Poesía, teatro clásico e música en Romano, de Lino Braxe
O cineasta Xacio Baño suma o seu traballo ao Proxecto Nimbos
Desde Sermos Galiza:
“Autor da curtametraxe Anacos, posibelmente a máis premiada do audiovisual galego dos últimos anos, Xacio Baño incorpora agora un novo traballo ao Proxecto Nimbos, unha iniciativa creada arredor do poeta Díaz Castro desde o blogue Acto de primavera e no que participan máis de trinta cineastas.
Baño recrea en imaxes o poema Ai capitán que xa se pode ver na páxina do blogue creado polos críticos e programadores Xurxo González, Martín Pawley e José Manuel Sande. Acto de primavera publicou até o momento os filmes de Manuel Del Río, Manuel Álvarez, Carla Andrade, Otto Roca, RnL, David Castro e Xurxo Chirro. Proxecto Nimbos quer levar a obra de Díaz Castro ao audiovisual a partir de pezas de autoría que teñan como referencia os versos do autor que será homenaxeado o próximo ano no Día das Letras Galegas.
Os cineastas que se comprometeron a participar no proxecto son Xurxo Chirro, Margarita Ledo, Eloy Enciso, Alberto Gracia, Oliver Laxe, David Castro Sopeña, Carlos Álvarez-Ossorio, Diana Toucedo, Juan Lesta, Belén Montero, Xacio Baño, Pablo Cayuela, Xan Gómez Viñas, Jaione Camborda, Víctor Hugo Seoane, Otto Roca, Alfonso Zarauza, Xosé Antón Cascudo, Ángel Santos, Manuel Fernández-Valdés, Eloy Domínguez Serén, Simone Saibene, Sonia Méndez Alonso, Antón Caeiro, Uxía Blanco, Manuel Álvarez Álvarez, Alex Cancelo, Xoán Escudero, Ramiro Ledo Cordeiro, Pela del Álamo, Manuel del Río, Alberte Pagán e Lois Patiño.”
Entregados os premios Xosé M. López Ardeiro e Novela Curta de Negreira
O venres 20 de decembro tivo lugar no Centro Sociocultural o acto de entrega dos premios do II Certame de Poesía Xosé M. López Ardeiro, o VI Premio de Novela Curta e o VII Premio de Pintura Negreira en Cor, promovidos polo Concello de Negreira.
Yolanda López López resultou a gañadora do certame poético con Paisaxes subterráneas, e obten o premio da publicación de 150 exemplares do poemario.
O xurado selecionou á obra Cita con Lola de Rocío Leira Castro como vencedora no certame de Novela Curta. A pintura “Augas abaixo” de Manuel Carballeira Rivas, acadou o VII Premio de Pintura Negreira en Cor.
O acto contou coa participación do secretario xeral de cultura da Xunta de Galicia, Anxo Lorenzo, que estivo acompañado polo concelleiro de educación e cultura, Luís Calviño e o de xuventude e deportes, Manel Hombre.
Roi Vidal: “Non arriscar fai que moita xente acabe asociando teatro galego a humor chocalleiro”
Entrevista de Montse Dopico a Roi Vidal en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): Por que chamas Teatro a un libro de poemas que non ten moito que ver co teatro?
– Roi Vidal (RV): Pois, unha, para que me fagades esa pregunta, por xogar e por provocar unha interrogación, claro. E tamén porque son teatreiro, ademais de poeta, polo que xogo co meu mundo, co que teño máis cerca. Dábame certo morbo chamar Teatro a un libro de poesía. Pero o certo é que , segundo eu o vexo, o libro si que ten moito que ver co teatro. (…)
– MD: O Ano Vidal Bolaño favoreceu avances mais quedan cousas por facer. Que balance xeral podes facer del?
– RV: O meu balance do ano Bolaño é moi negativo. Só se fixo o obrigado, e a maioría das cousas partiron de iniciativas demasiado achegadas a RVB, como o CDG, ou as compañías Antroido e Teatro do Aquí. En xeral, a profesión non se sentiu moi identificada. A excepción de cousas como a Santa Bolaña, que saca o teatro á rúa e o mete nos bares. Algo que me gustou moito, máis que toda esa vacua parafernalia das celebracións institucionais, é o feito de que a Asociación de Veciños As Brañas de Andrés, do barrio de Vista Alegre, lle pedise ao concello de Santiago poñerlle o nome de Saxo Tenor á praciña na que está a casa onde naceu meu pai. Quero velo como un síntoma de que a sociedade, polo menos a compostelá, ao contrario do que acontece co campo cultural, si toma a Vidal Bolaño como algo propia a reivindicar. E agora que se acabaron os fastos, o camiño debe ir por aí. De abaixo arriba, que é como se constrúen os mellores edificios. (…)”
José María Durán Medraño gaña o Premio Ramón Piñeiro de Ensaio
Desde o blogue de Galaxia:
“A obra Da natureza de escritores, artistas e vermes. Ensaio sobre o pracer do traballo nun diálogo con Karl Marx, da que é autor José María Durán Medraño, resultou gañadora do Premio Ramón Piñeiro de Ensaio 2013, que organizan conxuntamente a Secretaría Xeral de Política Lingüística da Xunta de Galicia e Editorial Galaxia coa colaboración de Gas Natural-Unión Fenosa. A xuntanza do xurado realizouse hoxe, día 21 de xaneiro de 2014, ás 11:00 horas, no Centro Ramón Piñeiro, en Santiago de Compostela. O ensaio premiado nesta oitava edición do Premio Ramón Piñeiro, que está dotado con 3.000 euros ha ser publicado por Editorial Galaxia o durante este ano.
O xurado valorou moi especialmente a orixinalidade do tema e do seu enfoque, que afronta un asunto de actualidade e abre unha reflexión nova sobre a concepción do traballo na sociedade contemporánea. O autor establece un vencello entre a teoría do valor do traballo e o pracer, empregando as achegas recentes do pensamento para subliñar a dimensión creativa e estética do traballo, ademais da social. O xurado recoñece así os méritos dunha obra na que se valorou tanto a exposición e a análise das ideas, como o rigoroso labor de argumentación dun ensaio escrito desde unha prespectiva orixinal e provocadora.
O xurado, que concedeu o premio por maioría, estivo formado por Luís Alonso Girgado, Marilar Aleixandre, Xaime Subiela, Dolores Vilavedra e Carlos Lema, como secretario con voz e voto, salientou a calidade dos trece orixinais presentados, así como a variedade de temas abordados neles.”
Anxos Sumai: “Nestes tempos, as persoas están disociadas e a sociedade, esquizofrénica”
Entrevista de Alberto Ramos a Anxos Sumai en Praza:
“(…) – Praza (P): Unha primeira pregunta de periodista folgazán. Como definiría A lúa da colleita?
– Anxos Sumai (AS): É un libro que ten máis lecturas das que fun consciente mentres a escribía. Cando a traballaba, pretendía mostrar unha concepción holística do ser humano, coas súas partes de sombra e as súas partes de luz. E despois do escrito, decateime de que ía reflexionando sobre moitos temas que me interesaban, que me preocupaban… Definilo con maior concreción cústame moito. Tería que escribir un libro enteiro para explicalo. [Ri] (…)
– P: Estamos disociados?
– AS: Estamos disociados en moitos casos. O que busco retratar aquí, levando situacións ao extremo, pouco ten que ver coas persoas con enfermidades mentais. O que procuro falar é de todo o mundo e sobre como todos sufrimos este tipo de disociacións. Por iso Nuria precisa parar e pensar no que se escindiu dentro dela. Eu non intento falar dunha enfermidade psiquiátrica, senón de como somos todos e todas. Vivimos dun xeito tan acelerado que nin nos concedemos ese último momento do día para parar e pensar. Imos ás carreiras e, cando nos decatamos, que nos queda por vivir? Nada. Son as circunstancias do momento actual. Nestes tempos, as persoas están disociados e a sociedade, esquizofrénica. (…)
– P: Nunha entrevista no Zig Zag afirmaba que vostede escribía moito, pero publico pouco. Por que agardou cinco anos entre a súa primeira novela, Así nacen as baleas, e esta segunda?
– AS: Non tiña nada que dicir, nada que fose necesario contar. Eu escribo moito, sigo escribindo relatos en libros colectivos e esas cousas… Pero algo que tivese a entidade dun libro meu? Non tiña nada que contar. Para que facelo? Para que forzar? Eu non teño que publicar un libro cada ano. Por sorte ou por desgraza non vivo de escribir. Malia que me gustaría vivir de escribir nestes tempos, teño un traballo marabilloso. Pódome permitir ser moito máis selectiva. Publico só o que me apetece, son moi autocrítica, quizais excesivamente autocrítica… É que non tiña nada que escribir, é absurdo. [Ri] Eu estiven publicando moito na primeira década do século, na radio, en Anxos de Garda, na prensa, etc. Cheguei a ser consciente de que me estaba aborrecendo a min mesma, a miña forma de escribir xa non me valía, estábame a repetir constantemente. Non tiña nada especial que contar, foi unha vertixe. Había que parar, cumpría pensar. (…)”
As vidas de Xabier Paz, conversa con Vítor Vaqueiro
Desde
Sermos Galiza, conversa entre Vítor Vaqueiro e Xabier Paz:
“(…) – Vítor Vaqueiro (VV): Se compararmos os dous últimos romances aos que me acabo de me referir, Renacer e As vidas de Nito, vê-se, do meu ponto de vista, um feito importante: o primeiro é, por seguirmos uma convenção clássica, um romance histórico, com alicerces em grande parte documentais, em quanto As vidas de Nito constitui um exercício da memória e da experiência persoal. Valentin, um dos protagonistas d’As vidas de Nito, considera “que se deve escribir primordialmente do que se conhece a fondo”, opinião que eu poderia assinar, ainda que tenha de reconhecer que a minha aversão polo romance histórico tenha um ponto de exageração. Então: qual é a diferença anímica, psíquica —se é que existe— à hora de abordares estes dous romances? Como enfrentaste cada um dos dous processos? Em qual dos dous te sentiste mais cômodo? E, em relação com o anterior, até onde chega o caráter autobiográfico do texto?
– Xabier Paz (XP): Avondas perguntas e nenhuma farrapo de gaita. Talvez estes temas dariam para um seminário de 40 horas. Na minha escrita há um denominador comum: escrevo sobre o que me interessa, sobre o que eu quero conhecer e tamém sobre o que me inquieta —os demônios interiores—. O corolário seria que aspiro a espalhar esse ponhamos “conhecimento” e reflexões, que me parecem de interesse; afinal, um perigoso desejo didático.
Diferenças poucas, ainda que as vidas sejam mais autobiográficas; nas novelas históricas vão também os demônios interiores. Por exemplo, no Renacer as relações de Aretino com a mãe, o papel da família … No meu caso, na medida em que sempre vai algo próprio no texto, no processo da escrita há sempre um momento doloroso, embora também haja outros momentos humorísticos. Cómodo não estou quase nunca. Não sou um artesão que domina as ferramentas e saiba exatamente a cada momento na fase em que está e qual vai ser o resultado de seu trabalho. Enquanto escrevo estou aguilloado pelas dúvidas e a insegurança.
A principal diferença vai no processo, não tanto na escrita. Num caso, nas tramas históricas, dedico muitas horas a documentação. Na preparação é quando mais desfruto. A história de Artemísia, a pintora, cativou-me. Quando escrevi As vidas… , como eu disse, já estava bem documentado, tinha tudo dentro, ainda que a memória seja tão traidora. As vidas de Nito é uma obra na que apanhei muito material autobiográfico, com sucedidos verídicos, mesmo que as diferenças de Casiano e um servidor sejam óbvias. (…)
– VV: Eu achei muito interessante essa atenção pola raridade, representada pola parelha Cham e Eng, ou por Edward Mordake, que merecia chamar-se Edward Mistake, os quais, em resumo, são prolongações de Nito —na infância, um ser raro, ou polo menos visto assim polo Nito adulto—. Resulta interessante a escolha das fichas, muitas com referência à termodinâmica, ou ao evolucionismo, ao clássico The two cultures, de Snow, que já tem meio século e como se fosse ontem. Não é certo que na tua obra —Folhas do bacalhau, Materia de Lucrecio— existe uma reivindicação constante sobre o papel da ciência e sobre a relação entre a ciência e a literatura?
– XP: Sim. Como já disse antes, com alguma arrogância, a minha escrita, em geral, pode ser vista como um exercício a meio caminho entre a antropologia, a filosofia e a política. Eu não acho que existam compartimentos estanques, estâncias incomunicáveis na mente humana. O pensamento no estado de vigília é um. Até mesmo o pensamento mágico não é independente do ambiente cultural em que é produzido. O ser humano tem facetas, ou momentos, como desejarmos, mas a esquizofrenia, a cisão, é uma patologia. O grande erro da escola moderna foi arredar Ciências e Letras como se fossem áreas distantes e mesmo antagónicas. A filosofia, não como lista de biografias, mas como disciplina do correto pensar para bem viver, e a matemática, não como receituário de fórmulas, mas como arte do raciocínio, são muito parenteadas. Eu não entendo como se pode estar abandonando a filosofia no ensino oficial. O utilitarismo grosseiro está fazendo muito dano por fabricar pessoas unidimensionais.
O processo de conhecimento não deve ser entendido de uma única maneira, usando a lógica formal, mas também o sentimento e a intuição. Neste sentido, na minha obra há uma reivindicação, mormente implícita, da ciência. Sem reflexão não há criação e em todo avanço científico há criação e até mesmo poesia, ou seja, um outro modo de ver as coisas. Pensemos na ação dos fermentos ou nas propriedades dos raios X. Se não há poesia neles não sei onde estará. (…)”
Memorias dun neno labrego: entrevista a Xosé Neira Vilas