Arquivos da etiqueta: Xosé María Álvarez Cáccamo
Xosé María Álvarez Cáccamo: “Con Canle segredo Álvarez Blázquez adiántase dalgunha maneira ao seu tempo”
Entrevista
a Xosé María Álvarez Cáccamo, desde a Real Academia Galega:
“El mesmo definíase como un home cíclico, condición que explica en parte que a partir dos anos 50 se centrase máis na investigación, a comunicación xornalística e o labor editorial. Pero Xosé María Álvarez Blázquez afondara antes na creación literaria, un camiño no que “o seu mellor libro de poesía” é Canle segredo, asegura o seu fillo e escritor Xosé María Álvarez Cáccamo. Desta obra falará o vindeiro día 15 na homenaxe que a Real Academia Galega lle renderá a Álvarez Blázquez no seu Tui natal co gallo do centenario do seu nacemento. Na xornada, moderada pola académica Margarita Ledo, tamén intervirán o académico Darío Xohán Cabana e Ana Acuña.
(…) – Real Academia Galega (RAG): Cales son esas claves?
– Xosé María Álvarez Cáccamo (XMAC): Todo o mundo ten comentado que se trata dun libro conversacional, onde hai unha carga emotiva moi importante. É un libro de amor, de solidariedade coas vítimas da historia, de evocación da nenez, tamén de referencias aos fillos. Pero detrás diso que poderiamos chamar tema aparente hai un motivo, para min máis ca un motivo complementario, un elemento temático importante que non se revela de maneira inmediata. É o propio concepto do secreto, que non é fácil de transmitir. Por outra banda, o poeta está permanentemente preocupado por coñecer a esencia das cousas (…), esa preocupación polos significados ocultos da existencia que el tenta descubrir a través dun poema ou dos signos da natureza. (…)
– RAG: Hai coincidencia na crítica en que Canle segredo é unha obra que abría camiños. E probablemente tería unha pegada fonda na renovación da poesía galega de posguerra se saíse á luz no seu tempo natural. Foi Álvarez Blázquez consciente desa dimensión no seu momento ou a posteriori?
– XMAC: A verdade é que non sei se foi consciente diso. No traballo que presentarei en Tui falo precisamente tamén desa faceta, en que medida abriría camiños. “De ter saído á luz no seu momento, Canle segredo contribuiría sen dúbida ao reforzamento da voz da subxectividade”. Sen dúbida, non abriría os da poesía social, que abriu Celso Emilio, pero posiblemente si dialogaría, ou abriría talvez un rumbo, o da poesía conversacional, intimista, de afondamento nas claves emocionais da existencia. E a voz do eu, que estaba primeiro disfrazada, ou latente, na poesía das vangardas, no neotrobadorismo e no neopopularismo. Despois esta voz é substituída na poesía social pola voz do nós colectivo, de modo que a voz subxectiva do eu na poesía de posguerra non digo que non apareza, pero aparece pouco, e Canle segredo contribuiría sen dúbida ao reforzamento da voz da subxectividade. Agora, en canto a si el era consciente disto, eu sospeito que non o era moito, porque se o fose teríase dado máis présa en publicar o libro. Para min segue sendo un pouco un misterio ese tempo tan longo [sen saír á luz]. No prólogo á edición que aparece en 1976 el fala dunha especie de inercia do tempo, de esquecemento e, por outra banda, das súas múltiples ocupacións e a súa entrega, a partir de finais dos 50, máis á investigación que á creación. (…)
– RAG: Álvarez Blázquez tamén publicou, en 1950, outra obra singular no seu tempo, Roseira do teu mencer, un libro de poesía infantil. Chama a atención a tenrura, o xeito de asumir a paternidade que amosa, que parece máis próxima ao momento actual que ao dos homes da súa xeración.
– XMAC: Se me permite un xogo de palabras, unha especie de paternidade moi feminina.
– RAG: Si, podería dicirse así.
– XMAC: Meu pai era un home moi tenro, un pai entregado aos fillos e fillas, e viviu con especial emoción o nacemento da súa primeira filla, que desgraciadamente morreu moi nova. “En Roseira do teu mencer amosa unha paternidade moi feminina (…). É outro dos seus mellores libros” Si, resulta sorprendente esa posición emocional, afectiva, e o feito de que apareza un libro de poesía infantil en Galicia nese momento. É ademais un dos mellores libros de poesía infantil de todos os tempos, estou convencido diso, e outro dos seus mellores libros. Despois de Canle segredo, eu quedo con Roseira do teu mencer. (…)”
A Coruña: Alfabeto líquido, con Xosé María Álvarez Cáccamo e Sin Red
Entrevista a Xosé María Álvarez Cáccamo no Diario Cultural
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“O poeta Xosé María Álvarez Cáccamo publica As últimas galerias, a súa primeira novela, en Galaxia. A entrevista completa pode escoitarse aquí.”
Vigo: actividades destacadas do venres 10 de xullo na Feira do Libro
O
venres 10 de xullo continúa a Feira do Libro de Vigo (na Rúa Progreso, xunto ao MARCO), con horarios de 12:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados para este día:
– 19:00 h. Na caseta de Librouro, Luís Davila asina exemplares do libro O bichero.
– 19:45 h. Presentación do libro Pequenas historias para falar de emocións e sentimentos, publicado por Galaxia. Participarán no acto Xulia Fernández Rodríguez, Victoria Pérez, Rosa Gayoso e Francisco Castro.
– 20:00 h. Ramón Trigo asinará exemplares de Leviatán e outros libros seus na caseta de Libros para soñar.
– 20:00 h. Afonso Eiré asinará o libro O Piloto. O último guerrilleiro na caseta da Libraría Andel.
– 20:30 h. Xosé María Álvarez Cáccamo presenta As últimas galerías, publicado por Galaxia. Participarán no acto, xunto ao autor, Rexina Vega e Víctor Freixanes.
Vigo: actividades destacadas do luns 6 de xullo na Feira do Libro
O luns 6 de xullo continúa a Feira do Libro de Vigo (na Rúa Progreso, xunto ao MARCO), con horarios de 12:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados para este día:
– 18:30 h. Miguel Ángel Alonso Diz asinará exemplares de O valente coello que quixo soñar e outros libros seus na caseta da Libraría Andel.
– 19:45 h. Xosé María Álvarez Cáccamo e Fernando Casás, presentan Arqueoloxía da memoria, publicado polo selo editorial Niké de Urco Editora.
– 20:30 h. Antonio Piñeiro presenta A identidade fascinada, publicada por Galaxia. Participan, xunto ao autor, Ramón Nicolás e Carlos Lema.
– 21:15 h. Concerto presentación do CD Aprendendo a ladrar, por Xardín Desordenado recollendo a poesía musicada de poetas galegas.
Crónica fotográfica da homenaxe O Escritor na súa Terra: Xosé María Álvarez Cáccamo
A
Homenaxe O/A Escritor/a na súa Terra, impulsada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), chegou este ano á súa XXI edición recaendo, por decisión unánime da súa Asemblea de Socios e Socias, na figura de Xosé María Álvarez Cáccamo, que foi homenaxeado o sábado 6 de xuño no Concello de Vilaboa, onde chantou as súas raíces hai 25 anos. A continuación, publicamos parte das fotografías que recollen diferentes momentos do acto. Pódense ver todas aquí.
Textos lidos na homenaxe O Escritor na súa Terra: Xosé María Álvarez Cáccamo, o 6 de xuño
A Homenaxe O/A Escritor/a na súa Terra, impulsada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), chegou este ano á súa XXI edición recaendo, por decisión unánime da súa Asemblea de Socios e Socias, na figura de Xosé María Álvarez Cáccamo, que foi homenaxeado o sábado 6 de xuño no Concello de Vilaboa, onde chantou as súas raíces hai 25 anos. Deixamos, a continuación, estes textos lidos na homenaxe:
– Texto de Cesáreo Sánchez Iglesias no Descubrimento da escultura conmemorativa e plantación da moreira branca (árbore simbólica do escritor) no Parque Público Poeta Xosé María Álvarez Cáccamo:
– Texto de Mercedes Queixas no acto de entrega da Letra E:
– Texto de Cesáreo Sánchez Iglesias no acto de entrega da Letra E:
– Laudatio de Xavier Rodríguez Baixeras no acto de entrega da Letra E:
– Resposta á Laudatio de Xosé María Álvarez Cáccamo no acto de entrega da Letra E:
Actividades a desenvolver no segundo semestre de 2015 na AELG
O
Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, reunido no día de hoxe en Santiago de Compostela, fixo balance da actividade da entidade no primeiro semestre do ano e anuncia o traballo a desenvolver no segundo.
Nos seis primeiros meses de 2015 a AELG desenvolveu unha ampla variedade de actividades. Entre as que teñen máis proxección pública está a renovación do esforzo por animar a celebración por parte da cidadanía do Día de Rosalía de Castro, que a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) promove desde 2010. A aceptación e impulso por parte da sociedade e, moi especialmente, polo sector educativo, pódese visualizar no arquivo audiovisual e de imaxes da web da AELG.
Os Premios AELG 2015 entregados na Gala das Letras celebrada en Lugo o pasado mes de maio foron un público recoñecemento do labor creativo conxunto de creadores e creadoras finalistas e gañadores no ámbito literario, testemuña da sementeira literaria que agroma para orgullo da sociedade galega desde a vindicación irrenunciábel da súa ferramenta máis prezada, a lingua galega; tamén se recoñeceu o labor do oficio do xornalismo, así como o legado das Mestras e Mestres da nosa memoria literaria e social e, finalmente, tamén posibilitaron o nomeamento como Escritor Galego Universal a Luiz Ruffato.
O poeta Xosé María Álvarez Cáccamo xa é socio de honra da AELG e Escritor na súa Terra, grazas á esta homenaxe da AELG que leva máis de 20 anos propiciando o contacto directo da sociedade coas súas escritoras e escritores. Un contacto tamén propiciado pola iniciativa Paseos Literarios, nos que cun escritor/a como guía se ofrece unha outra forma de ver as nosas cidades e vilas e dos que tiveron lugar seis no que vai de ano, aos que se sumarán ao menos outros sete até fin de ano, nas cidades da Coruña, Vigo e Ribadeo. Cun obxectivo parecido a AELG seguirá engadindo contidos á sección da web “O territorio do Escritor/a”, que suma máis de 40 roteiros que permiten coñecer o país desde o prisma do/a creador/a e que este ano actualizará os tramos que transcorren polas provincias de Lugo e Ourense da ruta Pelerinaxes I, que fixeran os escritores da Xeración Nós e relatou Otero Pedrayo nun libro publicado en 1929.
A Escola de Escritores e Escritoras da AELG, que tamén establece pontes entre creadores/as e sociedade, levou un obradoiro á cidade de Santiago e organizará outro no que resta de ano para seguir transmitindo a experiencia apaixonante do acto creador como complementario na formación da persoa e para ofrecerlle a oportunidade de gozar do seu sistema lingüístico, literario e cultural. Tamén se engadirán ás xa existentes na web novas unidades didácticas que faciliten ao profesorado o labor de mediación entre o alumnado e o acto creativo, así como co seu sistema literario. Tamén neste ámbito, a AELG renova o seu esforzo coas V Xornadas de Literatura e Ensino, que terán lugar en outubro.
Actividades con menos proxección pública pero que a AELG considera tamén importantes e que continuará no que resta de ano son a adaptación da súa web (que superou os 17.000.000 de entradas), para que os seus contidos sexan visualizados con maior calidade e en calquera dos novos dispositivos móbiles, alén de incluír novos contidos, particularmente documentación, fotos e vídeos dos seus asociados e asociadas de modo que a súa voz e obra sexa máis accesíbel. A isto tamén contribúe no plano da actualidade a Axenda Cultural da AELG, que no que vai de ano publicou máis de 1.000 novas relacionadas especialmente coa traxectoria literaria dos seus asociados e asociadas pero que tamén acolle outras novas do resto de autores, e a colaboración semanal sobre temas de actualidade literaria na versión impresa do periódico Sermos Galiza (no que tamén se están publicando grupos de palabras do tesaurus acumulado até a data na sección da web Palabras con Memoria), así como colaboracións estritamente literarias na revista O salmón oval.
En setembro terá lugar en Pontevedra a VI edición do Congreso de Escritores/as, unha actividade na que a AELG toma o pulso da nosa literatura e das preocupacións das escritoras e escritores co ánimo de lles buscar solucións e instrumentos para a necesaria visibilidade social do noso sistema literario. Para estes efectos, a asociación xa abriu un proceso de participación entre todas as súas asociadas para perfilar os temas a debater.
A recentemente ampliada Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG organizou unha polafía en Ponteceso, coa participación activa de tres xeracións arredor da regueifa, e ten prevista outra, así como a oitava edición das Xornadas de Literatura de Tradición Oral, que terá lugar en outubro co lema Sexo e obscenidade na literatura galega de tradición oral, e da que se editarán as actas antes de rematar o ano.
A voz das creadoras tamén se achegará á Universidade de Vigo co Ciclo Escritores/as na Universidade, concretamente nas facultades de Filoloxía e Tradución de Vigo e na de Ciencias da Educación de Ourense. Tamén na Universidade de Santiago, entre setembro e outubro, a AELG colabora nunha nova edición do Curso de formación continua «As literaturas infantís e xuvenís ibéricas. A súa influencia na formación lectora», que este ano falará das Obras imprescindibles para o Ensino Primario o Secundario sobre conflitos bélicos.
Finalmente, en novembro, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega renova o seu compromiso cos asociados non vinculados á escrita estrictamente creativa e celebrará unha Xornada de Ensaio e Pensamento na cidade da Coruña.
Xosé María Álvarez Cáccamo reivindica o entusiasmo da literatura ao recoller a Letra E
Desde
Sermos Galiza:
“Unha espiral deseñada polo artista e amigo Ánxel Huete, unha moreira branca -a súa árbore preferida, evocadora da infancia- e o seu nome nunha placa deixan pegada da xornada no parque de Vilaboa no que a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG) iniciou este sábado a homenaxe O escritor na súa terra a Xosé Mª Álvarez Cáccamo.
No público, un gran número de escritores e escritoras, en especial, da xeración dos oitenta que o homenaxeado compartiu. Tamén activistas da recuperación da memoria histórica, loita na que o escritor está comprometido e que mentou tamén nas súas intervencións.
O parque levará seu nome mais Cáccamo confesou que preferiría que a veciñanza pasara a recoñecelo como o “parque do poeta”, integrando a todas as persoas que se dedicaron e se dedican ao xénero no que o homenaxeado escribiu máis de 25 libros en trinta anos continuados de escrita poética. De maneira especial, o escritor mentou a seu pai Xosé Mª Álvarez Blazquez e á familia literaria á que pertence.
Na historia da AELG
Xa na Casa da Cultura, Xosé María Álvarez Cáccamo referiuse á historia e o papel da AELG, da que formou parte da directiva ao longo de máis de quince anos, dos escritores e amigos vinculados á entidade que xa non están como Uxío Novoneyra, Avilés de Taramancos, Luísa Villalta ou Mª Carme Kruckenberg e do propio oficio da escrita que comeza co E que viña de recibir, letra e palabras como entusiasmo, enerxía ou entrega, ao seu ver, condicións da propia literatura.
Tamén se referiu Pepe Cáccamo -nome co que asina a súa poesía obxectual- a súa infancia en Vigo, a súa familia e ao seu íntenso vencello co concello de Vilaboa, onde se instalou hai uns vintecinco anos e no que participa activamente da vida social e cultural. “Pepe de Bea”, como din que a veciñanza o coñece por ser a súa compañeira mestra na localidade, agradecía o recoñecemento e convidaba ao compromiso coa propia literatura, trabe da responsabilidade de quen camiña xa coa letra E da súa condición.
Primeira novela
Nunha entrevista co autor publicada no novo número do semanario Sermos Galiza, Álvarez Cáccamo agradecía a festa da lingua, a literatura e a terra. Anunciaba tamén o escritor a próxima publicación da súa primeira novela en máis de trinta anos de traxectoria literaria. En As últimas galerías o escritor elabora unha novela “caleidoscópica” na que o protagonista descobre os enigmas da súa propia vida en conversa coa súa nai, interna nun xeriátrico. O pasado reconstrúese a través de cartas, un diario e as conversas do narrador coa súa nai.”
