Desde Sermos Galiza:
“Barcelona ten este mes a oportunidade de descubrir (ou lembrar) a Roberto Vidal Bolaño, e de se achegar á súa obra. A Universitat Autònoma de Barcelona acolle unha exposición sobre a vida e obra do dramaturgo compostelá, mostra organizada por Estudis Gallecs UAB.
A exposición está formada por 10 carteis que mostran unha panorámica da vida e da obra do dramaturgo de Vista Alegre (Compostela). A selección de textos e imaxes da exposición foi elaborada pola Asociación Roberto Vidal Bolaño, que impulsou a conmemoración deste ano como Día das Letras Galegas para Roberto Vidal Bolaño. A edición foi feita pola Xunta de Galicia.”
Arquivo da categoría: Día das Letras
Vídeo da conversa sobre Xosé María Díaz Castro no Culturgal 2013
Santiago: preestrea de O instante eterno, documental de Xosé A. Cascudo sobre Díaz Castro
O martes 26 de novembro, a partir das 16:00 horas, no auditorio do Centro Galego de Arte Contemporánea de Santiago de Compostela, dentro da programación do festival Cineuropa, terá lugar a preestrea de O instante eterno, o documental sobre Díaz Castro no que o escritor e guionista Xosé Antón Cascudo leva traballando desde o 2011, asesorado por Alfonso Blanco, presidente da Asociación Cultural Xermolos e depositario do arquivo fotográfico e textual do poeta. Despois do visionado haberá un debate na sala co director do filme.
A estrea de O instante eterno está fixada para o 19 de febreiro do 2014, data da efemérede do centenario do poeta de Gutiriz.
Vigo: presentación de Roberto Vidal Bolaño e o xogo do teatro, de Afonso Becerra de Becerreá
O venres 25 de outubro, ás 20:30 horas, na Libraría Andel (Avenida das Camelias, 102), de Vigo, preséntase o libro Roberto Vidal Bolaño e o xogo do teatro, de Afonso Becerra de Becerreá, publicado en Laiovento. No acto, onde se xogará sobre a escrita dramática a partir de textos de Roberto Vidal Bolaño, participan, xunto ao autor, Pepe Carreiro.
O Roberto Vidal Bolaño máis cativo
Desde Cultura Galega:
“Centos de escolares están a pasar estas semanas polo Salón Teatro de Santiago de Compostela. Alí asisten á representación de Touporroutou da lúa e do sol, unha das obras que vidal Bolaño escribiu a pensar nun público familiar. Non foi a única, o autor homenaxeado nas letras galegas deste ano desenvolveu de xeito consciente un importante traballo dirixido a este tipo de público.
Son varias as obras que Roberto Vidal Bolaño escribiu orientadas a todos os públicos. Antes do que traballos centrados nos máis novos, os estudosos da súa obra coinciden en sinalar que se trata de textos complexos, que as crianzas poden gozar plenamente pero que deixan a porta aberta a múltiplas interpretacións para os maiores. Así, non é de estrañar que o homenaxeado no Día das Letras preferise falar de teatro familiar antes de que teatro infantil. Eduardo Alonso, director da versión actual do Touporroutou da lúa e sol e antigo compañeiro de Bolaño en Teatro do Estaribel, sinala que “o teatro familiar, tanto o pensado para escenarios como o de rúa, é unha parte moi importante do traballo de Vidal Bolaño”. Segundo con quen falemos, o número de obras que se poden considerar “teatro familiar”, varía. “Hai cando menos catro ou cinco que son especificamente para todos os públicos, ás que se teñen que sumar tres ou catro de teatro de rúa pensadas para un público de paseantes”, explica Alonso. (…)”
Cúmprense once anos da morte de Roberto Vidal Bolaño
Artigo de Camilo Franco en La Voz de Galicia:
“Hoxe cúmprense once anos desde que desapareceu Roberto Vidal Bolaño e a actividade arredor do Día das Letras decaeu considerablemente tras pasar o 17 de maio. Ao longo deste ano foi perfilándose unha imaxe na que gañou peso o nariz de pallaso como representación icónica e na que se ampliou o abano sobre os campos nos que Vidal Bolaño foi facendo profesión durante a súa vida: dese a escrita á interpretación.
Para a súa viúva e cofundadora de Teatro do Aquí, este ano foi o da «insistencia sobre un Roberto Vidal Bolaño e a ocultación doutro que tamén existiu e que tamén foi importante».
Advirte Belén Quintáns que a coincidencia das celebracións do Día das Letras Galegas con todas as actividades relacionadas co sesquicentenario da publicación de Cantares gallegos «prexudicou en canto a promoción e número de actividades as que se podería ter feito con Bolaño». Unhas actividades nas que, segundo Quintáns, «habería que ter en conta a relación literaria que Roberto tivo coa figura de Rosalía, que é máis que evidente».
Noutro sentido, estes once anos desde a desaparición do dramaturgo teñen un efecto estraño desde a perspectiva de Belén Quintáns porque, segundo explica, «hai ocasións nas que parece que se está falando de cousas que pasaron hai corenta anos, pero son cousas que pasaron hai ben pouco e algunhas delas aínda están ben vivas».
Para Belén Quintáns hai espazo aínda para «profundizar na súa obra e transcender algúns dos aspectos xerais».
Durante estes días a Escola Superior de Arte Dramática está celebrando, na súa sede de Vigo, Escénika, un congreso de investigacións teatrais que, nesta edición dedica unha parte do seu tempo á obra de Vidal Bolaño.
Por outra parte, Espello Cóncavo representará o vindeiro sábado no Teatro Colón da Coruña, Anxeliños!, unha das obras máis premiadas de Vidal Bolaño, as 20.30 horas.”
Penélope en árabe
Artigo no blog de Armando Requeixo, Criticalia:
“(…) E vén todo isto a conto a propósito dunha máis que singular iniciativa na que, agora si, se xonguen Fútbol e Poesía. Estou a referirme á celebración onte do I Encontro Internacional de Fútbol Sala Xosé María Díaz Castro, un evento que ben pouco parangón terá fóra das nosas fronteiras, pero que en Galicia creo que é definitivamente único, polo menos ata onde un coñece.
Se xa que un poeta dea nome a un torneo futbolístico é algo máis que insólito, o que xa roza o incrible é que, ademais, o recadado voluntariamente no mesmo (pois as entradas foron gratuítas e cada asistente contribuíu co que tivo a ben) vaia parar á Asociación Xosé María Díaz Castro para que esta promocione e difunda a figura do escritor.
E se ao expresado sumamos que antes de que os equipos participantes (a saber: o Al-Wahda SF dos Emiratos Árabes, o Guitiriz e mais a Selección Galega) comezasen a disputar o torneo houbo oportunidade tanto de oír a Bloquinho de Xermolos e mais Sons da Aldea coma de asistir á proxección do vídeo documental A lus do mundo, que realizou o alumnado do IES Díaz Castro de Guitiriz arredor da biobibliografía do poeta baixo dirección de Cristina de la Torre, daquela esta xuntanza alcanza tinturas de milagre.
Agora ben, se todo o que levo contado non sorprendeu aínda aos máis escépticos, estou convencido de que a traca final si o fará: saiban todas e todos vostedes que, no marco deste I Encontro Internacional de Fútbol Sala Xosé María Díaz Castro, e atendendo á cortesía de participar nel un equipo emiratí, foi entregada aos deportistas e acompañantes daquela delegación unha folla voandeira na que se reproducía a primeira tradución ao árabe do célebre poema Penélope. Tan coñecido verso diazcastriano de Nimbos, foi traducido para a ocasión por Moncho Iglesias Míguez, escritor galego residente en Palestina, quen nos regalou así unha nova alfaia para esa coroa nimbada que conforma a poesía do guitiricense máis universal. (…)”
A Coruña: actos literarios destacados na Feira do Libro para o mércores 7
O mércores 7 de agosto continúa a Feira do Libro da Coruña (nos Xardíns de Méndez Núñez, con horario de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 horas), cos seguintes actos literarios destacados para ese día:
Mércores 7
– 18:00 h. Presentación do libro O carballo, de Calros Silvar, publicado por Baía Edicións. O ilustrador explícanos como debuxar una árbore. Tamén participa no acto a editora Belén López Vázquez.
– 19:00 h. Presentación do libro Man, o alemán de Camelle, de Beatriz Maceda Abeleira, publicado por Galebook. Participan no acto a autora do libro e un representante da editorial.
– 19:00 h. Sinatura de libros de Manuel Portas na caseta de Libraría Pedreira.
– 20:00 h. Presentación do libro Faneca Brava, do escritor Manuel Portas, publicado por Xerais. Participan no acto Ramón Nicolás, Manuel Bragado e o autor.
– 20:00 h. Antonio Seijas asina exemplares das súas obras na caseta da Libraría Nós.
– 21:00 h. Teatro Antroido representa Vida e obra de Roberto Vidal Bolaño, charla posta en escena entre a actriz Laura Ponte e o dramaturgo e fillo do autor, Roi Vidal Ponte.
O instante eterno, documental sobre Xosé María Díaz Castro
“O instante eterno é un documental sobre a obra e a vida de Xosé María Díaz Castro, dirixido por Xosé Antón Cascudo. O proxecto botou a andar no ano 2011 co obxectivo de difundir a figura do poeta, de cara á celebración do centenario do seu nacemento en febreiro do 2014.
A pesar da súa indiscutible calidade poética, referendada en Nimbos, a obra de Díaz Castro era case descoñecida para o público até o pasado 21 de xuño, cando a Real Academia Galega o designou como o autor ao que se dedicarán as Letras Galegas do 2014. Precisamente o esquecemento deste tesouro e certos enigmas arredor da figura do poeta constituíron o impulso definitivo para a posta en marcha do documental.
Foi Alfonso Blanco, presidente da Asociación Cultural Xermolos, a persoa que máis alentou O instante eterno, cedendo a Cascudo gran parte do arquivo fotográfico e textual do poeta. Despois de meses de estudo desta documentación trazouse a idea esencial do proxecto: un poema visual en cinco tempos, coincidindo coas catro estacións da vida de Díaz Castro e un epílogo sobre a pegada estética da súa obra.
Na primeira fase da produción realizouse unha rolda de entrevistas nas que participaron o propio Alfonso Blanco; o poeta e expresidente da RAG Méndez Ferrín; Félix Villares, docente no Seminario de Mondoñedo e estudoso da Escola Poética da Terra Chá; Armando Requeixo, crítico literario, especialista en Díaz Castro; e Raúl Río, amigo e autor do busto do poeta na súa parroquia natal dos Vilares. Hai que destacar tamén a colaboración da poeta Xiana Arias que puxo voz a varios dos poemas do autor.
En canto ás localizacións do filme inclúense os lugares emblemáticos do poeta: Mondoñedo –cuxo seminario era naquel tempo o berce poético da comarca chairega–, Betanzos –vila na que Díaz Castro gañou o certame dos Xogos Florais en 1946–, Vilagarcía de Arousa –onde exerceu de docente no Colexio León XIII trala Guerra Civil– e Madrid –lugar de residencia do poeta durante gran parte da súa vida, quizais o feito que o arredaría dos círculos culturais, e que explica o seu esquecemento–. Mención especial merece a contorna da aldea natal do Vilariño, a carón da Serra de Montouto, límite natural entre as provincias de Lugo e A Coruña, espazo no que se afunden as raíces literarias do autor e que iluminan dúas das súas claves poéticas: a paisaxe e a lingua.
O obxectivo de O instante eterno é reflexionar sobre o proceso de creación artística de Díaz Castro, explorando un lento pero obstinado labor por acadar a excelencia en cada un dos seus versos, e que explica –en parte– que só publicase un libro en vida. Partindo dunha humilde ascendencia labrega o poeta dos Vilares vaise desprovendo das eivas que lastraban a poesía do seu tempo até escribir Nimbos, unha obra que se revela á vez como relixiosa, existencial e social, construída nunha admirable harmonía entre ética e estética.
Así mesmo, O instante eterno procura amosar as condicións nas que se desenvolvía aquela sociedade marcada pola miseria e a emigración na que medrou o poeta. Neste sentido os mellores guías foron os seus propios versos, xa que en Nimbos se atopa condensada a historia sentimental de Galicia, a nosa cerna identitaria. Desde o presente, afondando na paisaxe humana e biolóxica que contemplaron os ollos do poeta, asistimos a profundas transformacións; o que subsiste, máis alá do efémero, é o que Díaz Castro mudou en eterno nos seus versos.
Antes de iniciar a fase final do proxecto preséntase un teaser do documental, en cuxa realización colaboraron Jessica Rey e Alba Domínguez en labores de montaxe, fotografía e grafismo. Nas próximas semanas completaranse as últimas tres entrevistas con persoas moi vinculadas ao poeta de Guitiriz. A intención é estrear o filme durante a semana do centenario, no mes de febreiro do 2014.”
David Rubín e Kike Benlloch: “É unha mágoa que un cómic no que puxemos tantas ganas estea nun limbo editorial”
Entrevista a David Rubín e Kike Benlloch en Praza:
“Nunha entrevista recente, David Rubín referíase a Uxío Novoneyra: A voz herdada, coma a súa obra “fantasma”. O álbum, froito da colaboración entre Rubín e o guionista Kike Benlloch, foi publicado pola Xunta de Galicia en 2010, ano no que o Día das Letras Galegas estaba dedicado ao poeta do Courel. O feito de non contar cunha distribución comercial limitou a difusión da obra, sendo hoxe un título escasamente coñecido tanto dentro coma fóra de Galicia. Nas seguintes liñas os autores conversan sobre como foi o proceso de elaboración da obra e o que aconteceu coa súa posterior distribución. Ambos amósanse moi satisfeitos co seu traballo e non descartan unha futura reedición.
– Praza (P): Como xurdiu a idea de facer un cómic centrado na figura de Uxío Novoneyra?
– David Rubín (DR): O proxecto de facer un cómic sobre Novoneyra foi da Xunta. Propuxéronmo a min e a varios autores máis. Avisei a Kike e convideino a traballar xuntos nisto, xa que me apetecía volver colaborar con el. Preparamos un dossier coa proposta do álbum e enviámolo no prazo marcado. Pouco despois dixéronnos que a nosa proposta era a que ía adiante e puxémonos a traballar no álbum.
– P: Como foi o reparto de tarefas entre vós?
– DR: Cando lle propuxen que colaboraramos, Kike presentoume dúas ou tres propostas argumentais para pór en marcha o proxecto e eu elixín esta.
– Kike Benlloch (KB): Eu fixen o guión e David todo o aparato gráfico, desde deseño de personaxes, composición de pranchas, deseño a lapis, tinta, cor, maqueta. Non sei se houbo algún detalle argumental no que David contribuíu, penso que maiormente non. Igual que no sentido contrario, non sei, talvez nun par de páxinas eu lle fixen un bosquexo a David porque tiña claro algún efecto que quería na montaxe de páxina. Mais estes cruzamentos, que noutros traballos son frecuentes, aquí foron escasos. Digamos que A voz herdada é un caso bastante paradigmático de guión dun autor e deseño doutro. (…)”.