cultural Cyclogenesis. Finalmente, na Coruña, a finais de mes, Lino Braxe dirixirá un recital escénico coa participación da xeración máis nova de creadores, chamado 20 voces por L@is, en referencia a que este ano tamén se cumpre o 20 aniversario do autor homenaxeado co Día das Letras Galegas 2011.”
As inspeccións de Facenda a escritores xubilados xa chegan a Galiza
Desde
Sermos Galiza:
“A Asociación de Escritoras/es en Lingua Galega advirte que as inspeccións de Facenda para controlar os artistas que continúan facturando despois da xubilación xa están chegando a Galiza e xa están a ter efectos inmediatos nas actividades destes.
Segundo afirma Cesáreo Sánchez, presidente da AELG, ademais da inspección á Fundación Neira Vilas denunciada nun artigo de opinión por parte do director de Galaxia, Víctor Freixanes, estanse a producir outras investigacións a escritores e artistas galegos, pero que non queren que trascendan os seus nomes.
Esta presión, ademais de posibles sancións e pagamentos, sostén Sánchez, provoca “medo e retraimento, polo que moita xente está rexeitando dar conferencias ou obradoiros para evitar problemas”.
A AELG está a participar nas negociacións con partidos políticos como membros da plataforma Seguir Creando, tanto a nivel estatal como a nivel galego, para modificar a lexislación de 2013 que limita a facturación e os dereitos de autor por parte de artistas que cobran pensións de xubilación.
“En Galiza aféctanos menos o tema dos dereitos de autor, porque somos un sistema pequeno, pero está a ter moita incidencia en obradoiros e conferencias, aos que a xente está a renunciar por medo”, afirma Cesáreo Sánchez, quen mantén que estes castigos ao sector cultural son aínda máis duros en culturas como a nosa, “de especial fraqueza”. Ademais, de cara ao futuro, “é un elemento disuasorio contra a posibilidade de profesionalización”.
“Nós non temos moitos escritores profesionais, pero no Estado hai bastantes, e moitos deles cobrando pensións non contributivas, o que lles impide facturar nin un só euro”. O poeta explica que no mundo das artes as cotizacións á Seguridade Social son moi irregulares, o que provoca que haxa pensións moi baixas.
Plataforma Seguir Creando
A finais de xaneiro varias entidades de creadores e creadoras (entre elas a AELG, CEDRO, SGAE, ACE, VEGAP e AELC) constituíron a plataforma ‘Seguir creando’ para reivindicar o dereito a continuar traballando de forma remunerada durante a xubilación sen perder a pensión.
Estas organizacións consideran que esta medida é inxusta e está a causar “graves prexuízos” á cultura porque “se nos está privando do talento dos creadores con máis experiencia”. O obxectivo é equiparar a lexislación española á doutros países da Unión Europea, nos que xubilación e creación son actividades compatibles ao entender que a súa achega contribúe a enriquecer o acervo cultural dunha sociedade.
A plataforma reclámalle ao Goberno estatal a suspensión das inspeccións xa abertas e paralizar os actuais procesos postos en marcha polo Goberno contra algúns autores (como Antonio Gamoneda, Javier Reverte ou José Manuel Caballero Bonald); modificar a lexislación de 2013 que regula a materia; e deseñar unha nova normativa máis ambiciosa que recolla as necesidades especiais dos profesionais da creación, que teña en conta a especificidade do sector salvagardando os seus dereitos.”
Francisco Sampedro: “Nunca se pode identificar unha nación cun sentimento”
Entrevista
a Francisco Sampedro en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Para vostede por que era tan importante o tema [a morte, en Figuras da finitude?
– Francisco Sampedro (FS): A finitude sempre foi unha cuestión central en toda a historia da filosofía. Había varias liñas diferentes á hora do seu tratamento, pero simplificando hai dúas diferentes e antagónicas. Unha que sucumbía dalgún xeito á tentación de primar a morte sobre a vida, de facer o centro da existencia humana na finitude, e outra, todo o contrario. Precisamente a liberación do home pasa por superar a sensación mórbida da finitude. A partir de aí investiguei estas dúas liñas e comprobei ademais que tiñan efectos políticos. A primeira tivo efectos políticos desastrosos. (…)
– SG: Volvemos ao libro. Nel fai un repaso do concepto de morte e de finitude desde os pensadores clásicos até os contemporáneos, pero en moitos escritores galegos, desde Rosalía até Ferrín, Chus Pato ou Xabier Cordal.
– FS: Si, non están nin todos os filósofos nin todos os escritores galegos. Non foi algo premeditado por min, senón que ao fío do que eu ía investigando, os seus textos resultábanme útiles para o que eu quería expresar. En concreto Rosalía é fundamental. Xa está superado afortunadamente ese tópico de melancólica, que tamén o é, pero a postura de Rosalía é máis ben unha melancolía como resposta e como protesta contra o estado de cousas daquel momento na Galiza, na situación da muller e dos traballadores. No tocante a Chus Pato interesábame a súa posición respecto ao poema, porque Pato está contra o nihilismo por unha vía que non é dialéctica, e por iso tamén a tratei. No caso de Ferrín, porque trata tacitamente e mesmo, ás veces sen el pretendelo, hai un tratamento da cuestión da morte nunha boa parte da súa obra. E Xabier Cordal no seu último poemario, que é de dor, de loito, expresa unha distancia con respecto á cuestión da temporalidade, que está intimamente ligada coa cuestión da morte. Sigue lendo
Fefa Noia: “Estamos nun momento delicado para o CDG”
Entrevista
a Fefa Noia en Sermos Galiza:
“Esta compostelá vén de incorporarse a semana pasada á dirección dun CDG en tempo de vacas fracas logo dun percorrido profesional que a levou á dirección artística de Teatro La Abadía para logo fundar tamén en Madrid a súa propia compañía, Los Lunes. A chegada de Noia ten xerado unhas expectativas moi altas por mor do seu currículum, pero inversamente proporcionais ao orzamento que terá que xestionar.
– Sermos Galiza (SG): Xa coñeces a casa, dirixiches en 2013 Días sen gloria, de Vidal Bolaño. Co teu perfil agárdase unha potenciación da dramaturxia contemporánea e unha renovación xeracional. Cales son os teus obxectivos principais?
– Fefa Noia (FN): Un dos obxectivos é apoiar todo o que poida a dramaturxia galega contemporánea, pero non exclusivamente dos máis novos, e para iso entrarei en contacto con eles para saber que necesidades teñen e como podemos articulalo para empezar a traballar xuntos. Por outra banda, gustaríame reforzar o vínculo do CDG coa profesión, e despois traballar bastante os públicos. Iso é un traballo bastante desagradecido e a longo prazo. Non debemos deixar de pensar como podemos facer para conseguir máis complicidades e apoios por parte dos espectadores. Isto é unha declaración de boas intencións, porque sabes que me incorporei o luns. E, finalmente, unha das principais funcións do CDG é apoiar o teatro galego, e creo que é o momento de potenciar a súa proxección cara a fóra. É algo que se vén desenvolvendo desde hai un tempo, e imos darlle continuidade.
– SG: Ti gañaches o concurso público en base a un proxecto que supoño que será o que vas levar adiante, non?
– FN: Ademais do que xa comentei, o reforzamento das relacións coas demais institucións culturais galegas, e tamén dentro do posible tratar de conectar cos demais centros dramáticos da península buscando a proxección e o intercambio dos autores galegos. Do proxecto que presentei eu, xa sabes que o CDG é unha unidade de producción, e polo tanto a primeira actividade é de producción, que se traducirá en producións e coproducións. Por outra banda, para reforzar esa actividade, fará actividade formativa, tanto vinculada ás producións da casa como formación continua, e para iso entronca de novo co diálogo coa profesión, coa Asociación de Actores, con Escena Galega, coas compañías, é dicir, tratar de poñer en común os nosos intereses, para cubrir eivas formativas. (…)”
Aurora Marco: “Hai que deter a ollada nas mulleres alén das grandes figuras”
Entrevista
de Olalla Rodil a Aurora Marco en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Que podemos atopar en Elas?
– Aurora Marco (AM): Arredor de 410 mulleres que ao longo da historia deixaron pegada e contributos na sociedade da que fixeron parte. Comezo con Exeria, unha muller do século IV cuxo manuscrito, a modo de caderno de viaxes, foi descuberto no século XIX. Finalizou en 1975, foi a data límite que me marquei, porque marca un fito, pola morte do ditador, por se conmemorar o Ano das Mulleres, a emerxencia do movemento feminista… a partir dese momento a participación das mulleres aumentou notabelmente. A derradeira biografía é a dunha oleira de Gundivós.
– SG: Que criterio empregaches para as seleccionar?
– AM: Neste volume son todas as que están mais non están todas as que son. Até hoxe, nos meus traballos anteriores como o Dicionario de mulleres galegas (A Nosa Terra, 2007) todas tiñan a ver coa miña profesión, estaban relacionadas coas letras ou a educación. Elas tivo un carácter globalizador e recolle para alén daquelas que foron consideradas como relevantes, embora estas tamén teren presenza, como Rosalía de Castro ou Concepción Arenal. Porén, recolle aqueloutras mulleres anónimas, ignoradas mais que fixeron moito. Os meus obxectivos son sempre tres: coñecer, recoñecer, facer xustiza e homenaxear; valorizar o propio, polo que son todas mulleres galegas; e, alén das grandes figuras, deter a ollada en mulleres con grandes contributos noutros ámbitos. Isto foi algo que aprendín do meu profesor, mestre e amigo Ricardo Carvalho Calero. Estas mulleres foron abrindo un camiño polo que agora nós transitamos.
– SG: Recompilar información desas mulleres menos coñecidas supuxo un maior esforzo de pescuda, imaxino…
– AM: O volume de bibliografía multiplicouse. Consultei enciclopedias, historias locais, catálogos de exposicións… Todo canto libro caía nas miñas mans foi baleirado. Este é un traballo que comecei a finais dos ’80. Durante este tempo fun publicando outros traballos mais nunca pechei ningunha semblanza, volvo unha e outra vez sobre ese material. Como dicía Xoana Torres: “é que nada se entenderá de todo se antes non se volve ao punto de partida”. Tamén foron moi importantes as fontes orais, sobre todo cando se trataba de mulleres pertencentes a sectores da poboación que ficaron fóra do poder. (…)”
