Olivia Pena: “Cando hai un compromiso social claro, o teatro non debe perder a súa dimensión estética”

Entrevista de Montse Dopico a Olivia Pena, no Magazine Cultural Galego:
“Os textos de Olivia Pena son unha desas pequenas alfaias que se poden atopar na revista Casahamlet. Unha mostra máis de que os novos dramaturgos galegos teñen moito que dicir. Laiovento publicoulle a súa peza ata agora máis longa, Plastic Dolls Show. Nela, unha serie de personaxes viven atrapados no inframundo, fuxindo das súas propias vidas. Mentres, unhas bonecas de plástico mófanse das súas miserias.
– Montse Dopico: Es recoñecida como unha das novas dramaturgas galegas. Publicaches antes en Casahamlet…. Cando e onde comezaches e publicar? Como foi a túa experiencia co proxecto de Casahamlet?
– Olivia Penas: A verdade é que nunca tivera relación co teatro antes desa primeira experiencia en Casahamlet. Aínda que escribo desde que podo recordar, a miña tendencia natural sempre foi a poesía e, en todo o caso, nalgunha época moi concreta, a prosa. O teatro sempre me fascinou pola súa dimensión espectacular e confeso que algunha vez me sentín tentada a experimentar, mais non cría que fose capaz; parecíame un xénero inaccesíbel para min. Foi durante un obradoiro de escrita literaria en que estaba a participar que, da man de Xesús Pisón, escribín o meu primeiro texto, ese que despois aparecería en Casahamlet. A partir de aí, o teatro foi todo. (…)”

Acordos da Asemblea Xeral e Extraordinaria de Socios-as da AELG

A Asemblea de Socias-os da AELG celebrada o pasado sábado, 8 de febreiro, no Museo do Pobo Galego, aprobou incorporar aos estatutos as modalidades de socio protector-a e socio colaborador-a para entidades e particulares que, sen pertencer de maneira exclusiva ao mundo da escrita, contribúan ao desenvolvemento das actividades e a vida da Asociación. Aprobáronse os informes económico e de actividades de 2013 e 2014. Tamén os nomes das persoas e entidades que na próxima Gala das Letras (que se celebrará en Pontevedra o día 3 de maio) recibírán os Premios “Os Bos e Xenerosos” e “Institucións Culturais”, que terán ambos o teatro como protagonista, así como Premio AELG “Mestras-es da Memoria”. A vixésima homenaxe “O Escritor na súa Terra – Letra E” dedicaráselle ao Xabier P. DoCampo, o 14 de xuño en Ribeiras de Lea.

Premio “Os Bos e Xenerosos”
Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega quere recoñecer o esforzo e o compromiso da xente do espectáculo para manter vivos os nosos escenarios nun momento en que os recortes afectan de maneira especial ás programacións culturais. Desta maneira, a AELG premiará representantes de todas os ámbitos da escena galega:

Premio AELG 2014 “Institucións Culturais”
AELG valorará tamén o impulso dalgunhas institucións na promoción do teatro e, neste sentido, premiará:

Premio “Mestras-es da Memoria”
Xabier Blanco e Elba Requeijo serán os informantes recoñecidos nesta segunda edición.

O Escritor na súa Terra – Letra E
O escritor Xabier P. DoCampo será este ano o homenaxeado coa letra E de O Escritor na súa Terra e protagonizará, polo tanto, a xornada na que, entre outros actos, plantará unha árbores no seu territorio biográfico. A homenaxe chega este ano á súa vixésima edición.

Alén destes premios, a AELG xa adiantara que o escritor vasco Bernardo Atxaga será, desta volta, o Escritor Galego Universal.

O calendario de actividades a desenvolver no primeiro semestre de 2014 é o seguinte:

  • 19 de febreiro: Ofrenda poético-floral a Xosé María Díaz Castro.
  • 23-24 de febreiro: Día de Rosalía de Castro.
  • 28 de febreiro: Coplas de Entroido.
  • 4 de marzo: Homenaxe a Xela Arias.
  • 3 de maio: Gala das Letras.
  • 14 de xuño: O Escritor na súa Terra – Letra E.

A AELG homenaxea o teatro galego cos seus premios

Desde Sermos Galiza:
“Os Premios da AELG deste ano terán ao teatro como protagonista. A Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega quere así recoñecer o esforzo e o compromiso da xente do espectáculo para manter vivos os nosos escenarios nun momento en que os recortes afectan de maneira especial ás programacións culturais. Desta maneira, a AELG premiará, en distintas categorías, a representantes de todas os ámbitos da escena galega. A compañía Sarabela, dirixida por Ánxeles Cuña Bóveda recibirá o premio como agrupación profesional mentres Achádego de Lugo, que cumpre 25 anos neste 2014, será recoñecida polo seu traballo no teatro amador. A todos e todas os que contribuíron ao desenvolvemento da escena galega homenaxearase no premio que a entidade concede á Asociación de Actores e Actrices de Galicia.
A AELG valorará tamén o impulso dalgunhas institucións na promoción do teatro e, neste sentido, premiará ao proxecto Buxiganga, da Vicepresidencia da Deputación de Lugo, polo seu labor de difusión e socialización do teatro galego. Tamén a área de cultura de Deputación da Coruña, polo premio Rafael Dieste, foi valorada pola asociación profesional literaria. Narón e Tui entran no palmarés da AELG como concellos que dedican un especial destaque ás artes escénicas.
En canto iniciativas privadas, a editorial Laiovento e o proxecto Casahamlet son os dous proxectos que merecen destaque da asociación presidida por Cesáreo Sánchez Iglesias.
O escritor Xabier P. DoCampo será este ano o homenaxeado coa letra E de O Escritor na súa Terra e protagonizará, polo tanto, a xornada na que, entre outros actos, plantará unha árbores no seu territorio biográfico. A homenaxe chega este ano á súa vixésima edición.
Alén destes premios, a AELG xa adiantara que o escritor vasco Bernardo Atxaga será, desta volta, o Escritor Galego Universal.
Ao longo do mes de maio, a AELG dedicará tamén actos de homenaxe ás escritoras Xela Arias e Luísa Villalta, ao se cumpriren dez ano do seu falecemento.
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) celebrou este sábado día 8 de febreiro a súa Asemblea Xeral de Socios/as, no Salón de Actos do compostelán Museo do Pobo Galego. Decidiuse, entre outras cousas, que a Gala das Letras terá lugar o 3 de maio na cidade de Pontevedra. Tamén se aprobou incorporar aos estatutos as modalidades de socio protector e socio colaborador para entidades e particulares que, sen pertencer de maneira exclusiva ao mundo da escrita, contribúan ao desenvolvemento das actividades e a vida da Asociación.”

Lugo: presentación de Nunha presa de terra, de Paco Castro

O xoves 6 de febreiro, ás 20:00 horas, na Casa do Saber (Campus Universitario de Lugo), preséntase a novela Nunha presa de terra, de Paco Castro, publicada en Laiovento. No acto, xunto ao autor, participan Lucía Medina e Darío Xohán Cabana.

Taboleiro do libro galego (XIX), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Primeira entrega deste ano do Taboleiro do libro galego que recolle, segundo os datos obtidos dalgunhas librarías galegas, as novidades editoriais máis vendidas en lingua galega ao longo do mes de xaneiro. O meu agradecemento, nesta ocasión, ás seguintes librarías: Biblos, Casa do Libro de Vigo, Torga, Couceiro, Andel, Aira das Letras, Pedreira, Á lus do candil, Carricanta, Suévia e Libros para Soñar.

NARRATIVA
1º-. A memoria da choiva, de Pedro Feijoo, Edicións Xerais.
2º-. Vento e chuvia. Mitoloxia da antiga Gallaecia, de Manuel Gago e Manel Cráneo, Edicións Xerais.
3º-. Sete Caveiras, de Elena Gallego, Edicións Xerais.
4º-. O corazón da Branca de Neve, de Francisco Castro, Editorial Galaxia.
5º-. Legado nos ósos, de Dolores Redondo, Editorial Xerais.
6º-. O derradeiro libro de Emma Olsen, de Berta DávilaEditorial Galaxia.

POESÍA
-. Moda galega reloaded, de María Reimóndez, Positivas.
2º-. Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias, Xerais.
3º-. Ningún precipicio, de Olalla Cociña, Toxosoutos.
4º-. Nimbos, de Xosé María Díaz Castro, Galaxia.
5º-. Sobre ruínas, de Xesús Rábade Paredes, Ed. Alvarellos.

ENSAIO-TEATRO
-. Historia de Galicia, de Anselmo López Carreira, Edicións Xerais.
2º-. Exhortación á desobediencia, de Xosé Manuel Beiras, Laiovento.
3º-. O valego, de Xosé-Henrique Costas, Edicións Xerais.
4º-. Outra idea de Galicia, de Miguel Anxo Murado, Debate.
5º-. Emigrados, exilados e perseguidos, de Dionisio Pereira, Através Editora.
6º-. Para que nos serve Galiza?, de Xaime Subiela, Editorial Galaxia.

INFANTIL-XUVENIL
-. Todos somos, de Marcos Calveiro, Edicións Xerais.
-. Mortos de ningures, de Pere Tobaruela e Ledicia Costas, Everest (ilustracións de Andrés Meixide).
-. A illa de todas as illas, de Xabier P. Docampo, Edicións Xerais (ilustracións de Xosé Cobas).
-.  O raposo e a mestra, de Manuel Rivas, Xerais (ilustracións de Jacobo Fernández).

ÁLBUM ILUSTRADO
-. Pan de millo, de Migallas, Kalandraka.
2º-. Toc Toc, de Pablo Díaz, ilustracións de Nuria Díaz, Galaxia.
3º-. A nena e o grilo nun barquiño, de Magín Blanco, Fol Música.
4º-. Mamá, de Mariana Ruiz Johnson, Kalandraka (tradución de Manuela Rodríguez).

BANDA DESEÑADA
1º-. Astérix e os Pictos, René Goscinny (autor), Albert Uderzo (ilustrador), Jean-Yves Ferri (autor), Didier Conrad (ilustrador), Xavier Senín e Isabel Soto López (tradutores), Edicións Xerais.
2º-. Ardalén, de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.
3º-. 36-39. Malos tempos , de Carlos Giménez, El Patito Editorial.

OUTROS
1º-. CoraSons, colectivo CoraSons, Kalandraka.
2º-. Revista Luzes, nº 2.

Gustavo Pernas: “Somos unha suma de anacos sen discurso, ensarillados por un pensamento único e débil”

Entrevista de Montse Dopico a Gustavo Pernas en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): Primeiro, preguntarche polo premio. O que supuxo para ti, (aínda que non é o primeiro premio que tes…). Haberá posibilidade de levalo a escena?
– Gustavo Pernas (GP): O premio dáche a posibilidade de facer visible a túa obra, de publicala. O teatro está maltratado desde o punto de vista editorial e literario e son moi poucas as posibilidades de publicar teatro sen a rede que supón para os editores que a obra estea premiada. Hai, afortunadamente, excepcións entre os editores como é o caso de Edicións Laiovento grazas a singularidade do seu director, Francisco Pillado, que estimula aos dramaturgos a seguir escribindo. Con Laiovento publiquei tres títulos. Este é o segundo libro que publico con Xerais.
Respecto da posibilidade de levar Isóbaras a escena, nada me sería máis grato, pero un espectáculo con oito actores é unha superprodución neste momento de crise, algo inasumible para unha compañía como a nosa, Áncora Produccións. Sería máis doado que a producise unha compañía institucional coma o CDG. Pero o seu director di que tamén para eles se trata dunha superprodución, imaxínate como está o percal. Hai anos o premio Álvaro Cunqueiro ofrecía máis facilidades para a posta en escena, agora está demediado no seu alcance como case todo. (…)
– MD: É teatro social, mais tamén ten un ronsel de teatro do absurdo (se cadra…). Como o definirías ti?
– GP: Sempre me gustou o termo de “transversal” porque non se acomoda ben a ningunha clasificación. Os xéneros aparecen esvaídos. Comedia ou drama? Hai humor pero tamén situacións dramáticas. A estrutura non é aristotélica pero hai puntos de xiro marcados, non é unha obra de teatro absurdo nun sentido estrito, xoga con elementos realistas na construción dos personaxes pero tamén escapa dese modelo sobre todo cando toma curso ese xogo coral que ten un carácter moi poético e rítmico que nos achega ao ritual e mesmo ao posdramático.
É teatro social na medida en que se ocupa dos conflitos actuais e expón situacións nas que se poden ver identificadas moitas persoas, non elude o compromiso autorial pero pescuda, afonda na busca formal. Por outro lado creo que Isóbaras ten unha forte compoñente poética. En fin, creo que ao ser transversal, ao non pertencer a escolas ou movementos definidos corre un risco nestes tempos uniformes, falsamente plurais. (…)”

Taboleiro do libro galego (XVIII), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Derradeira entrega deste ano do Taboleiro do libro galego que recolle, segundo os datos obtidos dalgunhas librarías galegas, as novidades editoriais máis vendidas en lingua galega ao longo do mes decembro. O meu agradecemento, nesta ocasión, ás seguintes librarías: Biblos, Casa do Libro de Vigo, Torga, Couceiro, Andel, Aira das Letras, Pedreira, Á lus do candil, Carricanta e Libros para Soñar.”

NARRATIVA
1º-. A memoria da choiva, de Pedro Feijoo, Edicións Xerais.
2º-. Vento e chuvia. Mitoloxia da antiga Gallaecia, de Manuel Gago e Manel Cráneo, Edicións Xerais.
3º-. Matarte lentamente, de Diego Ameixeiras, Edicións Xerais.
4º-. A lúa da colleita, de Anxos Sumai, Editorial Galaxia.
5º-. Acordes náufragosde Antón Riveiro Coello, Editorial Galaxia.
6º-. Cadeas, de Xabier López López, Edicións Xerais.

POESÍA
-. Eu violei o lobo feroz, de Teresa Moure, Através.
2º-. Dos tempos sombrizos, Daniel Salgado, Xerais.
3º-. Caderno do Nilo, Cesáreo Sánchez Iglesias, Xerais.
4º-. Ningún precipicio, de Olalla Cociña, Toxosoutos.
5º-. Presente continuo, de María Reimóndez, Xerais.

ENSAIO-TEATRO
-. Historia de Galicia, Anselmo López Carreira, Edicións Xerais.
2º-. Exhortación á desobedienciaXosé Manuel Beiras, Laiovento.
3º-. O valego, de Xosé-Henrique Costas, Edicións Xerais.
4º-. Outra idea de Galicia, de Miguel Anxo Murado, Debate.

INFANTIL-XUVENIL
-. Ámote, Leo A.Rosa Aneiros, Edicións Xerais.
-. Caídos do mapa 1. O comezo, de María Inés Falconi (tradución de Rafael Salgueiro), Sushi Books.
-. O cullarapo Croque, de Miguel Ángel Alonso Diz e Luz Beloso, Nova Galicia Edicións-A porta verde do sétimo andar.
-. O elefante branco, de Xesús Fraga, Tambre.

ÁLBUM ILUSTRADO
-. Pan de millo, de Migallas, Kalandraka.
2º-. Toc Toc, de Pablo Díaz, ilustracións de Nuria Díaz, Galaxia.
3º-. A pantasma da casa da Matanza, de Miro Villar, ilustracións de Xosé Cobas, Biblos.
4º-. A nena e o grilo nun barquiño, de Magín Blanco, Fol Música.
5º-. Os Bolechas fan unha banda, de Pepe Carreiro.

BANDA DESEÑADA
1º-. Astérix e os Pictos, René Goscinny (autor), Albert Uderzo (ilustrador), Jean-Yves Ferri (autor), Didier Conrad (ilustrador), Xavier Senín e Isabel Soto López (tradutores), Edicións Xerais.
2º-. Ardalén, de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.
3º-. Historias de Icía e avoa, de Sabela Arias, Asociación Cultural Eira Vella.

OUTROS
1º-. CoraSons, colectivo CoraSons, Kalandraka.
2º-. Cartas que veñen e van,  Susa Herrera/Mamá Cabra, Primerapersona.

Becerreá: actividades do 25 aniversario da A. C. A Pipa

Alva Martínez Teixeiro: “No âmbito português e brasileiro, quando sabem que sou galega, o comentário mais habitual é mas és quase portuguesa

Entrevista a Alva Martínez Teixeiro no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Vens de publicar na Laiovento o ensaio Nenhum vestígio de impureza. Que vai encontrar o leitor nesta tua última obra?
– Alva Martínez Teixeiro (AMT): Nos últimos tempos, está a produzir-se, por um lado, uma intensificação no processo de divulgação e/ou no conhecimento da obra andreseniana, tanto no âmbito dos países de língua portuguesa, quanto no alargamento da difusão internacional da mesma segundo uma nova conceção. Nesta linha de pensamento, o objetivo geral que persegui neste ensaio foi o de dar a conhecer (de maneira mais aprofundada) a escrita de Sophia de Mello Breyner Andresen, figura central e basilar na poesia portuguesa do século XX.
Neste sentido de (re)descoberta plena da sua escrita complexa e plural, o leitor vai encontrar no ensaio a consensual admiração perante a palavra e o retorno poéticos à pura necessidade intelectual de beleza, verdade e sabedoria, absolutamente diferentes dos standards estéticos da sua época. Porém, encontrará também –e isto é relativamente novidoso– o espanto perante a obscuridade que se percebe sob a superfície luminosa da sua obra, ligada aos temas da consciência da quebra da unidade com o ideal ou da superficialidade e da pobreza espiritual do mundo contemporâneo.
Enfim, nas páginas do livro procurei explorar as diferentes possibilidades de interpretação desta obra paradoxal, com base no claro-escuro, para demonstrar a verdadeira dimensão da sua exigência de esclarecimento, a partir da oposição contra qualquer forma de mistificação ontológica e/ou moral, como a indiferença, a alienação, a mentira ou a injustiça. (…)
– PGL: E da ótica oposta, como é que vem a Galiza nesse âmbito [mundo académico portugués e brasileiro]?
– AMT: De modo geral, não existe um conhecimento muito aprofundado quanto à Galiza, mas há um certo sentido de proximidade, de facto, quando as pessoas sabem que sou galega, o comentário mais habitual que ouço é “Ah! Mas és quase portuguesa”…
Desde este ponto de vista, procuro aproveitar todas as oportunidades possíveis –e escassas– de divulgação da cultura galega entre os alunos de literatura e cultura brasileira, por exemplo, estabelecendo comparações entre o processo de formação da identidade brasileira e o processo de (re)construção da nossa identidade nacional nas aulas de Literatura do Século XIX ou, ao falar do ‘Orientalismo’ na literatura ocidental, referindo a figura de Cunqueiro ao lado de Borges, pois, se um dos alunos procura um livro de Cunqueiro na biblioteca da faculdade –aliás, uma biblioteca razoavelmente bem dotada de bibliografia galega–, já terá valido a pena. (…)”