Desde
a Fundación Gonzalo López Abente:
“A transcendente figura do poeta Gonzalo López Abente para os muxiáns e para o conxunto da cultura galega, foi homenaxeada no 50 aniversario da súa morte, que tivo lugar o 23 de xullo de 1963. Os acto xa empezaran o sábado día 13, cunha exposición de pintura de Viki Rivadulla, e a estrea da composición musical de Miguel Brotóns, baseada no poema de Abente, O meu mar. O sábado día 20 a Fundación Gonzalo López Abente, organizadora do evento, celebrou un plenario, no que tomaron posesións como novos patróns, Xosé María Lema en representación da Real Academia Galega, ademais de José Enrique Benlloch e Xosé Luís Méndez Ferrín, ambos titulo persoal.
Despois do plenario os patróns e numerosos veciños de Muxía acudiron ao cemiterio para facer unha ofrenda floral na tumba de Gonzalo López Abente, onde falou o historiador Manolo Vilar sobre os acontecementos do enterro de López Abente, e os poetas Miro Villar e X. H. Rivadulla Corcón, deron lectura a textos de escritores coetáneos de López Abente sobre o seu falecemento.
Xa no Salón de Actos do Voluntariado continuaron os actos, que se iniciaron coa actuación das Pandeireteiras de Muxía, e a continuación presentouse o volume da Poesía Completa de Gonzalo López Abente, na que interviñeron Felix Porto, presidente da Fundación e Alcalde de Muxía, que deu lectura un texto enviado por Méndez Ferrín desculpando a súa ausencia e loando a figura de López Abente, de quen se manifesta entusiasta lector dende moi novo. Interviñeron tamén X. H. Rivadulla Corcón, que falou do significado da obra de Abente para as xentes de Muxía, como está feita a partir dun sentimento moi muxián, e de como a figura do poeta e a súa obra son a día de hoxe un dos símbolos identitarios máis relevantes de Muxía. Miguel Anxo Fernán Vello, director de Edicións Espiral Maior, editora da obra conxuntamente coa Fundación, falou da importancia que ten para a cultura galega contar coa obra de López Abente recollida integramente no volume que presentaban, e por último Miro Villar, editor literario da Poesía Completa, falou dos criterios da edición e de como para el supoñía, esta edición, cumprir un soño longamente agardado, e lembrou como chegou á obra de López Abente, descubrindo un poeta dunha alta calidade literaria e lingüística.
Despois desta presentación tocou a quenda da entrega do Iº premio de Poesía Gonzalo López Abente, que foi entregado a Daniel Salgado polo seu libro Dos tempos sombrizos (Diario). Interviñeron, de novo Félix Porto, e a continuación Manuel Bragado, director de Edicións Xerais, que editará o libro premiado, que falou da importancia dos premios para a poesía galega. A continuación Marilar Aleixandre falou en nome do xurado, lendo a acta do premio, e comentando as claves da obra premiada. A Daniel Salgado entregáronlle o premio, Arturo Suárez, tesoureiro da Fundación, e Viki Rivadulla, que ademais de secretaria da Fundación e do xurado, é a autora da escultura que se lle entregou ao premiado conxuntamente coa dotación económica.
A continuación tivo lugar a doazón que os pintores, Xervasio Sar, e Nolo Suárez, fixeron de sendos cadros á Fundación, como agasallo a xeito de homenaxe persoal á figura de López Abente.
E o broche final foi a estrea dunha peza musical baseada no poema de Abente A pedra da Barca musicado por Charo Vázquez Freire, directora da Coral Virxe da Barca, que interpretou a peza musical.”
Zas: actividades literarias destacadas da Semana Cultural
Desde 
Que pasa na Costa:
Dentro da Semana Cultural de Zas organizada polo Concello no Centro Sociocultural destacamos os seguintes actos literarios:
Domingo 28 de xullo
– 19:00 h. Charla-coloquio con Xosé Neira Vilas.
– 19:30 h. Apertura de exposicións (horario de visita, de luns a venres de 16:30 a 20:00 horas). Entre elas: Querido Balbino: Memorias dun neno labrego, con Xosé Neira Vilas e Valentín García.
Martes 30 de xullo
– 21:00 h. Presentación-recital do libro Versus cianuro, publicado pola A. C. Caldeirón.
Xoves 1 de agosto
– 19:00 h. Presentación do libro Costa do Solpor, de Xosé María Lema Suárez, publicado por Xerais.
Estefanía Mosquera: “As SMS, as redes sociais ou os chats conforman novos xéneros textuais”
Entrevista
a Estefanía Mosquera en Praza e Sermos Galiza:
“Estefanía Mosquera Castro, licenciada en Filoloxía Galega, presenta o seu libro Didáctica da lingua e novos soportes comunicativos: a linguaxe SMS o 25 de xullo no marco do Festigal. O libro é produto da súa tese na Universidade da Coruña. É tamén investigadora e estivo contratada para o proxecto de investigación Glosario crítico da poesía medieval galego-portuguesa. I. Cantigas de amor e cantigas de amigo entre o 2010 e 2011.
– Praza (P): Acabas de publicar o teu libro. É boa época para os escritores/as galegos?
– Estefanía Mosquera (EM): Estamos nunha época complexa en moitos sentidos e, como é obvio, o ámbito editorial tamén se está a ver afectado, sobre todo no contexto social e político en que nos achamos, onde a pesar da calidade literaria de moitos e moitas autores e autoras, seguimos sendo unha literatura minorizada en moitos aspectos. Mais coa tecnoloxía as dificultades para publicar redúcense de forma considerábel e as obras poden ser editadas, cando menos, en formato dixital. No meu caso tiven a sorte de contar tamén coa publicación en papel, e fiquei moi contenta co trato recibido pola Asociación Socio-Pedagóxica Galega.
– P: Como xorde a idea do teu libro e tese Didáctica da lingua e novos soportes comunicativos: a linguaxe SMS?
– EM: Pois xorde como resultado das investigacións para a miña tese de doutoramento Lingua e novos soportes comunicativos, no que analizo as características lingüísticas destes novos códigos que se utilizan na rede e trato de eliminar os falsos preconceptos que existen ao seu redor e de analizar a súa proxección social. Neste sentido, un dos ámbitos en que máis temores existen a este respecto é no do ensino, pois considérase que se trata de deturpacións lingüísticas que van acabar coa lingua estándar e que farán que o alumnado non asimile correctamente a variedade normativa. Así, con este traballo queríamos demostrar que as SMS, as redes sociais ou os chats e tamén as súas linguaxes conforman novos xéneros textuais, ao igual que a carta, e que por tanto son perfectamente válidos para traballarmos lingua e tamén literatura. De feito, este tipo de actividades achegan as aulas á rúa e a aprendizaxe formal á informal e deste modo o alumnado pode ver que as aulas de lingua tamén reflicte o que se fai coa lingua fóra delas. (…)
– Sermos Galiza (SG): Hai novelas que incorporan as sms como elemento dentro do relato. Agora mesmo vénseme á cabeza O coitelo de novembro, de Marilar Aleixandre. Coñece algunha que estea escrita integramente en linguaxe sms?
– EM: Si, este novo código aparece como soporte na trama argumental da novela do mesmo xeito que noutras se incluíron fragmentos de cartas. Na literatura anglófona e tamén aquí, en 2010, si que houbo un concurso de mensaxes de Nadal que debían estar redactadas como sms.
– SG: Esperta entón a nosa creatividade?
– EM: Si, permite opcións moi creativas. Hai tamén un escritor finlandés que redactou toda a súa novela coa linguaxe das sms [The last messages, de Hannu Luntiala] porque o contido do relato propiciaba o uso deste tipo de código. O argumento trata sobre un executivo das TIC quen renuncia ao seu traballo e se dedica a viaxar por varios países de Europa e da India mantendo o contacto cos achegados mediante mensaxes curtas de móbil. É moi atractiva para o leitor porque deixa ocos en branco que deben ser enchidos por el. (…)
Compostela: actividades literarias do 25 de xullo no Festigal 2013 (suspendido polo accidente de tren acaecido o mércores 24 de xullo)
Na
Galería das Letras do Festigal 2013, que se celebrará no Campus Universitario Sul de Santiago de Compostela, terán lugar as seguintes actividades literarias destacadas o xoves 25 de xullo:
– 16:00 h. Presentación do libro Didáctica da lingua e novos soportes comunicativos: a linguaxe SMS, de Estefanía Mosquera Castro, publicado pola AS-PG.
– 16:30 h. Presentación do libro Diario de Lugo, Xosé Ramón Fernández e Oxea “Ben Cho Shey“, publicado pola Deputación de Lugo.
– 17:00 h. Presentación de Retallos daquela infancia, de Bautista Álvarez, publicado en Xerais. No acto participa, co autor, Pilar García Negro e Manuel Bragado.
– 17:30 h. Presentación de Bícame, Frank, de Miguel Anxo Fernández, publicado en Galaxia. No acto participan, xunto ao autor, Antonio Mourelos e Victor F. Freixanes.
– 19:45 h. Presentación de Eu violei o lobo feroz, de Teresa Moure, publicado en Através Editora. Participa, xunto á autora, Rafa Vilar.
– 20:15 h. Presentación de Historia de Galicia, de Anselmo López Carreira, publicado en Xerais, coa participación do autor e Manuel Bragado.
– 21:15 h. Presentación de Quem fala a minha língua?, publicado por Através, e que será presentado por Valentim R. Fagim e Gemma Fernández, con intervencións de Jairo Dorado e Carmen Alén, dous dos seus autores.
Rianxo: actos do xoves 25, venres 26 e sabado 27 na Feira do Libro
O
Concello de Rianxo organiza, xunto á Federación de Libreiros de Galicia e a Xunta, dentro dos actos do Verán Cultural 2013, unha Feira do Libro, que estará aberta de 11:00 a 14:00 h. e de 19:00 a 23:00 h. na Praza Castelao. Os actos literarios destacados para o xoves 25 e venres 26 son os seguintes:
Xoves 25
– 13:00 h. Dentro da inauguración, actuación poético-musical de María Lado e Lucía Aldao.
Venres 26
– 20:30 h. Casa do Concello. Xosé Neira Vilas presentan os seus libros Cancela aberta, publicado por Xerais, e Aquel neno, publicado en Embora.
– 21:30 h. Casa do Concello. A noite no deserto. Un diálogo sobre a novela e a construción da memoria, con Chisco Fernández Naval, autor de A noite branca, publicado por Edicións Xerais de Galicia, e Antón Riveiro Coello, autor de Laura no deserto, publicado pola Editorial Galaxia. O moderador será Xerardo Agrafoxo.
Sábado 27
– 13:00 h. Casa do Concello. Presentación de Ninguén lembra, de Vanesa Santiago, publicada por Urco editora.
Teresa Moure: “Todas podemos ser lobos, todas asomamos as orellas porque somos ferozmente de plástico”
Entrevista
a Teresa Moure en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): É o seu primeiro libro de poesía [Eu violei o lobo feroz]. Porén, eu non puiden deixar de lelo como un conto.
– Teresa Moure (TM): Si, é certo que é unha poesía moi narrativa onde ao longo do libro segues practicamente unha historia dunha presa que despois é liberada. Hai moitas claves para entendelo en clave de conto.
En xeral eu non acredito moito nos xéneros. Había moitas veces que escribía ensaio e intercalaba contos. Pasa en A palabra das fillas de Eva ou en O natural é político. Gosto moito de misturar as técnicas. Creo que non hai xéneros senón historias que deben ser contadas e utilizanse as ferramentas para contar esa historia. Nese sentido vexo moi audiovisual sempre todo, como un videoclip das cousas que vou escribir e segundo vexa o videoclip si me adapto.
Mais eu tiña ganas de publicar algo de poesía porque sempre é o que me reclama o público e neste momento publiquei teatro, novela, relato, xornalismo… creo que todos os xéneros menos a poesía e hai moitos lectores de poesía en galego. Ten moita tradición a poesía na literatura galega. Así que curiosamente moita xente me dicía ‘poesía para cando?’ E neste momento a poesía xurdiu, pareceume unha boa estratexia para esta historia e… alá foi.
– SG: Outra cousa das que lle reclamaba o público era a temática erótica.
– TM: Si! Sabes por que? Moitas veces a crítica dixo que unha das características da obra narrativa de Teresa Moure era que falaba metaforicamente… (…)
– SG: Eu violei o lobo feroz é a súa primeira experiencia literaria en galego-portugués. Como a está a viver? Como acolleron as editoriais a súa mudanza ortográfica?
– TM: Ben. Teño que estar moi agradecida a ATravés, que me brinda a posibilidade de publicar despois de pasar a fronteira das normas non recoñecidas. Non podo evitar neste momento sentir que se inaugura unha etapa na medida en que o meu paso non é baladí. Para moitas persoas pode ser unha integración nunha idea ou unha estética, mais eu, como dicía no artigo das encrucilladas, fágoo só por motivos éticos, mais suponme perder voz, perder posibilidade de publicar.
Así que fágoo cun bocado de amargura cara ás editoriais que moito tempo publicaron obras miñas e as venderon e agora de repente se tornan de costas polo feito anecdótico de eu escribir nunha ortografía disidente. Claro, anecdótico sería se non fose tan triste. E se os escritores e as escritoras que asumimos outra norma non nos quedasemos deitados directamente nas marxes. Eu creo que esas editoriais deberían repensar un pouco.
Creo que á volta duns anos o proceso vai ser distinto, que teremos que aguardar. E si convocaría tanto as leitoras e leitores a non abandonar aos escritores que tomamos este paso. Creo que é importante que se vexa que hai apoio, que se segue lendo independentemente da ortografía. E convidaría aos escritores e escritoras a se sumaren, porque as loitas teñen que ser colectivas. En ningún caso o fago como un beneficio persoal. Forma parte da loita da presa. (…)”
Festa da Palabra na Insua dos Poetas, por Armando Requeixo
Crónica
de Armando Requeixo no seu blogue, Criticalia:
“Onte sábado, 20 de xullo, o pequeno lugar de Esgueva, na parroquia de Madarnás, concello do Carballiño, acolleu un insólito evento literario: a Festa da Palabra, celebrada nunha contorna natural de excepcional beleza que leva o sonoro nome de Insua dos Poetas.
O organizador do acto, o poeta Luís González Tosar, é tamén o presidente da fundación homónima que convoca cada ano o evento e concede os Premios Sete Carballas para homenaxear distintos particulares ou colectivos que, dende os ámbitos do artístico, o humanístico ou o social, se signficaron a prol da defensa da nosa terra e a nosa cultura.
Este ano os premiados foron, na categoría de Mellor Iniciativa Cultural a Fundación Premios da Crítica de Galicia; na de Arte e Natureza, o pintor Antón Sobral; na de Medio Ambiente, a Asociación Ridimoas; na de Cultura Galega na Emigración, o Instituto Santiago Apóstol de Buenos Aires; na de Compromiso Empresarial, Aceites Abril; na de Acción Social, a Asociación Antidroga Renacer de Ribeira e na categoría de Mellor Medio de Comunicación, a sección de Cultura de La Voz de Galicia.
Con motivo desta entrega coincidiron neste anfiteatro xeórxico artistas, escritores, intelectuais e representantes institucionais nun evento no que interviu como mantedor Xesús Alonso Montero en calidade de presidente da RAG e no que recitaron os seus poemas Salvador García-Bodaño, Arcadio López Casanova e mais Víctor Campio Pereira, aos que acompañaron con interludios musicais os compoñentes do Grupo Tradicional Laghareu.
O acto central desta xuntanza, presentada por Xavier Castro Martínez, foi o desvelamento da escultura Rexurdimento da autoría de Pedro José Rodríguez Álvarez, ao pé da que figuran inscritos versos de Rosalía, Curros e Pondal, pois esta V Edición da Festa da Palabra estaba dedicada, xustamente, ao noso Rexurdimento na voz destes tres incomparables poetas.
Logo da entrega de premios, as correspondentes intervencións e o descubrimento da escultura, tivo lugar un animado xantar campestre no marco do cal foron repartidos diversos agasallos, entre eles a recente edición da Obra poética e teolóxica de Faustino Rey Romero realizada por X. Ricardo Losada e, para algúns escolleitos, un dos contados exemplares do cartafol V Festa da Palabra. Rexurdimento que, para tal ocasión, prepararon os organizadores nunha tiraxe de tan só trinta exemplares numerados e asinados polo autor das sete láminas inseridas na carpeta, o pintor Nicolás González Aller, quen iluminou coas súas coloristas creacións versos de Rosalía, Curros, Pondal, Díaz Castro, Celso Emilio, García-Bodaño e mais González Tosar, algúns deles reproducidos tamén nas esculturas que adornan esta singular paraxe.
Cómpre felicitar á Fundación Insua dos Poetas e o principal promotor e responsable deste evento, o poeta Luís González Tosar, por tan significada iniciativa a prol do espallamento das nosas letras, a nosa cultura e a nosa lingua nunha contorna nomeadamente fermosa na que onte foi a palabra e a palabra de noso a que reinou entre bos e xenerosos.”
Carlos Taibo: “O colapso do sistema está moi perto e é a nosa capacidade de responder o que está en xogo”
Entrevista
de Montse Dopico a Carlos Taibo en Praza:
“O profesor de Ciencia Política e ensaísta Carlos Taibo volve ampliar o seu abano de investigación. Se hai un tempo introducíase no campo da literatura con Parecia não pisar o chão. Treze ensaios sobre as vidas de Fernando Pessoa, no seu último libro -cuxa autoría comparte co sociólogo Arturo de Nieves- trata de contrastar coa realidade, a través da realización dun inquérito, o que era unha intuición persoal: o elevado grao de aceptación que o reintegracionismo atopa nas elites culturais galegas. E o resultado, recollido no libro Galego, Português, Galego-Português? (Através editora), confirma, sequera parcialmente, o seu presentimento: a maioría das persoas entrevistadas cuestionan a norma aprobada pola RAG no 2003 e o motivo principal é o seu afastamento a respeito do portugués. Falamos con el sobre esta e outras obras que publicou nos últimos anos.
– Praza: Unha das conclusións do libro é que, aínda que non hai acordo sobre se galego e portugués son a mesma lingua, si ten claro todo o mundo que a relación coa lusofonía debe potenciarse. Iso é un éxito do movemento reintegracionista, ou algo máis?
– Carlos Taibo: En parte é o que dis, mas eu creo que apoiar unha maior relación da Galiza coa lusofonía é, tamén, unha cuestión de pura lóxica. É verdade que non hai consenso sobre se portugués e galego son unha mesma lingua, mais tamén é importante o dato de que ninguén rexeita a pergunta en si, porque, creo eu, se aceita que é lexítima. Se cadra por debaixo hai unha intuición de que galego e portugués son, nos feitos, a mesma lingua. (…)”
Daniel Salgado: “Este é un libro sobre o medo, amarrado a unha esperanza desesperada. Un libro de vencidos”
Entrevista
a Daniel Salgado en Compás da Costa:
“O libro Os tempos sombrizos do lucense Daniel Salgado é o gañador da primeira edición do Premio de Poesía Gonzalo López Abente que organiza a Fundación muxiá que leva este nome. O xurado decidiuno así polo seu claro compromiso anticapitalista e social e pola rica intertextualidade da obra tanto coa poesía como coa música contemporáneas, e de maneira especial co jazz. (…)
– Compás da Costa: Tempos de crise. A poesía é un bo investimento?
– Daniel Salgado: A poesía resiste as augas xeadas do cálculo egoísta, que dicía o Marx. Prefire o reino da liberdade ao reino da necesidade. Non acepta o modo de produción que impón a barbarie como paisaxe xeral da época. A poesía, ao cabo, é incalculábel e, polo tanto, non se pode someter ao réxime do investimento. Ou polo menos isto é o que a min me parece que debe ser a poesía. (…)”
Convocado o XXVI Premio de Poesía Eusebio Lorenzo Baleirón
