Ars dedicandi: Francisco Luis Bernárdez

Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“O escritor porteño-galego Francisco Luis Bernárdez (Buenos Aires, 1900-1978) tivo dende novo unha querenza polo noso que o levou a escribir poemas e artigos en galego que alternou coa escrita en castelán. Nesta última lingua chegou a ser unha das figuras cimeiras da literatura arxentina, o que non o privou de se converter nunha voz de interese certo nas nosas letras do tempo das Irmandades e a República, mesmo na de despois, pois tamén na Posguerra contactou co grupo Galaxia e deixou escritos de tema galego en diversos libros. (…)
Velaquí deixo o testemuño dese afecto cruzado na dedicatoria do exemplar de Alcándara (1925), publicado en Buenos Aires e asinado para o ‘hirmán’ Blanco-Amor, coa inequívoca cruz de Santiago ao pé, símbolo dunha galeguidade compartida da que nunca abdicou.”

dedicatoria-francisco-luis-bernardez

Cuestionario Proust: Carlos López

DesdeCarlos López o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Carlos López:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A emotividade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Lealdade.
4.– A súa principal eiva?
– A impaciencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– A paz interior.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder os seres queridos.
8.– Que lle gustaría ser?
– Músico.
9.– En que país desexaría vivir?
– No que vivo.
10.– A súa cor favorita?
– O azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A violeta.
12.– O paxaro que prefire?
– O paporrubio.
13.– A súa devoción na prosa?
– Cunqueiro.
14.– E na poesía?
– Neruda.
15.– Un libro?
Cen anos de soidade.
16.– Un heroe de ficción?
– O barón rampante.
17.– Unha heroína?
– Sherezade.
18.– A súa música favorita?
– A clásica.
19.– Na pintura?
– Chagall.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– O heroe anónimo.
21.– O seu nome favorito?
– Martina.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A maledicencia.
23.– O que máis odia?
– A soberbia.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler.
25.– Un feito militar que admire?
– A sinatura da fin das hostilidades.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da ecuanimidade.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Pracenteiramente.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Pensativo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que non causan perxuízo aos demais.
30.– Un lema na súa vida?
– Vive.”

Crónica videográfica das IV Xornadas de Literatura e Ensino: conferencia É posíbel (ou necesario) construír outra historia da literatura galega?, con Chus Nogueira

O sábado 18 de outubroBannerIVXornadaLiteraturaEnsinoAELG2014, no Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia, tiveron lugar as IV Xornadas de Literatura e Ensino, baixo o título A Xeración Nós-outr@s, organizadas pola Asociación Socio-Pedagóxica Galega en colaboración coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.

Esta á e crónica videográfica do acto, onde se poden ver as seguintes intervencións:
– Presentación da conferencia É posíbel (ou necesario) construír outra historia da literatura galega?, con Carlos Negro.
– Conferencia É posíbel (ou necesario) construír outra historia da literatura galega? (primeira parte), con Chus Nogueira.
– Conferencia É posíbel (ou necesario) construír outra historia da literatura galega? (segunda parte), con Chus Nogueira.
Coloquio con Chus Nogueira.

Na nova biblioteca de Carballo, por Cesáreo Sánchez Iglesias

ArtigoCesáreo Sánchez Iglesias de Cesáreo Sánchez Iglesias en Sermos Galiza:
Inaugurar unha biblioteca pública é un profundo acto de amor para co noso idioma, é un profundo acto de amor á humanidade e é un acto de irrenunciábel esperanza. É, en fin, chantar os íntimos alicerces onde asentar as pedras basilares da arquitectura da nación que soñamos.
A biblioteca é coma un grande corazón no que os libros que irán enchendo os seus andeis son o torrente sanguíneo do saber, son eses fermosos obxectos que conteñen as vellas verdades universais e tanto labor en mancomún: a condición ética que nos move.
Unha biblioteca, aínda que feita en clara e fermosa arquitectura, sempre é un casal antigo, pois é gardador das fontes claras da memoria do home, tamén da nosa.
As escritoras e os escritores galegos somos tamén en grande parte fillos das bibliotecas. Delas recibimos hábitos de lectura, nelas aprendemos a compartir e, co pasar dos años, a elas, ás bibliotecas, entregamos os nosos froitos, os froitos do noso traballo na voz inextinguible do noso idioma, onde os materiais do espírito humano vivirán en historias e personaxes capaces, en palabras de Faulkner, de axudar aos galegos a lle alixeirar o corazón lembrándolle a esperanza, o orgullo de Sermos Nós e a solidariedade coma palabra necesaria da dorida realidade do noso tempo.
Esta biblioteca acollerá a historia de Carballo que, inscrita con letras de ouro, forma parte da historia da Nosa nación, acollerá os libros dos seus fillos e fillas ilustres. Mais nela tamén aprenderán os rapaces e rapazas a ler a liña da vida nas mans labregas, amorosas, populares que defenderon Baldaio, que nos defenden en Corcoesto.
Hai momentos da historia dun pobo onde a súa dignidade está mais mans de mulleres e homes que defenderon fértiles areais e a Terra de noso, xenerosa amada que é coma defender a nación toda.
O verdadeiro ouro da Nosa Terra é o noso idioma, os libros que dende hoxe habitan esta fermosa biblioteca.”

Eduard Velasco gaña o III Premio de Poesía Manuel Leiras Pulpeiro

DesdeIII Premio Leiras Pulpeiro Crónica 3 (tamén se pode consultar este artigo de Armando Requeixo en Criticalia):
“Eduard Velasco, natural de Barcelona e residente en Santiago, álzase como gañador da III edición do Certame de Poesía Manuel Leiras Pulpeiro convocado polo Concello de Mondoñedo en colaboración coa Área de Cultura de Deputación Provincial de Lugo.
O traballo presentado pola gañador que obterá un premio de 1.500 €, placa e diploma, leva por título Mentres o tacto. O segundo premio, dotado con 600 €, placa e diploma, recaeu na obra titulada Marchamos, da que é autor Gonzalo Hermo González, de Rianxo. José Antonio Grela Martínez, acadou o 3º premio, dotado con 300 €, placa e diploma, coa obra Renovatio. José Antonio Grela é de Santiago de Compostela.
A entrega do premio terá lugar o vindeiro sábado, 8 de novembro segundo o seguinte programa:
– 12:00 horas; Recepción oficial na Casa do Concello.
– 12:15 horas; Ofrenda floral ante a tumba do poeta.
– 12:45 horas; Entrega de Premios no Salón de Plenos do Concello.”

Segundo informa Armando Requeixo, o xurado estivo formado por Áurea Fernández, Xosé María Felpeto Enríquez e mais el, coordinados polo técnico de cultura do Concello, Gil Ares.

Xavier Queipo: “As novelas pídenchas desde as editoriais mais ninguén che vai preguntar por un libro de contos”

EntrevistaXavier Queipo de Carme Vidal a Xavier Queipo en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Cando o escritor, como explica no prólogo [de 55], fai o exercicio de recuperar obra dispersa de dúas décadas, con que se atopa?
– Xavier Queipo (XQ): En primeiro lugar, atópaste con que fuches depositando parte do teu traballo en lugares case invisíbeis. Hai relatos, poño por caso, incluídos en xornais ou mesmo nunha revista dun pub, en páxinas cunha compoñente efémera nalgúns casos ou de distribución limitada noutros. Acontece tamén coas antoloxías. Sempre enviei textos inéditos e os que se recollen no libro, ademais de textos de nova creación, quedaron aparcados e de difícil acceso para os lectores durante todo este tempo.
– SG: Trátase tamén dun agasallo ao público lector fiel que vostede ten?
– XQ: Algúns deles son completistas, como o biólogo e escritor Agustín Agra, que presentou o libro en Santiago. Ao xuntar e ordenar axuda tamén a identificar as características máis sobranceiras da traxectoria literaria. O libro está estruturado en varias seccións, e recolle desde unha visión do mundo e da diversidade cultural, até outra que se refire á “terra coñecida” que para min é Galiza e Bruxelas,ou a dos manuais de instrución, material novo que se pode incorporar a unha futura reedición do Manual de Instrucións que se publicou na colección “Ferros” no seu momento e está esgotado ademais doutras dúas seccións que completan o libro, unha con textos que apareceron en catálogos e traballos sobre personaxes que farán parte doutras obras. Dalgúns tiña só o título e algunhas liñas e agora decidín que ou se remataban ou se desbotaban. Por iso falo de “limpeza de verán”, porque é ese momento no que hai máis tempo e entras a ordenar, como facían as mulleres da casa da miña infancia. (…)
– SG: Malia iso, contra a idea que pode dar esa explicación de recuperación de escritos dispersos, semella que para vostede estes textos narrativos non son obra menor. De feito, nos seus inicios literarios a presenza do relato e do texto breve é moi relevante, máis intensa que na súa traxectoria posterior.
– XQ: As novelas pídenchas. Os propios editores interésanse por se tes algunha sen publicar. Ninguén che vai preguntar por un libro de contos. Por cuestións que non se entenden teñen menos saída. Esta situación non ten que ver coa nosa tradición, con exemplos como Fole, Dieste ou Cunqueiro, nin co modelo de vida actual para o que se adaptan máis os contos ou os textos narrativos breves. Semella que teñen menos prestixio no noso sistema literario. Contra o que aconteceu en Arxentina ou Francia, a tendencia aquí foi escribir bloques de formigón coa idea de ter un sistema literario normalizado. Deses tixolos hai algúns bos mais outros ben poderían ser utilizados como barricadas.
– SG: Defende as capacidades literarias do xénero?
– XQ: A poesía e o texto curto son exercicios de síntese que se conseguen cando tes dominio da linguaxe e do equilibrio, onde podes eliminar o superfluo e traballar con economía de medios. Non é unha literatura de segunda. O exorcicio de síntese é de madurez. (…)”

A Coruña: conferencia A nosa toponimia, por Manuel Ferreiro

OManuel Ferreiro martes 28 de outubro, ás 20:00 horas, no salón de actos da Asociación Cultural Alexandre Bóveda (Rúa Olmos, 16-18, 1º) da Coruña, Manuel Ferreiro pronunciará a conferencia A nosa toponimia, que será a primeira do Ciclo Recuperación, análise e divulgación da toponimia menor da Coruña e da súa comarca, patrocinado pola Deputación da Coruña.

Afonso Becerra: “O teatro, ou é revolucionario, ou non é. Outra cousa é que consiga o que pretende”

EntrevistaAfonso Becerra de Montse Dopico a Afonso Becerra en Praza:
“(…) – Praza (P): “A min máncame ter que empregar o íntimo como contestación social”, dise nun dos textos [Textículos dramáticos e posdramáticos]. E ten bastante que ver co sentido de todo o libro…
– Afonso Becerra (AB): Non é que o libro sexa só iso, pero detrás del si hai esa intención xeral. Ten que ver con que as verdadeiras revolucións teñen que ver coa xente de a pé, coas revolucións micropolíticas que poden acabar salpicando o social. Este é un libro sobre o común. E cando pos o foco sobre o común pode transformarse, mostrarse como algo extraordinario. Nun encontro que pode ser casual atopas elementos fundamentais na relación entre as persoas, que é o que ao final é política: a maneira en que nos relacionamos con nós mesmos e respecto dos demais. (…)
– P: Este libro é como unha segunda parte de Dramatículas (Laiovento, 2010). Con el reivindicas que brevidade da letra, do texto, non é a brevidade teatral, porque a brevidade pode medrar en múltiples accións escénicas. Por que?
– Afonso Becerra (AB): Xa desde o título, Textículos dramáticos e posdramáticos, se fai referencia ao que é. O texto non é o centralizador da acción escénica, non centraliza o sentido do espectáculo. Son textos que bucan ser lidos, estar na mente do lector, pero o que máis desexan é subir a un escenario de teatro. Nas pezas de teatro posdramático, que son ‘Oxitocina’, ‘Teoría e práctica da discreción’, ‘É un dicir’, ‘Ti e un té’, o texto non centraliza o sentido, senón que é un material máis a integrarse na coreografía, a iluminación, a música, os obxectos… ‘Oxitocina’, por exemplo, imaxínoa como unha peza de danza, co texto por exemplo proxectado ou dito cunha voz en off. Neste tipo de textos a lóxica que funciona é máis asociativa que causal. E isto é outra cousa que na dramaturxia galega boto en falta. Eu fíxeno en ‘Crioxénese’, que é un texto que pasou desapercibido. Se te fixas, o teatro posdramático está marxinado nas programacións. O que se programa son pezas con historia e personaxes. Hai programadores que pensan que o espectador galego é parvo, que non vai entender unha peza posdramática. E iso non ten sentido. O teatro ten que vibrarte. Para contar historias é mellor o cine ou a novela. O teatro é empatía, comunicación enerxética, como dicía Artaud. De teatro posdramático falo tamén no último dos textos, ‘É un dicir’, que é teatro da teoría, como xa o era o último de Dramatículas. É un xeito de teatralizar a teoría. (…)”