Ramón Villares: “A cultura serviu de argamasa na construción da autonomía”
Entrevista
de Xesús Fraga a Ramón Villares en La Voz de Galicia:
“O Consello da Cultura Galega conmemora o venres 27 de setembro os seus primeiros trinta anos. Un período no que, segundo o seu actual presidente, o historiador Ramón Villares (Cazás, Xermade, 1951), a cultura desenvolveu un camiño parello ao da autonomía, a cuxa consolidación contribuíu. O Consello naceu en 1983 «coa vontade de facer institucións que acompañasen o proceso da autonomía», lembra. (…)
– La Voz de Galicia (LVG): Dende 1983 Galicia mudou moito. ¿Cales serían os logros principais no eido da cultura?
– Ramón Villares (RV): Como éxito global, creo que o de facer normal na vida institucional, algo menos na cotiá, a cultura galega. A lingua, o gusto polo patrimonio, a literatura, a arte, por todo aquilo que ten que ver con Galicia. Non é que antes non existise, pero creo que a autonomía favoreceu moito esa tendencia. Galeguizáronse moitas institucións, as propias universidades, ou os concellos. Nese sentido, a cultura foi un elemento substancial na construción da autonomía, porque a política, dende o punto de vista de partidos de maior ou menor orientación galeguista, foi, en certo modo, ausente nesa construción. A cultura serviu de argamasa da propia autonomía. Non foi todo feliz nin hoxe podemos dicir que estea todo correcto. Segue habendo moitos problemas e limitacións, pero iso é a vida mesma.
– LVG: ¿Cales son os esas materias pendentes que cómpre afrontar?
– RV: A fundamental é a percepción que a propia sociedade galega ten de si mesma e como quere facer o seu futuro. Creo que aquí hai unha disonancia entre os desexos da sociedade galega e a interpretación que dela fan as elites políticas, empresariais e sociais. O máis sorprendente da situación que vivimos agora é unha certa desafección da sociedade galega polos seus propios valores. Isto a min preocúpame un pouco, aínda que tamén hai que entender que vox populi, vox Dei. Aínda que ás veces se equivoque o pobo, pero se a sociedade vai nunha dirección, non se pode atallar. Podemos facernos algunhas autocríticas, que non sempre son fáciles, pero aínda así creo que o que hai que facer é que algunhas propostas de futuro sexan atractivas, sendo asumidas pola sociedade e que poidan modificar a situación. Pero é algo que está fóra do meu alcance e de institucións como o Consello da Cultura. Creo que en trinta e tantos anos que levamos de autonomía avanzamos moito no ámbito do consumo cultural, da democratización da cultura, pero non todo é perfecto e hai que ter en conta que hoxe a cultura atópase con problemas aquí e fóra, aínda existe unha visión elitista da cultura. (…)”
Padrón: presentación de Cantares galegos en ruso
O
xoves 26 de setembro, ás 20:00 horas, no Auditorio da Fundación Rosalía de Castro (A Matanza, s/n) de Padrón, preséntase a edición en ruso de Cantares Gallegos de Rosalía de Castro, tomo XVIII da Antoloxía da literatura galega, publicado polo Centro de Estudos Galegos da Universidade de San Petersburgo, ao coidado de Elena Zernova. No acto participan, xunto á súa editora, Xesús Alonso Montero, Manuel González e Valentín García. Desde Fervenzas Literarias.
A TVG dálle as costas á cultura
Desde
Sermos Galiza:
“A CRTVG botou a tesoira sobre a programación cultural e tira da grella a maior parte de espazos dedicados á difundir a creación artística, musical ou literaria galega. A gadaña da compañía levou da programación o Eirado presentado polo xornalista e escritor Pemón Bouzas, un espazo dedicado á literatura, artes plásticas, espectáculos, música ou cinema Presentábase como “encontro dos artistas galegos de todas as disciplinas” e emitíase case cando o sábado estaba a piques de rematar. Deixa de producirse despois de catro tempadas. (…)
Canda Alalá pasa á historia da TVG o programa No bico un cantar, un espazo que dedicaba cada capítulo a unha das cancións galegas máis populares. A Rianxeira, Negra Sombra, A Carolina, Unha noite na eira do trigo, Quen puidera namorala ou O Tren foron algúns dos temas que protagonizaron No bico un cantar, que revisitaba as distintas interpretacións e contaba coa colaboración de expertos e coñecidas persoas da cultura galega como Abe Rábade, López Calo, Helena Villar Janeiro, Marica Campo, Neira Vilas ou Méndez Ferrín. (…)
Nos cambios con respecto á programación cultural, a dirección da TVG despois de catro tempadas e varios premios recibidos decidiu deixar de contar coa xornalista e escritora María Solar na presentación do Zigzag. A Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega manifestou nun comunicado o seu pesar e a súa “gratitude e recoñecemento polo traballo que desenvolveu ela ao longo destes anos, e que foi premiado de maneira reiterada polo seu labor cultural e pola súa pluralidade e calidade na divulgación da literatura galega en concreto”.”
Nova York: coloquio coa participación de Francisco Álvarez-Koki
O
venres 27 de setembro, de 18:00 a 19:30 (hora local), na Mid-Manhattan Library de Nova York, terá lugar o coloquio Tres autores, un mundo, coa participación de Francisco Álvarez-Koki, Jacqueline Donado e Teresa Nasarre Abizanda, cuxas obras están relacionadas coa cidade estadounidense.
Noia: presentación de Quen matou o Cantino?, de Xerardo Agrafoxo
Santiago: acto conmemorativo do 30º aniversario do Consello da Cultura Galega
Desde
Cultura Galega:
“O Consello da Cultura Galega celebra o venres 27 de setembro os seus trinta anos de existencia, conmemorando a aprobación da Lei pola cal o Parlamento de Galicia creou esta institución en 1983. Ao acto de celebración acudirán Alberto Núñez Feijóo, Pilar Rojo e o Presidente do Consello da Cultura Galega, Ramón Villares. O evento celebrarase no Salón de Actos do Consello da Cultura Galega mañá venres 27 de setembro ás 18:00 h.
O acto contará coa participación das devanditas autoridades, acompañados de intervencións de Víctor F. Freixanes, Helena Villar e Domingo Docampo, persoeiros da cultura galega vinculados ao Pleno da institución ao longo destes trinta anos. Tamén se proxectará un documental que recolle a historia e os proxectos do Consello da Cultura Galega.”
Compostela: novas conferencias no ciclo Escrita(s) 2013
O
ciclo Escrita(s) 2013, coordinado por Claudio Pato, terá lugar en Almáciga(s), na Travesa dos Basquiños, 14, de Santiago de Compostela. Dentro do programa (que pode ser descargado aquí: Escritas-2013), destacamos estes actos para o venres 27 de setembro:
– 18:00 h. A fabricaçom de “terrorismo”: média e excepcionalidade, por Xoán & Aarón. Radicais que “comem de bocadilhos e menu do dia”, cérebros nas sombras… com etiquetas e ‘provas’ que rozam o risível, a elaboraçom do mito do ‘terrorismo galego’ exemplifica a vergonha dum panorama mediático vendido sem reservas à ‘razom de estado’ e a simpleza dum discurso que unicamente visa legitimar a militarizaçom da repressom política.
20:30 h. Dar voz, o pasado é aínda posible, por Brais Gonzalez Arribas. No momento da máxima expresión das sociedades abertas do control, onde este interiorízase, asumíndose, pola contra, como o exercicio individual da liberdade, semella que para a filosofía é xa non unha tarefa senón un deber amosar as fendas posibles polas que ese poder totalizador pode ser descuberto e deslexitimado. Facendo uso da ontoloxía da diferenza, de herdanza heideggeriana, intentaremos amosar o posible acontecer dos pasados agochados e silentes, do deixado á marxe, do sometido e acalado, mostrando que tal é un paso previo necesario para a proxección dun futuro posible onde os “sen-parte” poidan, por fin, ter voz. Dende tal vagar pola historia dos vencidos, na cal o tempo concíbese como apertura e posibilidade, intentaremos ofrecer como conclusión unha noción alternativa de filosofía, onde esta se entenda como o traballo a partires do cal constrúese un “pensamento en común pensando no común”, alén da lóxica do autor -e autoritaria- do individualismo consumista contemporáneo. Todo o cal permitirannos acadar, finalmente, unha confluencia posible entre filosofía, política e democracia.
Manuel Portas: “Cando nunha sociedade hai machismo, haino nos homes e nas mulleres”
Entrevista
de Montse Dopico a Manuel Portas en Praza:
“(…) – Praza (P): Faneca Brava vai pola segunda edición…
– Manuel Portas (MP): Si. A primeira saíu en abril e vamos pola segunda. Está a funcionar ben: parece que a xente o recomenda… E non é unha lectura recomendada nos institutos, como tantas veces se di da literatura galega. O problema é que os rapaces teñen, moitas veces, a percepción de que a literatura galega é unha cousa antiga, doutro tempo… (…)
– P: Dixo Fernández Paz do seu libro Non hai noite tan longa que quería retratar a miseria moral da sociedade das últimas décadas do franquismo. Faneca Brava é tamén así…
– MP: Cando nunha sociedade hai machismo, haino nas homes e nas mulleres. E a avoa é un tipo de muller machista que pasou toda a vida xogando ao xogo do nome dos Pereira, do clan, da estirpe, aínda que para iso tivese que sacrificar a neta. Ás veces pensamos que este tipo de comportamento só se daba nas familias burguesas, pero non é así. Na novela, é unha familia de mariñeiros e carpinteiros. Lela ocupa, porén, como diciamos antes, un lugar intermedio entre a avoa e a neta. E Encarna é o alter-ego de Concha, que representa outro tipo de muller. Deste xeito, grosso modo, falo dun abano de mulleres que reaccionan de xeitos diferentes ante os feitos. É evidente a miseria moral de tapar un crime como o que se comete contra Concha. (…)
– P: E o tema do galego [na educación]? Que ocorre na práctica?
– MP: O que si se nota é que agora os profesores teñen moita máis formación. Por iso, se houbese apoio, a galeguización sería maior. Con máis apoio legal poderíase avanzar moito, sen que pasase, desde logo, nada traumático.”
O luns 30 de setembro remata o prazo para presentar obras ao XXVI Premio de Poesía Pérez Parallé
O próximo luns 30 de setembro finaliza o prazo para presentar orixinais para a XXVI convocatoria do Premio Nacional de Poesía Xosemaría Pérez Parallé. Estas son as bases da convocatoria:
“O Círculo Mercantil e Industrial Unidade de Fene, coa colaboración do Concello de Fene e a editorial Espiral Maior, convoca unha nova edición do Premio Nacional de Poesía Xosemaría Pérez Parallé. O certame organízase co obxectivo de colaborar na promoción de novas voces, polo que para participar é requisito imprescindíbel non ter publicado ningún libro individual de poesía, agás se a súa edición correu por conta do autor/a.
As persoas que queiran participar nesta convocatoria terán de prazo até o vindeiro luns 30 de setembro de 2013 para presentar os seus orixinais. Os autores e autoras deberán entregar un libro de poesía en lingua galega cunha extensión mínima recomendada duns 300 versos. Os textos presentaranse por triplicado debidamente encadernados ou grampados, “identificados inequívocamente con pseudónimo ou lema e acompañados dun sobre pechado”. Na parte externa do mesmo farase constar o pseudónimo, lema ou título da obra e no interior incluirase o nome completo do autor/a, DNI ou pasaporte, enderezo e datos de contacto.
Os traballos enviaranse ao enderezo do Círculo Mercantil e Industrial Unidade de Fene (Porto do Río, 21, San Paio, Fene 15500, A Coruña)
O xurado do certame estará composto por tres persoas de recoñecida traxectoria no ámbito da escrita literaria, da edición ou da crítica.
A entrega do premio terá lugar o sábado 23 de novembro de 2013 nas instalacións do CMI de Fene.
O premio do XXVI Premio de Poesía Pérez Parallé consistirá na edición do libro gañador na Colección de Poesía Espiral Maior e nunha gratificación económica para o autor/a de 500 euros (suxeita ás retencións impositivas que marca a lei). Ademais, como símbolo do premio, entregarase á persoa gañadora unha escultura obra de Francisco Pérez Porto, artista plástico, fillo de Xosemaría Pérez Parallé.”
