Culturgal, Pontevedra: actividades literarias destacadas do domingo 3

Do 1 ao 3 de decembro, no Pazo da Cultura de Pontevedra, e con horarios de 11:00 a 21:00 horas o venres 1 e sábado 2, e de 11:00 a 20:00 horas o domingo 3, terá lugar o Culturgal 2017. O prezo das entradas é o seguinte: “a entrada xeral por día ten un prezo de 2 euros, entregarémosche unha pulseira e entrarás e sairás do recinto cando queiras durante ese día. Se queres acceder máis de 1 día, tes unha pulseira de 3 euros coa que poderás entrar e saír durante os 3 días. Nenas e nenos até 12 anos (incluídos) pagan 1 euro por día e 2 euros pola pulseira bono. Menores de 3 anos non pagan entrada.”

As actividades literarias destacadas do programa para o domingo 3 son:
11:00 h. Espazo Foro. Conversa con Manuel Núñez Singala ao redor do libro Sacar a lingua é de mala educación. Galaxia.
11:30 h. Espazo Libro. Conversa con Eli Ríos ao redor de Luns (Premio Torrente Ballester 2016) e Culpable (Premio López Abente 2017). Con Manuel Bragado. Xerais.
12:00 h. Espazo Foro. Presentación da «Rede Scórpio» e entrega dos premios do concurso de narrativa breve. Através Editora-AGAL. Con Xosé Antom Serém, da Através Editora e Óscar Senra, de MaOs Innovación Social, S. Coop. Galega.
12:00 h. Espazo Libro. Fernando Osorio do Campo. Unha vida sen treguas (Premio Carvalho Calero 2016, concello de Ferrol). Con Carlos-Caetano Biscainho-Fernandes, autor. Edicións Embora.
12:00 h. Espazo Carpa. A violencia dun sorriso. Implicadas no Desenvolvemento en colaboración co grupo A Panadaría. Recital-performance creado por A Panadaría, baseado nos poemas da autora támil Thamizhachi Thangapandian.
12:00 h. Sinatura de Antonio Manuel Fraga. Querido H. P. Lovecraft. No stand de Urco Editora.
12:30 h. Espazo Foro. Nova Escola Galega e a Revista Galega de Educación. Con María Dolores Candedo, presidenta, Xesús Rodríguez, director da RGE, Silvia López Gómez (coordinadora de «Aprendendo con videoxogos») e Santiago Fernández Lanza, profesor na Universidade Internacional da Rioxa e colaborador.
12:30 h. Espazo Libro. Presentación da plaquette O gran rexeitamento. Flores para Albert Ayler de Daniel Salgado en formato musical con
Alexandre Losada & Luís Garrido. Apiario.
13:00 h. Espazo Foro. Corpo de Antiochia. Intervención poética con Tamara Andrés, autora. Galaxia.
13:00 h. Espazo Libro. Conversa de Iria Collazo con Berta Dávila, autora de A pel do mundo. Galaxia.
13:00 h. Sinatura de Isidro Novo. O tabú na traslenda. No stand de Urco Editora.
16:30 h. Espazo Foro. Portugal na Culturgal. Presentación da 4a Semana de convergências Portugal-Galiza. Secretaría Xeral de Política Lingüística. A cidade portuguesa de Braga acollerá -arredor do 24 de febreiro de 2017, Día de Rosalía de Castro- a cuarta edición desta iniciativa colaborativa que impulsan o Centro de Estudos Galegos da Universidade do Minho, a Secretaría Xeral de Política Lingüística, a formación Canto D’Aqui, a Câmara Municipal de Braga e a Junta de Frêguesia de San Vicente co obxectivo de irmandar as dúas beiras do Miño a través da música, da poesía e da palabra. Interveñen: Valentín García Gómez, secretario xeral de Política Lingüística, Pedro Dono López, director do Centro de Estudos Galegos da Universidade do Minho, Anxo Angueira Viturro, presidente da Fundación Rosalía de Castro, Uxía, coordinadora da iniciativa, e Jaime Torres, Carlos Moutinho e Filipe Cunha, integrantes de Canto D’Aqui.
16:30 h. Espazo Libro. Conversa entre Francisco X. Fernández Naval, autor de Alma e o mar, e Arantza Portabales, autora de Deixe a súa mensaxe despois do sinal. Galaxia.
17:00 h. Sinaturas de Manuel Lourenzo González e Tomás González Ahola. No stand de Urco Editora.
17:00 h. Espazo Libro. Mulleres bravas. Urco Editora. Maruja Mallo e Xulia Minguillón. Con Elvira Ribeiro, autora, Eva Agra, ilustradora, Andrea Jamardo, editora, e María Lado, presentadora.
17:30 h. Espazo Libro. Biodiversidade: cara unha sexta extinción masiva. Presentación da edición en galego. Catro Ventos Editora. Con Isidro Dozo, editor, e Xosé Veiras.
18:00 h. César Lorenzo Gil conversa con Ramón Caride sobre O camiño da Estadea. Ao remate, sinatura no stand de Xerais.
18:00 h. Sinaturas de Beni Yáñez, Os donos das cinsas, e Santiago Bergantinhos.
18:30 h. Espazo Libro. Presentación do libro Catro ventos. Cos editores Cibrán Rico López e Suso Vázquez Gómez e o fotógrafo Javier Fernández Pérez de Lis. Fabulatorio.
18:45 h. Espazo Foro. Conferencia «Terra. Ciencia, aventuras e sorpresas dunha viaxe arredor do mundo». Con Xurxo Mariño. Xerais. Ao finalizar, sinatura no stand de Xerais.
19:00 h. Espazo Libro. Conversa con Marcos Calveiro, autor de O xardineiro dos ingleses» (Premio García Barros), Fran Fernández Davila, autor de A senda de sal (Premio de Novela por Entregas de La Voz de Galicia). Co xornalista César Lorenzo Gil. Galaxia.
19:00 h. Sinaturas de María Lado, Eva Agra e Elvira Ribeiro. No stand de Urco Editora.

Culturgal, Pontevedra: actividades literarias destacadas do sábado 2

Do 1 ao 3 de decembro, no Pazo da Cultura de Pontevedra, e con horarios de 11:00 a 21:00 horas o venres 1 e sábado 2, e de 11:00 a 20:00 horas o domingo 3, terá lugar o Culturgal 2017. O prezo das entradas é o seguinte: “a entrada xeral por día ten un prezo de 2 euros, entregarémosche unha pulseira e entrarás e sairás do recinto cando queiras durante ese día. Se queres acceder máis de 1 día, tes unha pulseira de 3 euros coa que poderás entrar e saír durante os 3 días. Nenas e nenos até 12 anos (incluídos) pagan 1 euro por día e 2 euros pola pulseira bono. Menores de 3 anos non pagan entrada.”

As actividades literarias destacadas do programa para o sábado 2 son:
11:30 h. Espazo Libro. Presentación do XXXVII Caderno Ramón
Piñeiro. Carlos Casares: Homenaxe
. De Amicitia. Secretaría Xeral de Política Lingüística, Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Interveñen: Valentín García Gómez, Christian Casares Berg, e Xosé Luís Cochón Touriño e Luís Alonso Girgado, coordinadores do volume.
11:30 h. Espazo Carpa. Portugal na Culturgal. O Conto das três nozes que eram romãs, que eram maçãs, que eram…. Camões Vigo. Co grupo de teatro amador en portugués Eu.Experimento.
12:00 h. Espazo Arte Contemporánea. Derrubando muros con pintura. Concello de Carballo. Presentación do libro con Xosé
Regueira, concelleiro e Maite Parga, técnica.
12:00 h. Sinaturas de Eduardo Santiago e Fernando M. Cimadevila. Stand de Urco.
12:30 h. Espazo Libro. Presentación das novas obras ilustradas dos libros de María Victoria Moreno. A brétema e O amor e as palabras. Urco Editora. Con María Montes, ilustradora, David Cortizo e Andrea Jamardo, da editora, e Xavier Senín, asesor editorial.
13:00 h. Espazo Libro. Presentación de Uxía-O. Uxía canta a Uxío, un proxecto da Fundación Uxío Novoneyra apoiado pola Secretaría Xeral de Política Lingüística e mais pola Deputación de Lugo. Interveñen: Valentín García Gómez, Uxío Novo, secretario da Fundación Uxío Novoneyra, Pilar García Porto, deputada de Cultura de Lugo, Uxía, cantora, e Niko Alvarellos, editor.
13:00 h. Sinaturas de Eli Ríos, Eva Agra e Carlos Quiroga. No stand de Urco.
13:45 h. Espazo Libro. Portugal na Culturgal. Lectura co escritor João Tordo.
16:00 h. Sinatura de Mercedes Queixas e Paula Pereira do novo libro Xandra, a landra que quería voar. No stand de Urco.
16:30 h. Espazo Libro. Portugal na Culturgal. Conversas Nortear. Secretaría Xeral de Cultura e Direção Regional de Cultura do Norte e AECT. Con
Portugal como protagonista na décima edición de Culturgal, as Conversas Nortear propoñen un diálogo entre as literaturas galega e lusa con dous recoñecidos escritores das dúas beiras do Miño, Miguel Sande e Virgínia do Carmo.
16:30 h. Espazo Carpa. María Fumaça. Presentación do Quinto Aniversario. Galaxia. Sonárbore.
17:00 h. Espazo Foro. Rosalía Total, produto & cultura. Con Galiestampa e byKoala. Participan: Francisco Barberá, director-xerente de byKoala, Irene Silva, creadora desta liña de souvenirs, e Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía de Castro.
17:00 h. Espazo Infantil Deleite. Contacontos ilustrado Serie GLIZ. Con Anxo Fariña. Xerais.
17:00 h. Sinatura de Cris Pavón: Limiar de conciencia. No stand de Urco.
17:30 h. Espazo Foro. Invisibles. De homes e mulleres. De maltratadores e torturadas. Concello de Pontevedra. Con Montse Fajardo, autora, e Carmen Fouces, concelleira de Cultura.
17:30 h. Espazo Libro. Um elefante no armário. Presentación con Teresa Moure, autora, e Armando Requeixo, crítico. Através Editora.
18:00 h. Espazo Foro. «Pergamiño Vindel. Un tesouro en sete cantigas». Secretaría Xeral de Cultura. Os profesores Pilar Lorenzo e Carlos Villanueva explican a singularidade do Pergamiño Vindel nas súas dimensións literaria e musical.
18:00 h. Espazo Libro. Luzes. Presentación número da revista con Manuel Rivas e Xosé Manuel Pereiro.
18:00 h. Conversa entre Ramón Caride e Jorge Emilio Bóveda. No stand de Urco Editora.
18:30 Espazo Libro. Conversa con Ledicia Costas ao redor de A señorita Bubble. Xerais. Coa xornalista Teresa Cuíñas. Ao remate, sinatura da obra no stand de Xerais.
19:00 h. Espazo Libro. Poesía galega ao abeiro de Tambo. Kalandraka Editora. Cos poetas Cesáreo Sánchez Iglesias, Xavier Seoane, Lucía Novas, Isaac Xubín e por parte da editora, Paz Castro.
19:00 h. Aulas. Portugal na Culturgal. Encontro entre representante de Correntes d’Escritas em conversa com Asociación Escritores e Escritoras en Lingua Galega. Direção Regional de Cultura do Norte.
19:00 h. Sinatura de obras de Elena Gallego Abad no stand de Xerais.
19:00 h. Sinatura de Manuel Miragaia: Galeguia. Chiado Editora. No stand da Libraría Pedreira.
19:30 h. Espazo Libro. Conversa entre María Solar, autora de Os nenos da varíola, e Luísa Martínez e Marta López, do CSIC Galicia. Galaxia.
19:45 h. Espazo Infantil Deleite. Gombó. Edicións Fervenza. Dramatización do conto Gombó e o medo á escuridade. Con Ánxela Gracián, autora, Christian Villamide, ilustrador, e Armando Requeixo, escritor e crítico.
20:00 h. Espazo Foro. Presentación da Semana do Libro de Compostela (Selic). Concellería de Acción Cultural do Concello de Santiago de Compostela.
20:00 h. Espazo Libro. Conversa con Santiago Lopo, autor de A arte de trobar (Premio Xerais de Novela) e Manuel Lourenzo González, autor de Ceiba de Luz (Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil). Coa xornalista Teresa Cuíñas. Xerais.
20:00 h. Sinatura de Adrián Morgade e Pedro Feijo, no stand de Xerais.
20:30 h. Espazo Foro. Presentación dos tres primeiros títulos de Aira Editorial. Participan César Lorenzo Gil, Samuel Solleiro, Estíbaliz Espinosa, Jorge Campos e Xosé Miranda.
20:30 h. Espazo Libro. Conversa con Pedro Feijoo ao redor de Os fillos do lume. Xerais. Coa xornalista Teresa Cuíñas.

“Tertúlias literárias” en Gaia, arredor da obra de Antonio García Teijeiro

Desde Versos e aloumiños, blogue de Antonio García Teijeiro (crónica de Alba Piñeiro):
“O sábado 21 de outubro dentro do ciclo das “Tertúlias literárias” organizado na libraría Velhotes do noso país veciño (Gaia) tivo lugar unha conversa entre dous poetas que presentan certas similitudes, non só na súas creacións, dotadas dunha alta calidade humana e poética, senón tamén nas súas actitudes vitais sustentadas na honestidade, autenticidade e humanidade. Todos os alí presentes (docentes, escritores, divulgadores da cultura, libreiros…) fomos conducidos e guiados por un cicerone entrañable, o poeta e editor João Manuel Ribeiro que, sentado ao carón de Antonio García Teijeiro, nos contaxiou con el a maxia do poder sedutor das palabras.
O faladoiro xirou ao redor da figura e obra do Premio Nacional (español) de Literatura infanto xuvenil 2017, Antonio García Teijeiro, baixo o título de: A poesía necesaria.
Ao longo de case dúas horas viaxamos a través da traxectoria profesional e mesmo vital dun home no que a poesía significa un xeito de vida que sempre o acompañou e que cre no poder transformador que ten de seu por invitar á reflexión, á análise crítica do que nos rodea, á amplitude de pensamento e, en definitiva, ao autocoñecemento tan necesario para poder ser feliz.
Así soubemos da súa infancia cunha ausencia presente, da súa mocidade escura nun tempo agochado tras a miseria e a mentira, que marcará o seu futuro compromiso coa lingua e co país reflectidos na maior parte da súa produción, e que soportou grazas á poesía e ao deporte (foi porteiro de balonmán en diferentes equipos da máxima categoría). Ata chegar á súa madurez coma docente, divulgador cultural e creador de soños a través das súas obras sobre todo poéticas, pero tamén narrativas para nenos de distintas idades.
Música e poesía camiñan da man na vida e obra de Antonio, quen leva máis de corenta anos coma docente e coma mensaxeiro da palabra poética non só nas clases (que empezaban sempre cun poema), senón tamén en todos aqueles lugares onde o requirisen: congresos, feiras de libros nacionais e internacionais, cursos para mestres, encontros… amosando sempre xenerosidade, compromiso e paixón polo que cre. Isto reflíctese nos máis de setenta libros publicados de diferentes xéneros ( narrativa, poesía, didáctica, artigos xornalísticos…). Antonio defende a necesidade da poesía en toda a sociedade e, en especial, nas aulas onde debe entrar en voz alta a través da implicación literaria do mediador encargado do achegamento. Este debe ser gradual, comezando pola literatura popular para xogar co ritmo, a musicalidade, a rima e as palabras e logo introducilos no poder suxestivo e reflexivo dos clásicos e dos autores que escriben para eles dende o respecto e o agarimo. (…)”

Culturgal, Pontevedra: actividades literarias destacadas do venres 1

Do 1 ao 3 de decembro, no Pazo da Cultura de Pontevedra, e con horarios de 11:00 a 21:00 horas o venres 1 e sábado 2, e de 11:00 a 20:00 horas o domingo 3, terá lugar o Culturgal 2017. O prezo das entradas é o seguinte: “a entrada xeral por día ten un prezo de 2 euros, entregarémosche unha pulseira e entrarás e sairás do recinto cando queiras durante ese día. Se queres acceder máis de 1 día, tes unha pulseira de 3 euros coa que poderás entrar e saír durante os 3 días. Nenas e nenos até 12 anos (incluídos) pagan 1 euro por día e 2 euros pola pulseira bono. Menores de 3 anos non pagan entrada.”

As actividades literarias destacadas do programa para o venres 1 son:
18:00 h. Espazo infantil Deleite. A galiña azul. Secretaría Xeral de Política Lingüística. Programa FalaRedes 2017. Actividade teatral de dinamización da lingua galega inspirada na obra homónima de Carlos Casares, a cargo de Ubú Teatro.
19:30 h. Espazo Libro. Mesa redonda «Teatro nas escolas». Edicións Fervenza. Con Raquel Castro, Carlos Labraña, Xosé Lois García e José Luis Graña.
19:30 h. Espazo Infantil Deleite. O branco non pinta!. Apiario. Con Antía Otero, autora, que contará o conto que María Brenn, ilustradora, debuxará en directo.
20:00 h. Sinatura de Xabier P. DoCampo (stand Xerais).
20:30 h. Manuel Bragado conversa con Xabier P. DoCampo sobre A nena do abrigo de astracán, publicado en Xerais.

María Canosa: “Para chegar a máis público necesitamos máis oferta de libro en galego”

Entrevista a María Canosa en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): É vostede arestora unha das escritoras máis prolíficas en lingua galega. Se non me fallan as contas, publicou desde o 2015 doce obras, unha delas en colaboración con Concha Blanco. Dá unha media de libro por trimestre. Cal é a razón desta concentración? Cal é o seu método de escrita: Escribe cada día? Corrixe moito?
– María Canosa (MC): Eu son moi irregular escribindo, quero dicir, non sento cada día cun horario establecido para escribir. Unha, porque non podo, e outra, porque non é o meu estilo. Non sei se podería escribir diariamente, mais si é certo que cada día vou dándolle moitas voltas á cabeza coas historias que levo dentro, ou con aquelas que creo que aínda non saíron pero loitan por agromar. Son, por tanto, escritora cada día, pero sen esa “obriga” de escribir. Concibir unha historia é moito máis ca poñela en palabras sobre o papel. De feito, moitas veces lévame máis cociñala na cabeza ca o propio feito de escribila.
A razón de que nestes últimos anos saísen unhas poucas obras é produto dun traballo continuo, un traballo de escrita que moitas veces non vai parello coa época de publicación. Intento non deixar de ilusionarme nunca coas historias e libros, pero moitas veces non se publican cunha frecuencia periódica. Así que continúo a escribir, mentres os textos quedan no caixón. E ás veces, cando deciden ver a luz, decídeno máis de un á vez… de aí unha produción que coincide na publicación pero non no tempo de creación.
É por iso que non ten que levar a pensar que un ano moi produtivo en canto a publicación vaia parello cunha maior velocidade na escrita.
En canto ao de corrixir… depende un pouco do tempo que pase desde que o escribín até que o volvo retomar. Canto máis distancia, máis doado me resulta facer correccións. Hai veces que a corrección fai que o texto quede no caixón. (…)
– B: Hai varios debates ao redor da LIX en galego. Interésame coñecer a súa opinión sobre se existe dependencia sobre o libro escolar no sistema editorial, se iso inflúe nos creadores á hora de escolleren sobre que escribir e para quen?
– MC: No meu caso, algo que si aprendín é a crer un pouco en min e no que escribo. Hai temas ou xeitos de escribir que non creo que sexan os predilectos a priori polos lectores pero… si considero que son necesarios. Por poñer un exemplo, con Muriel optei por valorar a sensibilidade e incluso a tristura. Estou convencida de que os cativos preferirán as aventuras, os misterios… Muriel é un neno tranquilo, que precisa do seu tempo para tomar decisións e atreverse… Incluso os elementos utilizados: un leiteiro, un raposo… poden tirar a “tradicionais”, case como un regreso aos contos de sempre. Non introducín á forza elementos que supostamente son clave para atraer lectores. Pero son teimuda nas miñas crenzas, e avogo pola sensibilidade. Que non “vende”? Pode ser… pero eu considéroa tan necesaria… que non podo evitalo. (…)
– B: Vostede ten publicado con editoras grandes e pequenas, máis veteranas e con menor experiencia. Dado o seu coñecemento do mapa editorial, como o valora? Que se está a facer ben? Que falta? Que cousas poderían facerse mellor dentro das posibilidades do noso mercado?
– MC: O que máis me gusta é a diversidade de voces que podemos atopar. Hai novos formatos, novos estilos, novas voces… A oferta é cada vez maior, e iso está sempre moi ben.
Para chegar a máis público necesitamos máis oferta de libro en galego, e cada vez vai medrando, co cal estamos no bo camiño.
Que falta? É difícil saber, porque intúo que é un cúmulo de cousas, non unha soa. Falta medrar máis. Eu diría que nos falta algo de fachenda aínda. Que nos vexamos ao mesmo nivel que noutros lugares, que valoremos o noso do mesmo xeito que o facemos co que vén de fóra. Porque calidade hai! (…)”

Gondomar: María Reimóndez e Xavier Estévez en Espazo Lectura

María Reimóndez participa na próxima sesión do Comando Le
O sábado 25 de novembro, de 20:00h a 00:00h, a Casa da Lectura de Gondomar acollerá unha nova sesión do Comando Le, o grupo de activismo cultural de Espazo Lectura para mozos e mozas de máis de 12 anos. Nesta ocasión a sesión xirará arredor da novela Corredora, de María Reimóndez, publicada por Edicións Xerais, e incluiranse diferentes actividades que nos permitirán reflexionar xuntos sobre a realidade que presenta esta novela que lles propuxemos como lectura aos comandoleiros e comandoleiras. Como é habitual, haberá unha pausa para a cea polo que os rapaces e rapazas que asistan deberán levar algo para compartir.
Xavier Estévez estará no club de lectura infantil Lendo Contigo
Tamén o sábado, pero ás 12 da mañá, a Casa da Lectura acollerá a sesión mensual do club de lectura compartida Lendo Contigo. Nesta ocasión, os nenos e nenas que queiran participar, falarán e compartirán experiencias arredor do libro Avións de papel, de Xavier Estévez, unha novela sobre a amizade relatada sobre o fondo da arte urbana, dos traballos pictóricos, sexan graffitis ou murais, que humanizan a cidade e a fan máis fermosa. O propio autor estará na sesión para conversar coas familias participantes.

María Reimóndez: “Para min é moito máis relevante que me traduzan ao támil que ao inglés”

Entrevista a María Reimóndez en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Vés de gañar o I Premio Agustín Fernández Paz de Narrativa Infantil e Xuvenil pola Igualdade, con Fóra do normal. Cóntanos como te sentes.
– María Reimóndez (MR): Todos os premios teñen o seu carácter, neste caso é moi emocionante para min polo nome de Agustín, loxicamente. Amais de ser un referente na literatura tiven a sorte de coñecelo en persoa e compartir algúns espazos vitais como Vilalba e Vigo, e tamén por unha cuestión máis complexa relacionada coa definición do propio premio, porque para as persoas que escribimos desde unha visión da literatura como intervención, cunha idea clara da literatura como ferramenta de transformación social, moitas veces a nosa escrita está penalizada, vista dunha maneira moi pexorativa e prexuizosa. Entón, o feito de que haxa un premio no que te poidas presentar e onde sabes que todas esas cuestións xa están aí de base e que se vai valorar o texto literario sen entrar en prexuízos deste tipo para min ten un valor engadido moi importante. Ademais, está moi en liña co traballo de Agustín, que foi unha persoa que nunca refugou facer unha literatura moi lexíbel e creativa, e ao mesmo tempo nunca perdeu o norte do que tamén para min a literatura debe ser, unha ferramenta de transformación social.
– SG: Estruturada en catro capítulos, cada un deles homenaxea un superheroe da banda deseñada (Superman, Batman, A muller marabilla e Patrulla X). Como xurdiu?
– MR: Para min é un pouco a subversión do discurso dos superheroes, que é un espazo da cultura pop que me interesa bastante e desde sempre. O que fixen foi utilizar esta cuestión como fío condutor da novela, do protagonista que vai intentando comprenderse a si mesmo a través dunha ferramenta como son os cómics. Iso é algo que todas as persoas facemos, pero sobre todo na adolescencia, un momento no que estamos intentando buscar os nosos referentes. Ás veces temos esas relacións conflitivas co que traemos da infancia e co que é a vida adulta, e nese sentido funcionaban ben estes superheroes, Superman, Batman, A muller marabilla e Patrulla X.
– SG: E ademais méteste no mundo trans.
– MR: Si, pero creo que a novela parte máis da visión da alteridade. O protagonista, digamos o narrador, si que é un rapaz trans, pero tal e como eu a entendo, sen negar para nada a importancia de que haxa personaxes e referentes para todo tipo de identidades, creo que esta novela explora máis a alteridade, non simplemente o feito da transexualidade –que obviamente é central porque o personaxe principal é o que narra–. Si exploro esa idea de que realmente quen está nas marxes que se constrúen por parte do discurso hexemónico, en realidade, é normalmente quen ten máis cousas que contar e tamén quen necesita máis ferramentas para poder entenderse e, sobre todo, para crear lazos con outras persoas tan raras coma nós [risos]. A novela trata sobre todo iso, non trata tanto da transexualidade como temática, senón que busca un panel de catro personaxes onde cada cal ten a súa alteridade por cuestión diferentes. É importante a diversidade de voces.
– SG: Proximamente teremos nos andeis das nosas librarías As cousas que non queremos oír, un novo exemplar da entrega do Ciclo dos elementos. Fálanos do ciclo, serán un total de sete novelas independentes mais interconectadas. Cal é a relación entre as obras?
– MR: A verdade é que o Ciclo é un espazo de moita complexidade. A idea básica é a interacción entre as obras, que as personaxes secundarias dunha novela sexan as principais noutras. A cuestión é que é un proxecto literario bastante complexo, longo e ambicioso en certo sentido. Cada novela pode lerse independentemente, pero para aquelas persoas que as vaian lendo todas en realidade estase contando outra historia paralela á que só accedes unha vez que leas todas as novelas. Entón, é a historia da relación de varios personaxes e dentro diso permite ese xogo coas persoas que deciden ler o Ciclo completo para ir descubrindo esas cousas que eu vou sementando ás veces moi lixeiramente nunha novela e noutra. (…)”