A Coruña: actividades do 7 de agosto na Feira do Libro 2023

Lois Alcayde Dans e Pablo Nogueira Campo gañadores, do terceiro certame Exeria de relato curto 2023

“Lois Alcayde Dans e Pablo Nogueira Campo gañadores, do terceiro certame Exeria de relato curto promovido polo Ateneo Atlántico de Vigo e a Fundación Xoán Piñeiro.
No certame Exeria deste ano 2023 presentáronse trinta relatos de estilo e temática variada. Realizadas as pertinentes deliberacións, e por maioría, o xurado decidiu outorgar o primeiro premio do 3º Certame Exeria ao orixinal titulado Lugar fermoso, valorando de xeito especial a habelencia para desvendar o dó e o loito do pasado histórico por debaixo da beleza da paisaxe e do ambiente doméstico. O relato con grande economía de medios e un ritmo narrativo áxil, desenvolve unha historia densa de contraste entre o mundo afectivo e a memoria histórica.
No tocante ao accésit, o orixinal premiado foi o titulado Nó de mariñeiro, valorando, neste caso, o arrandeo temporal que narra, con tensión crecente, un relato de soidade e vinganza, envolto en lirismo urbano.
Abertas as plicas os autores resultaron ser:
Gañador, Lois Alcayde Dans, autor de Lugar Fermoso e
Accésit, Pablo Nogueira Campo, autor de Nó de mariñeiro. Ambos autores contan cunha acreditada traxectoria literaria.
O acto de entrega dos premios (mil euros e un bronce de Cuqui Piñeiro o premiado e cincocentos euros o accésit) patrocinados polas empresas Vieirasa e Bodegas Terras Gauda, foi o martes, 13 de xuño na Escola de Artes e Oficios de Vigo e contou coa actuación da cantante MJ Pérez.”

Compostela: “O equilibrio dos extremos”

Desde o Consello da Cultura Galega:
“O Consello da Cultura Galega presentou o pasado día 21 de marzo -Día Mundial da Poesía- un vídeo de homenaxe a Xela Arias (como figura homenaxeada do Día das Letras 2021), baseado nun fermoso diálogo literario entre novas voces poéticas e a da autora viguesa. Doce escritoras e escritores nacidos a partir da década dos oitenta imaxinaron en conversa íntima con cadanseu poema de Xela Arias, que eles e elas mesmas seleccionaron.
A poesía converteuse nun lugar de (re)encontro dende o que asomarnos, aínda que for por un intre, a ese anceiado equilibrio imposible. Esta aposta web e audiovisual deu lugar a un proxecto bibliográfico co que lembramos e reinvidicamos o labor editorial da propia Xela Arias, quen xuntou na súa figura o papel de creadora poética e editora. O exquisito traballo das editoras de Apiario deu lugar ao volume que se presenta o 29 de setembro ás 18:30 horas no Consello da Cultura Galega, nun recital en que participan algunhas das voces presentes nas súas páxinas de conversa con Xela e co futuro. Lois Alcayde Dans, Tamara Andrés, Alba Cid, Berta Dávila, Rosalía Fernández Rial, Oriana Méndez, Arancha Nogueira e Ismael Ramos porán voz aos seus versos e aos de Xela. Porque o ano 2021 continúa e Xela Arias segue a ser a protagonista das nosas letras.
A inscrición farase aquí.”

“A esperanza indócil de Manuel Rivas”

Entrevista de Lois Alcayde Dans a Manuel Rivas no Salto Galiza:
“(…) – O Salto Galiza (SG): Zona a Defender pode chegar ao íntimo e ten a capacidade de facer dano, de revolver da vergoña da estupefacción ante a realidade. Se en Contra Todo Isto (2018) resoaba a palabra vergoña… aquí falas do “decoro”.
– Manuel Rivas (MR): Son dúas palabras pouco habituais nos discursos, hoxe falar de decoro soa así como vintage, algo anacrónico, do XIX, propio da prosodia demodé. De repente é o milagre que teñen as palabras, palabras antes en desuso, agochadas, acadan un novo significado, volven a ter o brillo especial. Os discursos políticos e mediáticos son case sempre previsibles, están fosilizados, as palabras están sometidas á taxidermia, palabras cazadas, non veñen a acompañarte. O extraordinario de escribir é cando percibes, nun momento determinado, que as palabras veñen dicir, que che consideran un espazo, un bo lugar onde estar incluso físicamente. Un deixa de ser un lugar hostil para a linguaxe. Os discursos do adoutrinamento, que vemos que dominan o panorama, os discursos de Guerra Fría, de arenga, impositivos… son os que van encamiñados sempre ao berro final dun “Viva España!” ou similar. Parece que moitos discursos van enfocados a esa especie de estalo dominante. Este libro non é un libro programado a vontade; de cando en vez coméntanche as editoras, “por que non publicas isto?” Non me gusta o xeito de publicar unha escolma que consiste en recoller artigos previos e volcalos nun libro. Fixen unha selección de mesmo non aqueles que poderían ser máis “clicks” ou provocadores, non… O que hai para min é algo novo, xa que están revisados. Isto naceu non da vontade de ter que facer un libro senón da necesidade. Estou a realizar unha novela, estou a escribir poemas… Os poemas teñen para min esa condición de mistos, de fósforos porque fosforecen as palabras, os poemas axúdanme a aprender e poñer en marcha a narrativa. Son como amorodos salvaxes. Cando de verdade me sinto ben escribindo é cando me decato do andar do vagabundo.
– OSG: O de Charlot.
– MR: Xusto. Un cando camiña ás veces anda pola liña do horizonte e fai asi, —move levemente os brazos dunha beira a outra— fas funanbulismo, estás vendo o visible o invisible entre a vida e a morte, a luz e a escuridade. Mentres non consigo esa posición cústame moito escribir. Custoume escribir na pandemia. Este non é un libro da pandemia, a pesar de que a pandemia esté na atmosfera.
– OSG: Planea a pandemia pero é un libro de xeito camusiano, no sentido de que a palabra é verídica e honesta, o que lle outorga atemporalidade, mais nomeas a un Rafael Hernando, a un Xi Jinping… é dicir, citas que serán identificables de xeito histórico en cen, douscentos anos. Tocas un camiño que, como ti dirías, forma parte desa liña do horizonte que permea todos os tempos e lugares.
– MR: O círculo do que nace isto é dunha inquedanza anterior e posterior a todo isto. A pandemia para min é un círculo que estamos vivindo con máis intensidade, xa que implica supervivencia, sanidade: é unha peste. Pero esa peste é un círculo de pestes maiores que abranguen esa enfermidade. Nunha era que defino como Era Mayday. O mayday é unha alerta de socorro por algo que está en xogo. No mar non se pode facer de xeito banal unha chamada mayday, esa chamada no mar significa que hai en xogo vidas. Hai outro tipo de chamadas que indican un tipo de accidente, pero a mayday é a chamada de verdade. Estamos nunha Era Mayday que é a dunha emerxencia climática, unha guerra contra a natureza que está a provocar a nivel planetario unha desfeita do fogar, do noso fogar que é o planeta. As ZAD (Zone Á Deféndre) naceron en Francia e se foron multiplicando dende a súa lugar de orixe, Limoge, atoparon espazos, crean medios de comunicación, bibliotecas… Pero hoxe en día todo o planeta é unha Zona a Defender. Esta é unha peste que está inmersa na aceleración, tamén a peste se acelera, nunca se viu tan claro o efecto bolboreta. (…)”

Estado de poetas: iniciativas nas redes sociais para acompañar na corentena

Artigo de Lois Alcayde en Nós Diario:
“Poetas de todas as idades e procedencias fornecen as redes sociais de lecturas con textos propios ou alleos desde Galiza para o mundo. O obxectivo: humanizar os fogares a través da palabra, quentar as casas coa proximidade duns artistas que non esquecen reivindicar o seu papel máis aló dos momentos de crise.
“Temos que seguir facendo cousas, non?”, di entre risas a poeta Arancha Nogueira a través do teléfono. Amósase optimista a pesar dos días de confinamento obrigado. Xunto a ela, moitas autoras e autores están a producir contido nas redes cos cancelos #coronaipsum e #corentenaliteraria, entre outros. Xa hai preto dun século o poeta Walt Whitman defendía que as palabras e a poesía podían influír no devalar do mundo; tamén o fan, engadimos nós, nos momentos de crise. Nisto coincide Arancha, autora en Leite Edicións, un selo que apostou polas redes nun momento de pandemia mais, argumentan, a idea xa viña de tempo atrás: “tiñamos desde o 14 decembro unha data confirmada dun recital colectivo en Cambre, este recital adiouse a marzo, xa que houbera un temporal con alerta vermella. Agora, co coronavirus, volveuse adiar. Ante isto pensamos, por que non trasladalo a todo o mundo?”.
Arancha abriu o 16 de marzo este recital en streaming accesíbel desde calquera parte do mundo a calquera hora, defende que as redes sacan á luz “novas funcións” da poesía: “un papel de transmisión, que talvez até a chegada das redes sociais non era tan preponderante porque non podiamos achegarnos a elas agás nos recitais, agás escoitar en físico as poetas”. Nos vídeos que aparecen co cancelo, as poetas sacan a relucir palabras, calor, agarimo e arte nunha maneira íntima de consumo, na casa, no fogar. Recitais a domicilio que permiten o intercambio con todas as persoas que decidan interactuar, valorando, comentando e compartindo en Facebook, Twitter ou Instagram.
Este cambio, menciona a autora, vén da man de tecnoloxías que desde a casa permiten achegarnos aos seres queridos e, ademais, estar presentes en recitais que empregan técnicas imposíbeis sen os novos dispositivos; un cambio de percepción e elaboración literaria: “Até a chegada das redes asociabamos a poesía a lela en soidade e en silencio, agora estase a descubrir outra fase, a da transmisión poética máis aló da escrita, o que transcende o nivel comunicativo, alguén pode ler o meu libro e escoitarme moitas veces”.
Os momentos actuais de crise, sanitaria e económica, poden ser oportunidades de cambio, cambio no consumo e cambio na produción, en “espazos que mudaron moito”, menciona, coa introdución de elementos audiovisuais. Isto é algo que, apunta, xa se vén realizando desde moito antes do coronavirus: “Xa se facía videopoesía. A presenza da poeta e o que a acompaña agora si está pensado e ten intención comunicativa, penso que grazas ás novas canles de transmisión e á democratización das artes tamén se alimenta esa parte máis performática da arte”.
“Sempre quixemos facer un recital poetico telemático. O feito de que esté subido e colgado, para que a xente o vexa cando queira, provoca que entre nas casas de todos” di Pablo Rodríguez, autor en Leite Edicións e tamén ideólogo desta acción precursora. A idea, afirma, é que a acción nas redes se prolongue todo o que poida durar a emerxencia. Pablo considérase parte dun grupo de poetas que gostan de “traballar nas redes sociais”, di, contento coa produción que está a aparecer. O poeta fai fincapé na evolución que tivo a rede na última década: “Eu diría que as redes axudan, si. Habería que ver como son esas redes, se penso na internet do comezo si que vía esa idea de canle de difusión, unha forma de compartir o que facías. Era unha plataforma onde podías exhibir o teu contido. Hoxe internet é menos sólido e máis líquido, parafraseando a Bauman”.
Nesa escasa separación custa diferenciar cada vez máis o privado do público, nesa “liquidez” onde a intimidade cambia de grao: “está a ser difícil separar a vida privada da vida poética. #coronaipsum integra a poesía no cotián da xente. Vexo que sacamos tempo para ler narrativa pero non sucede o mesmo para ler poesía… se Mahoma non vai a montaña, a montaña vai a Mahoma, aínda que sexa por streaming”. Pablo tamén fai alusión a un cambio nas técnicas que a produción dentro da reclusión por mor da alerta sanitaria está dando a coñecer aínda máis, cunha “produción oral e audiovisual” que, nalgúns casos, supera a clásica escrita.
Entre conexión e conexión poética -nas que as persoas usuarias podemos ver unha múltiple variedade de fondos caseiros, de cadros, de estantes, de intimidades- nacen tamén preocupacións. Segundo a entidade que reúne as asociacións que xestionan a propiedade intelectual (Adepi), as perdas nas industrias culturais en todo o Estado poden ascender até os 960 millóns de euros, con feches de todo espazo que implique reunión e difusión, isto é: a totalidade da cultura; desde museos e bibliotecas até salas privadas de exposición e recitais poéticos, xunto coas librarías.
A cultura é algo “esencial” na vida cotiá, recalca Arancha: “esta crise sanitaria pode ser unha escusa para darnos de conta do importante da cultura, do lecer para continuar adiante. Estamos consumindo de xeito masivo iniciativas nas redes para quedar na casa pola pandemia”.
Sostén a autora que este novo panorama pode alumear un futuro onde como sociedade teñamos a acción cultural nos eixos de produción e desenvolvemento: “Estamos a ver desde recitais até concertos online. Todo está a ser recibido cos brazos abertos. Agardo que isto, cultura de primeira necesidade, se lembre. Penso que os Gobernos non están a reaccionar a tempo coa cultura”.
O pensamento e a arte, di a autora, como mantedora non só da interactividade e coñecemento social, senón da nosa saúde mental en tempos do confinamento: “Falamos de xente que ofrece espazos de todo tipo. Creo que os Gobernos deberían blindarse ante algo que está contribuíndo a que as persoas poidan ficar na súa casa e manter a súa saúde mental”.”

Lois Alcayde Dans le un texto de Os jeans de María

Desde a AELG recollemos a lectura que fai Lois Alcayde Dans dun fragmento de Os jeans de Maríaaquí.

Rechiade e unídevos baixo cancelos comúns como #CorentenaLiteraria, #Euquedonacasa, #LerGalegoSempre, #Acasainfinita, #DescobreACulturaGalega, #CulturaGalegaCuradora e/ou #CulturaNaRede.

Tabela dos libros. Decembro de 2019

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Velaquí a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”

Lois Alcayde Dans faise co XX Premio de Poesía Díaz Jácome para novos creadores

Desde Fervenzas Literarias:
“Lois Alcayde Dans é o gañador do XX Premio de Poesía Díaz Jácome para novos creadores. O traballo presentado polo gañador ten por título Anoar.
O segundo premio recaeu na obra Unha luz de eclipse da que é autor Aleixandre Lago Barcala. Pola súa banda, Isolda Comesaña Alcaraz, acadou o terceiro premio coa obra Son da estirpe de Luperca.
O Certame de poesía Díaz Jácome para novos creadores é un certame de poesía convocado polo Concello de Mondoñedo co patrocinio da Área de Cultura da Deputación Provincial de Lugo, co afán de estimular a creación poética entre a mocidade, que se vén realizando dende o ano 1999. De feito, ao certame só poden presentarse os menores de 30 anos. Este premio está adicado a Xosé Díaz Jácome, natural de Mondoñedo.
O coruñés Lois Alcayde Dans naceu no ano 1997. Escritor e xornalista, en 2016 gañou o I Premio Balbino de relatos polo libro Camiños na sombra (Fervenza). Colabora nas revistas O Salto, Luzes e no xornal Sermos Galiza. Membro do consello editorial da revista Ligeia, coordina a súa ­sección de Xornalismo. Este mesmo ano publicou en Galaxia o libro de relatos Os jeans de María.
A entrega do Premio tivo lugar o domingo 1 de decembro segundo o seguinte programa:
11:15 h. Recepción oficial na Casa do Concello.
11:30 h. Presentación antoloxía Versos Fideis (libro no que se recollen os versos premiados no Certame de Poesía Díaz Jácome para novos creadores).
12:30 h. Entrega de Premios do XX Certame de Poesía Díaz Jácome no Salón de Plenos do Concello.”