Arquivos da etiqueta: Eli Ríos

Cuestionario Proust: Luz Darriba

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Luz Darriba:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A curiosidade por todo, a necesidade incansábel de aprender; podería dicirse que é unha obsesión. Son unha obsesiva.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Cando era nova tiña unha atracción enorme pola intelixencia das persoas. Logo souben que hai moitos tipos de intelixencias. Coa madureza aprendín que a bondade é o máis atractivo dxs seres humanxs. E a máis linda forma da intelixencia.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Eu son, en boa medida, grazas a elas; as miñas amigas e amigos. Xente boa e xenerosa da que só poder agardar cousas boas. Que vivan moitos anos.
4.– A súa principal eiva?
– Unha soa? Son moi esixente para comigo mesma e para cxs demais. Ademais teño o costume de dicir o que eu creo que é a verdade, neste mundo cheo de hipocrisía, e cando ninguén mo pregunta.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler. Eu son sobre todas as cousas unha lectora. Miña filla maior lembra que lle dixen sendo ela ben pequena, que a vida era dabondo curta para tanto como había que ler. Son unha adicta á letra impresa.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Nas clases de francés, sendo nena, aprendín un poema que dicía: Le bonheur est dans le pré / Cours-y vite, cours-y vite / Le bonheur est dans le pré / cours-y vite. Il va filer / Si tu veux le rattraper/, cours-y vite, cours-y vite / Si tu veux le rattraper / cours-y vite. Il va filer. Logo segue; seino de memoria. O que vén dicir é que a felicidade é algo inalcanzábel. Cando estas a piques de collela vaise. Lémbroo porque despois de tanta vida entendín a sabedoría do poema. A felicidade é tan efémera que apenas nos decatamos cando somos felices; co percorrer da vida volvemos unha e outra vez a eses momentos. Estou a falar da felicidade suprema, cando sentes que voas por riba do mundo. Eses estados, para min, están relacionados coas primeiras etapas do namoramento. Logo, por sorte, hai moitas sensacións satisfactorias e duradeiras. Non esa felicidade tola e salvaxe da comuñón plena con outro ser humano, mais estados de enerxía positiva. As conversas e os xogos coas fillas, coas netas, coas amigas, o compartiren proxectos con xente nutritiva, os momentos da creación. A vida ten moitos, por sorte, substitutos da felicidade: a tranquilidade, a harmonía, a conciencia limpa e tranquila. A vida é moito.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Que lles pasase algo grave ás miñas fillas ou ás miñas netas. Algo no que non podo nin pensar.
8.– Que lle gustaría ser?
– Eu mesma, o que fixen na vida, tendo a posibilidade de ir arranxando as cousas mal feitas (moitas…).
9.– En que país desexaría vivir?
– Teño varias matrias. En todas elas síntome na casa. Galiza é unha delas. Gustaríame ter a posibilidade de estar un tempo en cada matria, porque unhas non se comprenden sen as outras.
10.– A súa cor favorita?
– O vermello do sangue. E todas as variedades do vermello. En pintura o vermello de cadmio que levou á gloria a paleta de Matisse.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Al este y al oeste / llueve y lloverá / una flor y otra flor celeste / del jacarandá (María Elena Walsh). As flores de color entre lila e celeste dos xacarandás que tapizan as rúas dos parques, na primavera do hemisferio sur, e as enchen de arume, como o seu nome en guaraní o indica.
12.– O paxaro que prefire?
– O gorrión ou pardal. Libre e máis listo cá fame. Identificábame, de moi nova, coa canción de Serrat Como un gorrión.
13.– A súa devoción na prosa?
– Teño moitas. Son fan de lonxe de Marguerite Yourcenar, recordo anacos exactos de Memorias de Adriano, mais tamén adoro case que todo o que escribiu Julio Cortázar. Nos últimos tempos incorporei moitas narradoras novas ás miñas devocións, e por poñer só unha, en castelán, a arxentina Gabriela Cabezón Cámara. Un antes e un despois na narrativa contemporánea, ao meu ver. En galego: Susana Sánchez Aríns (Seique), Eli Ríos (Luns), Emma Pedreira (Besta do seu sangue), fascínanme. Pero hai moitas, por sorte, moitas máis.
14.– E na poesía?
– Outra elección difícil. Vou dicir dúas, sabendo que poderían ser ducias (tamén por sorte): a arxentina Alejandra Pizarnik e a uruguaia Marossa di Giorgio. Da casa gústanme todas. Sen excepcións.
15.– Un libro?
– Pois de novo Memorias de Adriano, cara atrás, e As aventuras da China Iron, de Gabriela Cabezón Cámara hoxe. En galego os que mencionei máis arriba, mais poderían ser tantos…
16.– Un heroe de ficción?
– Robin dos bosques.
17.– Unha heroína?
– Dúas. Sherezade e a fada Morgana.
18.– A súa música favorita?
– Sen música non hai vida. É o mellor invento da raza humana. Gústame case todo. O case nada que non soporto é o reggaeton e cousas afíns. Por afinar eu mesma, moita da música dos 70, e se teño que decidir, quedo coa Raíña (Queen). En outros estados anímicos podo escoitar horas a Jorge Drexler, Franco Battiato, Loreena Mckennitt, Nina Simone, Elis Regina, Guadi Galego… E cando me quero concentrar poño ao señor Xoán Sebastián (Bach).
19.– Na pintura?
– Variei moitos os gustos co paso do tempo. Agora, se de pintura falamos, diría que Remedios Varo, Leonora Carrington. Maruja Mallo. Máis contemporáneas: Diana Dowek, Marcia Schvartz (arxentinas). Se falamos das artes visuais contemporáneas, a artista (artistas homes e mulleres) máis novidosa, completa e extraordinaria do século XX é Louise Bourgois, para min. Da casa, gusto moito do traballo de Mónica Alonso.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Miña nai, sen dúbida. Entre milleiros de cousas, meteunos nun barco de contrabando as tres fillas (e ela) para liscarmos da Galicia en branco e negro do 63. E tamén non podo deixar de nomear as Nais e as Avoas de Praza de Maio. Un exemplo de bravura e loita para o mundo.
21.– O seu nome favorito?
– Clara. Queda feo que poña Luz, non?
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Teño pouca paciencia e non son nada tolerante. Por poñer un: a impuntualidade. Fala dunha persoa a que non lle importa ren do tempo e os intereses dxs demais.
23.– O que máis odia?
– Non se me dá ben odiar, son preguiceira… Mais se teño que subliñar algo direi a traizón (que un traidor puede más que unos cuantos/ que esos cuantos no lo olviden fácilmente, León Gieco). E xa máis especificamente a traizón aos ideais, á clase social de pertenza, á amizade, a confianza. Non hai nada peor que un/ha traidxr. É un ser desprezábel porque dinamita algo que custa tanto gañar: a confianza.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Tamén teño unha ringleira delas. Por poñer dous de mostra direi Franco e Videla. Son nomes que non necesitan aclaracións.
25.– Un feito militar que admire?
– O militar non me provoca ningunha admiración, mais non podo deixar de nomear uns militares que fixeron honra do seu uniforme: os capitáns de Abril. E o feito, claro, A revolución dos cravos.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Moitos… por poñer un a paciencia e a tolerancia con segundo que cousas. Cheguei tarde ao reparto das dúas.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– O máis lonxe posíbel deste día, consciente, rodeada da miña tribo, na miña casa e cun concerto de música dos 70. Que soase, por exemplo, como banda sonora final Somebody to love… Por pedir que non quede.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A alegría melancólica. Ou a melancolía alegre. Si, xa sei que son contraditorios…
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que deveñen da propia torpeza, os que non danan xs demais.
30.– Un lema na súa vida?
– Navegar é necesario, vivir non é necesario. Dende que escoitei o tema de Caetano Veloso, que fixo tras saír do cárcere no 69, amei a canción e a música brasileira. Eu tiña 15 anos. Mais xa era antes fan da frase que ocupaba cabeceiras no histórico Semanario Marcha, de Montevideo. Toda unha vida…”

Eli Ríos le un poema do seu libro Ningunha tortilla é mala

Publicado o por

Desde a AELG recollemos o vídeo publicado polas Bibliotecas Municipais da Coruña onde Eli Ríos le un poema de Ningunha tortilla é mala, aquí.

Rechiade e unídevos baixo cancelos comúns como #CorentenaLiteraria, #Euquedonacasa, #LerGalegoSempre, #Acasainfinita, #DescobreACulturaGalega, #CulturaGalegaCuradora, #CulturaNaRede e/ou #aculturasegue.

Eli Ríos: “Qualquer uma das hipóteses é possível. Sempre”

Publicado o por

Entrevista a Eli Ríos, por Silvia Penas Estévez, en Urutau:
“(…) – Editora Urutau (U): A poesía é unha forma de ver o mundo?
– Eli Ríos (ER): A poesia é uma forma de habitar o mundo.
– U: Cando escribes pensas nunha lectora/lector imaxinaria/o? O que escribes vese afectado por iso?
– ER: Não, penso numa pessoa lectora real. Na pessoa que vai lá passar as páginas e tento estabelecer um diálogo com essa pessoa futura desde o presente da escrita com a certeza de que vai ler um texto escrito no passado. Por isso, a escolha das palavras, do tema, etc, sempre tem a ver com que está do outro lado do poema.
– U: Cres que hai un lectorado de poesía ou que se cumpre esa idea de que os poetas se len entre si unicamente?
– ER: Acho que as pessoas que escrevem poesia também leem muita poesia, mas os números de vendas indicam duas possibilidades: ou a gente que escreve compra o mesmo livro muitas vezes ou há um lectorado de poesia muito activo. A minha experiência nos clubes de lectura, por exemplo, diz-me que a poesia está muito viva e é um género que chega a todas as faixas etárias.
– U: Que opinas sobre as redes sociais como difusoras de arte, recitais etc.?
– ER: É uma ferramenta necessária mas também prescindível. E ai temos o exemplo de Tempo fósil de Pilar Pallarés. A autora não tem redes sociais e o poemario foi Premio Nacional de Literatura.
– U: O teu poema aparece como algo súpeto, que golpea e sae dunha maneira explosiva e rápida ou é un proceso máis pausado e longo?
– ER: O proceso de composição é demorado e mesmo muito longo, mas o da escrita foi, no caso deste poemario, muito rápido como marca o ritmo do verso. (…)”

Eli Ríos le un fragmento de Remexido de patacas

Publicado o por

Desde a AELG recollemos a lectura dun fragmento de Remexido de patacas, de Eli Ríos, publicado por Baía Edicións, aquí.

Rechiade e unídevos baixo cancelos comúns como #CorentenaLiteraria, #Euquedonacasa, #LerGalegoSempre, #Acasainfinita, #DescobreACulturaGalega, #CulturaGalegaCuradora e/ou #CulturaNaRede.

Día de Rosalía de Castro 2020

Publicado o por

Pode descargarse o cartaz en formato .pdf aquí.

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) conmemorou un ano máis o Día de Rosalía de Castro.

Para o 24 de febreiro, fixado no Calendario do Libro e da Lectura como aniversario do nacemento da autora, esta entidade propón desde 2010 á cidadanía que agasalle cun libro en galego e cunha flor ás amizades e persoas queridas, alén doutras accións que contan con grande aceptación e impulso por parte da sociedade, e moi especialmente polo sector educativo, como se pode comprobar no arquivo audiovisual e de imaxes da nosa web.

Para a edición de 2020 Daniel Asorey foi a persoa escollida para a redacción do Manifesto da AELG, que foi lido no acto central do Día de Rosalía de Castro, o domingo 23 de febreiro no Panteón de Galegos Ilustres, en Santiago de Compostela. O texto foi tamén lido en todos os actos promovidos pola AELG. así como nos organizados por outras entidades que se sumaron ás propostas que a entidade remitiu a concellos, asociacións e centros de ensino.

Compartimos as palabras do autor homenaxeado no Día das Letras Galegas deste 2020, Ricardo Carvalho Calero, sobre a nosa poeta, a quen dedicou gran parte do seu rigoroso traballo crítico: “A realidade rosaliana é particularmente complexa -mesmo, a nível superficial, contraditória, ainda que, a nível profundo, se conciliem as contradiçons na raiz unitária da singularidade pessoal de Rosalia. […] Enfim, Rosalia é umha rosa de cem folhas.”

Manifesto da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega no Día de Rosalía de Castro 2020

Ambos errantes polo mundo andamos, dixo a muller. Daquela, as xentes silenciadas, ás que lle roubaran ata as palabras, recuperaron o alento. Fixérono de golpe. Souberon decontado o que eran, o que somos. Transmatria errante nunha humanidade errante. Seres humanos que vagaron e vagan; que pularon e pulan; que morreron e morren na procura do pan e da liberdade. Logo, a muller aquela, desafiando leis masculinas, sentenciou: Toda a terra é dos homes e das mulleres. Toda a terra.

Foi evidente entón que ela xa non precisaba apelidos. Sería sempre Rosalía, e había sinalar futuros e denunciar dores e inxustizas. Errantes polo mundo.

A súa palabra inzou poderosa, precisa, contundente. Outra vez os vaivéns da fertuna / para lonxe me arrastran, afirmou, así que axiña entendemos que os camiños nos igualan e os tránsitos nos fan humanos.

Si, Ambos errantes polo mundo andamos! Elas e nós. Ti e mais eu. Nosoutres.

Camiñamos. Marchamos. Fuximos. E, no medio do desamparo, da dor da partida, do mundo deixado e do degoirado, Rosalía amosou o desconsolo de migrar e o afliximento de ficar. Tamén nos aprendeu a ollar, a saber, a ser. Dende entón a nosa voz foi para sempre palabra de muller. No éxodo infinito. A nosa voz errante polo mundo.

Velaquí talvez o inaudito. Rosalía, unha daquelas que debían ser silenciadas pola forza, daquelas que pretenderan enmudecer tantos deuses e leis dun heteropatriarcado opresivo, ergueu a palabra libre e entregóunola. Será por iso que habemos ser unha  anomalía? Unha transmatria errante con voz de muller. Unha nación errante que nos iguala no camiño coas desposuídes. Ambas errantes polo mundo.

Mais que é de Rosalía agora? Vivimos tempos duros, sen dó, nos que rexorden discursos de odio e medo. Decotío, vemos homes que acenan carraxes co seu dedo. Berregan palabras de ferro. As vítimas son sinaladas polos verdugos. No entanto, nesta transmatria nosa conservamos armas lilas contra a desolación. Fabricounas unha muller con versos irredentos. Vacinas contra a xenofobia que han formar parte do noso ADN. Sermos errantes ha impedir que a arañeira do odio medre no corazón. Grazas a Rosalía temos o sangue envelenado coa afouteza das que foxen. Infectado con versos que denuncian e nos fan ser as outres. A miseria está negra en torno deles / ai!, i adiante está o abismo!, dixo. Si, o abismo. Cemiterios no mar. Refuxiadas. asasinadas. O silencio.

Cremos por iso en identidades errantes, aquelas que elixamos nós. Ninguén ha decidir o noso xénero nin os afectos. Ninguén nos ha retirar dereitos nin nos ha facer súbditas. Ninguén nos ha expulsar de ningures, porque Rosalía instalou en nós a insubmisión de ser e un futuro para soñar. El serán os seus versos un andazo? Insubmisión na denuncia da violación e da violencia de xénero: que morden si acariñan, que cando miran queiman/ que dan dores de raiba, que manchan e que afrentan. Insubmisión contra o poder e o capital: Embargaránnos todo, que non teñen/ esas xentes conciencia, nin tén alma. Insubmisión contra quen coloniza, contra quen explota: déronlle fel por bebida/ peniñas por alimento.

É difícil imaxinarnos sen Rosalía, como é difícil alentar sen ar ou vivir sen auga. É difícil entendérmonos sen nos saber errantes. Fagamos vivos os seus versos en cada persoa que foxe, en cada ser humano que chimpa un muro, que se bota ao mar, que decide o seu futuro e a súa identidade libremente. Levamos no sangue a valentía de quen camiña e, grazas a Rosalía, sabemos que as errantes tamén somos nós. Contra o medo e a intolerancia. Errantes polo mundo e sempre libres!

Daniel Asorey

Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG)

#ErrantesPoloMundo_rdc_20

O Manifesto pode descargarse en formato .pdf aquí.

Actos promovidos pola AELG

Acto central. Panteón de Galegos Ilustres (San Domingos de Bonaval), Santiago de Compostela

A AELG organizou o acto central do Dí­a de Rosalía de Castro, o domingo 23 de febreiro, ás 12:00 horas, no Panteón de Galegos Ilustres (San Domingos de Bonaval), en Santiago de Compostela, con entrada libre. Este foi o programa previsto:

– Actuación da Coral da Asociación cultural e musical Solfa.

– Saúda do Presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias.

– Lectura do Manifesto da AELG, polo seu autor, Daniel Asorey.

– Lectura de poemas rosalianos:
Jakson Renner Rodrigues Soares
María Novoa
Concha de la Fuente
Alexandre Espinosa
Elisa Barreiro
Marilar Aleixandre
Pilar Astray
Miguel Fariña
Mercedes Queixas

– Actuación musical da Coral da Asociación cultural e musical Solfa

– Ofrenda floral

– Interpretación do himno

Alén deste acto central, a AELG, en colaboración coa súa base asociativa, organizou lecturas públicas da obra de Rosalía de Castro.

En todos estes actos leuse o tradicional manifesto da AELG, que este ano elaborou o escritor Daniel Asorey.

A Coruña

O luns 24 de febreiro, a partir das 18:00 horas, na Sala de exposicións Salvador de Madariaga (Rúa Durán Loriga, 10), en colaboración coa Agrupación Cultural Alexandre Bóveda, tivo lugar a lectura do Manifesto e de poemas de Rosalía de Castro.

Ferrol

O 21 de febreiro, a partir das 20:00 horas, no Ateneo Ferrolán (Rúa Magdalena, 202-204), en colaboración con esa entidade, tivo lugar a lectura do Manifesto e un recital de poemas rosalianos.

Lugo

O 22 de febreiro, ás 13:00 horas, no Parque Rosalía de Castro de Lugo, tivo lugar a lectura pública da obra de Rosalía, coa música de Germán Díaz.

Vigo

O 24 de febreiro, ás 18:00 horas, tivo lugar a colocación dunha ofrenda floral na Imprenta de Juan Compañel (Rúa Real, número 12), e posteriormente realizouse unha ruada até o local da Federación de Asociacións Veciñais Eduardo Chao (Praza da Princesa 7, 2º), onde se levou a cabo a lectura do Manifesto da AELG e o recitado de poemas de Rosalía de Castro.

Actos organizados por outras entidades

Actos da Fundación Rosalía de Castro

Arteixo

O 24 de febreiro, ás 11:00 horas, na Residencia de Maiores de Arteixo, Ana Hermida fixo unha dramatización da obra da Nai das nosas letras con “Tecín soia a miña tea” e deu lectura ao Manifesto da AELG. As persoas usuarias do centro tamén renderon homenaxe á padronesa universal dando lectura á obra Rosaliana. O acto central tivo lugar na Residencia de Maiores do Concello, pertencente ao Consorcio Galego de Igualdade e Benestar da Consellería de Política Social.

Betanzos

Bueu

Burela

A Concellería de Cultura de Burela organizou diversas actividades con motivo da conmemoración do Día de Rosalía.
O 24 de febreiro, ás 12:45 horas tivo lugar a colocación na fachada do Concello da pancarta conmemorativa do día de Rosalía e ás 12:55 procedeuse á lectura do manifesto da Asociación de Escritoras-es en Lingua Galega no salón de plenos. Ás 13:00 horas o alumnado do CEIP Vista Alegre interpretou Negra Sombra, baseada na composición de Rosalía de Castro. Estarán acompañados de Óscar Fernández, guitarrista de Eu Son Band.
Ao longo da semana fíxose un reparto nos colexios de Burela de marcapáxinas conmemorativos, tamén dispoñíbeis para os usuarios e usuarias que se acheguen eses días á Biblioteca Municipal, á Casa da Xuventude ou ao propio Concello.

O Carballiño

Sargadelos, Cervo

O 22 de febreiro pola tarde, no Café Bar Cultural A Sacabeira, tivo lugar un acto onde Eli Rí­os deu unha charla co tí­tulo “Todas as escritoras somos fillas de Rosalí­a de Castro?” Posteriormente leuse o manifesto.

A Estrada

O vindeiro luns, 24 de febreiro, día de Rosalía, a Asociación Cultural Vagalumes sumouse á iniciativa para conmemorar esta data cunha xornada de diálogo entre os/as escritores/as estradenses e Rosalía de Castro. A autora que inaugura o sistema literario galego contemporáneo ten unha pegada decisiva nos escritores posteriores de toda Galiza. Quixeron lembrar a influencia e relación entre a súa poesía e a obra de Avelina Valladares, Manuel García Barros, Varela Buxán e Cabada Vázquez. Para iso achegáronse aos seus espazos vitais para amosaren o seu recoñecemento aos que deron continuidade á obra rosaliana, estendéndoa aos outros xéneros literarios como o teatro (Varela Buxán) e actualizando as novas temáticas que se impuxeron co tempo, pero sempre leais á Nosa Terra e á nosa lingua.

Os actos comezaron en Berres, ás 12:00 h. da mañá, diante da tumba de Avelina Valladares, contemporánea de Rosalía. Alí deuse lectura dun texto da escritora desta parroquia Chus Nogueira e de poemas de Rosalía e de Avelina.

Ás 13:00 h. da mañá, diante da tumba de Manuel García Barros en Callobre, guiados pola introdución do profesor Carlos Loureiro, o actor Gonzalo Valcárcel realizou unha breve intervención escénica e a continuación deuse lectura a textos de ambos os autores que poñen en evidencia a súa relación.

Ás 17:00 h, en Lamas, diante da súa igrexa, celebrouse o encontro co dramaturgo Varela Buxán, orixinario desta parroquia, coa lectura de textos que poñen luz sobre os vencellos que os unen. Intervieu a escritora do Foxo Susana Sanches Arins.

Por último, na parroquia de Codeseda, ás 18:00 h. no seu adro, diante da tumba de Cabada Vázquez, lembraron da man do seu sobriño e biógrafo Manuel Cabada Castro, a conexión entre ambos os poetas, coa lectura dos seus versos irmandados polo sentimento común de amor á Galiza e á súa redención.

Para rematar a xornada, deuse lectura ao Manifesto de Rosalía deste ano, elaborado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega ás 20:00 h. no MOME.

Foz

A Concellaría de Patrimonio e Normalización Lingüística do Concello de Foz organizaron o 24 de febreiro, ás 17:00 horas, no Centro de Interpretación da Mariña, un acto aberto ao público que consistiu na lectura do manifesto da AELG e o recitado de poemas de Rosalía de Castro.

A Guarda

Lugo

O sábado 22 de febreiro, ás 13:00 horas, a AELG realizou no Parque de Rosalía de Lugo a tradicional lectura popular da obra de Rosalía, á que se puideron sumarse todas as persoas que o desexen. Antes, leuse un manifesto asinado polo escritor Daniel Asorey centrado no fénomeno da emigración e do que signifou para Galiza.

O venres 28 de febreiro, ás 20:00 horas, no Salón de Actos da Deputacíon de Lugo, celebrarase un acto poético musical coa presenza de 23 poetas que lle porán voz a poemas de “Follas Novas” e “Cantares Galegos” e recitarán versos da súa propia autoría sobre temáticas abordadas por Rosalía de Castro. A cantautora Paloma Suanzes acompañará o acto con varias pezas musicais.

Durante o Mes de Rosalía, dúas montaxes teatrais xirarán polos concellos da provincia. Unha delas é Rosalía de Culturactiva, unha montaxe para público familiar que recrea parte da infancia da escritora e que se está a estrear en toda Galiza. A primeira representación foi o sábado 15 de febreiro ás 18:00 horas no Salón de Actos do Pazo de San Marcos.

A outra produción que poderá verse en distintos escenarios da provincia ao longo desas semanas será A pluma viva de Rosalía dos Quinquilláns, unha obra sobre igualdade e liberdade a partir dos textos da poeta de Padrón baseada nun feito real de censura da súa obra.

Zoelas, Paloma Suanzes, Faia, Xoana e García MC completan o elenco de actuacións musicais que se desenvolveron durante o Mes de Rosalía, no Salón de Actos do Pazo de San Marcos.

O graffiti foi o outro elemento da oferta cultural do Mes de Rosalía. Otro Prisma e Concepto Circo realizaron intervencións artísticas en doce colexios da provincia.

Ademais, o 6 de marzo, o Salón de Actos do Pazo de San Marcos acollerá unha proxección de audiovisuais realizados en centros escolares arredor do Día de Rosalía, na que a pintura mural tamén terá protagonismo.

Narón

Noia

Ourense

Pontevedra

O venres 21 de febreiro, ás 11:00 horas, no Pazo Provincial, a Deputación de Pontevedra organizou un acto institucional aberto ao público no que actuou o grupo ‘Xardín desordenado’ interpretando poemas musicados de Rosalía de Castro. Ademais das intervencións da presidenta Carmela Silva e da deputada de Lingua María Ortega, a escritora vilagarciá Montse Fajardo leu o manifesto da AELG. Todas as persoas asistentes ao acto e as que se achegaron ao Pazo provincial durante todo o venres recolleron unha camelia e o último número da Colección Cíes da Deputación de Pontevedra, A conversa expansiva, froito do traballo no obradoiro internacional de tradución poética celebrado na Illa de San Simón en 2018 con 36 poemas e as súas correspondentes traducións do iraquí Abdul Hadi Sadoun, a portuguesa Rosa Alice Branco, a vasca Miren Agur Meabe, o indio Subhro Bandopadhyay, o alemán Timo Berger, e o galego Xosé María Álvarez Caccamo.

O luns 24 de febreiro, a Deputación recibiu a visita ilustre da escritora Rosalía de Castro e do pintor e escritor Modesto Brocos no pazo Provincial en Pontevedra e nas rúas da contorna pola mañá, de 11:00 a 12:00 horas, aproximadamente, onde foron recibidos pola Presidenta da Deputación e percorreron parte das instalacións desta institución e pasearon pola rúa para conversar coa xente e compartir a súa poesía. Pola tarde, ás 19:00 horas, fixeron un paseo polas prazas e rúas da Porta do Sol e contorna da rúa Chao, dedicada a un apelido moi ben acaído nesta ocasión polo seu vínculo co xornalismo e a edición no século XIX (Eduardo e Alejandro Chao), para rematar a representación na Sede da Deputación en Vigo. Rosalía e Brocos, representados polos Quinquilláns, Tero Rodríguez e Lucho Penabade, viaxaron no tempo e interactuaron con toda a xente que se achegou a eles para compartir a importancia da cultura e a literatura en concreto, cunha sociedade presente que segue a ter a esta muller do século XIX como un auténtico referente, porque como proclama o manifesto deste ano da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua galega, “é difícil imaxinarnos sen Rosalía, como é difícil alentar sen ar ou vivir sen auga”.

Rodeiro

A Rúa

Santiago de Compostela

Coa inocencia propia da infancia, unha Rosalía aínda nena, foi debullando a súa vida entre versos, cancións e soños. Quen mellor que Rosalía para facelo? Moito se ten escrito da nosa poeta, pero aínda non está todo dito. Foi este un achegamento ao mundo infantil da Nai das nosas letras, a Rosalía defensora da muller, da súa terra, unha Rosalía reivindicativa, divertida… Vida e obra contada en primeira persoa ao xeito de teatro infantil.

A cita cos contos foi o sábado 22 de febreiro, no salón de actos da Biblioteca Pública de Santiago de Compostela, ás 12:00 h., con entrada libre e gratuíta ata completar aforamento.

Vilalba

O 23 de febreiro, ás 12:00 horas, na Praza da Constitución de Vilalba, celebrouse un recital poético polo Día de Rosalía. Acto que organizou o Concello de Vilalba, a Asociación Cultural CALDALOBA e Culturalia GZ. Voces como as de Marisa Barreiro, Miguel Díaz, Pilar Maseda, Luís Teixeiro Castro, Sesé Roca, Ana Mar Fraga Rábade, Adolfina Mesa, Martiño Maseda ou Vanesa Siso Calvo deron corpo poético aos versos de Rosalía de Castro ou da súa propia autoría. Tamén se realizou a lectura do Manifesto da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega no Día de Rosalía de Castro 2020, Errantes No Mundo, obra de Daniel Asorey. Pódese ver toda a información nesta ligazón de CulturaliaGZ.

Actividades nos centros de ensino

Estes son os centros que nos comunicaron a súa participación:

  • CEIP de Galán (Oseiro, Arteixo).

  • CEIP Plurilingüe Montemogos (O Beluso, Bueu). O 28 de febreiro terá lugar unha lectura pública de poemas da autora, a cargo de adultos da contorna (alcalde, escritora local, familias, comerciantes…), nun lugar público de Beluso se o tempo acompaña e, de non poder ser, no salón de actos do centro. Aberto á asistencia da comunidade. Tamén se levará adiante a actividade Camiños de poesía, consistente na pegada de carteis con poemas de Rosalía, escritos e ilustrados polo alumnado do colexio, por toda a parroquia e unha copia de todos no centro de Beluso (no lugar donde se puxeron os anteriores anos, e que a veciñanza está xa a agardar).
  • CEIP Plurilingüe San Clemente de Cesar (Caldas de Reis).
  • CEIP Plurilingüe Mosteiro de Caaveiro (A Capela).

  • CEIP Plurilingüe Anxo da Garda (A Coruña).
  • CEIP Plurilingüe Os Casais (Maniños, Fene).

  • CEIP Lagostelle (Guitiriz). Seguindo o lema Errantes polo mundo, as actividades que realizamos son as seguintes: A maleta viaxeira de Rosalía, que consiste nunha maleta con obxectos relacionados coa vida da autora, para que o alumnado investigue sobre a súa figura; torneo de brilé Rosalía de Castro; recitado de poemas; maratón de lectura de poemas de Rosalía na biblioteca do centro en todos os recreos do mes de febreiro; mural “Noite estrelada rosaliana”, no que o alumnado decora estrelas homenaxeando a recente nomeada estrela de Rosalía de Castro; exposición de libros da autora no corredor do centro.

  • CEIP A Ponte (Lugo).
  • CEIP Rosalía de Castro (Lugo).

  • CEIP da Cruz (Campos, Nigrán).
  • CEIP Vistahermosa (Ourense). Desenvolveuse o proxecto “Galería de arte de Rosalía errante” (actividades encadradas no proxecto interdisciplinar de centro “A pintura” e co lema proposto pola AELG “Errantes polo mundo”), dirixido ao alumnado de 5º e 6º.  Materias: Lingua Galega, Música e Plástica. A información pode verse na páxina web do centro.
    • 1. Seleccionamos o poema “Adiós ríos, adiós fontes”
    • 2. Recitado do poema enfatizando no sentimento de despedida, dor, a tristura ao despedirse do fogar e da terra por ter que emigrar.
    • 3. Coloquio na aula sobre a emigración, tratar de comprender a situación de numerosos compañeiros e compañeiras.
    • 4. Interpretación da versión de Amancio Prada vocal e instrumentalmente
    • 5. “Galería de arte de  Rosalía errante” Cada grupo de 3/4 rapaces elixiu unha estrofa e pintou un cadro que mostre a emoción e os sentimentos que pretencía a poeta.
    • Na semana seguinte fíxose unha exposición coas pinturas realizadas.

  • CEIP A Carballeira (Lourizán, Pontevedra). Elaboráronse láminas con versos de Rosalía sobre a migración, engalanadas con composicións e debuxos ideados polo alumnado. Asemade, adobiouse o corredor principal cun mural colaborativo sobre a autora. Convocouse tamén un certame fotográfico sobre a migración con achegas das familias (aínda se están recompilando as imaxes). Poden verse as actividades nesta ligazón ao blog do centro.
  • CEIP Plurilingüe Os Tilos (Teo). Realizáronse as seguintes actividades:
    A Estrela Rosalía. Traballouse conxuntamente o poema rosaliano “Adios ríos, adios fontes” e cada aula transcribiu a unha estrela unha estrofa. Escolleuse este poema pola temática que representa; xa que fala da dor que lle causa non ver os elementos característicos da paisaxe galega e no proxecto deste curso tratamos de transmitir a importancia  do coidado da nosa contorna.
    Fotografías: Cada aula elixiu uns versos que traten da emigración e  buscou unha fotografía que os represente.
    Tríptico de Rosalía de Castro.
  • CEIP de Barrantes (Tomiño). Coas imaxes, debuxos e poemas escollidos polo alumnado elaborouse un mural e un libro dixital con audios das nenas e nenos recitando os versos escollidos para cada imaxe, que foi compartida na web do centro. Ademais, convidáronse ás familias a completar un mural de Rosalía continuando a oración seguinte: “Síntome Rosalía cando…”. Deste xeito, as familias compartiron coa comunidade educativa as súas vivencias, sentimentos, lembranzas, etc., asociados aos versos e á figura de Rosalía. Poden verse aquí e aquí as ligazóns ao blog do Centro coas actividades realizadas.

  • CEIP Carrasqueira (Vigo). O alumnado de 6º da ESO invadiu as aulas da escola rapeando uns poemas desta autora sobre a emigración.
  • CEIP Eduardo Pondal (Vigo).

  • CEIP Plurilingüe Pintor Laxeiro (Vigo). Intentouse que o alumnado coñecese a precaria situación das correntes migratorias actuais, partindo da visión rosaliniana sobre a emigración, baixo o lema proposto: “Errantes polo mundo”. Os alumnos e alumnas traballaron nas aulas poemas da autora de temática migratoria, e que, por desgraza, dada a situación actual, se atopan en total vixencia a pesar dos cambios na sociedade. Quixeron plasmar o seu sentir con debuxos acompañados de versos de Rosalía. Con algúns confeccionouse un enorme mural ao que se lle deu visibilidade cara ao exterior; e con outros, unha pequena montaxe. O alumnado tamén compuxo algúns versos alusivos ao que podería ser a figura de Rosalía de Castro na actualidade, copiándoos nunha cartolina e decorando os corredores. Todo isto pódese seguir no blog de Dinamización da Lingua Galega.
  • CEIP Plurilingüe Rosalía de Castro de Carril (Vilagarcía de Arousa).

  • CEP Carlos Casares (Alxén, Salvaterra de Miño). Confeccionáronse tres murais.
  • CPI Alfonso VII (Caldas de Reis). As actividades realizadas poden consultarse no blog do EDL do Centro.

  • CPI Ponte Carreira. Aquí pode verse unha mostra dos traballos realizados polo alumnado.
  • Escola Infantil de Xuvia (Narón). A Galiña Azul.

  • CPR Plurilingüe Nosa Señora do Rosario (Arzúa). Estas son as actividades realizadas para conmemorar a figura de Rosalía e a súa obra (poden consultarse tamén no blog da Biblioteca do Centro):
    – Alumnas-os voluntarias-os da ESO fixeron unha pequena presentación adaptada a Infantil na que lles explicaron quen foi Rosalía e a importancia da súa obra. Despois desta breve explicación na biblio, realizaron un obradoiro de debuxo no que as nenas e nenos decoraron diversos debuxos relacionados coa vida e obra de Rosalía, axudados polas-os máis maiores. Finalizou a actividade cun recital poético onde alumnado da ESO recitou dous poemas sinxelos.
    -Organizouse tamén unha función de títeres para Infantil, onde a profesora de Música relatou, de forma poética e musical, os aspectos máis característicos da vida e obra de Rosalía.
    – Na ESO, concretamente nas materias de Oratoria, Lingua Castelá e Lingua Galega, e despois de traballar polo miúdo a súa figura, o alumnado deixou voar a súa imaxinación escribindo poemas sobre ela. Algúns graváronse en vídeo, outros empregando códigos QR e mesmo algúns outros se interpretaron en forma de rap.
    – Fíxose tamén unha exposición sobre a súa figura na que colaboraron todas as aulas do centro, cada unha ao seu nivel. A actividade consistiu en traballar un aspecto determinado da súa vida e obra e facer unha exposición final con todos os traballos. O mural foi colocado na entrada do centro. O alumnado de infantil colaborou cos seus debuxos, 1 e 2 EP traballaron sobre a súa infancia e Padrón, 3 e 4 EP sobre a súa etapa de madurez e a figura de Manuel Murguía, 5 e 6 EP sobre os últimos anos da súa vida e a importancia da súa obra en galego, e o alumnado da ESO traballou con detalle as súas obras e fixeron unha investigación sobre curiosidades relacionadas con ela, onde descubriron, por exemplo, que está presente en moitos lugares, dun xeito ou outro: nomes de prazas, avenidas, aeroportos, etc.
    Todas as actividades foron programas polo Equipo de Biblioteca e contaron coa colaboración de todo o profesorado e alumnado dun xeito activo.

  • CPR Plurilingüe La Merced (Sarria). Os nenos e nenas de EI e 1º, 2º, 4º de EP fixeron varias actividades: Matemáticas con Rosalía, intercambio de poemas, recitado. O alumnado de 6° de EP e de ESO lembrou a Rosalía de Castro no seu aniversario. Partindo do eixo temático “migracións actuais”, realizaron as actividades que consistiron en traballar poemas de Rosalía relativos a este tema relacionándoos coa actualidade. Cada neno/a trouxo unha foto referente a estas situacións, á que lle inseriron os seus correspondentes versos de Rosalía. Tamén elaboraron uns grandes carteis co lema #ErrantesPoloMundo_rdc_20.

  • Colexio Fingoi (Lugo).

En 2º ESO elaboráronse murais con debuxos, imaxes, colaxes, etc. No mes de marzo, coincidindo co Día da Poesía e o da Árbore, tense previsto realizar estas actividades:

  • – Intercambio de postais (internivelares).
    – Elaboración de murais con poemas ilustrados e fotos sobre o tema das migracións (3º ESO).
    – Programa de radio e recital poético (organizado desde á área de Imaxe e Son de 3º e 4º da ESO, no que participa alumnado de Primaria, Secundaria e Bacharelato).

  • Colexio María Auxiliadora (Lugo). O traballo feito consiste nas seguintes actividades: investigación previa sobre a vida e obra de Rosalía de Castro; lectura pública de poemas, escritos e textos de Rosalía de Castro diante do seu busto no parque de Lugo que leva o nome da autora; deseño de marcapáxinas con citas da autora que inclúan un código QR que enlace a un poema musicado, algunha páxina web sobre a súa vida ou obra, un filme … para repartir pola rúa; realización da “Estrela Rosalía”, un panel en forma de estrela con información sobre a autora que quedou na biblioteca; e un exercicio de redacción a modo de pé de foto para o cartel deste ano: buscáronse versos de Rosalía que tratan as migracións en todos os seus aspectos: a soidade de quen fica, a morriña de quen vai, a dor, o medo, o desamparo, a xenofobia, a explotación, os conflitos …

  • Colexio Concepción Arenal (Ourense).
  • Colexio Plurilingüe María Inmaculada (Silleda). O alumnado de Secundaria elaborou postais co lema “Errantes polo mundo” nas que incluíron uns versos da obra da autora e unha foto relacionada cos mesmos e que intercambiaron no patio con outros compañeiras/os, xunto cunha camelia. Ademais, apoiando a iniciativa de rebautizar o aeroporto de Santiago co nome de Rosalía de Castro, todo o centro (Primaria e Secundaria) elaborou e lanzou desde as fiestras avións de papel de cores cos lemas “Errantes polo mundo” e “Voa, Rosalía, voa”.

  • Colexio Andersen (Vigo).
  • IES Manuel Murguía (Arteixo). Rosalía de Castro, na voz de Ana Hermida, estivo co alumnado do IES. Fixo un repaso pola súa biografía e pola súa obra, houbo representación teatral, dramatización da súa obra e participación do alumnado, que tivo ocasión de poñer voz á nosa Poeta nacional e deuse lectura ao Manifesto da AELG, escrito por Daniel Asorey. Foron dous días de encontro, 21 e 27 de febreiro, cunha Rosalía loitadora, feminista, comprometida e dona dunha obra de inmensa valía.

  • IES Aquis Celenis (Caldas de Reis). En 3º ESO fixeron uns carteis con fotos escollidas ás que lle tiveron que introducir un (ou varios) versos de Rosalía de Castro acaídos para a ocasión. Nas fotos reproduciron as temáticas propostas (emigracións do século XXI, mulleres migrantes, soidade…) e acompañáronse con versos da nosa autora homenaxeada. As persoas participantes foron:
    Rebeca, Alberto, Noa, Raúl e Laura (3º ESO) e Marta (4º ESO).
    Doutra banda, estas dúas imaxes achegadas por dúas rapazas do EDLG: Inés (3º ESO) e Anaís (4º ESO).

  • IES Nº 1 (O Carballiño).
  • IES Lamas do Castelo (Pedrafigueira, Carnota). O 28 de febreiro tivo lugar un recital poético coa participación de moito alumnado do centro, profesorado e algunhas compañeiras do Concello de Carnota. Leuse o manifesto elaborado por Daniel Asorey e un lote de poemas de Rosalía de Castro. Todos os textos foron traballados previamente nas aulas de Lingua e Literatura galega. Aquí pode verse o deseño da actividade.
  • IES Agra de Raíces (Cee). Aquí poden descargarse as actividades desenvoltas polo EDLG do Instituto.

  • IES Terra de Turonio (Gondomar). Xuntáronse as postais que realizou o alumnado nunha presentación para proxectar na entrada do centro e fíxose un programa de radio en que o alumnado de 1º da ESO leu o manifesto.

  • IES de Meaño. Neste curso fixéronse tres actividades:
    A primeira, traballada desde a materia de Plástica, foi a creación dun panel coa cara de Rosalía, imitando o deseño de Andy Warhol; neste caso as distintas cores utlizadas foron as da bandeira LGTBI e creáronse con poemas da autora con carga solidaria; nos beizos ían os versos “Daquelas que cantan as pombas i as flores” entre outros. De feito, este panel coloouse debaixo da pancarta de respecto LGTBI.
    O Departamento de Lingua Galega traballou en 2º da ESO os poemas de Rosalía, facendo recreacións actualizadas dos poemas máis solidarios.
    Finalmente, púxose un photocall na entrada do centro para que todo o alumnado, profesorado e persoal non docente se puxese na pel de Rosalía. Neste caso contouse coa inestimable axuda dun debuxante alleo ao centro, Manuel Ángel Marín Rodríguez.
    No blog da biblioteca do centro pode consultarse toda a información.
  • IES Isaac Díaz Pardo (Sada).

  • IES Xograr Afonso Gómez (Sarria). Participou con dúas actividades:
    – A primeira foi o venres 21 de febreiro: consistiu na elaboración previa e publicación nesta data, a través das canles de comunicación do Centro, dun vídeo conmemorativo sobre Rosalía de Castro e a temática proposta para 2020: Errantes polo mundo.
    -A segunda actividade, o xoves 27 de febreiro, no Salón de Actos do Centro, consistiu nunha lectura ininterrompida da obra rosaliana durante toda a xornada escolar, na que participou todo o alumnado do IES. Asemade, durante a hora de lecer, a lectura estivo aberta a toda a comunidade educativa que desexase participar. Para a realización desta actividade tamén se usaron elementos escénicos, (estrela de Rosalía, maletas, carteis etc…), que lembraron a pervivencia do seu pensamento na sociedade actual.

  • IES Santiago Basanta Silva (Vilalba).
  • Conservatorio Profesional de Danza de Lugo.

As actividades a desenvolver no Conservatorio teñen lugar entre o xoves 27 e venres 28 de febreiro, consistindo na lectura de textos nas diferentes aulas.

Propostas da AELG para a celebración do Día de Rosalía no ensino

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) disponse a conmemorar un ano máis o Día de Rosalía de Castro. O 24 de febreiro, fixado no Calendario do Libro e da Lectura como aniversario do nacemento da autora, esta entidade propón á cidadanía que agasalle un libro en galego e unha flor, alén doutras accións que contan con grande aceptación e impulso por parte da sociedade, e moi especialmente polo sector educativo, como se pode comprobar no arquivo audiovisual e de imaxes da nosa web.

Por iso, para expandir o poder da súa palabra entre a xente nova, a AELG convida a celebrar o Día de Rosalía de Castro nos centros de ensino con estas accións colectivas de difusión da súa obra, ideadas a partir do manifesto da AELG no Día de Rosalía de Castro, creado nesta ocasión polo escritor Daniel Asorey.

O lema da proposta, Errantes polo mundo, pode desenvolverse a través de actividades que permitan ao alumnado observar e reflexionar sobre a vixencia do amplo abano de inxustizas sociais, incluída a situación da lingua galega, presentes na obra de Rosalía de Castro.

Para isto, despois de facer un repaso da figura literaria da Autora, e dalgunhas lecturas que dean conta da pluralidade significativa da súa obra, propoñemos para o venres 21 de febreiro a realización das seguintes actividades:

  • Suxerimos que o alumnado traballe fotos, debuxos, fotos pintadas, editadas, gravados… que tratasen o tema das migracións actuais, baixo o lema #ErrantesPoloMundo_rdc_20. As fotos, debuxos, gravados, etc., terán como pé versos de Rosalía que traten as migracións en todos os seus aspectos (a soidade de quen fica, a morriña de quen vai, a dor, o medo, o desamparo, a xenofobia, a explotación, os conflitos…). Trataríase de textos que o alumnado e profesorado estimen interesantes (por exemplo, os poemas “Airiños airiños, aires”, “Adios rios, adios fontes”, “Castellanos de Castilla”, “Vivir para ver”, “Tecín soia a miña tea”, “Pra a Habana!”, “¿Que lle digo?”, “Tan sóio”, “Daquelas que cantan”, “Amores cativos” ou “A xustiza pola man”).

  • Tamén se podería ampliar a elección das fotografías, deseños e versos a aqueles teñan en conta a idea de errante na elección da identidade sexual, afectiva e de xénero, a partir, igualmente, dos versos de Rosalía que o alumnado considere acaídos.

  • Todas as fotos, deseños, gravados… cos seus versos como pé, poderían encher os corredores dos centros e divulgarse en redes sociais como Instagram, Facebook, Twitter…, tamén baixo o lema #ErrantesPoloMundo_rdc_20

  • Como remate poderíase realizar unha actividade de Postcrossing (enviar esas postais cun verso de Rosalía no pé sobre o tema #ErrantesPoloMundo_rdc_20 a outras persoas). As postais pódense enviar individualmente, entre clases ou entre centros, ben por correo postal ou empregando as redes sociais como Whatsapp, Telegram… Despois pódense compartir as recibidas, ben fisicamente, ben nas redes sociais.

  • En relación a esta proposta de actividades, recomendamos encarecidamente que se usen imaxes con dereitos de uso libre en internet (indicando, en todo caso, a fonte desde a que se obteñen).

A documentación gráfica xerada por estas actividades será compartida nas correspondentes redes ou medios de difusión do centro educativo, antes do 24 de febreiro, ou ese mesmo día, coa etiqueta #ErrantesPoloMundo_rdc_20. A AELG comprométese a colaborar na difusión da mesma a través da súa web e redes sociais, para o que agradecemos que se envíe noticia das actividades ao correo oficina@aelg.org. A este mesmo correo podedes comunicarnos a vosa intención de participar nesta iniciativa ou noutras coas que o voso centro celebre o Día de Rosalía 2020, para a irmos facendo constar na nosa web.

Desde a AELG, convidamos á comunidade educativa a que se implique de forma activa nesta festa que celebra o nome e a obra da poeta maior de Galicia, chave mestra da nosa literatura e da nosa conciencia como pobo.

Redes sociais
#ErrantesPoloMundo_rdc_20

Eli Ríos: “Os novos contos de fadas estannos matando”

Publicado o por

Desde Radiofusión:
“Eli Ríos tamén defende a recuperación “de redes de afectos e de apoios que nos poden axudar a saír dun momento de crise”. No mundo tradicional dábaselle ao veciño pementos e patacas cando había, e tamén el viña axudar cando se recollía o millo, pero todo iso rompeuse coa urbanización e a globalización.
“Cando todo pasou é moi fácil mirar atrás e decatarse dos erros. Cando ves as cousas na pel doutra persoa, tamén. O difícil do conto é actuar desde dentro de ti mesma no momento en que as historias acontecen”.
Comeza así o libro de Eli Ríos Remexido de patacas.
En O ceo das reixas fala da invisibilización, dos silencios, da violencia e da linguaxe que constrúen cadeas imperceptíbeis arredor das mulleres. En Remexido de patacas propón unha receita, como forma sa e saudable de emendar os hábitos aprendidos nesta sociedade.”

Culturgal 2019: actividades literarias destacadas do 30 de novembro

Publicado o por

Do 29 de novembro ao 1 de decembro, no Pazo da Cultura de Pontevedra, terá lugar o Culturgal 2019.

As actividades literarias destacadas do programa para o 30 de novembro son:
– 11:30 h. Espazo Libros. Scórpio. AGAL. Presentación da lectura continuada e colectiva do libro Scórpio, de Ricardo Carvalho Calero, que terá lugar en Compostela ao redor do 17 de maio de 2020.
– 11:30 h. Carpa. Amil presenta Popsía. Novo disco que verá a luz en 2020 cunha escolma de poetas galegos e galegas dende o medievo até os nososdías, en clave de música pop, swing e folk. Con Antón Torroncho, baixista, Miguel Paz, batería e coros, Carlos Fandiño, piano, e Fran Amil, guitarra acústica e voz.
– 12:00 h. Espazo Libro. Herba de namorar de María do Cebreiro. Galaxia. Presentación do último poemario de María do Cebreiro, acompañada polo xornalista e tamén poeta Daniel Salgado.
– 12:30 h. Espazo Libro. “A maternidade na novela actual, distintas perspectivas”. Baía Edicións e Consorcio Editorial Galego. Coas escritoras Eli Ríos, Emma Pedreira e Rocío Leira.
– 12:30 h. Stand Kalandraka. Pablo Otero asina Parece unha formiga.
– 13:00 h. Espazo Libro. Presentación do libro Ardora, de Beatriz Maceda, gañadora do II Premio de Narración Xuvenil María Victoría Moreno, editado por Urco Editora. Concello de Pontevedra. Coa autora, Carme Fouces, concelleira de Cultura de Pontevedra, Denís Fernández Cabrera, de Urco Editora, Begoña Llácer Moreno e Pedro Ferriol Suárez, filla e viúvo de María Victoria Moreno, respectivamente.
– 13:30 h. Espazo Libro. Presentación do libro gañador do Premio «Balbino» de Relatos. Edicións Fervenza. Con Pablo Nogueira, Armando Requeixo e Roberto Nogueira.
– 13:30 h. Tabú, unha obra orixinal de Carmen Conde. Dezdedez en colaboración con Tarabela Creativa. Carmen Conde, coa música en directo de Nastasia Zürcher, narra historias de mulleres galegas reais de bisbarras rurais de entre 70 e 95 anos que falan das súas primeiras experiencias (sexuais, ir ás festas), eses tabús que por fin son desvelados en escena.
– 16:30 h. Espazo Libro. Aira Editorial presenta na Feira dous proxectos: a edición ilustrada por Miguel Robledo do clásico da literatura universal Frankenstein, con tradución de Samuel Solleiro. Ademais, o libro infantil Teño dereitos, que recolle os principais dereitos humanos cun enfoque apropiado para os primeiros lectores, ilustrado tamén por Miguel Robledo. Participan o editor César Lorenzo Gil e coa avogada Elvira Souto.
– 16:30 h. Carpa. Canta, miña pedra, canta. Homenaxe a Antonio Fraguas, de Xoán Curiel, publicado por Galaxia. Un espectáculo familiar ao redor dos relatos populares e cancións recollidas por Fraguas. Recomendado entre 6 e 12 anos.
– 16:45 h. Espazo Foro. Colección Makakiños: Contos con pictogramas para romper as barreiras da incomunicación. Kalandraka e Asociación BATA de Tratamento do Autismo. Cos ilustradores Alicia Suárez e Marc Taeger, e Mónica Santos, da Asociación Bata.
– 16:45 h. Espazo Infantil. Ola!, son un bicho bóla! Apiario. Presentación do novo álbum infantil Ola!, son un bicho bóla!(colección Niño de Abella), destinado a primeir*s lector*s, escrito por Elvira Ribeiro e ilustrado por Noe Caamaño. Contacontos coa autora e debuxo en directo a cargo da ilustradora.
– 17:00 h. Púrpura. Hércules de Edicións. Presentación da nova colección coa tradución ao galego de libros feministas de autoras actuais de todo o mundo. Coa editora, Laura Rodríguez Herrera; a secretaria xeral da Igualdade, Susana López Abella; e as tradutoras, María Alonso Seisdedos e M.ª Fe González Fernández.
– 17:30 h. Espazo Libro. Pippi Mediaslongas, de Astrid Lindgren: Faladoiro co tradutor David A. Álvarez. Nenas e nenos de todo o mundo pasamos horas inesquecibles de lectura coas aventuras e as extravagancias de Pippi Mediaslongas, do seu mono señor Nilsson e do seu cabalo. Desde 2017, tamén en galego. Kalandraka Editora.
– 17:30 h. Espazo Infantil. A gotiña viaxeira. Edicións Fervenza. Presentación do conto infantil con música ao vivo e audiovisuais. Con Toño Núñez, Armando Requeixo, Ánxela Gracián e Miguel Anxo Macía.
– 17:45 h. Espazo Foro. Presentación de María Vinyals, a muller do porvir. Alvarellos Editora. Presentación do ensaio do historiador Diego Piay coa peripecia vital da feminista María Vinyals, unha vida de novela da derradeira habitante do Castelo de Soutomaior. Co autor, o editor Henrique Alvarellos e a presidentada Deputación de Pontevedra, Carmela Silva.
– 18:00 h. Conversa entre “El Hematocrítico”, autor de Rapunzel con piollos, e Ledicia Costas, autora de Conexión Macarrón, sobre “O humor na literatura infantil”. Xerais.
– 18:00 h. Stand de Galaxia. Sinatura de A casa xunto ao volcán, de Xosé Ricardo Losada.
– 18:00 h. Stand Kalandraka. Grupo Chévere asina Eroski Paraíso.
– 18:15 h. Espazo Infantil. Viaxes gatunas. Xerais. Contacontos-obradoiro a cargo de Eva Mejuto e Víctor Rivas, autores do álbum Dez gatiñas viaxeiras. De 4 a 8 anos. Nesta actividade seguiremos moi de preto unha viaxe chea de aventuras, catastróficos incidentes e moito moito humor. As crianzas farán, no remate da sesión, unha artística e felina proposta plástica para levar un bo recordo desta singular viaxe gatuna por Galiza. Aberto, sen inscrición previa.
– 18:30 h. Stand Xerais. Sinatura de El Hematocrítico e Ledicia Costas.
– 18:30 h. Stand Xerais. Sinatura ilustrada de Ramón D. Veiga e Iván R., autores de A araña que lles tiña medo ás arañas.
– 18:45 h. Espazo Libro. Presentación dos premios Torrente Ballester de Narrativa, 900 de Xabier López, Raíña Lupa de Literatura Infantil e Xuvenil, O grupo de An Alfaya, e Miguel González Garcés de poesía, Ningunha tortilla é mala de Eli Ríos. Presenta: Xurxo Couto, deputado de Cultura. Deputación da Coruña.
– 18:45 h. Stand Xerais. Sinatura ilustrada de Eva Mejuto e Víctor Rivas.
– 19:00 h. Stand Xerais. Sinatura de Quokka Moka, de María Solar.
– 19:00 h. Stand Xerais. Sinatura de Amador Castro Moure, Rosa Aneiros e Emma Pedreira.
– 19:00 h. Stand de Galaxia. Sinatura de Castelao. Construtor da nación. Tomo I. 1886-1930, de Miguel Anxo Seixas Seoane.
– 19:00 h. Stand de Barafunda. Cristina Corral Soilán asina exemplares de Don Ferretín Ferretón e o seu Cadelo Lambón.
– 19:00 h. Debate arredor do libro A morte de Galicia. Xerais. Un libro que desmonta a ideoloxía caracterizada por agochar a emigración e culpar os vellos e as mulleres da pronta “morte de Galicia”. Participan: Isidro Dubert, Antía Pérez Caramés e Melchor Fernández. Presenta Fran Alonso.
– 19:00 h. Conta comigo. Editorial Bululú. Un taller dematemáticas a través do álbum ilustrado Conta Comigo. Todo o mundo ten unha paixón. Para a protagonista desta historia son as matemáticas. Con Miguel Tanco, autor. A partir de 6 anos. Aberto, sen inscrición.
– 19:15 h. Espazo Libro. Be Water literatura ecofeminista. Conversa arredor da novela ecofeminista Be Water, de Antía Yañez, que serve como presentación da nova editora Cuarto de Inverno. Coa autora e Andrea Jamardo Seijo, editora.
– 19:30 h. Amani de Miguelanxo Prado. Retranca Editora / O Garaxe Hermético. A Feira acolle apresentación do álbum ilustrado do prestixioso autor de banda deseñada coa súa participación acompañado de Kiko da Silva, editor.
– 19:30 h. Sinatura de Isidro Dubert.
– 19:45 h. Premios Xerais 2019. Conversa de Ana G. Liste con Amador Castro Moure, autor de Shanghai a Barcelona (Premio Xerais de Novela 2019); Rosa Aneiros, autora de Xelís, o guieiro das botellas de mar (Premio Merlín de Literatura Infantil 2019) e Emma Pedreira, autora de Os corpos invisibles (Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil 2019).
– 19:45 h. Espazo Infantil. A fraga do meu avó. Mamá Cabra. A fraga do meu avó está chea de árbores, animais e vida, pero agora vese rodeada de eucaliptos e de xente que tenta cortala. Para concienciar da problemática dos bosques autóctonos e dos espazos naturais, nace este traballo, cheo de poesía, música e ilustracións para chegar ao corazón de todos e de todas.
– 20:00 h. Stand da Libraría Paz. Tamara Andrés asina exemplares de Irmá paxaro, publicado por Cuarto de Inverno.
– 20:00 h. Stand de Galaxia. Sinatura de Troglo & Dita de Alfonso Barreiro.
– 20:30 h. Espazo Libro. Conversa entre Gonzalo Hermo, Premio de Narrativa Breve Repsol 2019 con Diario dun enterro e Berta Dávila, Premio García Barros 2019, con Carrusel. Presenta Carlos Lema, director de edicións de Galaxia.
– 20:30 h. Entrega do premio Nortear de Relato Breve e lanzamento da convocatoria de 2020. O programa Nortear conta, entre as súas actividades, cun premio literario destinado a mozas e mozos de entre 16 e 36 anos, de Galicia e da rexión norte de Portugal. Con Anxo M. Lorenzo, director xeral de Políticas Culturais, Xosé Lago García, director da Agrupación Europea de Cooperación Territorial Galicia Norte de Portugal (GNP-AECT), João Ribeiro da Silva, xefe de Divisão da Direção Regional de Cultura do Norte de Portugal, e Sabela Varela Fernández, gañadora do premio de relato breve 2019. Xunta de Galicia.