Desde Nós Diario:
“A edición número 40 do Premio Antón Losada Diéguez recoñeceu esta semana o traballo de dúas figuras de referencia na cultura galega: o profesor e ensaísta Alberto Pombo e o escritor Manuel Rivas. Os dous autores foron elixidos de maneira unánime polo xurado, que destacou a excelencia das súas obras e a súa contribución á literatura galega actual.
Na modalidade de Investigación e Ensaio, o premio foi para Alberto Pombo, profesor de literatura e impulsor da campaña “Aquí tamén se fala”, considerada a maior mobilización da mocidade galega a prol da lingua. A súa obra Verso e acorde. Relacións entre literatura galega e música pop (1950-2000), publicada por Edicións Xerais, parte dunha exhaustiva tese de doutoramento que traza as ligazóns entre a música popular —do rock ao bravú, pasando polo punk ou a música infantil— e a literatura galega.
O xurado salientou a importancia de afondar na chamada “outra música” e subliñou o valor dun traballo que aplica os enfoques máis actuais dos estudos culturais á realidade galega. “Desprega ante o público lector a obra dunha xeración que soubo arrequecer o panorama musical do século XX desde o compromiso coa cultura de noso”.
Na modalidade de Creación Literaria, o premio recaeu en Manuel Rivas, quen vén de ser tamén recoñecido co Premio Nacional de Literatura. A súa última novela, Tras do ceo (Edicións Xerais), foi destacada pola súa calidade literaria e polo uso da lingua, construíndo un relato que mestura elementos xa clásicos na obra do autor cunha mirada fondamente contemporánea.
O xurado do premio —convocado de forma anual polos concellos de Boborás e O Carballiño, co patrocinio da Deputación de Ourense— puxo o foco na forma en que Rivas aborda o conflito entre natureza e civilización, denunciando un modelo que destrúe o hábitat humano e espiritual. “Manexa con suma habelencia unha progresiva tensión narrativa”, sinalan, destacando a súa capacidade para provocar reflexión e emoción nas lectoras e nos lectores a través de escenas de desigualdade, violencia e destrución.
A decisión foi adoptada por unanimidade por un xurado composto por Diego Fernández Nogueira (concelleiro de Cultura do Carballiño, que actuou como presidente), Patricia Torres (alcaldesa de Boborás), César Fernández (deputado provincial de Cultura), Lourenzo Fernández (da Real Academia Galega); Dolores Vilavedra (do Consello da Cultura Galega), María Xosé Fernández (do Museo do Pobo Galego), e Antonio Salgado, Benigno Salgado e Carme Fernández (como representantes respectivos das universidades de Santiago, Vigo e A Coruña).
Os galardoados recibirán unha dotación económica de 6.000 euros, xunto cunha peza escultórica do recoñecido artista Acisclo Manzano. (…)”
Arquivos da etiqueta: Manuel Rivas
A AELG congratúlase pola concesión do Premio CEDRO 2025 a Manuel Rivas
A AELG congratúlase polo premio CEDRO 2025 a Manuel Rivas, concedido pola Xunta Directiva de CEDRO, da que forma parte a AELG a través do seu presidente, Cesáreo Sánchez Iglesias.
Con este galardón, recoñeceuse o seu firme compromiso coa cultura, así como a súa contribución á defensa dos dereitos de autoría e a propiedade intelectual.
Carme Riera, presidenta de CEDRO, destacou que «este ano, quixemos recoñecer a Manuel Rivas o seu activismo e compromiso público coa promoción e defensa da creación literaria, dos valores culturais e dos dereitos de autoría».
«Ao longo de toda a súa traxectoria profesional, tanto literaria como xornalística, Rivas sempre estivo a carón da cultura e das súas creadoras e creadores», sinalou Riera, lembrando a constante defensa de Rivas dos dereitos de escritoras/es e tradutoras/es ante o uso non autorizado das súas obras por parte dos desenvolvedores de intelixencia artificial xenerativa.
Así mesmo, a presidenta de CEDRO salientou que «Manuel Rivas non dubidou nunca en reivindicar publicamente a necesidade de preservar a autoría e a xusta retribución das escritoras e escritores na era dixital». E tamén destacou «o carácter solidario de Rivas», lembrando a súa participación en 2022 nunha iniciativa impulsada por CEDRO para dar a coñecer as axudas que a Entidade ofrece a escritoras/es, tradutoras/es e xornalistas que pasan momentos de dificultade.
O Premio CEDRO, que se concede con motivo do Día Internacional de Propiedade Intelectual, naceu en 2017, co obxectivo de recoñecer anualmente, e de maneira simbólica, a traxectoria dunha persoa ou institución que destaque por defender a cultura en xeral e os dereitos de autoría en particular. Desde entón foron premiadas/os, entre outras/os: Lorenzo Silva, Rosa Montero, José María Merino e Antonio Muñoz Molina.
“Somos unha terra de grandes historias… M8 por ler!”
Manuel Rivas: “O galego está nun proceso de extinción”
Desde Galicia Confidencial:
“O novo Premio Nacional das Letras, Manuel Rivas, asegura que a lingua está “a pasar unha época crítica” na que se utiliza “para pavimentar o odio”. O escritor considera que desde a literatura débese contribuír a “manter o sentido das palabras” porque serve para “ver o que non está ben visto porque está oculto, camuflado, escondido ou porque incomoda”.
Rivas explica que a literatura ten un dobre sentido, porque pode utilizarse para “descontar aquilo que non se quere ver”, pero para el os seres humanos somos “seres moi estraños e non hai nada como a literatura para aproximarche a esa estrañeza”. Ademais, o narrador e poeta defende a súa lingua, o galego, e expón que se atopa en “un proceso de extinción”, polo que “a literatura é máis necesaria que nunca para revertelo”.
O autor atópase na Feira de Sevilla para presentar a súa última novela, Tras do ceo. Foi alí onde coñeceu a noticia: “En plena treboada sevillana chamoume o que pensaba que era un primo bromista dicindo que gañara, pero era o ministro de Cultura. Foi unha treboada creativa”. Á súa vez, asegura que a primeira persoa en saber que recibira o galardón foi a súa muller, Isabel, porque considera que é “un premio compartido, sen ela o traballo de escritor non sería posible”.
Rivas confesou que o primeiro no que pensou ao gañar o premio foi na súa infancia. “Situeime na casa dos meus pais, en Elviña (A Coruña), cando empecei a soñar con ser escritor”, relata o autor: “O meu pai sempre volvía empapado do traballo e dicíame ‘busca un traballo onde non te molles’. E eu empecei a facer xornalismo pensando que non me ía a mollar, pero non estiven acertado.Cos 50.000 euros do galardón o autor espera tapar pingueiras, porque explica que “como bo galego” sempre lle persegue “unha pingueira”.
O xurado do premio Nacional das Letras premiou a Manuel Rivas pola súa “pluma que, sen adoutrinamento, axita conciencias”, algo que non sabe se é certo. “Houbo días nos que pensaba que a literatura podía influír na sociedade”, conta o escritor, que admite que agora o que pensa é que o primeiro compromiso do escritor “é escribir e non desapegarse da vida” pero que non descarta que as letras poidan influír na mirada.
Rivas asegura que a experiencia de escribir cambia o seu propio sentido ao “ver cousas que antes non vía e percibir cousas que antes non vía”. “Ti non podes ser libre se a xente que está á túa ao redor está a ser oprimida. A liberdade ten unha dimensión solidaria, o facer o que che dá a gana non é liberdade, é pisar. Todo isto para o meu ten que ver coa literatura”, explica o escritor.
Manuel Rivas lembra o seu primeiro premio como poeta aos 17 anos, o Premio de Poesía Nova de O Facho, co que foi feliz porque puido comprarse “un pantalón de pana e unha camisa de felpa, de cadros”. O autor asegura que todos os premios que viñeron despois son galardóns aos que non se presentou senón polos que lle elixiron, polo que di que non vai “estar pendente do seguinte”.
“Para escribir tes que estar espido, sen contemplacións”, explica Rivas, pero tamén agradece o recoñecemento: “Hai un poema que me gusta moito de René Char que di ‘No meu país danse as grazas'”.”
Pontevedra: Culturgal 2024, actividades do 1 de decembro
Manuel Rivas: “Non podes traballar coas palabras e ser insensible ao que pasa”
Entrevista a Manuel Rivas no Diario Cultural da Radio Galega:
“Conversamos co escritor Manuel Rivas, galardoado co Premio Nacional das Letras 2024 que concede o Ministerio de Cultura. A profesora Dolores Vilavedra e Manuel Bragado achegan a súa valoración sobre a traxectoria literaria de Rivas. A entrevista pode escoitarse aquí.”
A Coruña: lectura, conversa e sinaturas de Tras do Ceo, de Manuel Rivas
Manuel Rivas: “A maquinaria pesada da manipulación está a arrasar co significado das palabras”
Entrevista de Javier H. Rodríguez a Manuel Rivas no Salto Galiza:
“(…) – O Salto Galiza (SG): Linche dicir que non tes inseguridade con este libro, que estás satisfeito e que é algo que non sempre acontece.
– Manuel Rivas (MR): É unha sensación, nada racionalizado. Cando fas unha obra literaria, procuras que sexa unha especie nova. Achegar unha especie de planta nova á biodiversidade cultural. E paréceme que si, teño a vibración de que isto é algo diferente, polo menos ao que eu fixen.
– SG: Ata certo punto, salvaxe. Non engana a contracapa.
– MR: A palabra salvaxe, ás veces, cando se repite moito, queda un pouco domesticada. Non hai que utilizala moito (ri). Aquí salvaxe enténdoo no sentido de que todo está feito con moita liberdade. Tamén hai xente que me comentaba que levaba 90 páxinas é que iso de salvaxe e de novela negra non o atopaba por ningunha parte. Eu voulles dicindo que esperen un pouco. Dentro da novela negra hai varias escolas e a min a que sempre me gustou foi a de Hammett, iso que chaman hardboiled. Penso que lle pasa un pouco diso ao libro: vai endurecendo e a medida que ferve, que sería unha tradución aproximada.
– SG: É unha procura consciente?
– MR: Eu non son moi de planificar. Nin de planificar sobre o libro nin en xeral do que vou facendo. Comentouse algo de se isto era unha triloxía. Eu non teño nin idea de se vai ser triloxía ou que vai ser. O que si é que responde a un proxecto literario que ten que ver moito con xirar arredor desa idea da caza do home polo home. Máis que nada, dunha radioloxía do poder en diferentes épocas. Dese poder depredador que o entrelaza coa dominación e a cobiza. Hai unha guerra interna, un debate interno dentro do libro que penso que tamén é interno dentro de cadaquén e, dende logo, dentro de min cando o escribín. (…)”
Conferência: Conexões entre a Cultura Galega e a Brasileira
Manuel Rivas, Premio Nacional das Letras Españolas 2024
Desde Nós Diario:
“Manuel Rivas foi galardoado co Premio Nacional das Letras Españolas, correspondente ao ano 2024. Segundo trasladou o Ministerio de Cultura, o xurado destacou o autor pola “extraordinaria calidade narrativa que aúna forza emocional e beleza formal e pola solidez dunha traxectoria versátil e coherente construída coa sensibilidade e a defensa da memoria histórica, a responsabilidade social e a lingua galega. Poucos autores do panorama literario español, partindo dun compromiso firme coa súa lingua, conseguiron alcanzar tal recoñecemento a nivel mundial”.
Ademais, o xurado sinalou que a súa obra “acompaña o seu activismo, cunha pluma que, sen adoctrinamento, axita conciencias, induce á reflexión e estimula o pensamento cara á defensa da pluralidade lingüística e cultural e cara á igualdade de xénero. Manuel Rivas, cunha voz poderosa e singular, crea literatura e, con ela, volve situar a escritura galega no olimpo das Letras Nacionais“.
O premio, concedido polo Ministerio de Cultura, está dotado con 50.000 euros. Distingue o conxunto do labor literario, en calquera das linguas españolas, dun autor español ou autora española, cuxa obra estea considerada como parte integrante do conxunto da literatura española actual. (…)”