Entrevista a Alfonso Pexegueiro no Diario Cultural da Radio Galega, arredor da súa nova obra Lapsus, publicada por Axóuxere. Pódese escoitar completa aquí.
Arquivo da categoría: Teatro
Carlos Labraña: o teatro para idades temperás
Entrevista a Carlos Labraña en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): Ti tes moitas pezas teatrais publicadas. Tamén tes presente a máxima de que “o teatro escrito precisa que se implique o lector no texto”?
– Carlos Labraña (CL): Por suposto, pero non só do teatro senón de calquera outro texto. A miña forma de logralo é contar as acotacións dun xeito narrativo para implicar ao lector na lectura. Eu penso que a única diferenza que leva a un lector a non escoller un texto dramático fronte a un texto narrativo ou doutro xénero é o descoñecemento. Se nas escolas os rapaces lesen teatro de maneira habitual non habería ese medo. Todo o contrario, xa que o texto dramático é moito máis áxil que o narrativo. De feito, o emprego do diálogo é moi habitual en novelas infantís e xuvenís. (…)
– NG: E axiña te vemos mergullado no proxecto do “Colectivo Garola”… Como naceu este colectivo? Que supuxo para ti -e para o noso teatro- este colectivo?
– CL: Como comentei anteriormente, logo de participar no certame “Xeración Nós”, hai máis de 25 anos, Fusa e mais eu decatámonos da situación deste teatro e da falta de textos en galego. A partires de aí, fundouse o “Colectivo Garola” coa intencionalidade de desenvolver o teatro para nenas e nenos tanto desde a escrita como a representación das pezas que escribíamos. Por iso comprometémonos a escribir, polo menos, un texto ao ano e representalo. E así fixemos durante bastante tempo, ata que o meu traballo fixo que cada vez me afastara máis de Cedeira. De tódolos xeitos, estamos falando de recuperar esa tradición agora que as ferramentas dixitais permiten traballar a distancia.
Respecto á importancia do “Colectivo Garola”, eu creo que é un referente no teatro infantil en galego, porque conxuga tanto a escrita de pezas teatrais, que logo foron publicadas en diferentes editoriais, como a representación das mesmas, pero de xeito independente. Así, as bibliotecas municipais e, sobre todo, escolares, comezaron a ter pezas escritas para seren representadas polos rapaces. (…)
– NG: Por outra banda, tampouco o mundo da edición de obras teatrais está como para botar foguetes…
– CL: Este é un dos problemas fundamentais. O teatro infantil, que sempre foi o xénero minoritario a nivel da edición, agora coa crise é case inexistente. Só unha editorial, Embora, ten unha colección específica de teatro infantil. O mundo editorial nunca creu no teatro para nenas e nenos, tampouco no dos maiores, coa desculpa da pouca venda de libros, que se fan fotocopias… Eu creo, que o que faltou pola súa banda foi pedagoxía. O libro infantil véndese fundamentalmente polas recomendacións dos colexios. Hai que transmitirlles ás mestras e mestres que un texto teatral non é só para a representación, senón vai máis alá. Os últimos estudos pedagóxicos subliñan que é o texto ideal para aprendizaxe da lectura, máis aínda cando os pequenos teñen dificultades coa mesma, porque se practica a lectura repetitiva, a lectura en voz alta, a entoación e pódese usar para unha lectura na que participen todos os alumnos na aula. Respecto ás fotocopias, o libro de teatro xeralmente é un libro cativo, apenas sen ilustracións. Cando o formato é bonito, a xente paga por el. (…)”
O teatro galego no aniversario de O Fidalgo
Artigo de Xoán Costa en Sermos Galiza:
“Un 17 de xaneiro de 1918 estréase no Teatro Principal de Compostela a obra O Fidalgo, de Xesús San Luís Romero.
O acontecemento dá pé para que no número do 30 de xaneiro do mesmo ano A Nosa Terra, Boletín decenal, publique un artigo titulado “O Teatro Galego”. O texto, que comeza recoñecendo a importancia do teatro como elemento de promoción da lingua (“En Compostela rindíuselle culto estes tempos ô noso idioma e ô noso teatro”) remata dando noticia do éxito desta obra e das facilidades que Compostela presta ao teatro mentres A Coruña se desentende:
“O teatro galego vai tendo afortunados cultivadores. Hai que axudalos. E adeprender dos de Compostela: aló os aficionados representan con entusiasmo as obras dos seus viciños,
Eiquí, en troques, as obras de Lugrís, de Carré e outros, siguen sin tere quen as represente. E isto é unha pena.”
Lamentabelmente a falta de apoio que na altura A Nosa Terra limitaba á Coruña é hoxe visíbel por toda a escena galega.
E non é porque non existan recintos. Nin actores, nin actrices. E por suposto hai público.
O único que non hai é política teatral.
E isto é unha pena.
(Pódese ler unha escolma de obra na Biblioteca Virtual Galega).”
Premios Fervenzas Literarias para Os mellores libros do 2014
Desde Fervenzas Literarias:
“Tras pechar o día 15 de xaneiro o prazo de votacións temos, un ano máis, os resultados onde as lectoras e os lectores de Fervenzas Literarias decidiron o que ao seu xuízo foi o mellor do 2014. En total, este ano recibimos 531 enquisas.
Con esta edición, son xa oito as convocatorias onde os lectores amosan a súa voz para reflectir os seus gustos e as súas preferencias literarias.
Desde Fervenzas Literarias queremos agradecer unha vez máis a vosa participación e o voso interese en colaborar para formar estes listados de libros.
Agradecer igualmente á Federación de Librarías de Galicia por colaborar, un ano máis, con este iniciativa.
E agora os resultados… Os nosos parabéns aos premiados e premiadas…
– Mellor libro de Narrativa de adultos para A viaxe de Gagarin, de Agustín Fernández Paz ((Xerais).
– Mellor libro de Poesía para Cronoloxía da urxencia, de Dores Tembrás (Espiral Maior).
– Mellor libro de Ensaio para Historia da Literatura Galega II, de Xosé Ramón Pena (Xerais).
– Mellor libro de Teatro para Lapsus, de Alfonso Pexegueiro (Axóuxere).
– Mellor libro de Banda Deseñada para O bichero, de Luís Davila.
– Mellor libro traducido ao galego para adultos para Jude o escuro, de Thomas Hardy, traducido por María Fe González (Hugin e Munin).
– Mellor libro xuvenil para Reo, de Xesús Fraga (Galaxia).
– Mellor libro infantil para Escarlatina, a cociñeira defunta, de Ledicia Costas (Xerais).
– Mellor libro traducido ao galego para público infantil e xuvenil para Na cociña de noite, de Maurice Sendak, traducido por Oli (Kalandraka).
– Autor do ano para Agustín Fernández Paz.
– Ilustrador do ano para David Pintor.
– Mellor portada dun libro para adultos para Olympia Ring, 1934 (Galaxia).
– Mellor portada dun libro para público infantil e xuvenil para Escarlatina, a cociñeira defunta, con portada de Víctor Rivas (Xerais).
– Mellor editorial para Galaxia.
– Mellor crítico/a literario/a para Armando Requeixo.
– O mellor acontecido para o Culturgal.
– O peor acontecido para a política lingüística e cultural da Xunta de Galicia.
– Mellor Libraría para Libraría Couceiro.
– Mellor medio de comunicación para Praza.
– Mellor blog para Caderno da crítica, de Ramón Nicolás.”
Compostela: Implícate 2015, Noite de Música e Palabra Solidaria
Becerreá: XXIII Noite Poética A Pipa 2014 con Manuel Forcadela
Alfonso Pexegueiro: “A sociedade está fundamentada sobre o maltrato e sobre a violencia”
Entrevista de Montse Dopico a Alfonso Pexegueiro en Praza:
“(…) – Praza (P): Comezaches Lapsus no 1977. Como foi ese proceso tan delongado?
– Alfonso Pexegueiro (AP): Empecei na primavera no 77, en París, si, estando en Rompente. O tema da infancia é unha constante na miña poesía e deste libro cheguei a pensar que me ía salvar… Mais non é así, ningún libro nos salva. O proceso detívose, retomeino anos máis tarde, houbo xente que leu o libro… Pero había algo que non me cadraba. É que é tan delicado ese mecanismo do absurdo onde se vai descubrindo a realidade falsa que nos impoñen, que me vin desbordado. Ademais, eu penso que o libro constrúese a si mesmo e que nós temos que prestarlle atención á escrita, escoitala. Pasoume con Hipatia: ía ser unha novela e converteuse en poesía. Con Lapsus o que pasou foi que o ano pasado, en novembro, vin que o libro quería saír. Envieillo a David Souto, e así foi. Eu creo que a humanidade está en débeda coa infancia. Sempre trato o tema do conflito pais-fillos, pero nunca o fixera desta maneira tan clara. (…)
– P: Ademais do poder e da violencia, na túa poética está moi presente o medo, o desexo, a escravitude, o exilio…
– AP: O do medo é porque sempre tiven moitos medos. Identifiqueime con Chagall cando dixo que era moi medoso. Porque me transmitiron moitos medos: que a vida non paga a pena… E tiven que deconstruír todo iso. Desde o consciente pouco podemos facer: se cadra entreter. Einstein dicía, en relación con isto, que a distinción entre presente, pasado e futuro é unha ilusión. Eu creo que vivimos nun presente continuado. O poeta ten que estar no pasado e no futuro construíndo o presente. Nos meus libros tento suspender o tempo. Lapsus é, nese sentido, como un libro cubista. Cada catro frases adopta unha perspectiva distinta. A perspectiva desprázase. En realidade sacrificamos a infancia a un futuro que non existe, que cando chega vemos que non era. Algo de eternidade hai en nós. Xogan con nós e co medo á morte, que non ten que ser boa nin mala…
– P: Iso do tempo coméntalo en relación coa Historia, que escribes con maiúsculas moitas veces. Que é a Historia na túa obra?
– AP: A Historia é a gran mentira. A Historia que nos transmiten os historiadores é a do tempo medido. O poeta está entre a historia do tempo medido, a historia interior, a historia persoal, e a historia que quedou colgada, detida. A Historia é mentira, por iso digo en Dados blancos que a Historia é a resistencia ao humano e á ética. A Historia é a sociedade-lei, a lei inxusta, porque unha lei sen ética é unha lei moi dubidosa. A Historia conta o visible, pero hai unha parte invisible que queda oculta, que impide que se constrúa a Historia desde o amor, a liberdade, os soños… Tamén é o corpo maltratado. Como as místicas, os místicos. A culpa terxiversa o desexo, e leva a castigar e torturar o corpo. Temos que construír unha historia desde a liberdade do corpo, o amor, o encontro, o que o poder decapitou. Pensar que o corpo e a alma son unha unidade, -e separalos foi outro erro-, que o corpo non é o pecado. Que non hai maldade orixinaria, senón só represión que construíu o puritanismo. O desexo tamén está en mans do poder. O poder inflinxiu en nós as cicatrices que nos lembran quen é o amo, creadas polas feridas da culpa.”
A Coruña: presentación de Lapsus. A comedia de existir, de Alfonso Pexegueiro
Pontevedra: programa de actividades do Culturgal 2014
Taboleiro do libro galego XXVIII (novembro 2014), por Ramón Nicolás
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Velaquí os libros galegos que gozaron dunha maior aceptación ao longo do pasado mes de novembro. A miña gratitude á ducia de librarías colaboradoras nesta ocasión: Trama, Paz, Casa do Libro de Vigo, Suévia, Miranda, Biblos, Andel, Cartabón, Libros para soñar, Pedreira, Aira das Letras e Lila de Lilith.
NARRATIVA
1º-. Contos do mar de Irlanda, de Xurxo Souto, Xerais; e Dende o conflito, de María Reimóndez, Xerais.
2º-. Zapatillas rotas, de Xabier Quiroga, Xerais.
3º-. Instrucións para tomar café, de Manuel Núñez Singala, Galaxia.
4º-. A vinganza do defunto, de Carlos G. Reigosa, Xerais.
5º-. Somnámbulos, de Suso de Toro, Xerais.
6º-. Hostal Norte, de Xosé Duncan (ilustracións de José María Picón), Urco.
POESÍA
1º-. Os inocentes, de María do Cebreiro, Galaxia.
2º-. Anamnese, de Eli Ríos, Sotelo Blanco.
3º-.Transfusión oceánica, de Xosé Iglesias, A. C. Caldeirón.
4º-. Atravesar o fantasma, de Carlos Callón, Xerais.
ENSAIO-TEATRO
1º-.Textículos dramáticos e posdramáticos, de Afonso Becerra de Becerreá, Laiovento.
2º-. Xavier Vence. Conversas, de Xan Carballa, Engaiolarte Edicións.
3º-. Eu estaba alí, Afonso Eiré, Hércules de Edicións.
4º-. Crónicas dun tempo escondido, de Sabino Torres, Galaxia.
XUVENIL
1º-. Tes ata as 10, de Francisco Castro, Galaxia.
2º-. Reo, de Xesús Fraga, Galaxia.
3º-. O corazón de Xúpiter, de Ledicia Costas, Xerais.
INFANTIL
1º-. Escarlatina, a cociñeira defunta, de Ledicia Costas, Xerais.
2º-. Historia da bicicleta dun home lagarto, de Fina Casalderrey, Xerais.
3º-. O soño de Esther, de Miguel Ángel Alonso Diz e ilustracións de Luz Beloso, Nova Galicia Edicións.
4º-. A casa da mosca chosca, de Eva Mejuto, Kalandraka.
LIBROS CD-DVD
1º-. Brinca vai!, de Paco Nogueiras, Kalandraka.
2º-. Xiqui Xoque, fiú fiú!, de Uxía, Editorial Galaxia.
3º-. CoraSons, Kalandraka
4º-. Té, chocolate, café, de Golfiños, Gestión Cultural.
BANDA DESEÑADA
1º-. O bichero IV, de Luís Davila, Edición do autor.
2º-. A causa do crime, de Tokio, Demo Editorial.
3º-. Marcopola e a illa remeira 3. Dragoneta!, de Jacobo Fernández Serrano, Xerais.
OUTROS
1º-. Calendario Xerais 2015 (Xerais) e Luzes, nº 11, outubro 2014.
2º-. Cociñando con Benigno Campos, Galaxia.