Cuestionario Proust: Serxio Iglesias

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Serxio Iglesias:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O superpoder da invisibilidade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A humildade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Amizade.
4.– A súa principal eiva?
– A preguiza travestida de reflexión paralizante.
5.– A súa ocupación favorita?
– Viaxar coa miña namorada.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Manter a ilusión por conseguila.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A prohibición da cervexa.
8.– Que lle gustaría ser?
– Guitarrista de rock (recoñecido internacionalmente).
9.– En que país desexaría vivir?
– En calquera recanto fraternal de Latinoamérica.
10.– A súa cor favorita?
– Sempre acabo no negro.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Espiñentas rosas.
12.– O paxaro que prefire?
– The craven.
13.– A súa devoción na prosa?
– Milan Kundera.
14.– E na poesía?
– Fernando Pessoa.
15.– Un libro?
El llano en llamas.
16.– Un heroe de ficción?
– Croior, o señor das pedras, creado por Miki Nervio.
17.– Unha heroína?
– Mafalda.
18.– A súa música favorita?
– Rock, jazz, rhythm&blues…, a herdanza afroamericana.
19.– Na pintura?
– Francis Bacon.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– A nai, o pai, sucadores de océanos.
21.– O seu nome favorito?
– Rui.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A soberbia intelectual.
23.– O que máis odia?
– Os fanatismos.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Ian Smith, Hitler, Stalin, Pol Pot… Calquera desa calaña, sen estúpidas distincións.
25.– Un feito militar que admire?
– A revolta irmandiña.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Poder voar.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Inconscientemente.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Expectante polo mañá.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Aqueles que causan problemas ao posuidor do defecto e non aos demais.
30.– Un lema na súa vida?
– Non hai ganancia sen perda.”

O río subterráneo de Agustín Fernández Paz

DesdeAgustín Fernández Paz o blogue Caderno da crítica, de Ramón Nicolás:
“(…) Onte pechamos as actividades por este curso escolar do Club de Lectura “Lendo no Galiñeiro II”, do IES Valadares (Vigo), constituído por profesorado, pais e nais do alumnado e persoal non docente cunha visita agardada que nos fixo sentir como un grupo de lectoras e lectores privilexiados. Acudiu Agustín Fernández Paz á nosa chamada e fíxoo ao fío da lectura d´A viaxe de Gagarin, libro que foi merecente hai ben pouco tempo do premio á mellor obra narrativa polas persoas que constituímos a AELG.
Con todo, antes de se referir á súa última novela, Fernández Paz abordou temas, ao meu parecer, extraordinariamente interesantes como a compoñente de filiación irracional que rodea o acto da escritura, a influencia que recibiu, da man de seu pai, para converterse nun lector voraz deixando breves pero substanciosas reflexións como a que apunta á súa interpretación de que “quen ten ganas de ler ten tamén ganas de escribir”, aínda que o resultado desa vontade non se manifeste, sempre, publicamente. Transitando por estes camiños afirmou, asemade, como, no seu caso, a práctica da creación literaria foi roubándolle tempo á actividade docente pois, ao seu entender, a literatura é moi esixente: “un burato negro de tempo”. Alén de recrear, con exemplos que circulan polos seus libros, esa imaxes, experiencias ou feitos sorprendentes que, por veces, desencadean un relato ou unha novela, centrouse na vinculación que existe entre A viaxe de Gagarin e mais Non hai noite tan longa desvelando, dalgún xeito, eses ríos subterráneos que percorren as dúas propostas e que ás veces non é doado ver mais que, no fondo, van alimentándoo todo.
O autor vilalbés, nunha extraordinaria intervención na que insistiu na necesidade que sente de contar moitas cousas vinculadas con realidades experimentadas e outras imaxinadas, falou da memoria e do franquismo, da adolescencia e do espertar político entre outras cuestións que deron paso a un fértil diálogo, desvelando tamén o proceso da abondosa documentación que esixiu esta novela -usada sempre externamente e que lle outorga unha ancoraxe sólida ao que se quere contar-, sen esquecer enumerar algunhas das claves da insistente e teimuda dinámica de continua refacción e puimento que conduce da idea orixinal á versión final que onte puidemos ter na man, amosándonos un dos manuscritos da propia novela.
Un serán fantástico o de onte, non teño dúbida, deses que evocaremos ao longo de moito tempo. A nosa gratitude, Agustín!”

Ramón Nicolás: “A poeta sempre atenta á vida, agora «polos vieiros pretos da noite»”

ArtigoMaría do Carme Kruckenberg de Ramón Nicolás en La Voz de Galicia:
“Hai só uns días apuntaba nestas páxinas que, particularmente, cheguei a María do Carme Kruckenberg como lector e que só a tratei ocasionalmente. No acto cívico-literario que se lle rendeu este pasado domingo no tanatorio vigués de Pereiró, adquirín consciencia da relevancia que no seu caso cobra atender á súa dimensión máis humana, pois non é difícil comprender como esta se foi filtrando, talvez inevitablemente, na súa obra, á vista dos asuntos polo que foi lembrada: ben difícil resulta entender doutra maneira a fervenza de afectos e emocións que transmitiron as voces e a música daquelas persoas que a trataron, que a acompañaron e que compartiron con ela amizade e complicidades.
Teño para min que hoxe cómpre, con todo, atender a ese legado fundamental que é a obra literaria que nos deixou e que non é menor nin secundario pois, entre outras razóns de relevancia, con el establece un elo inescusable na tradición poética galega contemporánea que vai desde Rosalía, levando como compañeiras de viaxe a Luz Pozo, Pura Vázquez, Helena Villar ou María Xosé Queizán, entre algunhas outras, e que chega ás voces das poetas de arestora. Ao fío disto, intúo que ela sempre foi moi consciente desta realidade, polo que alentou e impulsou a chegada de novas voces de muller á poesía galega, entendendo este xesto como unha responsabilidade e case un acto de fe.
O percorrido poético da autora supón, así pois, un exemplo de continuidade con máis de sesenta anos de presenza practicamente ininterrompida na escena literaria desde que se estrea como poeta no ano 1953 con Las palabras olvidadas, editado en Buenos Aires -esa cidade tan relevante na súa biografía e, dalgún xeito, na súa obra posterior, polas relacións literarias que mantén con exiliados e autores arxentinos- para se incorporar axiña ao discurso literario galego con Cantigas do vento (1956), malia ser posible que o seu paso máis firme fora o que deu con Canaval de ouro, editado por Galaxia en 1962.
Moitos libros publicados, moita poesía escrita e moita outra con seguridade desbotada, mais sempre fiel a unha visión da poesía en primeira instancia de clara filiación popular, onde deu pasos igualmente relevantes nese movemento literario que se denominou neotrobadorismo e que, posteriormente, como Camino Noia apuntou, abrazou o intimismo e, sen dúbida, a reflexión existencial, sen dar as costas a unha visión de corte social sobre o tempo que lle tocou vivir.
No libro que a profesora Mercedes Queixas publicou non hai moito tempo –Vivir, unha aventura irrepetíbel (2011)- a poeta viguesa afirmaba que «non vivimos tempos para nos adurmiñar. Cómpre estarmos ben espertos, atentos á vida, que é o importa. Hai que dicir as cousas e un poeta ten que estar na época exacta na que vive», ao tempo que insistía na importancia que ten a liberdade e o coñecemento preciso para usala. En efecto, relendo parte da súa obra máis recente, agroman aquí e acolá estes dous elementos que se configuran como esenciais para, neste caso, ir pechando unha traxectoria que se configura como constante, prolífica, exemplar, inconformista e intensa. A súa biógrafa comentábame que cumpría falar dela máis que nunca para que a súa obra non esmoreza. Comparto totalmente esa vontade: toda Kruckenberg repousa agora na súa obra. Convido, vivamente, a lela, ou relela, pois será a mellor homenaxe que se lle poida render.”

Cuestionario Proust: Xosé Antón Cascudo

DesdeXosé Antón Cascudo o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xosé Antón Cascudo:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A tenacidade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O silencio.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que paguen un cacharro.
4.– A súa principal eiva?
– A torpeza.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ver o ciclismo desde a cuneta.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Posuír o esencial.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A cegueira.
8.– Que lle gustaría ser?
– O que son.
9.– En que país desexaría vivir?
– Neste mesmo.
10.– A súa cor favorita?
– O verde.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A da xesta.
12.– O paxaro que prefire?
– O merlo.
13.– A súa devoción na prosa?
– Anton Chejov.
14.– E na poesía?
– Alejandra Pizarnik.
15.– Un libro?
– Calquera que resista a relectura.
16.– Un heroe de ficción?
– Nanook.
17.– Unha heroína?
– A rapaza da fábrica de mistos.
18.– A súa música favorita?
– Hoxe, Patsy Cline.
19.– Na pintura?
– Andrei Rublev.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Ezequiel Mosquera.
21.– O seu nome favorito?
– Omar.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A enxeñaría social.
23.– O que máis odia?
– O odio non entra nos meus intereses.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Edison.
25.– Un feito militar que admire?
– A toma de Perejil.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O de voar.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– De ningunha en especial.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Din que o acougo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Todos os da xente á que quero.
30.– Un lema na súa vida?
– Imos indo, imos vendo.”

Ramón Nicolás: Texto lido na entrega dos premios AELG (Círculo das Artes de Lugo)

DesdeRamón Nicolás Caderno da crítica, de Ramón Nicolás:
O día 9 de maio dei lectura a este texto, que aquí modifico lixeiramente, no Círculo das Artes de Lugo nos actos de entrega do premio AELG a este blog.

Hai por volta de cinco anos, cando os blogs xa constituían unha moda que caera en certo desuso, inspirándome na orientación e nos contidos de dous populares blogs como eran e son Ferradura en tránsito e mais Brétemas botei a andar Caderno da crítica, un tanto irresponsablemente, todo hai que dicilo, pois o mundo virtual e o das novas tecnoloxías constituía para min unha sorte de arcano respecto do que era bastante escéptico.
Desde aquela até hoxe vai un período no que, creo, aprendín algunhas cousas: unha delas, e que se foi xerando de seu, foi iso da chamada identidade dixital. Manuel Bragado, que ten un percorrido máis longo e experimentado neste ámbito, díxome un día algo así como que un blog era, ou debía ser, unha actitude, unha maneira de ser e de estar. Fíxenlle caso e quixen que esa maneira de ser e estar discorrese allea a estridencias e balbordos, que se centrase en exclusiva no que emerxe e se dá no noso sistema literario contemplado este como un ente autónomo, singular, non dependente de nada nin de ninguén; que se deseñase nel unha presenza continuada concibida coa intención de apoiar e difundir a construción colectiva que se fai coa palabra, coa palabra nosa.
Conxecturo que as compañeiras e os compañeiros que constituímos a AELG galardoan este blog por esta actitude, e eu agradézollelo sinceramente, porque ven nel unha ventá que ofrece un discurso que quere ser integrador e plural, colectivo, que aposta por informar criticamente arredor dos nosos libros, de quen os constrúe e comercializa, de quen os escribe tamén, algo absolutamente necesario hoxe en día no que nin os nosos libros, nin  quen os constrúen e comercializan, nin  quen os escriben son tratados como se merecen, coma se o libro galego fose estranxeiro na súa propia terra. Contra todo iso, que é palpable, dolorosamente palpable, cómpre talvez aplicar a metodoloxía do traballo e do esforzo, seguir adiante na esperanza de que virán tempos mellores e que nos fagan esquecer as precariedades.
Quero agradecer igualmente, a atención que me dispensan os medios xornalísticos para os que escribo, parte substancial que alimenta este blog e, nomeadamente, algunhas persoas e institucións que quero citar. En primeiro lugar Lucía López Bayo, quen me empresta con xenerosidade a axuda técnica indispensable; Anxo Cabada, amigo e esteo fundamental para novos proxectos; algúns dos libreiros e libreiras máis comprometidos co libro galego e coa súa precisa visibilización, algunhas institucións colaboradoras –sempre xenerosas comigo- como as Fundacións Penzol, Uxío Novoneyra e Celso Emilio Ferreiro. Grazas tamén ao señor Proust e a todas as persoas que sempre atendedes ás miñas peticións.
Abrazo este premio con alegría e agradecemento. Valoro moito o voso agarimo e alento cando van aló vinte e cinco anos de práctica ininterrompida de crítica literaria. Cousas así son un estímulo para seguir traballando nesta República das Letras que nos une. Saúde.”

Cuestionario Proust: Alfonso Láuzara

DesdeAlfonso Láuzara o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Alfonso Láuzara:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Nobreza plebea!
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Que sexan boas persoas. Ou polo menos que sexan persoas!
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que sexan auténticas e leais. Son esixente mais tamén o dou todo!
4.– A súa principal eiva?
– Quizais algo teimudo. E algunhas cualidades en exceso tampouco son boas.
5.– A súa ocupación favorita?
– A escrita e tamén a conversa oral, moito.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Vivir en sintonía cos sentimentos.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– O sufrimento extremo e caer no total desacougo, en especial polos seres queridos. A saúde e a dignidade son vitais.
8.– Que lle gustaría ser?
– Ser feliz sen deixar nunca de ser eu mesmo. Eu nunca serei yo! hehe.
9.– En que país desexaría vivir?
– Na Galiza soñada. A matria arelada dende o barrio de Teis sempre perto do mar.
10.– A súa cor favorita?
– Sempre foi a vermella. Hogano tamén a azul celeste e a violeta.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Pois… non sei, quizais as rosas vermellas, as mapoulas, a herba de namorar…, se cadra moitas que nin coñezo! ha ha ha.
12.– O paxaro que prefire?
– O pardal na rúa e o corvo mariño na ría.
13.– A súa devoción na prosa?
– Buf!, moit@s! Cortázar, Kafka, García Márquez, Saramago, Blanco-Amor, Dieste, Castelao…
14.– E na poesía?
– Buf!, moitísim@s! Por varrer para casa: Ferrín, Novoneyra, Celso Emilio, Manuel Antonio, Manuel María… Rosalía naturalmente, ata poetas do meu tempo! E no plano internacional: Baudelaire, Walt Whitman, Lorca, Alberti, Eugénio de Andrade, Torga, Benedetti…
15.– Un libro?
– Complicada escolla. Direi O crepúsculo… ou calquera de contos de Ferrín.
16.– Un heroe de ficción?
– Eu son de realidades.
17.– Unha heroína?
– Da heroína paso! Xa teño dabondo co licor-café!
18.– A súa música favorita?
– Rock, cantautores/as de sempre, folk, jazz, blues…
19.– Na pintura?
– Urbano Lugrís, Chagall, Klimt, Picasso…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Calquera nai-coraxe anónima ou loitadores/as silenciad@s.
21.– O seu nome favorito?
– Loaira, p. e., que é a miña sobriña. Gústame que teñan musicalidade, así moitos soen levar sons en “s” como sonia sara ou susana.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A desconsideración total polos demais.
23.– O que máis odia?
– A ruindade, a hipocrisía e falsidade, a incoherencia. A traizón!
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Direi Hitler a xeito de metáfora de tantos inhumanos repugnantes que a Humanidade ten padecido.
25.– Un feito militar que admire?
– A Revolução dos Cravos Vermelhos. E a Revolución Cubana.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Saber facer feliz sempre a quen se quere, sobre todo a quen o merece.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– Feliz, con amor e a conciencia tranquila.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Bo humor con ese punto necesario de mala hostia.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A inocencia. E o medo: quen ten cu, ten medo!, non? Malia que non gusto de covardes. Pasa o mesmo coa ignorancia.
30.– Un lema na súa vida?
– Non fagas aos demais o que non queiras que che fagan a ti. Tenta non facer dano gratuíto e loita sempre polo que queres.”

Obras gañadoras dos Premios AELG 2015

EstasAELG Logo 1-2015 son as obras gañadoras dos Premios AELG 2015, que premian as mellores obras editadas en 2014, e que se veñen de fallar na Gala das Letras da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega:

Blog literario
Caderno da crítica, de Ramón Nicolás [https://cadernodacritica.wordpress.com/]

Ensaio
Galiza, um povo sentimental? Género, política e cultura no imaginário nacional galego, de Helena Miguélez-Carballeira (Através Editora)

Literatura Infanto-Xuvenil
Penúltimas tendencias, de Carlos Negro (Edicións Xerais de Galicia)

Xornalismo Cultural
Montse Dopico

Narrativa
A viaxe de Gagarin, de Agustín Fernández Paz (Edicións Xerais de Galicia)

Poesía
A distancia do tambor, de Eva Veiga (Espiral Maior)

Teatro
Obras completas. Volume IV, de Roberto Vidal Bolaño (Edicións Positivas)

Tradución
A Divina Comedia, de Dante Alighieri, en tradución de Darío Xohán Cabana (Edicións da Curuxa)

Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros tres galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG, que tamén se entregaron na Gala das Letras:

– O premio Mestres e Mestras da Memoria, que chegou á súa terceira edición, que se concedeu a Josefa Arias Castelo, de Vilalba, e a Emilio Pérez Álvarez, “Emilio do Pando”, do concello da Fonsagrada, por toda unha  vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional.

– O Premio AELG Institucións 2015, que se concede a aquelas entidades que contribuísen á divulgación da lingua e cultura galega e que este ano, pola súa defensa dos dereitos profesionais dos/as xornalistas, por ter o idioma galego e o xornalismo cultural como prioridade, e por promover os valores éticos na escrita xornalística, foi concedido ao Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia; e polo seu empeño en que Galiza teña uns medios de comunicación galegos e en galego e, por tanto, pola súa contribución ao proceso de normalización lingüística e cultural, á Asociación de Medios en Galego. Recolleron o premio Xosé Manuel Pereiro, decano do Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia e Henrique Sanfiz, presidente da Asociación de Medios en Galego.

– E máis o Premio AELG 2015 Escritor Galego Universal, que na súa décima edición recolleu o escritor brasileiro Luiz Ruffato; este galardón que xa recibiron Mahmud Darwix, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman, Antonio Gamoneda, José Luis Sampedro, Lídia Jorge e Bernardo Atxaga, e co que a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega destaca aqueles autores e autoras que unen á excelencia literaria o compromiso  ético que os converte en referentes na defensa da dignidade nacional e humana.

No transcurso da Gala das Letras a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega entregou tamén o  seu recoñecemento anual “Os Bos e Xenerosos”, que chegou este ano á súa duodécima edición e que supón un acto de recoñecemento dunha figura ou colectivo que, pola súa dilatada actividade de intervención social, contribuíse á difusión da nosa cultura. Neste caso, pola súa contribución en diversos eidos do Xornalismo, sempre á altura das necesidades do seu tempo e, particularmente, por poñer os alicerces para termos uns medios de comunicación galegos e en galego, foron nomeados Bos/Boas e Xenerosos/as Xosé María García Palmeiro, Margarita Ledo Andión, Manuel Lombao e Tareixa Navaza.

A Gala das Letras contou coa actuación musical “Os sons esquecidos”, a cargo de Abraham Cupeiro e Iago González.

O Consello Directivo da AELG fixo constar os parabéns máis sinceros aos compañeiros e compañeiras de oficio hoxe premiados nesta Gala das Letras, felicitación e aplauso que fai extensivo a todos os autores e autoras finalistas, e mais os propostos na primeira quenda de votacións, cuxo labor creativo conxunto merece tamén o público recoñecemento, pois todo el se converte nunha globalidade creadora, copartícipe testemuño necesario, ano a ano, dunha sementeira literaria que agroma para orgullo da sociedade galega desde a vindicación irrenunciábel da súa ferramenta máis prezada: a lingua galega en perpetua construción de futuro lexítimo.

Co apoio da área de Cultura da Deputación Provincial de Lugo, Consellaría de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria e Concello de Lugo e a colaboración do Círculo de las Artes.