Desde a Televisión de Galicia:
“Un señor elegante e un escritor disposto a dalo a coñecer. Suso de Toro, nesta última novela, preséntanos unha familia, a dos Baltar de Padrón e Santiago e, sobre todo, un membro: Ramón Baltar, modelo de resistencia e dignidade ante o franquismo.
A novela non discorre desde a ficción. Narrador e escritor fúndense para contar feitos reais en que aparecen personaxes ilustres. Tamén Murguía e Rosalía de Castro. Tamén estará Baltar na reconstrución da cultura galega.
Escrita desde a investigación, na presentación en Compostela falouse da novela como unha obra chamada a ser referencia da nosa historia literaria pero tamén na nosa historia. Máis de cincocentas páxinas dun intensísimo traballo de documentación
Nesta revisión atopou Suso de Toro unha esperanza para o país. Na presentación, música para esa esperanza, Lela, un poema de Castelao interpretado pola cantora Uxía.
A entrevista pode verse aquí.”
Arquivos da etiqueta: Castelao
Actividades destacadas do Culturgal 2020
Premios da Crítica Galicia 2020
Anselmo López Carreira: “Sánchez Albornoz e Castelao representan visións contrapostas da historia medieval”
Entrevista a Anselmo López Carreira en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Con que obxectivo se publica este libro [O reino medieval de Galicia. Crónica dunha desmemoria]? Como xorde?
– Anselmo López Carreira (ALC): Foi unha proposta que Isidro Dubert fixo a Xerais. É unha colección sobre a historia de Galicia e o noso libro é a primeira achega. Non é unha historia do reino de Galicia, senón un libro de divulgación sobre a existencia do propio reino e sobre o seu tratamento historiográfico, é dicir, sobre o seu esquecemento.
– ND: Ao comezo falan dunha polémica: Sánchez-Albornoz repróchalle a Castelao a súa castelánfobia e Castelao a Sánchez-Albornoz o seu excesivo castelanismo. Por que é significativa?
– ALC: Os dous representan visións contrapostas da historia medieval de Galicia. Castelao non é historiador: bebe do que escribiran Risco ou Vilar Ponte, pero ten claro que Galicia ten unha historia de seu e reivindica, a través dela, a nacionalidade galega. Sánchez-Albornoz é a versión historiográfica da Xeración do 98, moi castelanista.
– ND: Sánchez-Albornoz recoñece que se chamaba Galiza a todo o noroeste da Península e Modesto Lafuente que ao reino de Asturias se lle chamaba Galiza. Mais iso non muda nada…
– ALC: Ambos os dous recoñecen ese feito, pero en notas ao pé de páxina. Eles sabíano. As crónicas árabes chamaban a todo o noroeste Galicia, pero a historia oficial feita por Modesto Lafuente e despois por Sánchez Albornoz, xa no século XX e con máis fontes, opta por chamarlle reino de Asturias e reino de León.
– ND: A documentación, en realidade, é interpretábel, alén dos motivos ideolóxicos. Aparecen expresións moi distintas para definir os reis e os seus territorios.
– ALC: É interpretábel, si, pero os motivos ideolóxicos pesan moito. Cando se comeza a facer unha historia académica normativa, a mediados do século XIX, non hai aínda unha historia de Galicia. O traballo de Murguía e Vicetto chega despois. A historia de España herda unha interpretación que vén de moi atrás, do século XIII, relacionada coa unión do reino de Castela co de Galicia-León e co proceso de hexemonización de Castela.
Os historiadores do XIX traballan coas crónicas do século XIII, sobre todo as feitas na corte de Afonso X, ou coas do XIV e XV, que salientan a historia de Castela por enriba dos demais reinos. Non é así no caso de Catalunya e Aragón, que teñen unha historiografía de seu moi potente. Ademais, Galicia pasa a ser xa o territorio da Galicia actual: non é a antiga Gallaecia, que tiña a capital en León. Modesto Lafuente continúa a tradición historiográfica do século XIII, que era a que había. Sabían que houbera un reino de Galicia, pero para eles era un título baleiro de contido.”
Ramón Villares: “Nós tivo algo irrepetible: a irmandade entre eles e recoñecemento dos novos”
Entrevista a Ramón Villares no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“O 30 de outubro hai 100 anos saía a rúa o primeiro número da revista Nós, unha iniciativa editorial que se insería dentro do proxecto de modernización e europeización da cultura galega que proclama o grupo. Publicaron 144 números entre 1920 e 1936. Vicente Risco era o director literario e Castelao o director artístico. Falamos do seu legado co catedrático de historia Ramón Villares. A entrevista pode verse aquí.”
Oroso: presentación das biografías de Castelao, obra de Miguel Anxo Seixas Seoane
Tabela dos libros. Outubro de 2020
Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Velaquí a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”
Cambados: Semana do libro 2020
Xosé Carlos López Bernárdez: “O álbum Nós coloca a obra de Castelao nun plano universal”
Miguel Anxo Seixas: “Castelao é o deseñador da nación galega xunto con Camilo Díaz Baliño”
Entrevista de Iria-Friné Rivera Vázquez a Miguel Anxo Seixas Seoane en Historia de Galicia:
“- Historia de Galicia (HG): Tendo en conta o volume de traballo que levou a súa tese e logo biografía [Castelao. Construtor da nación. Tomo I. 1886-1930], como definiría o proceso de estudar, analizar, recompilar e escribir?
– Miguel Anxo Seixas Seoane (MAS): Tratase de reconstruír todo o tapiz dunha vida roto, esfiañado, disperso. Unha biografía é unha forma de contar parte da historia na que un dos protagonistas é o biografiado. Neste caso era dificultoso por ser un personaxe moi completo pero tamén polo vento dos tempos que o levou a moitos lugares e que o expulsou de Galicia. Ese vento da historia e a furia do vendaval da intolerancia destruíu e escondeu parte do seu legado. Por iso era dificultoso, por disperso, por escondido, destruído ou ignorado, xuntar todo nunha biografía. O resultado deses descubrimentos é o relato en tres grosos tomos da biografía que publica a editorial Galaxia. Pero amais Castelao estableceu unha ligazón cos espazos nos que viviu e coas persoas que tratou neles e quería que saísen eses outros personaxes que se relacionan dun xeito ou outro con el. Castelao non é unha estatua illada enriba dun pedestal ou un santo enriba dunha peaña. Había que baixalo dese podio e pasear con el pola terra e o tempo que el viviu. Hai que ter en conta os espazos xeográficos e as outras persoas que actúan canda el neses escenarios. El e un personaxe que nos conduce e relaciona con outros. Coñecendo mellor o escenario e os outros pode entendese mellor a súa actitude.
– HG: De atender a culturas como a británica vese que existe unha ampla produción de biografías de personalidades senlleiras e dende moi distintos enfoques e épocas. Nesta liña: pensas que é preciso facer unha biografía das personalidades senlleiras galegas?
– MAS: Pois a cultura galega ten moitas obrigas pendentes e os novos escritores e artistas e investigadores terán que facelas. Cada un no seu saber ten que darnos esa obra pendente. Temos amais institucións que forman e adestran a xente nova para ser capaces dese labor. Ten que haber investigación rigorosa e, asemade, divulgación para chegar a cidadanía. Por iso terá que haber na escrita, na música, nas artes esas obras que ademais se complementen. Quero dicir que unha novela é compatible cunha obra de teatro, cun documental, cunha película, cunha canción ou cun vídeo do mesmo tema. Os galegos e os non galegos teñen que darnos esas súas obras, esas súas visións e interpretacións nas distintas linguaxes e con calidade. Por cinxirme a escrita na cultura galega predominan mais uns xéneros literarios que outros. Hai un desequilibrio. O que menos abunda deles probablemente sexa o ensaio e a investigación. Persoeiros galegos os que lle debemos case todo teñen os seus nomes tatuados en rúas, prazas, edificios, en premios… É un recoñecemento dos seus concidadáns pero, en cambio, non abundan esas biografías deses homes e desas mulleres que nos deron tanto. En fin, faltan moitas mais biografías para que con todas elas volvan a vivir e estar presentes entre nós nesa común e compartida república galega das letras. (…)”
