Pontevedra: Escola de Escritoræs. Obradoiro de creación literaria Narrativas XXI, impartido por Xosé Monteagudo

O Obradoiro de creación literaria Narrativas XXI, impartido por Xosé Monteagudo, e cunha sesión especial con Ledicia Costas, en Pontevedra, é unha iniciativa da Escola de Escritoræs da AELG, co patrocinio e colaboración do Concello de Pontevedra.

Porque todo mudou nos últimos vinte anos. Porque a literatura non é unha excepción ancorada no tempo. Porque os temas e as técnicas, as autorías e os públicos lectores, os medios de edición e as canles de promoción tamén cambiaron no mundo da novela, cómpre reelaborar a aprendizaxe narrativa. Sen descoidar as técnicas fundamentais, en Narrativas XXI analizaremos as formas actuais da novela, prestando especial atención aos enfoques novidosos e ás modalidades mixtas do relato. Un obradoiro no que se combinarán as explicacións teóricas coa práctica das persoas matriculadas, facilitando dese xeito unha aprendizaxe colectiva na procura da maior efectividade literaria para as historias que se escriban.

– 12 prazas, para persoas maiores de 18 anos.
– A inscrición, gratuíta e obrigatoria, farase mediante correo electrónico en oficina@aelg.org
– O obradoiro desenvolverase na Aula da Escola de Escritoras-es da AELG (Seminario 7), no Pazo da Cultura de Pontevedra.

Calendario
– Días:
Venres 10, 24 e 31 de marzo; venres 14, 21 e 28 de abril; 5, 19 e 26 de maio; e venres 2 de xuño de 2023.
– Horarios:
Venres 10 de marzo, de 17:00 a 19:00 h.
Venres 24 e 31 de marzo, venres 14, 21 e 28 de abril; e 5, 19 e 26 de maio, de 17:00 a 19:30 h.
Venres 2 de xuño, de 17:00 a 19:00 h.

Información sobre protección de datos
A/O responsábel do tratamento é a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. A finalidade do tratamento é a prestación do servizo que se detalla na solicitude ou actividade organizada. A base legal do tratamento é o cumprimento dunha obriga contractual na prestación dun servizo. Os seus datos conservaranse unicamente durante os prazos de prescrición legalmente aplicábeis. Pódense comunicar os seus datos a terceiras/os organizadoras/es ou colaboradoras/es da actividade. No caso de solicitar certificado de asistencia, os seus datos comunicaranse ao/á impartidor/a da actividade. Pode acceder, rectificar, suprimir os seus datos e nos casos determinados opoñerse ao tratamento, limitar o seu uso ou portar a outra/o responsábel. Tamén pode solicitar a tutela da Axencia Española de Protección de Datos ou presentar unha reclamación ante a mesma.

Xosé Monteagudo: “Desde o punto de vista axeitado, calquera vida pode ser novelada”

Entrevista a Xosé Monteagudo no Diario de Pontevedra:
“(…) – Diario de Pontevedra (DP): Fala, ao final do libro, da “chispa” que o leva a elixir as historias.
– Xosé Monteagudo (XM): Ao longo do tempo un vai escoitando ou lendo historias que son moi interesantes, pero como escritor, moitas veces, non sinto a necesidade de poñerme a escribir sobre elas. No caso desta novela, por exemplo, o personaxe de Bibiano resultábaba unha referencia atractiva, pero faltaba algo que me motivara profundamente a escribir unha novela sobre el. Esa chispa xurdiu cando descubrín a historia de Josefina, a súa dona, que era unha historia en xeral moi descoñecida. Cando dei con ela, decaiteime de que aí realmente había unha novela. Entón, aínda que tardei algún tempo en poñerme a escribila, desde ese momento estaba convencido de que ía a escribir esta obra. Iso é o que se define un pouco como a chispa creativa: algo que, cando xurde, atopa a esencia da novela que queres escribir. É cando sinto esa efervescencia creativa.
– DP: Á hora de novelar, marcou algún límite entre realidade e ficción?
– XM: Hai feitos esenciais, relevantes nas vidas deles, dos que non podía escapar nin tampouco falsear. Unha vez collida a liña argumental, si que nos pequenos detalles, en determinadas cousas que non son relevantes para a historia pero si para a novela, a obra está moi ficcionalizada. Ao fin e ao cabo, eu constrúo os personaxes a partir deles como realidade. Creo que isto sucede nas novelas que relatan historias baseadas en persoas reais: ficcionalízanse moitas cousas, engádense detalles que os realzan, que dan unha relevancia ao que eles foron. A historia non pode saber moitos dos detalles que rodearon aos seus feitos máis relevantes. Esa é a parte onde entra o traballo do escritor, do novelista.
– DP: Hai moita diferenza entre ficcionar unha vida real e unha creada?
– XM: Nas miñas novelas sempre trato de poñerme na situación dos personaxes. De ver como reaccionan: que poden pensar, que poden sentir, que poden desexar ante cada momento. Cales poden ser as súas pretensións máis íntimas en cada situación na que se encontran. No caso dunha historia ficticia, un pode desenvolver feitos relevantes conforme ao que lle pide a súa imaxinación. Nesta novela, sen embargo, non podo poñer feitos relevantes que non sucedesen. Se non foran persoas reais, desenvolvería moitos dos acontecementos doutra maneira, pero tiña un fío argumental do que non podía afastarme. (…)”

Alberto Ramos gaña a XVI edición do Premio de Narrativa Breve Repsol

Desde Galaxia:
“A obra Os corpos de Romanov. Matthias Lentz, de Alberto Ramos, resultou gañadora da XVI edición do Premio Narrativa Breve Repsol en Lingua Galega. Así o comunicou o 29 de setembro a portavoz do xurado, Diana Varela, na sede da Real Academia Galega na Coruña.
O acto do ditame contou coa presenza de representantes das cinco entidades impulsoras do premio, o secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García, a directora da Refinería de Repsol na Coruña, Natalia Barreiro, o académico correspondente da Real Academia Galega, Ramón Nicolás, o director xeral da Editorial Galaxia, Francisco Castro, e o presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), Cesáreo Sánchez.
O xurado da XVI edición do Premio Narrativa Breve Repsol estivo composto por cinco prestixiosas personalidades das letras galegas: Marcos Calveiro, director de Edicións da Galaxia, Xosé Monteagudo, escritor e gañador da XV edición do premio Narrativa Breve Repsol, Ramón Nicolás, o académico correspondente da Real Academia Galega, Diana Varela, a escritora nomeada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) e Dolores Vilavedra, profesora da literatura galega na USC e crítica literaria.
Do mesmo xeito que en anteriores edicións, o galardón está dotado con 12.000 euros e coa publicación do libro pola Editorial Galaxia. O acto de entrega do Premio terá lugar antes de final de ano na cidade da Coruña.
Na súa XVI edición o Premio Narrativa Breve Repsol contou cunha participación de 28 obras orixinais e inéditas cunha extensión mínima de 50 folios e máxima de 120.
Diana Varela, voceira do xurado desta edición, trasladou no acto que Os corpos de Romanov. Matthias Lentz é unha novela escrita con un estilo de gran precisión, onde salienta a presenza dun narrador solidario que apela á conciencia de quen le, e na cal “destaca igualmente a acaída engrenaxe das diversas tramas, que encaixan como as pezas dun reloxo”. Unha historia na que o azar das relacións humanas xunta unha serie de personaxes, solidamente construídos, nos que se reflicten as inquedanzas e os traumas individuais e colectivos do pasado.” (…)”

Escola de Escritoræs. Obradoiro de creación literaria Narrativas XXI, con Xosé Monteagudo, en Pontevedra

O Obradoiro de creación literaria Narrativa XXI, impartido por Xosé Monteagudo é unha iniciativa da Escola de Escritoræs da AELG, co patrocinio e colaboración do Concello de Pontevedra.

“Porque todo mudou nos últimos vinte anos. Porque a literatura non é unha excepción ancorada no tempo. Porque os temas e as técnicas, as autorías e os públicos lectores, os medios de edición e as canles de promoción tamén cambiaron no mundo da novela, cómpre reelaborar a aprendizaxe narrativa. Sen descoidar as técnicas fundamentais, en Narrativas XXI analizaremos as formas actuais da novela, prestando especial atención aos enfoques novidosos e ás modalidades mixtas do relato. Un obradoiro no que se combinarán as explicacións teóricas coa práctica das persoas matriculadas, facilitando dese xeito unha aprendizaxe colectiva na procura da maior efectividade literaria para as historias que se escriban.”

– Sesión especial de Berta Dávila.
– Hai 12 prazas dispoñíbeis, para persoas maiores de 18 anos.
– A inscrición, gratuíta e obrigatoria, farase en oficina@aelg.org
– O obradoiro desenvolverase na Aula da Escola de Escritoras-es da AELG (Seminario 7), no Pazo da Cultura de Pontevedra.

Calendario
– Días: Venres 16 e 30 de setembro; venres 7, 14, 21 e 28 de outubro; 4, 11 e 18 de novembro; e venres 2 de decembro de 2022.

Horarios:
– Venres 16 de setembrode 17:00 a 19:00 h.
– Venres 30 de setembro; venres 7, 14, 21 e 28 de outubro; e 4, 11 e 18 de novembro, de 17:00 a 19:30 h.
– Venres 2 de decembro, de 17:00 a 19:00 h.

No desenvolvemento desta actividade aplicaranse os protocolos sanitarios vixentes en cada momento.

Información sobre protección de datos
A/O responsábel do tratamento é a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. A finalidade do tratamento é a prestación do servizo que se detalla na solicitude ou actividade organizada. A base legal do tratamento é o cumprimento dunha obriga contractual na prestación dun servizo. Os seus datos conservaranse unicamente durante os prazos de prescrición legalmente aplicábeis. Pódense comunicar os seus datos a terceiras/os organizadoras/es ou colaboradoras/es da actividade. No caso de solicitar certificado de asistencia, os seus datos comunicaranse ao/á impartidor/a da actividade. Pode acceder, rectificar, suprimir os seus datos e nos casos determinados opoñerse ao tratamento, limitar o seu uso ou portar a outra/o responsábel. Tamén pode solicitar a tutela da Axencia Española de Protección de Datos ou presentar unha reclamación ante a mesma.

Xosé Monteagudo: “Cara a unha renovación da materia literaria”

Artigo de Xosé Monteagudo en Euseino?:
“No século XX, na historia da literatura, e singularmente no xénero narrativo, o primeiro cuarto anunciou boa parte do paradigma estético que marcaría os tres cuartos restantes. Así ocorreu coa publicación as obras do modernismo literario, tales coma o Ulises, O proceso, Der Zauberberg (A montaña máxica) ou A señora Dalloway, que adiantaban correntes que adquirirían o seu predominio nas décadas seguintes. Mais, que está a acontecer no século XXI? Ocorre o mesmo nesta nova centuria? Tendo en conta que está preto de cumprirse xa ese primeiro cuarto do século, cabe preguntarse se un similar movemento estético non se estará a producir tamén na narrativa do século XXI.
Comezando polo máis difundido das letras occidentais (de cuxo canon participa a literatura galega) dos últimos vinte e dous anos, convén analizar o contexto non literario no que se producen esas obras, para ver en que medida hai circunstancias susceptibles de influír na narrativa actual. O contexto, no que ten de singularidade respecto do precedente, está marcado en gran medida pola revolución tecnolóxica e, en particular, pola eclosión das manifestacións públicas do individual, que comezaron polos blogues e continuaron moito máis masivamente coas redes sociais, no que aqueles e estas supoñen de predominio da subxectividade e de amplitude e inmediatez da Realidade (ou das realidades, por mellor dicir). O que a Internet representa para o coñecemento de feitos, persoas e acontecementos históricos e actuais outórgalle á narrativa unha amplitude de campo descoñecida en épocas anteriores. Dito doutro xeito: todo o particular contén a semente para converterse en universal mediante as posibilidades de difusión que conteñen as novas tecnoloxías.
A narrativa, e seguramente o resto dos xéneros literarios e incluso das artes, non son eidos alleos a este feito. Do mesmo xeito que a fotografía empurrou a arte pictórica cara ao abstracto e a aparición do cine reduciu as descricións da realidade física no xénero da narrativa, as posibilidades de difusión que implican as novas tecnoloxías están cambiando o paradigma literario da ficción en dous sentidos que, desde o meu punto de vista, teñen directa relación co que acabo de expoñer: o predominio da subxectividade e o relato da realidade. Ningunha desas correntes xurdiu nestas primeiras dúas décadas do século XXI, xaora, pero ambas atopan neste tempo un predominio descoñecido en etapas anteriores. (…)”

Pontevedra: Festa dos Libros 2022

Xosé Monteagudo: “Estou convencido de que o que describo na novela existirá nun futuro próximo”

Entrevista de Antón Escuredo a Xosé Monteagudo en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Vivimos un tempo en que se lle dá máis importancia á recuperación da memoria?
– Xosé Monteagudo (XM): Hai dous tipos de memoria: a memoria persoal e a memoria social ou colectiva. A memoria persoal sempre foi algo importante. Cada persoa trata de deixar unha imaxe de si mesma, do seu paso pola terra, que transcenda a súa vida unha vez que desaparece a persoa. Eu creo que todo o mundo temos ese certo desexo ou afán de deixar unha pegada. A memoria social é distinta. Faise con actos que teñen unha relevancia máis social, máis pública. É importante noutros aspectos que teñen máis que ver co devir histórico e coa política.
– ND: Na proposta da súa obra intervén a situación de precariedade laboral que hai na actualidade.
– XM: A precariedade laboral é algo actual aínda que sempre existiu, non é propia destes tempos. Na historia máis recente a xente do común, as traballadoras e os traballadores sempre estiveron nunha precariedade bastante grande. A inseguridade a nivel de mercado de traballo é unha constante. Quizais visibilízase máis nestes tempos como se visibilizan moitas outras cousas que estiveran máis agochadas, ocultas ou que non se lle daba esa visibilidade pública.
– ND: As novas tecnoloxías, tal e como figuran na novela, facilitan calquera escenario?
– XM: A revolución dixital é algo que está espallándose a todos os eidos do ser humano e da súa actuación. Desde os máis sinxelos até os máis transcendentes. O curioso é que nese espallamento do eido dixital o tema da morte aínda non foi tocado polo mundo das novas tecnoloxías. O que conta a novela é o intre en que ese eido, o do desexo de transcender, entra dentro da esfera dixital, da revolución dixital.
Nese sentido creo que é unha novela de anticipación. Estou convencido de que o que describo na obra, a aplicación que conto ou algunha semellante, existirá nun futuro próximo. Estou convencido de que non tardará moito en ser así.
– ND: Tamén hai interese en borrar a pegada dixital. É algo contraditorio non?
– XM: É curioso. Prodúcese unha situación moi paradoxal na actualidade. Temos as leis máis protectoras, máis restritivas da intimidade, da propia imaxe. Están aí as leis de protección de datos e tes que dar consentimento para case todo. Pola contra, a realidade é que nunca a vida das persoas estivo tan exposta á publicidade e ao coñecemento público a través das redes sociais e calquera das aplicacións de internet. Só tes que pór en calquera buscador de internet o nome dunha persoa, sexa a que sexa, e serán poucos os casos en que non haxa información desa persoa.
No exemplo da novela trátase do desexo da transcendencia do ser humano, de como queremos que sexa o que quede de nós.
– ND: Contén algunhas experiencias propias?
– XM: Toda novela é un pouco autobiográfica no sentido de que unha escritora ou un escritor sempre emprega pequenos detalles da súa experiencia, do que coñece, para encher os ocos da ficción e para ficcionalizar a realidade. O que describe a novela en si non é autobiografía, mais o que son os sentimentos, o feito de situarme na realidade leva algúns elementos da miña vida.
Máis que nos feitos, está na actitude ou no punto de vista que un ten diante da vida e diante da realidade. Quen escribe non pode afastarse das ideas que ten para contar unha realidade diferente e do que pensa sobre determinadas situacións. Non quero dicir que sexa unha novela de tese nin que exprese as miñas ideas conscientemente mais, seguramente sen decatarme de maneira plena, si que hai unha actitude e unha visión da realidade que transcende a novela. É algo que nos sucede a todas as persoas que escribimos.”

Tabela dos libros. Decembro de 2021

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Velaquí a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”