Desde
Sermos Galiza:
“Pasadas as 17:00 h. do 7 de marzo decenas de persoas entraban no cemiterio coruñés de Santo Amaro, ao son do Himno do Antigo Reino da Galiza, para conmemoraren a vixencia do legado de Eduardo Pondal no centenario do seu falecemento. Cunha ofrenda floral, a federación Galiza Cultura de asociacións culturais lembraba que o bardo morría o 8 de marzo de 1917 na cidade da Coruña.
En declaracións a Sermos Galiza, a presidenta da federación, María Pilar García Negro, puxo de manifesto que “a celebración de efemérides nacionais como este caso non son actos funerarios, senón actos de vida vinculados a algo fundamental da nosa condición de humanos, que é a memoria, e non só en termos de homenaxes de vida a todas e todos aqueles que nos precederon na configuración e na representación da nosa nación, da Galiza, senón tamén no que hai de exemplo para o presente e para o futuro”.
En relación a Pondal, García Negro explicou que “as súas palabras non son defuntas, arqueoloxía, senón que manteñen unha vixencia esencial; como se dicía hai cen anos, a redención do pobo galego, e co vocabulario de hoxe, porque necesitamos que a Galiza se oia a si mesma e coñeza a súa historia e a súa cultura, e dispoña hoxe en día de todo o bo, rico e variado que se fai en todas as artes”. Engadiu que os medios, nos distintos soportes, “deben ofrecer unha imaxe do realmente existente na Galiza e non do prefabricado coa intención de que sigamos a ser elementos servos doutra condición, doutra política e doutra ideoloxía española, occidental ou global”. (…)
[Manuel Ferreiro] Puxo de manifesto que as Irmandades “recoñeceron a obra de Pondal e a súa entrega á misión de redención do pobo, coas súas luces e con algunhas sombras, coas súas contradicións e coas lecturas máis ou menos difíciles nas que actualmente nos temos que recoñecer”. “Espero que noutros cen anos outras Irmandades veñan entregar aquí unas flores perante a tumba de Eduardo Pondal e de todos os que viñeron detrás del”, agregou. (…)”
Arquivos da etiqueta: Pilar García Negro
A Coruña: presentación de Da identidade à norma, de Vítor Vaqueiro e Nicolás Xamardo
A
quinta feira 9 de marzo, ás 20:00 horas, na Libraría Lume (Rúa Fernando Macías, 3), na Coruña, Vítor Vaqueiro presenta o libro Da identidade à norma, editado por Laiovento, da que é autor xunto con Nicolás Xamardo. No acto participa, xunto ao autor, Pilar García Negro.
Quiosco: Follas Novas, número 1
Desde
Cultura Galega:
“Xosé Luís Axeitos é o director de Follas novas, a nova revista de estudos da Fundación Rosalía de Castro. O novo número achega unha visión crítica da obra en prosa de Rosalía a cargo de especialistas como Carmen Fernández-Pérez Sanjulián, Kathleen N. March, María López Sández, Francisco Rodríguez Sánchez e María Pilar García Negro. Na sección «Documentos» María Victoria Álvarez Ruiz de Ojeda exhuma unha carta de Alfredo Vicenti a Manuel Murguía e outra deste último á propia Rosalía é analizada por Diego Rodríguez González. Outras seccións como «Recensións», «Bibliografía», «Varia» e «Casa de Rosalía» completan os seus contidos.”
Pilar García Negro: “Para os poderes hoxe dominantes, en coñecéndoa ben, Rosalía é intragábel”
Entrevista 
de María Obelleiro a Pilar García Negro en Sermos Galiza:
“Profesora da UDC, autora de numerosas obras ensaísticas e de investigación e colaboradora de Sermos Galiza, Pilar García Negro (Lugo, 1953) vén de ser recoñecida pola AELG co premio Escritora na súa Terra, que recibirá en Lugo no mes de xuño. Conversamos con ela no Sermos Galiza 235, á venda xa na loxa e nos quiosques, sobre literatura galega e feminismo, sociolingüística ou didáctica. Eis un avanzo da entrevista.
– Sermos Galiza (SG): Non resulta común que se premie unha escritora pola súa traxectoria no xénero do ensaio e da investigación.
– Pilar García Negro (PGN): Segundo me dixeron, a AELG deu a valer esta modalidade literaria, acompañada da condición feminina, e tamén co valor concedido a unha vontade continuada de moitos anos por socializar o valor irrenunciábel da lingua de noso, non só no ensino, senón abrindo o abano da forma máis ampla posíbel. O ensaio, na tradición literaria galega, é importantísimo e non por causalidade, xustamente porque nacemos, en toda a historia contemporánea, tendo que explicarnos, tendo que defender que somos unha patria e unha nación con dereito á permanencia no mundo e na humanidade. Por tanto, aí hai unha carga didáctica, discursiva, apoloxética, xa desde Rosalía de Castro, nos ensaios que anteceden as dúas obras maiores, Cantares e Follas novas, e esta vontade ten a ver cunha proclama da nosa propia existencia e da necesidade de evidenciala tanto para dentro como para fóra. Non é de estrañar, por estas razóns históricas, que exista toda unha continuidade, xa con moito afán alentada na literatura do primeiro terzo do s. XX e con presenza renacida a partir dos 60. Ora, eu non son máis que unha peza dun mosaico que debe medrar…
– SG: Cal é a situación do ensaio? Cando menos a nivel certames e de edición non semella ter demasiada difusión.
– PGN: Hoxe partimos dunha situación bastante confusa. En xeral, hai unha determinación do capitalismo globalizado en que se desestimen por enteiro as humanidades e se concebe a literatura como algo inútil ou ornamental, non sendo a dos intelectuais orgánicos e comercialmente rendíbeis. No noso caso, isto dobremente determinado ou condicionado polo imperio do español co auxiliar do inglés. Por tanto, nese esquema, nós, galegos e galegas, con vontade de permanencia e de normalización da nosa lingua e exteriorización da nosa cultura, pintariamos moi pouco ou mesmo nada. Mais hai un outro factor, unha pulsión nos últimos tempos moi forte de individualismo, de presenza pública, de ver o nome impreso, haxa algo que dicer ou non. Aí o ensaio pode resentirse aínda máis porque, por ruín que sexa, precisa dun traballo previo de documentación, de consulta bibliográfica e, desde logo, de coñecemento de todas as fontes relevantes realmente excelsas que ten a nosa tradición literaria. Dáme a impresión de que nunha parte grande da chamada literatura de creación actual galega hai unha grande ignorancia da historia literaria, que é explosivamente boa e valiosísima, hai un descoñecemento grande desa tradición. Insisto, non xulgo, é a miña impresión. Hoxe non está de moda o ensaio, que é pensamento, discurso reflexivo, oferta de elementos para un debate, interpretación, e risco nesa interpretación. E iso non interesa porque hoxe é o que se impón, nunha forma omnímoda, é ese pensamento único de que se falaba hai tempo. (…)
[A íntegra da entrevista aparace no Sermos Galiza 235, disponíbel nos pontos de venda habituais e tamén aquí.]
“Rosalía é quen é porque nada galego lle foi alleo e nada humano lle foi alleo”
Conversa
en La Voz de Galicia con Anxo Angueira, Pilar García Negro e Dores Tembrás (foto de Merce Ares):
“Mañá de sol na Casa da Matanza, a apenas unhas horas da celebración do Día de Rosalía de Castro, 24 de febreiro, no que se cumpren 180 anos do seu nacemento. Alí, no corazón de Padrón e de Galicia, xúntanse o investigador e director da casa-museo da escritora, Anxo Angueira, a profesora e ensaísta Pilar García Negro e a poeta e editora Dores Tembrás, tres voces moi diversas que profundaron no estudo da obra e da vida da autora de Cantares gallegos. Non hai dúbidas hoxe na sociedade galega sobre a perfecta vixencia do seu legado, que os tres acreditan sen matices. «Hai todo un rebumbio, un remuíño de actividades, de festexo, nos máis diferentes ámbitos… Xa non é o día, é a semana, é o mes de Rosalía. Rosalía está moi viva, plenamente vixente. Vixente como emblema nacional que é e tamén en canto ao seu perfil literario», confirma Angueira con entusiasmo. É a escritora galega por antonomasia, a que inaugura a literatura galega contemporánea e asemade é a escritora galega universal por excelencia, terza García Negro, quen máis aló diso ofrece unha explicación moi sinxela e elocuente: «Rosalía é quen é porque nada galego lle foi alleo e nada humano lle foi alleo».
Iso son razóns, pero aínda así sorprende o seu impacto iconográfico, a súa adopción pola xuventude, dun rostro doutro tempo, incluso nesa revisión pop atribuíble ao xa universal deseño das camisetas de Rei Zentolo, que tanto evoca ao toque Warhol. «As novas xeracións seguen a reclamala como un icono», sinala Tembrás, que visita con moita frecuencia centros de ensino e comproba sempre como os rapaces botan man dela cando se lles require polo nome dun poeta. Vai máis lonxe do popular, di, de que saia nos libros de texto, de que sexa unha figura fundamental que representa o canon, do seu peso fundacional. Tembrás fala da forza asombrosa da súa voz poética, «actualísima», que move aos mozos, e que non ten que ver con lecturas críticas ou históricas: «Hai algo que me segue fascinando, que é que poetas novísimos, adolescentes, continúan reivindicando a súa figura nos seus poemarios, cítana, dedícanlle os seus versos».
«A súa obra -enxalza García Negro- é unha interpelación constante ao ser galego, ao dereito a existirmos, a un patriotismo galego firmísimo do que non dimitiu endexamais». A modernidade radical de Rosalía -entonces unha novidade absoluta- pódese ver, anota, nesa escolla da muller como suxeito protagónico: o feminismo é un grande principio organizador de toda a súa obra, na que denuncia o sexismo e a cousificación das mulleres. Pero tamén hai unha defensa do dereito e da dignidade do traballo e un avanzado pensamento sociomoral, como a súa clarísima denuncia e enfrontamento cos poderes eclesiásticos e civís, a súa heterodoxia relixiosa… «Todo isto rebenta de actualidade -clama a profesora, reputada especialista na obra de Rosalía- porque son expedientes non só que continúan vivos senón que para a Galiza actual son grandes preguntas e grandes necesidades que temos aínda». Agora ben, esa socialización de Rosalía, esa adopción pop, non é sinónimo de coñecemento, é unha impregnación que ten de positivo una ligazón afectiva e a consideración de que é o grande símbolo galego unitivo, admite García Negro, pero que, matiza, «se houbese unha lectura profunda da súa obra a conciencia galega teríase disparado».
O seu perfil subversivo continuou, permanece, abonda Angueira. «Xa sabemos que o poder pode utilizar os emblemas edulcorados. Pero nunca houbo unha desconexión entre o pobo e a figura de Rosalía. Unha muller que bebeu do pobo, que retratou o pobo, e na que o pobo se viu retratado. É unha figura adaptable, moderna, e que aínda coñecerá moitas actualizacións, algo que non lle pasa a Castelao ou a Cela ou a Pardo Bazán, que representan outras cousas moi distintas para o imaxinario galego».
A carga revolucionaria, transgresora, patriótica, feminista de Rosalía, di García Negro, «tampouco casa cos poderes dominantes hoxe, que capturan o símbolo no seu propio beneficio, nunha versión anestesiada», censura. (…)”
Rosalía, toda unha patria
Artigo
de Xoán Costa en Sermos Galiza:
“Durante o ano 2013, e no contexto do 150 aniversario da publicación de Cantares Gallegos, Sermos Galiza deu a luz, como parte do proxecto Análise e divulgación de Cantares Gallegos, promovido pola Sociedade Cultural Medulio e patrocinado pola Deputación da Coruña, un total de 23 páxinas, unha cada semana, recollendo diferentes aspectos da presenza pública de Rosalía e algunhas das iniciativas levadas a cabo durante aquel ano. Tamén, e como complemento daquelas páxinas, publicamos un caderno A Fondo titulado Rosalía de Castro, a liberación das tebras.
Agora, en febreiro de 2017, no 180 aniversario do nacemento de Rosalía, ofrecemos novamente aquela publicación, indexada e en formato pdf para descargar libremente desde as páxinas de Sermos ou para ler directamente desde a tenda da AS-PG. É a pequena contribución de Sermos Galiza para seguirmos avanzando no coñecemento de Rosalía.
A meniña morena
O primeiro dos textos, da autoría de Francisco Rodríguez, transcribe, e contextualiza, un poema de Rosalía publicado en La Soberanía Nacional. A partir de aquí veñen outros mais relacionados coa efeméride dos 150 anos de Cantares. Tal é o caso da crítica que Carlos Serantes fai ao disco producido pola AS-PG en que Tempo Catro musica 11 poemas de Cantares Gallegos, sen esquecer, como fai Carlos Arias, que Amancio Prada representou un “paso incrible para un recoñecemento masivo da nosa capacidade expresiva”
Pilar García Negro analiza a presenza da “meniña morena” e como Cantares representa a vitalidade do pobo e as súas capacidades organizativas.
Un libro, unha patria.
É esta a tese de X. L. Axeitos que, nun artigo titulado Un libro unha patria, afirma, en referencia a Cantares, que “un libro é a nosa esencia fundacional como nación”. Chegan logo outros artigos, como de Kathleen March, para quen “Rosalía soubo escreber como ninguén a Terra”, en referencia ao poema Campanas de Bastavales; ou o recuperado texto de Carvalho Calero, publicado en 1973, que fala da necesidade de desmitificar Rosalía sen por iso deixar de ser símbolo colectivo.
Segue un texto que retoma as palabras de Carvalho para mostrar a necesidade de pormos gravacións das obras de Rosalía, como teñen outras literaturas, a disposición do público. Quer dicir, ademais de podermos ler Rosalía, temos que poder escoitala, como, por exemplo, sucede con El Quijote. Neste sentido, valóranse, noutro artigo, os traballos que a AS-PG ten feito para achegar Rosalía a todos os públicos, quer a través da música, do cinema ou do ensaio, nunha liña moi próxima á expresada por Mercedes Queixas e a necesidade de aproveitar, escolarmente falando, Rosalía.
Novamente Francisco Rodríguez nos aproxima á Rosalía que realiza a defensa máis afervoada do pobo galego fronte a quen pretendía “reducilo a un fato de bárbaros selvaxes”
A descuberta individual
A nosa curiosidade humana pode romper moitas barreiras. Iso é o que exprime Marta Dacosta ao lembrar como foi a súa curiosidade infantil a que a aproximou a un pacote no fondo dun armario. Alí algúns títulos, entre eles Cantares. E a partir de aquí todo normal, unha nena castelán falante le Cantares sen se decatar que está escrito en galego.
Chegan agora unha serie de artigos de caracter máis formal. Celia Armas céntrase no contexto literario e político en que aparece Cantares Gallegos; a problemática da restauración do galego escrito no século XIX é o tema do traballo de Xosé Ramón Freixeiro Mato.
A escrita oportunista
Neste amplo traballo non podía ficar fóra o oportunismo, a utilización de Rosalía como mercadoría. Isto é o que analisa Xurxo Borrazás ao comentar os prólogos que Alberto Núñez Feijóo, Pilar Rojo e Ramón Villares fan á edición facsimilar de Cantares.
Veñen a seguir outras colaboracións de carácter máis lingüístico. Para Goretti Sanmartín a maneira que Rosalía ten de defender a patria é, desde a primeira obra, a través da lingua mentres César Morán reclama a necesidade de ler Rosalía nas aulas, cuestión que, sen a negar, valora de maneira algo diferente Marga do Val: “Cantares agarda para ser lida por puro gozo,sen pensar en aspectos pedagóxicos e didácticos. Suso de Toro e Francisco X. Barreiro afondan no papel de Rosalía e de Cantares no nacemento do sistema literario galego.
Finalmente son Laura Tato, ao falar da produción crítica sobre Rosalia no 150 aniversario de Cantares, e Aurora López e Andrés Pociña, que fechan a serie de textos, ao referir como o 150 aniversario non pasou en silencio mais aínda así hai moitas luces e sombras, salientando especialmente o contributo de Carvalho Calero para dar luz sobre tanta sombra.
O PDF complétase cun estudo de 8 páxinas, un A Fondo na terminoloxía de Sermos, titulado Rosalía de Castro, a liberación das tebras.
Coincidindo coa efeméride do nacemento de Rosalía, Sermos Galiza tamén ofrece 10 por cento de desconto para as compras dos seus libros en papel durante os días 22, 23, 24 e 25 de febreiro
Podes descarregar o pdf desde este artigo, tamén o tes disponíbel na nosa loxa.
Compostela: presentación de Cuntis na época romana, de Héitor Picallo
Rianxo: Homenaxe a Rosalía e presentación da revista Follas Novas
Acordos da Asemblea Xeral de Socios-as da AELG
A
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) celebrou na mañá do sábado 11 de febreiro a súa Asemblea Xeral de socios/as, no Museo do Pobo Galego.
A secretaria xeral, Mercedes Queixas Zas, fixo un balance de 2016 que se pode consultar aquí.
A Asemblea acordou outorgar os Premios Mestres/as da Memoria 2017, galardóns que se entregarán na II Gala dos Premios Mestres e Mestras da Memoria a celebrar en Lugo a finais da primavera, ás Pandereteiras da Alén (Xirarga, Beariz, Ourense), Orosia Gil Ramos, Alsira Gil Ramos e Ólida Diz Ramos; e mais a Serafín Mourelle.
As Pandereteiras da Alén son herdeiras do Xiles, Os Xilotes, criados ao calor da fragua, e levan toda unha longa vida animando os seráns e festas da súa comarca; Serafín Mourelle, mariñeiro e poeta, aos catorce anos embarcou de axudante de cociña, e chegou a converterse nun famoso patrón do Gran Sol. Nos anos sesenta, el foi un dos descubridores dos vizosos caladoiros de Porcupine, o volcán submarino situado ao oeste de Irlanda. Nunca esqueceu as súas orixes humildes e por iso dende hai moitos anos milita -rara avis entre os patróns- no PCE. Tamén é autor da novela Cartas ao meu avó, na que narra a súa aventura na mariña mercante, no banco Canario-Sahariano e nas augas do Gran Sol.
A Asemblea aprobou tamén nomear Escritora Galega Universal 2017 a autora portuguesa Hélia Correia, distinción que se recollerá na Gala do Libro Galego 2017 que terá lugar o 20 de maio na cidade de Santiago de Compostela, organizada conxuntamente entre a AELG, a AGE e mais a Federación de Libreiros de Galicia, co obxectivo de reforzar o sector do libro galego.
Así mesmo, acordouse que Pilar García Negro sexa a próxima “Escritora na súa Terra – Letra E” e, por tanto, quen reciba unha homenaxe que este ano chega á súa vixésimo terceira edición; será no mes de xuño no Concello de Lugo.
Alén de escoller o novo Consello Directivo da AELG, aprobouse o programa de actividades para o ano proposto pola presidencia. Así, está en andamento o programa de dinamización do Día de Rosalía de Castro, dirixido tanto a actividades escolares en horario lectivo como a accións cidadás espalladas polo país, en colaboración con concellos, movemento asociativo, etc. O día 19 de febreiro terá lugar o acto nacional no Panteón de Galegos Ilustres onde se lerá o manifesto da AELG, así como textos da autora, e rematará coa ofrenda floral.
As actividades vinculadas á Sección de Literatura Oral son, alén da II Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria en Lugo, a gravación ao mestre da Memoria Serafín Mourelle, dúas Polafías e mais a décima edición da Xornada de Literatura Oral, que este ano levará como título “Palabras con memoria”.
Asemade, continuarase coa divulgación das Palabras con memoria desde o noso espazo web e mais desde a sección dixital do xornal Sermos Galiza.
O 20 de maio celebraremos no Teatro Principal de Compostela a II Gala do Libro Galego,
O programa contempla a organización ou coorganización de xornadas de formación dirixidas ao estudo das diferentes formas de crear literatura contemporánea desde os espazos de formación de novos formadores-as/educadores-as/mediadores-as da lectura; así, a colaboración coa Universidade de Vigo continuará desenvolvendo un novo ciclo dos Escritores na Universidade, e coa USC concretarase nunha nova edición do curso sobre “As literaturas infantís e xuvenís ibéricas. A súa influencia na formación lectora”. Darase continuidade tamén á colaboración coa Facultade de Ciencias da Educación de Ourense para coorganizar un ciclo de conferencias centradas nos autores e autoras da LIX galega e aumentar a súa visibilidade entre alumnado universitario, futuros profesionais da docencia. Iniciarase colaboración coa facultade de Ciencias da Educación da UDC para achegar a formación en LIX aos futuros mestres e mestras. Ademais, Tratarase de dar continuidade ás Xornadas de Literatura e Ensino.
Está confirmada xa a posibilidade de continuar a desenvolver proximamente un obradoiro da Escola de Escritoras/es en Pontevedra coa colaboración do concello e outro coa Deputación de Pontevedra, así como a actividade coñecida como “Paseos literarios” polas cidades de Pontevedra e probabelmente A Coruña, con posibilidade de espallármola a outros novos lugares na provincia de Pontevedra.
Tratarase de manter o contacto cos Centros de Estudos Galegos do exterior e lectorados, para tratar de achegarmos a literatura galega ao alumnado estranxeiro que se interesa no estudo do noso idioma e cultura.
Para o outono terá lugar na Coruña unha nova edición, a segunda, das Xornadas de Literatura Dramática; e mais, en Pontevedra, un Congreso de Poesía, que fará unha revisión do xénero durante os últimos 40 anos.
Continuarase coa actualización da dixitalización de paratextos, a videoteca de autores/as para a web, así como coa ampliación da nova sección que pretende recompilar o arquivo da memoria fotográfica literaria dos nosos socios e socias, dado que a visibilidade da escritora e do escritor a través da web seguirá sendo un eixo central da actuación da entidade, co enriquecemento do espazo común e mais de cada páxina individual con que cada Socia/o conta no Centro de Documentación da web da AELG. A sección da web “O Territorio do/a Escritor/a” será ampliada nunha ou dúas novas propostas.
Finalmente, o presidente someteu á consideración das asistentes a posibilidade de promovermos desde a AELG a creación dun Parlamento de Escritores/as, un foro de compromiso que tomaría forma nunha reunión asemblear na que estes serían convocados polo Consello directivo da AELG, para debater e tirar conclusións, arredor da liberdade de creación do escritor-a na Galiza e noutras culturas do mundo, e doutros temas que non sempre terían relación directa coa literatura ou coa escrita literaria mais que sempre terían alto contido ético ou concernente á defensa da xustiza e da liberdade do ser humano nas súas máis diversas formas. A defensa dos dereitos humanos na Galiza e no mundo, sería a cerna dos valores irrenunciábeis que guiarían este Parlamento nas súas temáticas e convocatorias, nas súas reivindicacións e pronunciamentos. Os escritoras e escritores galegos poden e deben achegar a súa visión crítica da sociedade en xeral e da galega en particular, pois é necesario o activismo intelectual das escritoras e os escritores para petar na conciencia da sociedade. O desenvolvemento da súa convocatoria será concretado polo Consello Directivo nunha próxima reunión.
Donostia-Protocolo, por Pilar García Negro
Desde
Sermos Galiza:
“Publicamos a seguir a intervención da profesora da UDC María do Pilar García Negro durante o acto de apresentación do Protocolo de Donostia, realizado no Kursaal da capital guipuscoana o pasado 17 de decembro.
EGUN ON; ZORIONAK
Autoridades presentes, representantes de todas as entidades adheridas ao Protocolo de Garantía dos Dereitos Lingüísticos, amigas e amigos:
A Declaración Universal de Dereitos Lingüísticos foi proclamada solemnemente, en Barcelona, hai 20 anos. Fora rubricada polo CIEMEN catalán, o Comité de Traducións e Dereitos Lingüísticos do PEN CLUBE, apoiada pola Axencia Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias, 61 ONG de todo o mundo e co suporte da UNESCO. Nese mesmo ano foi aprobada, por unanimidade, no Congreso dos Deputados español e nos Parlamentos Galego, Catalán e Basco. Concebida como un complemento necesario da Declaración Universal de Dereitos Humanos -que acaba de cumprir 68 anos-, numerosas entidades públicas e privadas de todo o mundo e personalidades como Rigoberta Menchú, Nelson Mandela, Noam Chomsky, Pérez Esquivel, Josep Carreras, Judit Mascó ou Peter Gabriel, amosaron a súa adhesión a esta Carta.
Nos seus 52 artigos, a DUDL é o texto máis completo e comprensivo na materia, pois actualiza, na relación de dereitos que contempla, moitas situacións de uso social e público que todas as linguas merecen e que non se discuten para as oficiais dos Estados. Os poderes públicos han de tomar todas as medidas precisas para a aplicación dos dereitos proclamados nesta Declaración. É este principio legal o que dá lugar á elaboración e proclamación do Protocolo que agora estamos a celebrar e que merece todos os parabéns ao Kontselua, por ter a iniciativa de elevar á acción e ao compromiso dos gobernos e de toda a sociedade os principios e as previsións da DUDL. Pasaremos así -como esperamos- da democracia declarativa ou formal á democracia executiva e real. E isto debe ser así porque, noutro caso, lamentaríamos que se nos concedan dereitos con tal de que non os exerzamos, e coido que nengún dos presentes secundaría tal fraude.
O que reclamamos é a quintaesencia dunha política democrática, pacífica e humanista. Somos 50 millóns de persoas, no continente europeo, as que temos unha lingua propria diferente das oficiais dos Estados. Se os nosos idiomas son obrigados a viver nunha sorte de rexime de oracións subordinadas, en virtude do cal só existan para certas funcións, só se practiquen onde nolo permitan e cando non molesten, entón, os principios da democracia, da igualdade de oportunidades, do respeito á pluralidade, á diversidade e á xustiza, veranse seriamente comprometidos ou ben ficarán sen contido.
Escrebía Castelao -o grande artista e político galego do século XX- que a algúns lles resulta atractiva a idea dun idioma universal, único para toda a nosa especie: “… son os mesmos que consideran o mito da Torre de Babel como un castigo e renegan da vida ascendente, mais eu dígolles que a variedade de idiomas, coa súa variedade de culturas, é o signo distintivo da nosa especie, o que nos fai superiores aos animaes. Velaí vai a demostración: un can de Turquía ouvea igoal que un can de Dinamarca; un cabalo das Pampas arxentinas rincha igoal que un cabalo de Bretaña. ¿E sabedes por qué? Porque os probes animaes aínda están no idioma universal…”.
Non quero concluír sen expresar publicamente a miña homenaxe particular a un xigante na loita polos dereitos lingüísticos. É AURELI ARGEMÍ: para min foi unha honra, como galega, compartillar con el tantas xornadas, e ao longo de tantos anos, de defensa e visibilización das nosas linguas. A máis fonda aperta para el e o meu agradecemento para todas e todos vostedes.
ESKERRIK ASKO.”
