Parada, O Courel: Festival dos Eidos 2022
Porto do Son: presentación de Bolboretario do confinamento, de Patricia Torrado
María Solar, premio Xerais de novela 2022: “Se cunha novela alguén non se emociona, entón é unha derrota”
Entrevista de Gala Dacosta Diehl a María Solar en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Que sensación a acompaña despois de recibir un galardón que é xa un clásico?
– María Solar (MS): Levo días emocionada porque para min isto non é só o premio: son os afectos e como se enchen as redes e o móbil co cariño da xente. Escribir é algo moi solitario e moi intenso, e durante ese tempo vivo dentro da historia. Cando me chamaron para dicirme que gañara, boteime a chorar por varios motivos: pola espera, polas horas que botei despois de traballar… Unha parte importante do galardón é o seu peso e a súa importancia, pero non o é todo.
– LVG: A culpa é unha personaxe máis nesta novela sobre mulleres, en que sentido querías falar dela?
– MS: Eu quería falar da culpa dende moitas vertentes. A súa presenza na sociedade é brutal dende que nacemos; sempre nos persegue, especialmente ás mulleres, e cando non hai un culpable a man, buscámolo. A culpa pódete perseguir durante toda a vida, ou pode aparecer anos despois, e pode ser real ou imaxinaria. Pódese dicir que é unha protagonista fundamental.
– LVG: Que nos pode adiantar sobre as outras dúas protagonistas, Mirta e Marcela?
– MS: Unha personaxe, Amanda, conta dende a actualidade como atopa a historia vital destas mulleres, que é a dunha relación enfermiza de control e dominación ata a loucura. Ao final, Amanda herdará esa culpa xunto con outra herdanza de tipo económico.
– LVG: Como foi o proceso de escrita?
– MS: Por primeira vez, cando ía escribir esta novela xa coñecía a trama e un xiro transcendental que aparece ao final de todo. Eu teño moi pouco tempo porque traballo moitas horas cada día, teño fillos, unha nai moi maior… Foi difícil escribir por falta de tempo, pero eu necesitaba vomitar esa historia que levaba dentro xa cinco anos. Escribindo son moi maniática e necesito que todo teña unha precisión real, así que investiguei sobre temas legais sobre herdanzas, tamén sobre cuestións históricas sobre os dous escenarios nos que transcorre a novela, que son España e Arxentina, e falei cun médico forense de Verín que é unha eminencia… (…)”
Adela Figueroa: “Eu non teño relixión pero, se a tivese, sería a natureza da que todos formamos parte”
Entrevista de Mar Álvarez a Adela Figueroa en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Afirma que Mátria é poesía para a Terra. Como nacen os seus poemas?
– Adela Figueroa (AF): Eu tiña un desabafo, unha inquedanza moi potente ao ver como desfán a nosa terra. O Goberno que temos na Xunta traballa en contra do país. A raíz do sucedido coa mina de Touro, e agora coas agresións dos eólicos, recompilei varias poesías e decidín xuntalas nun libro que titulei Mátria. O poemario divídese en tres partes. Unha delas, “Coma inducido”, recolle os recordos das persoas que estiveron en coma a partir dos cales escribín unha serie de poemas que son como delirios de cores e de sensacións. A segunda parte leva o nome de “Entre o soño e a distopía” e a terceira “Entre o soño e o delirio”, na que relaciono a mente humana coa propia terra. Eu non teño relixión, pero se a tivese sería o universo e a terra, sería a natureza da que todos formamos parte.
– ND: A presenza da natureza na poesía galega foi sempre un elemento característico das nosas letras. Forma parte a súa obra dese lirismo da paisaxe?
– AF: Si. Nun dos meus traballos, Rosalia poeta Ambientalista, afondo en como desde as cantigas medievais a natureza nos domina; porque a natureza galega é poderosa, produtiva e fecunda. A nosa gran poeta, primeira e abandeirada, foi tamén a primeira ecoloxista que defendeu a identidade da terra.
– ND: Con este poemario entrelaza o seu labor como bióloga e como poeta.
– AF: Se ollamos cara ao ceo vemos a danza das estrelas, vemos todo o ritmo e a música do universo e podemos sentir que somos parte del. As persoas estamos feitas de carbono, osíxeno, nitróxeno… e a iso agréganselles outros elementos químicos que forman a marabilla que resulta a mente humana, capaz de percibir a beleza e o equilibro. Gustaríame publicar un libro composto por tres contos nos que falo da maxia dos números. Quero afondar nesa maxia das inflorescencias das plantas que seguen un ritmo, unha lei matemática, como as volutas do caracol ou os movementos dos astros. Un tema que tamén me está a interesar especialmente é o do ecofeminismo, o paradigma que debería rexer os anos que nos veñen enriba. (…)”
Francisco Castro: “Cando deixen de emocionarme os premios, deixarei a profesión”
Entrevista a Francisco Castro en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Entre a extensa lista de galardóns da súa traxectoria están o Premio Blanco Amor do 2006, o Lueiro Rey de 1997 e agora o Premio Pura e Dora Vázquez 2022. Continúaos recibindo todos coa mesma ilusión?
– Francisco Castro (FC): Púxenme taquicárdico cando me chamaron para darme a noticia, nunca me deixa de facer ilusión gañar premios. O día que deixe de emocionarme escribir, publicar e recibir premios, deixarei esta profesión e cambiareina por outra.
– LVG: Axúdanlle a configurar historias a súa propia experiencia e as súas inspiracións xuvenís?
– FC: Por suposto que axudan. Eu son fillo directo dos libros de aventuras, de Xulio Verne e Daniel Defoe, pero tamén da banda deseñada e sobre todo do rock. A miña maior influencia literaria é a música, que comezou coas letras dos Beatles e das cancións protesta. A gran literatura chegou despois con Borges, Celso Emilio, Conrad…
– LVG: E non é tarde chegar á literatura pasada a infancia?
– FC: Nunca é tarde, pero os lectores fanse na infancia. Se na casa hai libros e os pais len aos nenos, durante a famosa hora do conto antes de durmir, os pequenos asocian a lectura co pracer. Na adolescencia hai certo baixón na frecuencia de lectura porque, por sorte, teñen outros intereses ademais dos libros. É moi difícil competir coas consolas e os móbiles, pero os que son lectores na infancia volven ao mundo da lectura no mundo adulto. O que hai que dar á adolescencia é boa literatura.
– LVG: Falando de entornos dixitais, os adolescentes están máis expostos ao sufrimento agora ca hai décadas?
– FC: O adolescente, por definición, vive nun mundo conflitivo. Eu sempre estaba sufrindo, e se non era por amor, era por outra cousa. Non creo que haxa máis sufrimento agora do que houbo noutro momento. (…)”
Bahía: conferencia de Carlos Callón, “História da Repressão à Língua Galega em Quarenta Minutos”
Branca Vilela: “En Pesadelo da creación inspiroume a realidade de moitas mulleres”
Entrevista a Branca Vilela en Diario de Bergantiños:
“(…) – Diario de Bergantiños (DB): Que nos pode contar deste novo traballo?
– Branca Vilela (BV): Este libro é un só poema. Pódese definir como unha poesía-novela porque ten todos os compoñentes: conta unha historia, cun personaxe principal, que é unha muller, e despois van aparecendo outros, que van conducindo o poema ata o desenlace final.
– DB: E dentro desa categoría de poesía-novela, en que xénero a encadra?
– BV: Unha pregunta difícil. Ten moita carga de contido social, con moita tensión, intriga e a palabra coa que mellor a defino é brutal. Inspiroume a realidade de moitas mulleres. Cando a protagonista plantexa que despois de cumplir ese rol imposto de muller da súa casa quere ter a súa independencia e realizarse, chegan os impedimentos, as prohibicións e a frustración, porque os cimentos desa historia foron baseados no control, na posesión e os condicionantes machistas que tanto dano causan e que lamentablemente seguen agochados na sociedade e descúbrense cando hai unha ruptura, denuncia ou morte. É un libro que fala de amor, de desengano, de dor, de incomprensión, de loita, de resistencia, de superación, de seguir os soños. Non vai deixar a ninguén indiferente polo relato e a súa dureza e ao mesmo tempo esperanzador.
– DB: Está baseada entón en feitos reais?
– BV: As situacións que pasa a protagonista son da vida real. Aquí a muller quere ser creadora, pero vale tamén o símil para a muller que quere montar un negocio, irse coas súas amigas de vacacións ou sinxelamente traballar para non ter esa dependencia do home. O difícil deste libro é contar a historia como foi, de maneira poética e que o lector se meta nesa pel, nos feitos, nas circunstancias, como se resolve. Por iso a pregunta que se fai o lector cando vai avanzando nas páxinas é iso: Aconteceu de verdade? Porque é tan surrealista e ao mesmo tempo tan desgarradora que dis, non puido ser. De feito as cousas que acontecen na vida cotidiá teñen que saír á luz, por duras que sexan. (…)”
Entrevista con Antonio García Teijeiro en Radio Estrada – Marzo 2022
O libro negro da lingua galega é o título da nova obra do profesor Carlos Callón
Entrevista a Carlos Callón en Radiofusión:
““O obxectivo fundamental é tentar responder a pregunta de como chegamos ata aquí. Por que motivo a lingua natural do noso país perde falantes e funcións ou por que hai moita xente que pensa que a lingua dos seus pais non serve para o seus fillos. A violencia física nas escolas polo feito de falar en galego termina en 1980 mais a violencia simbólica continua a día de hoxe como a prohibición ensinar matemáticas ou tecnoloxía no noso idioma”, comenta no club de lectura de Radiofusión un sorprendido Carlos Callón, xa que “había moitas portas por abrir e moitos testemuños por escoitar. É sorprendente a cantidade de cousas que hai aínda en arquivos e que hai que investigar. O Estado español ten unha débeda histórica aínda coa nosa lingua”. A entrevista pode escoitarse aquí.”
