Por
Montse Dopico en Magazine Cultural Galego:
“(…) Foi na apresentação em Lisboa deste folhetim policial, publicado pela Através. Lá estavam, além do Quico e de Ricardo Duarte, o representante da editora, Miguel R. Penas, e o coordenador do livro, Carlos Quiroga. Depois, o tour do Crânio de Castelao, -que Quiroga leva com ele num saquinho de veludo- continuou em Braga. E o dia 12 de março tem ainda mais uma viagem até a cooperativa livraria UNICEPE no Porto.
O custódio do caveira, Carlos Quiroga, foi o pai da ideia do folhetim. Há já muitos anos, em 1999, o então vereador em Compostela, Manuel Portas, solicitou ao departamento de português da Universidade de Santiago que elaborasse um evento cultural para a Capitalidade Europea da cultura de Santiago no ano 2000. Assim nasceu o Encontro Galego no Mundo Latim em Pó que, apesar das tentativas de boicote iniciais, chegou a celebrar-se e levou até a capital galega mais de 200 criadores e criadoras desde diferentes pontos da geografia da língua galego-portuguesa.
O entendimento e a amizade assim surgidos logo deu frutos. Os músicos programaram fazer um grande concerto juntos -antecipo do que depois foi o Cantos na Maré-. Os do teatro conceberam uma representação compartilhada. E Carlos estava ciumento. Por isso começou a pensar num livro colectivo. Naqueles meses, nos meios de comunicação social havia muitas notícias que faziam referência a um crescente mercado negro de ‘memorabilia corporea’, de contrabando de restos de pessoas que tinham sido famosas ou relevantes em vida. E qual o morto mais importante para os galegos e galegas que Afonso Daniel Castelao? E assim que começou a escrever uma história, a do roubo da caveira do próprio Castelao. (…)
O objectivo era que o folhetim se publicasse por entregas num jornal da Galiza, outro de Brasil e outro de Portugal. Mas volveram as censuras pela questão normativa e foi impossível. O projeto ficou na gaveta. Até que Bernardo Ajzenberg publicou um artigo na Folha de São Paulo em que reclamava a publicação do livro. Quiroga retomou o tema, e enviou um original com os relatos a Miguel Penas para testar se a AGAL e a Através teriam interesse em editar a obra. Entre ambos coordenaram o volume com a cumplicidade Marta Macias -também da editora- para transformar em livro os textos dos próprios Carlos Quiroga, Quico Cadaval, Miguel Miranda e Bernardo Ajzenberg, e também dos galegos Antón Lopo, Suso de Toro, Xavier Queipo e Xurxo Souto, do português Possidónio Cachapa, do cabo-verdiano Germano Almeida e do timorense Luís Cardoso. (…)”
Arquivos da etiqueta: Xavier Queipo
Xavier Queipo: “A cultura a defenden os galegos os escritores somos só unha expresión dela”
Entrevista 
a Xavier Queipo en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): O feito de falar de vender, de comercializar, non é o acostumado dentro do mundo da literatura. Está claro que ese é o obxectivo final de todo escritor, pero parece que custa dicilo así abertamente, non?
– Xavier Queipo (XQ): Non debería. O obxectivo de calquera escritor é acadar o maior número de lectores posíbel (e quen diga o contrario minte), mais a literatura non deixa de ser un produto e, por tanto, réxese polas leis do mercado. A publicidade, o escándalo, a imaxe pública, a notoriedade dos autores (estou pensando neses comunicadores que publican libros, nos políticos a quen lles escriben as memorias, etc) son armas para vender. Ás veces úsanse e outras non. Xa ves que non me custa dicilo, isto é un negocio e para iso hai tipos listos que deseñan un público específico como obxectivo. Eu non son un tipo listo ou se cadra teño unha profesión que me permite polo de agora vivir sen dificultades e, por tanto, non preciso escribir un produto prefabricado e só escribo o que me peta, cunha grande liberdade creativa. Hai xente que lle gusta o que eu escribo e outra non me le porque as editoras concentran a súa publicidade noutros libros que eles consideran de maiores ventas potenciais. Iso é así, o mercado, a lei da oferta e da demanda, a concentración de capital, o mainstream, os produtos feitos para ser vendidos nos centros comerciais,…
– NG: Nestes momentos, dende hai xa tempo, vives en Bruxelas e non te dedicas a escribir como forma de gañala vida, non é posible neste momento vivir da escrita?
– XQ: Son médico e como tal exercín alternativamente entre 1982 e 1986, mais logo deixeino para seguir o camiño da miña outra profesión que é a de biólogo. Foi esta a que me trouxo a Bruxelas hai agora 25 anos. Eu escribo bastante. De feito logo de dúas ducias de libros publicados, teño case tanto material sen publicar do que publicado (o que fala tamén dunha escolla antes de por un texto diante dos lectores). Por circunstancias da vida non tiven fillos e a miña parella tamén é un creador. Iso facilitou as cousas, sobre todo a nivel de convivencia (vivir cun escritor é difícil). Ao ter un traballo ben remunerado, as presións son menores e daquela a liberdade aumenta de xeito exponencial. Non, coido que non sería unha boa idea dedicarme só á escrita. En galego non dá para vivir e tería que traballar de xornalista, o que non é algo que me atraia.
– NG: Como xurde a túa vocación? En que momento comezas a escribir e por que?
– XQ: Comecei a escribir por necesidade de expresar sentimentos. Estaba aínda no ensino primario, mais como era moi tímido, escribía o que non era quen de dicir (xa imaxinas, amores imposíbeis e outras preocupacións da mocidade). Gustábame ler e coa práctica e a lectura cotián fun avanzando até que en chegando os trinta anos pensei que estaba maduro bastante para publicar un libro, o que foi case unha casualidade, por mediación do tamén escritor Xelís de Toro e do editor Paco Macías, que me animaron a publicar Ártico e dos que fiquei por sempre agradecido. (…)”
Bruxelas: recital aberto en homenaxe a Rosalía de Castro
Coñécense os finalistas dos Premios Ánxel Casal da Edición de 2013
Desde
a Asociación Galega de Editores:
“A Asociación Galega de Editores convoca anualmente os Premios Ánxel Casal da Edición en galego, galardóns que pretenden recoñecer o traballo realizado polos editores galegos ao longo do ano. A presentación de candidaturas e a primeira votación é realizada polos editores e, posteriormente, de entre os libros e proxectos finalistas, o xurado delibera e decide os premiados de cada unha das categorías.
O pasado día 14 de febreiro tivo lugar o reconto e traslado do resultado correspondente aos libros editados en galego durante o ano 2013 e o 17 de febreiro foille comunicado ese resultado aos editores e aos integrantes do xurado.
Do proceso resultaron finalistas:
– Premio Ánxel Casal ao Libro de Ficción 2013: Acordes náufragos, de Antón Riveiro Coello; O derradeiro libro de Emma Olsen, de Berta Dávila; O corazón da Branca de Neve, de Francisco Castro, editados por Galaxia; O elefante branco, de Xesús Fraga editado por Tambre e A memoria da choiva, de Pedro Feijoo e Matarte lentamente, de Diego Ameixeiras, editados por Xerais.
– Premio Ánxel Casal ao Libro de Poesía ou Teatro 2013 resultaron finalistas: Sobre ruínas, de Xesús Rábade Paredes, editado por Alvarellos; Espiral de sombras, de Xavier Seoane, editado por Kalandraka e Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias, editado por Xerais.
– Premio Ánxel Casal ao Libro de Non Ficción 2013: Cantares Gallegos, hoxe. Unha lectura actualizada de Rosalía de Castro, de María Pilar García Negro, editado por Alvarellos; Corasons, do Colectivo Corasons, editado por Kalandraka; Historia da Música en Galicia, de Lorena López Cobas, editado por Ouvirmos; e Tastarabás. Enciclopedia de Brinquedos Tradicionais, de Antón Cortizas, editado por Xerais.
– Premio Lois Tobío á Tradución 2013: Ulises, traducido por María Alonso, Eva Almazán, Xavier Queipo e Antón Vialle, editado por Galaxia; Un ianqui na corte do rei Artur, traducido por Carlos Acevedo, editado por Kalandraka; Tonino, traducido por Yolanda Castaño, editado por OQO; A arte da Guerra de Sun Zi, traducido por Xulio Ríos e editado por Teófilo Edicións; Eneida, traducido por Xoán Fuentes Castro, editado por Toxosoutos e Astérix e os pictos, traducido por Xavier Senín e Isabel Soto, editado por Xerais.
– Premio Isaac Díaz Pardo ao Libro Ilustrado 2013: Nicomedes o Pelado, ilustrado por David Pintor e Pan de millo, ilustrado por Dani Padrón, editados por Kalandraka; Oliver Twist, ilustrado por Daniela Volpari, editado por Baía.
– Premio Neira Vilas ao Libro Infantil e Xuvenil 2013, resultaron finalistas: As dúas casas de Alicia, de Christelle Vallat, traducido por Marica Campo, e O galo Ernesto, de Mon Daporta, editados por Baía; A pantasma da casa da Matanza, de Miro Villar, editado por Biblos; Xogos musicais, de Luis Prego e Marta Iglesias e Tambo, de Laura García Ferro e Victor Castro Martínez, editados por Cumio; O Carnaval dos animais, de José Antonio Abad e João Vaz de Carvalho e Pan de millo, de Migallas e Dani Padrón, editados por Kalandraka; Montañas na cama, de Maricuela, editado por OQO; O elefante branco, de Xesús Fraga, editado por Tambre; Bágoa de Lúa, de Sabela González, editado por Galaxia e Un rato díxolle á Lúa, de Antonio García Teijeiro, editado por Xerais.
– Premio Xosefa Iglesias Villaverde ao Libro Educativo 2013: Historia dos bonobos con lentes, de Adela Turín e Nella Bosnia, editado por Kalandraka; Historia da literatura galega. Das orixes a 1853, de Xosé Ramón Pena Sánchez e Vento e Chuvia. Mitoloxía da Antiga Gallaecia, de Manuel Gago, editados por Xerais.
– Premio Rosalía de Castro á Iniciativa Editorial 2013: Recursos educativas da Aula Virtual Baía da editorial Baía; Tastarabás. Enciclopedia de Brinquedos tradicionais, de Xerais; o Proxecto Corasons, de Kalandraka e a serie de animación Cocorico, de OQO.
– Por último, na categoría ao Premio Xosé María Álvarez Blázquez ao autor/autora ou colectivo de autores en lingua Galega 2013 resultaron finalistas Berta Dávila, Manuel Gago e Xosé Neira Vilas.
A entrega dos Premios da Edición terá lugar no Liceo de Betanzos o próximo 21 de marzo.”
Cuestionario Proust: Xavier Queipo
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xavier Queipo:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A lealdade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A flexibilidade intelectual, a negación do pensamento dogmático.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que digan a verdade do que pensan.
4.– A súa principal eiva?
– Os excesos na tolerancia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Pasear sen rumbo fixo.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Ter una casa grande onde recibir aos amigos.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A soedade non procurada, a outra podo soportala ben.
8.– Que lle gustaría ser?
– Profesor e avó.
9.– En que país desexaría vivir?
– Alí onde o amor me leve.
10.– A súa cor favorita?
– O azul mudábel do mar.
11.– A flor que máis lle gusta?
– O xirasol, que non ten nada de discreto e dá un froito delicioso.
12.– O paxaro que prefire?
– O paporroibo, que trae a primavera no seu corazón ardente.
13.– A súa devoción na prosa?
– Vai mudando, agora aínda Severo Sarduy.
14.– E na poesía?
– As antoloxías.
15.– Un libro?
– De donde son los cantantes.
16.– Un heroe de ficción?
– Os heroes só existen na vida real.
17.– Unha heroína?
– As heroínas tamén.
18.– A súa música favorita?
– O jazz.
19.– Na pintura?
– As vangardas do século XX.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Aquel que tanto me quere.
21.– O seu nome favorito?
– Teño varios.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A vaidade.
23.– O que máis odia?
– Os que prefiren a inxustiza á desorde.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco leva moitos boletos, mais teño outros que non desmerecen.
25.– Un feito militar que admire?
– A xornada de Omagua e El Dorado, deu magníficas novelas.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A adiviñación, mais non sei se é natural.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen ninguén chorando a carón de min.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Ocupado.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– As dependencias.
30.– Un lema na súa vida?
– Ubi bene, ibi patria.”
A Coruña: presentación da tradución ao galego de Ulises, de James Joyce
Vigo: presentación de Consecuencias de Rio Lagares e performance de Xavier Queipo e Cé Tomé
En La Nave (Camiño da Veiguiña, 36208 Vigo)
Premios Fervenzas Literarias para Os mellores libros do 2013
Desde
Fervenzas Literarias:
“Tras pechar o día 15 de xaneiro o prazo de votacións temos, un ano máis, os resultados onde as lectoras e os lectores de Fervenzas Literarias decidiron o que ao seu xuízo foi o mellor do 2013. En total, este ano recibimos 439 enquisas.
Con esta edición, son xa sete as convocatorias onde os lectores amosan a súa voz para reflectir os seus gustos e as súas preferencias literarias.
Desde Fervenzas Literarias queremos agradecer unha vez máis a vosa participación e o voso interese en participar.
Agradecer igualmente á Federación de Libreiros de Galicia por colaborar, un ano máis, con este iniciativa.
E agora os resultados… Os nosos parabéns aos premiados e premiadas…
– Mellor libro de Narrativa de adultos para Cadeas, de Xabier López (Xerais).
– Mellor libro de Poesía para Sobre ruínas, de Xesús Rábade Paredes (Alvarellos).
– Mellor libro de Ensaio para Feminismos de Olga Castro e María Reimóndez (Xerais).
– Mellor libro de Literatura dramática para Isóbaras, de Gustavo Pernas (Xerais).
– Mellor libro de Banda Deseñada para Operario, de Jano (Demo).
– Mellor libro traducido ao galego para adultos para Ulises, de James Joyce, por Eva Almazán, María Alonso Seisdedos, Xavier Queipo e Antón Vialle (Galaxia).
– Mellor libro xuvenil para Nubes de evolución, de Andrea Maceiras (Xerais).
– Mellor libro infantil para Un rato díxolle á lúa, de Antonio García Teijeiro, ilustrado por Xosé Cobas (Xerais).
– Mellor libro traducido ao galego para público infantil e xuvenil para A evolución de Calpurnia Tate, de Jacqueline Kelly, traducido por Carlos Acevedo (Faktoría K).
– Autor do ano para Xabier López.
– Ilustrador do ano para Manel Cráneo.
– Mellor portada dun libro para adultos para A lúa da colleita (Galaxia).
– Mellor portada dun libro para público infantil e xuvenil para Pan de millo (Kalandraka).
– Mellor editorial para Xerais.
– Mellor crítico/a para Ramón Nicolás.
– O mellor acontecido para o Culturgal.
– O peor acontecido para os recortes en Cultura.
– Mellor Libraría para Andel.
– Mellor medio de comunicación para Praza.
– Mellor blog para Caderno da crítica, de Ramón Nicolás.”
Manuscritos: Xavier Queipo (II)
Desde o blogue Caderno da crítica, de Ramón Nicolás.
Xavier Queipo: “Traducir o Ulises é unha homenaxe á Xeración Nós”
Entrevista
de Carme Vidal a Xavier Queipo en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Que supón para un escritor enfrentarse ao reto da tradución do Ulises de Joyce?
– Xavier Queipo (XQ): Traducir é un exercicio saudábel para calquera escritor. Axuda a espeluxar os labirintos internos da escrita. Axuda tamén a procurar opcións na propia lingua, a explorar camiños non transitados. Neste sentido é recomendábel para a formación de calquera escritor.
Constitúe, sen lugar a dúbidas un reto, mais un reto que non pode senón implicar unha maduración no xeito propio de escribir. No caso de Joyce, e do Ulysses en particular o reto é maior, considerando a complexidade formal do texto. (…)
– SG: Por que un narrador, alén de tradutor, decide asumir o traballo titánico da tradución dunha novela de tal envergadura? Canto tempo lle leva dedicado á tradución?
– XQ: Cando Víctor Freixanes falou do asunto, hai agora máis dunha década, con ocasión dunha visita a Bruxelas en novembro de 2002, eu dixen que precisaba pensalo uns días; pois o susto foi grande. Eu só non me atrevía, por non me considerar nin coas forzas nin cos coñecementos necesarios para afrontar a tradución en solitario. Antón Viale entrou deseguido no xogo. Despois decidimos pedir a axuda dunha terceira persoa, Eva Almazán, que xa traballaba para Galaxia e tiña sobrada reputación. María Alonso Seisdedos entrou no proxecto na súa fase final, coido que a finais de 2011, e foi de gran axuda para pór os borradores en orde e dar o impulso necesario para dar rematado o choio, que logo de certas dúbidas tanto no eido económico como no feito da negativa dos herdeiros de Joyce a autorizar a publicación, ficara en punto morto alá polo 2006.
Lembro un día no inicio do verán, sendo eu moi neno, paseando por Compostela, o meu pai sinalou a un tipo de aparencia gris e entrado en carnes, e dixo, nunha mestura de respecto e admiración: ese señor é Otero Pedraio. Daquela non entendín o por qué da admiración. Pasados os anos, cheguei a comprender e partillar o respecto e sentín que tiña unha débeda dupla: co meu pai, por descontado, e con Otero e toda a súa xeración de resistentes. Ou sexa, que cando Víctor propuxo o reto, unha luz prendeu nos labirintos da memoria e non puiden dicir que non. Esa é a explicación final, teorías aparte; o demais é conversa. (…)
– SG: Que supón, ao seu ver, que unha novela que está considerada iniciadora da narrativa moderna chegue agora a nosa lingua arredor de noventa anos despois da súa publicación?
– XQ: A importancia é dupla. Por unha banda poñemos a disposición dos lectores en galego unha obra de importancia capital da narrativa do século XX. Por outra, constitúe unha homenaxe a Xeración Nós e a Otero en particular, pola súa modernidade e afouteza, polo seu valioso legado. Pode verse como unha obriga xeracional, recollendo o facho que eles nos deixaran, e seguir así na carreira de dignificar a nosa lingua, de espallar o noso coñecemento, de normalizar o uso do galego, en definitiva, de aceptar que somos quen nós somos. (…)”
