Cuestionario Proust: Antía Otero

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Antía Otero:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A intuición
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A xenerosidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Sinceridade e xenerosidade…, mais tamén sei que ás veces agardar o mellor dos demais é arrogante.
4.– A súa principal eiva?
– A elevada autoesixencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler e escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Non creo nos estados ideais en canto á felicidade. Creo máis en sacarlle o zume a aqueles polos que transitamos, aínda sendo moito máis difíciles.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non ter nada polo que ilusionarme e ninguén con quen compartir as ilusións.
8.– Que lle gustaría ser?
– A mellor versión de min mesma.
9.– En que país desexaría vivir?
– No mesmo no que vivo. Con moitos cambios, iso si.
10.– A súa cor favorita?
– Tódolos azuis.
11. – A flor que máis lle gusta?
– Esas primeiras rosas do ano que me regala a miña avoa Rosalía e que ten na súa horta.
12.– O paxaro que prefire?
– O cuco cando teño a sorte de escoitalo.
13.– A súa devoción na prosa?
– A devoción é algo que se vai alimentando e repártese pouco a pouco entre libro e libro. A miña é moi variada. Dende David Foster Wallace, Boris Vian ou Unica Zürn ata Samuel Solleiro e Marcos Calveiro.
14.– E na poesía?
– Dende Baudelaire a Sharon Olds, Xela Arias e Ana Romaní.
15.– Un libro?
– Aquel que aparece cando máis o preciso.
16.– Un heroe de ficción?
– Sempre fun máis dos antiheroes
17.– Unha heroína?
– Pentesilea.
18.– A súa música favorita?
– A que trata de non repetir e colócase na vertixe.
19.– Na pintura?
– A que sae do marco e expándese.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– A miña avoa e o meu avó… (se virades todo o que fan e como afrontan a vida coa idade que teñen… entenderíadelo).
21.– O seu nome favorito?
– O que vai ter a miña filla.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A prepotencia.
23.– O que máis odia?
– Os prexuízos e o patriarcado.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Os ditadores, os que se reencarnan en ditadores e os que soñan con selo.
25.– Un feito militar que admire?
– Militar?… Ningún.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Creo máis no traballo continuo que nos don(s).
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– Na casa. Durmindo e sen enteirarme de nada, despois de cear con moita fame, beber con moita sede e rir con moitas ganas.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Fun aprendendo a abandonar a melancolía e acollerme aos estados creativos.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que non teñen mal fondo.
30.– Un lema na súa vida?
– Anque estou completamente en contra da caza, gústame o significado deste: “Non gastes pólvora fina en pardais”.”

A Coruña: obradoiro Laboratorio das letras, dirixido por Antía Otero

Laboratorio das letras, obradoiro impartido por Antía Otero, tratará de achegar os participantes ao entramado literario dende unha visión actual e contemporánea a través da teoría e a práctica. No proceso aportaranse chaves que axuden a escoitar e mirar dende o aquí e o agora da cotidianidade, do inmediato, do pequeno, facendo fincapé na construción do texto.

OBXECTIVOS:
– Coa mestura da teoría e da práctica, aportar chaves que axuden á elaboración e creación de textos partindo da mirada única de cada participante.
– Poñer en relación o literario co interdisciplinar: cinema, música, artes plásticas…
– Atopar os silencios no lenzo.
– Bucear nas propias creacións ao redor da imaxinación, a escoita, o concreto, os diálogos, o eu e os personaxes, o tempo, o espazo, o silencio.
– Debater, ler, compartir buscando o verso e o reverso.

TEMAS:
– Descubrir/redescubrir as palabras.
– Atrapar as ideas.
– Camiñar entre o abstracto e o concreto.
– Traballo de ritmos e tonos.
– De John Cage ao lenzo en branco.
– A personalización do tema.
– Entre o eu e os personaxes.
– O tempo da acción.
– O conflito.
– A presenza do adxectivo.
– Metáforas.
– Tallar un texto: como Miguel Anxo dentro do bloque… atopar a escultura.
– Do literario ao interdisplinar: materializándonos a través das palabras pero tamén a través das imaxes, a pintura, a fotografía, a música, o cine…
– Comentario e lecturas de textos de diferentes autores e autoras referentes da literatura contemporánea galega e internacional.

OBSERVACIÓNS:
– Cada alumn@ terá dereito a unha titoría personalizada.
– Ao finalizar o obradoiro haberá a posibilidade de realizar unha mostra.

Datas: todos os martes entre o  25 de febreiro de 2014 e o 13 de maio de 2014.
Horario: de 19:00 a 21:00 horas (30 horas en total).
Lugar: aula de obradoiros de NORMAL.
Prezos: 35€ comunidade universitaria da UDC (25€ en segunda matrícula) / 55€ público xeral (45€ en segunda matrícula)
Créditos solicitados: 2 créditos libre elección (plans antigos), 1 crédito recoñecemento (plans novos)
Participantes: un mínimo de 8 e un máximo de 15 persoas.
O prazo de matrícula e pagamento comprende desde o día 1 até o 15 de febreiro. Pode facerse directamente nesta plataforma en liña, seguindo estas instrucións:
• elixa o obradoiro no que quere inscribirse.
• prema en “ver máis”.
• siga a ligazón “inscrición”.
• seleccione o xeito de pagamento e confirme.

Máis información en:
NORMAL. Espazo de intervención cultural da UDC. Paseo de Ronda 47, A Coruña.
TF: 981 167 000, extensión 4502 Mail: info@istoenormal.org
Área de Cultura. Casa do Lagar, Campus de Elviña, A Coruña.
TF: 981 167 000, extensións 1954 e 1962 Mail: cultura.coruna@udc.es

A Coruña: obradoiro O ollo da arte (II), dirixido por Antía Otero

O ollo da arte II, obradoiro impartido por Antía Otero, propón coñecer, descubrir e valorar o feito contemporáneo e a creación actual a través dunha mirada propia. Se tes unha idea, un proxecto artístico no que leves tempo pensando, un bosquexo que che bule na cabeza… e queres participar nun proceso compartido entre máis persoas con inquietudes comúns… ou se non tes nada pensado, pero posúes inquietudes artísticas e ganas de deixarte levar polo proceso e a deriva…. O ollo da arte II é un laboratorio de creación que está pensado para iso.
Empregando a práctica, ferramentas que nos axuden a colocarnos na propia experiencia artística, xerando dinámicas de grupo nas que tod@s sexamos creadoras e espectadores a un tempo e marcando un plan de traballo, dende a primeira xornada teremos a oportunidade de colocarnos na pel d@ outr@ e de acompañarnos nos procesos partindo dunha vía de traballo personalizada para cada participante.
Ao longo do laboratorio teremos a visita de dous creadores que traballen en activo e que se achegarán a NORMAL para compartir co alumnado as súas experiencias, guiar os proxectos e aportar novas ferramentas.

OBXECTIVOS:
– Presenciar – Escoitar – Poñerse na pel do outr@ – Materializar – A deriva.

METAS:
– Participar en actividades cooperativas e dinámicas de grupo.
– Abrir vías de percepción empregando a experimentación e a imaxe como material de traballo.
– Materializarnos a través das palabras, do concepto e da imaxe.
– Ser o máis conscientes posible do acto creativo e das ferramentas das que dispoñemos para chegar a el.

TEMAS:
– A mirada: o retrato, o autorretrato, o voyeur, a identidade.
– O espazo : físico, recreado, mental, conceptual, trans, performance.
– O son: o silencio, a presencia.
– O corpo : denuncia, soporte, espido, obxecto, o propio material.
– O efémero/ o residuo.
– Contar: a ocultación, a desocultación, a familia.
– O público/ o privado/ a ventá/ o escaparate/a cortina/ eu-o outro.
– O collage contemporáneo.
– Vídeo: found footage, collage, live cinema.
– Outras escritas.

ORGANIZACIÓN:
– Lecturas / conversas.
– Teoría / exercicios prácticos na aula e na rúa individuais e en grupo.
– Visita(s) de outros creadores.
– Folla de ruta persoal.

Datas: todos os luns entre o 24 de febreiro de 2014 e o 12 de maio de 2014.
Horario: de 19:00 a 21:00 horas (30 horas en total).
Lugar: CUBO de NORMAL.
Prezos: 35€ comunidade universitaria da UDC (25€ en segunda matrícula) / 55€ público xeral (45€ en segunda matrícula)
Créditos solicitados: 2 créditos libre elección (plans antigos), 1 crédito recoñecemento (plans novos)
Participantes: un mínimo de 8 e un máximo de 15 persoas.
O prazo de matrícula e pagamento comprende desde o día 1 até o 15 de febreiro. Pode facerse directamente nesta plataforma en liña, seguindo estas instrucións:
• elixa o obradoiro no que quere inscribirse.
• prema en “ver máis”.
• siga a ligazón “inscrición”.
• seleccione o xeito de pagamento e confirme.

Máis información en:
NORMAL. Espazo de intervención cultural da UDC. Paseo de Ronda 47, A Coruña.
TF: 981 167 000, extensión 4502 Mail: info@istoenormal.org
Área de Cultura. Casa do Lagar, Campus de Elviña, A Coruña.
TF: 981 167 000, extensións 1954 e 1962 Mail: cultura.coruna@udc.es

A Coruña: espectáculo (Retro)visor, con Antía Otero e Isaac Garabatos

O sábado 8 de febreiro, ás 20:30 horas, no Espazo de Colisións Artísticas Extramuros (Rúa Monforte, 8) na Coruña, terá lugar o espectáculo (Retro)visor, baseado no texto homónimo de Antía Otero, quen, xunto a Isaac Garabatos, afronta a escenificación dos textos partindo da hibridación, da acción e da atmósfera.

Mercedes Leobalde: “A linguaxe xurídica e a poesía erótica son como auga e aceite, pero caben no mesmo vaso”

Entrevista a Mercedes Leobalde en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Animácheste a te presentar a concursos e a publicar após participar en dous obradoiros con Antía Otero. O libro arrinca cunha dedicatoria: “Á miña xente, a que me impulsa”. É cousa miña ou Chamádeme Eva ten detrás un exercicio de empoderamento da súa autora?
– Mercedes Leobalde: O poemario leva unha dedicatoria colectiva porque me sentía en débeda con moitas persoas, en particular con esas que che infunden confianza e che poñen unhas grandes ás nos pés, nunca lastre.
Por iso ao dicir “a miña xente” non falaba de lazos familiares nin de amizade. Ou non só. Falaba de apoio. Sobre se foi un exercicio de empoderamento… non o creo. Empoderamento constrúese sobre o substantivo poder e iso pouco ten que ver propiamente coa publicación dun libro, non?
O libro xurdiu como un pequeno reto persoal, xa che digo, foi propoñerse dar ese salto, e con escribilo xa me tería sentido satisfeita. O que si é certo é que o feito de recibir un premio e ver a túa obra publicada implica un certo recoñecemento social que quizais si se toque nalgún punto co empoderamento que mencionas. (…)”

Caderno de Nilo, por Antía Otero

Desde a páxina web de Antía Otero:
“O pasado mércores, día 4 de decembro participei na presentación de Caderno de Nilo de Cesáreo Sánchez Iglesias, ao carón de Xavier Seoane e Manuel Bragado. Deixo aquí o texto da miña presentación:
“Se collemos unha peza de George de la Tour, o máis famoso dos pintores tenebristas fanceses, atoparémola. Daremos con esa luz que rompe o espazo e concentra toda a nosa mirada coma se dunha avelaíña pendurada no medio dun cuarto estivésemos a falar. Alí o descoñecido, a materia que non somos quen de descubrir nun primeiro plano e que só podemos imaxinar, como esos lugares nos que nunca estivemos e que inventamos basándonos en referencias, textos que lemos ou anécdotas que nos contaron.
O Caderno de Nilo, a pouco de abrirse, fai referencia á Magdalena Terff… Un cadro que George de la Tour pintou ao redor do 1643 e no que unha muller espera, ou desespera, mirando fixamente o corpo de luz dunha candea. A Magdalena está sentada e entre as mans sostén unha caveira. Non en van, o lenzo tamén é coñecido como a Magdalena Penitente, mais Cesáreo evita tintar á protagonista de toda moral relixiosa e patriarcal e escríbea no seu verso directamente como a Magdalena Terff, transformándoa nunha muller libre a piques de decidir que vai facer… que camiño escollerá mentras observa o corpo alongado dunha chama.
Pero non son estas as únicas referencias que o poeta manexa antes de iniciar a viaxe. Porque nesta preparación como parte do proceso creativo e vital, Cesáreo sácalle punta ao lápis antes de iniciar o trazado polos lenzos, tan lixeiros e contundentes á vez, como panos de Holanda ou sedas chinesas, e bota man do Oriente debuxado por Flaubert, naquel tema que lle obsesionaría dende a súa xuventude: a viaxe que camiña con un e o Eu que, co camiño, convértese en viaxe.
“Un río riseiro e magnífico, que asemella máis un océano que outra cousa”
Así describiu ao Nilo, Gustave Flaubert na súa obra Nilo. Cartas de Exipto. Unha crónica dos nove meses de periplo que o autor de Madame Bovary realizou en 1850 e que contou a través das cartas que enviaba á súa nai e a un amigo da infancia… Porque tamén en Caderno de Nilo hai esa vontade de contar, de deixar rexistro, de facer á lectora partícipe de cada lousa que forma o trazado.
O poeta vóltase arquitecto, planificador de presentes na vontade de construir a viaxe dun xeito contundente e duplo, pois dise que a verdadeira viaxe é a que se fai dúas veces: unha primeira cando lemos sobre ela e, unha segunda, ao longo da viaxe en sí mesma. Mais eu engadiría, que Cesáreo realizaa en tres ocasións: a da realidade ensimismada (tal e como di no texto que inicia o libro), a da viaxe en sí e a do ronsel que deixa a súa presencia por cada e unha das rúas que describe, dos momentos de soidade, dos templos que olla e bosquexa no seu caderno.
Porque a viaxe que describe o Caderno do Nilo non é unha viaxe ao xeito épico de Homero pois, aquí, non hai Ítacas ás que retornar, nin Penélopes que deixar envellecendo postas a proba polos séculos dos séculos á beira do tear. Esta viaxe non embarca nun periplo patrocinado por Atenea, senón que camiña cara outro tipo de literatura; aquela que busca con liberdade realizar a crónica, debullar o caderno recordándonos á escrita periexética iniciada no periodo helenístico.
Ese punta de lanza comezada por Hecateo de Mileto e Pausanias, entre outros, e cuxa vocación era a de recoller información dos pobos, das xentes, das costumes dos lugares visitados… Máis neste libro nós, como lectoras, temos a sorte da nosa parte porque, lonxe dunha guía de viaxes ( máis apta para turistas que para viaxeiras), Cesáreo constrúe e peneira os datos coa ollada bisturí do poeta e enche o relato de luz, lapislázuli,columnas campaniformes, palmiformes, fasciculadas, capiteis estriados, arrecendos a especias e condimentos, xenxible, anís, azafrán, follas de té, paseos por Luxor, a grandeza do palacio de Karnak, rúas políglotas, mercados, sabor a pan, uvas, granadas, hibisco, dátiles, atmósferas do Cairo ou reflexos do sol na roupa lavada no Nilo como telón de fondo. Unindo a arte de ver coa arte de escribir e traendo para nós ese todo que se contén no seu propio nome.
Di a Historia que a Hatshepsut, a raiña faraón da decimooitava dinastía de Exipto, foi a muller que máis tempo pasou como dirixente do trono das Dúas Terras e que unha vez rematado o seu tempo de mando, o seu nome foi mandado borrar polo seu sucesor e fillastro Tutmosis III sistemáticamente dos anais e dos edificios exipcios. Ben fora por vinganza ou por conseguir certa lexitimidade familiar, o caso é que o nome da Raiña caeu no esquecemento e incluso hoxe en día, xa co seu sartego aberto e a súa momia obesa estudada, as opinións sobre a matriarca soen ser variadas. Algúns falan dela como unha usurpadora do poder, outros coma dunha muller valente. Cesáreo non é xordo á Historia e no seu libro fálanos do suceso desenterrando a arqueoloxía.
Ás veces, na lectura deste libro un ten a sensación de atoparse facendo descubrimentos contínuos. Eu, que nunca viaxei alí, sentía que dalgún xeito estaba a facer, da man do autor, a primeira parte da viaxe. Esa primeira parte que se conforma de lecturas sobre o lugar. Porque aquí, a vida do río está condensada na palabra que lle dá nome e, o Nilo, non deixa de ser nesta obra como un contedor inxente, un tesouro incrible descuberto por Flaubert, Herodoto, Ali-Bey ou Pierre Loti….
Máis tamén hai moito de emoción nos ollos pola primeira visión, similar a aquela que puideron ter Mary Leakey cando contemplou os cráneos dos primeiros homínidos, Schliemann ao desenterrar Troia, Howard Carter ante Tutankamon ou Lloyd Stephens descubrindo o mundo maia.
O Nilo é o lugar a descubrir e con el a incerteza. Por iso o poeta acubíllase na deriva e na inseguridade do recordo. Esa que é fráxil e prudente a un tempo e que nos permite retornar unha e outra vez ao lugar vivido.

Retorno ao Caderno do Nilo, chamando polo poema
para que algo permaneza extraviado na memoria
– di Cesáreo

e a min non me queda outra que convidarvos a que vos extraviedes….

Compostela: III Xornadas de Literatura e Ensino, Versos pintados no pupitre, os 13 e 14 de decembro

Horario: Venres 13 de decembro, de 16:30 a 20:00 horas; sábado 14 de decembro, de 10:00 a 20:00 horas.
Lugar de celebración: Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia (Monte Gaiás), Santiago de Compostela.
Destinatarios-as: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Matrícula: Gratuíta, por rigorosa orde de inscrición, tendo preferencia os/as socios/as da AS-PG e da AELG, a través da web da AS-PG: entre os días 11/11/2013 e 10/12/2013.
Número de prazas: 100.
Prazas para persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación:
Prazas reservadas: 25%
Número máximo de prazas: 25%.
Obxectivos previstos:
– Valorar a literatura galega, a través da súa historia, como unha ferramenta clave para a adquisición da necesaria competencia lingüística adaptada a cada nivel/etapa educativa.
– Adecuar a diversidade metodolóxica literaria aos novos tempos educativos.
– Achegarse aos contidos didácticos e interactivos que as TIC ofrecen para o profesorado.
– Coñecer o Espazo Didáctico que a AELG ofrece aos profesionais do ensino, en particular, e á sociedade, en xeral.
– Reflexionar sobre a necesaria revisión e actualización da transmisión didáctica da poesía no ensino obrigatorio e posobrigatorio.
– Reflexionar sobre os criterios de selección e o estabelecemento de canons literarios orientativos para o ensino da poesía.
– Coñecer e analizar as estratexias de sedución que faciliten a descuberta e o achegamento á lectura poética por parte do público infanto-xuvenil.
– Partillar e debater directamente sobre orientacións e estratexias de achegamento da linguaxe poética para a infancia e mocidade xunto con escritores e escritoras da literatura galega e mais coas figuras mediadoras.
– Coñecer o potencial creativo e expresivo da expresión lírica subxacente na literatura galega de tradición oral.
– Concienciarse da necesidade de estimular creativamente, na expresión escrita, o alumnado.

PROGRAMA

VENRES 13 DE DECEMBRO
16:30 h. Entrega de material.
17:00 h. Conferencia: Poesía para xente miúda. Música e xogo de palabras, de Xosé Mª Álvarez Cáccamo.
18:00 h. Mesa redonda: O Club d@s poetas viv@s, con Fran Alonso, Antonio García Teijeiro, Elvira Riveiro.

SÁBADO 14 DE DECEMBRO
10:00 h. Mesa redonda: Enredando versos nas aulas, con Montse Penas, Anxos Rial, Romina Bal.
12:00 h. Obradoiros de expresión escrita (simultáneos):
* Quen teme a poesía feroz?, con Antía Otero.
* Fascinio poético no proceso de creación, con Dores Tembrás.
* Versos transformers, con Carlos Negro.
16:00 h. Conferencia: E-memoria. Contidos e aproveitamento do arquivo de tradición oral da AELG, con Antonio Reigosa.
17:30 h. Mesa redonda: Voces de Rosalía, con:
* Uxía: Rosalía pequeniña.
* Najla Shami: Na lingua que eu falo.
* Aid: Rapoemas.
19:15 h. Actuación de Uxía, Najla Shami e Aid.
20:00 h. Clausura.

Metodoloxía que se vai empregar:
– Conferencia inaugural que centre o estado da cuestión con carácter informativo e analítico.
– Mesas redondas que faciliten a intercomunicación con ópticas diversas segundo os diferentes relatores que participan nelas.
– Interacción e participación co público nos coloquios finais das mesas redondas.

Entrada libre até completar aforo.

Compostela: nova sesión dos Picaversos, co título Ingleses

O martes 10 de decembro, a partir das 21:00 horas, no Paraninfo da Facultade de Historia da Universidade de Santiago de Compostela, chega outra edición do ciclo de lecturas poéticas Picaversos, baixo o título Ingleses, coa participación de Mariña Pérez Rei, Alexandra Lores, Gonzalo Hermo, Antía Otero, Ismael Ramos, Luís Valle, Teófila Noemí Ruiz, Alfonso Barata e Mark Wiersma.

A Coruña: presentación de Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias

O mércores 4 de decembro, ás 20:00 horas, no local de Portas Ártabras (Rúa Sinagoga, 22) da Coruña, preséntase Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias, publicado en Xerais. No acto, xunto ao autor, participan Antía Otero, Xavier Seoane e Manuel Bragado.