A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) organizou o IX Congreso de Poesía Nova. Novas Voces da Poesía, co apoio da Deputación da Coruña e CEDRO, 24 e 25 de novembro de 2023, no Pazo de Mariñán (Bergondo).
Aquí pode verse a crónica videográfica, da que publicamos hoxe o vídeo da mesa Os novos públicos da poesía e vínculos con outras artes e soportes:
Entrevista a Silvia Penas no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Silvia Penas fixo da poesía imaxe, movemento, sons, música e por suposto palabra. Unha poeta que sorprendeu entre as pioneiras galegas en fusionar a poesía coa escena, co audiovisual ou coa música. Poesía oral que tamén se escribe, ou poesía escrita que se fai oralidade. Silvia ten novo poemario que podemos ler e reler, Retratos de vodas, partos e funerais, publicado pola editorial Galaxia. A entrevista pode verse aquí.”
Artigo de Manuel Xestoso en Nós Diario:
“A Lei do Libro e a Lectura, aprobada no ano 2006, recoñécelle ao sector editorial a categoría de “estratéxico para a Galiza”. Porén, as actuacións da Xunta de Galiza non acaban de cadrar con esa tipificación. O sector do libro mantén reivindicacións históricas que seguen sen ser atendidas: plan de apoio á rede de librarías, implicación real da Consellería de Industria cun orzamento específico, creación do innúmeras veces demandado Instituto Rosalía de Castro de promoción da cultura, apoio dos medios de comunicación públicos… son algunhas das reivindicacións que non obteñen unha resposta concluínte.
Mais tampouco no día a día a acción do goberno parece estar á altura das necesidades das editoriais galegas. O pasado 18 de xaneiro publicábase no DOG a orde pola que se estabelecen as bases reguladoras para a concesión das axudas para as editoras galegas, e o sector xa rexistrou un escrito protestando polos cambios que se deron a respecto das bases do ano pasado.
“Existen varias cuestión técnicas que transforman estas axudas nun obstáculo máis que nun aliciente para a edición”, destaca Henrique Alvarellos, presidente da Asociación Galega de Editores (AGE). “Non se axustan ás necesidades do sector e carecen da flexibilidade necesaria para conveterse nun motor da actividade editorial galega”.
Un exemplo desa falta de flexibilidade está presente no que as editoras consideran un dos principais puntos débiles da convocatoria deste ano. As axudas cobren os gastos de edición, distribución e comercialización entre o 1 de novembro de 2023 e o 30 de setembro de 2024. “Iso quere dicir que todos os gastos do proceso de edición dun título determinado teñen que facturarse neses once meses”, explica Alvarellos.
“Pero un proceso desta natureza pode levar máis tempo. Desde que se asina o contrato de publicación co autor até que o libro sae do prelo pode pasar un período de tempo máis delongado e iso significa que algúns proxectos quedarán fóra, que non poderán acceder a estas axudas. E hai que dicir que isto supón un novo retroceso despois de que as editoras conseguísemos que ese período de produción do libro fose de 22 meses na convocatoria de 2023”.
“Por outro lado, a orde pretende que se cuantifiquen os gastos por adiantado, sen ter en conta, por exemplo, as fluctuacións dos prezos do papel”, continúa Alvarellos. “De aquí a setembro, o papel pode subir un 10 por cento, pero as axudas que se concedan finalmente non terán en conta ese incremento porque o cálculo está feito sobre o prezo do papel no momento en que se presenta a solicitude”. “Desde a Xunta comunícasenos que se trata dun problema administrativo, que non se poden solapar dous exercicios”, engade o presidente da AGE, “pero o certo é que hai convocatorias doutras comunidades ou do propio Ministerio que si manexan tempos amplios nas súas bases. Cremos que se trata dunha cuestión de vontade política que as axudas atinxan dous exercicios para facilitar o traballo das empresas”. (…)”
“Fornelos de Montes, 26 de xaneiro de 2024
Na tarde do día arriba amentado tivo lugar no IES Rosalía de Castro de Compostela a xuntanza do xurado que decidiu o XII Premio Manuel Lueiro Rey de Poesía, constituído por Luís Cochón, en calidade de presidente e mais as vogais Afra Torrado e Noelia Gómez, Mercedes Queixas (que participou da deliberación vía telefónica) e Armando Requeixo, amais de por Carmen Carreiro, que actuou como secretaria con voz e sen voto.
Logo da pertinente deliberación, o xurado decidiu outorgar por unanimidade o premio ao poemario presentado baixo o título Habitar as fendas, texto que se impuxo aos outros corenta e catro traballos presentados e que, unha vez aberta a plica, resultou ser da autoría de Gisela Mato Rivera.
O xurado resaltou o bo nivel dos orixinais recibidos, así como a súa diversidade tanto estilística coma temática. O certame, que chega agora á súa décima segunda convocatoria, consolida así a súa andaina coa colaboración tanto do Concello de Fornelos de Montes, lugar natal do escritor que dá nome ao premio, coma de Edicións Xerais de Galicia, responsable da publicación do volume gañador.
O xurado salientou en Habitar as fendas a capacidade para interpelar a quen le abismándoo no océano da violencia, tanto física como xenérica, que remove e incomoda, pero que se supera pola forza resiliente do amor. Nestes versos a vida habita nas fendas e sobrevive a toda mancadura. A luz esperanzada ábrese paso nos intersticios, brilla por riba da ira, das feridas e lañas que os desencontros afectivos sementan.
De por parte, nesta poética o elemento paraescénico e teatral contribúe á orquestración do conxunto, no que o diálogo se tece dende o individual ao colectivo, dando voz ás desposuídas, ás que ficaron nas marxes e, “monstras tristes”, loitan por seguir o seu camiñar, rexurdir das cinzas e superar todas os abandonos e orfandades.
Escrito cun admirable teselado de poemas en prosa, Habitar as fendas deita unha musicalidade que arboriza e sostén cada verso enlevándoo e conseguindo que todo poemario funcione como un mecano harmónico onde resoan as voces de moitos dos grandes da tradición lírica da nosa contorna, dende Éluard a Trakl pasando por Celan e outros moitos que, Habitando nas fendas, recrearon capitais da dor.
A organización do Premio Manuel Lueiro Rey de Poesía.”
