O Foro Reimprímete promoverá un plan de actuación para o sector do libro

Desde Sermos Galiza:
“O Día Mundial do Libro foi a data escollida para a constitución do Foro Reimprímete, unha iniciativa que nace para a defensa do produto imprimido e do libro, nun momento de especial crise para o sector.
Se non hai vento, vogar foi o título do manifesto fundacional que leu a escritora Rosa Aneiros no que se reivindicou a importancia do libro e a cultura impresa como “elemento fundamental da economía e a nosa cultura”.
“A cultura dixital non debe substituír á cultura imprimida: debe convivir coa cultura imprimida. E esta convivencia debe garantir e fomentar, cos recursos institucionais e as políticas públicas necesarias, a supervivencia, interese social, visibilidade da cultura galega: dos seus axentes económicos e dos seus creadores e creadoras”, sinalou a escritora nun discurso que pulou pola defensa de todo o proceso que fai chegar os libros a lectores e lectoras. “Sen contidos non hai cultura. A xusta retribución de quen os fai posibles e, tamén, dos elos de transmisión entre quen crea e quen consume- garante a calidade, a pluralidade e a permanencia dos produtos culturais. Se non se establece unha cadea de valor xusta, seremos cómplices dunha catástrofe”, alertou Aneiros.
“Reivindicar a importancia do soporte imprimido na industria do libro e posicionar tamén ao papel como o mellor medio dende o punto de vista da sostibilidade e o medio ambiente”, é un dos obxectivos do Foro segundo a Asociación Galega de Editores, unha das dúas organizacións que levaron a iniciativa para a súa constitución. O seu presidente, Manuel Bragado expresou a vontade do sector de mostrar a súa existencia e a defensa da súa consideración como sector cultural estratéxico para Galiza. Pola súa parte, o presidente do Clúster do Produto Gráfico e do Libro Galego, Jacobo Bermejo, definiu o foro como unha “mesa de diálogo” para reivindicar o futuro do libro e os produtos impresos. O foro representa a máis de 500 empresas con máis de 1.300 profesionais, cifras que falan da relevancia tamén para a economía do papel no sector cultural.”

A Coruña: presentación da Asociación de Editores Coruñeses

O mércores 9 de abril, ás 12:30 horas, na Biblioteca Municipal de Estudos Locais (Durán Loriga 10) da Coruña, preséntase a Asociación de Editores Coruñeses, que nace coa intención de pór en valor a industria editorial coruñesa en toda a súa amplitude e diversidade, nun momento particularmente afectado polas circunstancias derivadas da actual crise económica, ofrecendo ao público máis de 1.000 títulos en catálogo e contribuíndo a dinamizar, a través dun amplo abano de intervencións e actos culturais, a realidade do libro e a práctica da lectura. Estarán presentes na rolda de prensa: José Manuel Fernández Cadahía, Tucho Calvo, Miguel Anxo Fernán-Vello, Eduardo Riestra, Xan Arias e Ana Fernández Vilaseco.

O número de libros editados en galego caeu case á metade en 2013

Reportaxe de Marcos Pérez Pena en Praza:
“Póñanlle o adxectivo que queiran. Pero o dato é significativo por si mesmo: os libros publicados en galego en 2013 representan pouco máis da metade dos publicados o ano anterior, consolidando unha tendencia á baixa iniciada en 2008, ano no que, con 2.070 títulos, se rexistrou o récord histórico. A edición en galego atravesa unha crise moi fonda, cun número de títulos inferior ao que se acadaba antes do ano 1999. Esta é a realidade que amosa a Estatística da Produción Editorial de 2013, presentada este xoves polo Instituto Nacional de Estatística (INE).
É certo que o descenso é xeral en toda España e en todas as linguas, de xeito que o número total de títulos editados no Estado cae dende os 69.668 de 2012 até os 56.435 de 2013 (un 19% menos), e igualmente queda moi lonxe dos 86.330 de 2008. Porén, a caída da produción das editoriais galegas, por unha banda, e de obras en galego, pola outra, é moito máis importante. Cómpre sinalar, a este respecto, que se en 2008 se editaban 3.747 títulos en Galicia, hoxe esa cifra é de 1.869, máis ou menos a metade. E que, así mesmo, se en 2008 as editoriais galegas achegaban o 4,34% de todas as obras públicadas en España, hoxe a súa importancia relativa caeu até o 3,31%.
O 42,38% dos títulos que se editaron en Galicia en 2013 fórono en galego, fronte a un 52,06% en castelán e un 3,21% en idiomas estranxeiros. A proporción é semellante á acadada en 2012, aínda que nun ano o galego perdeu dous puntos (dende o 44,96%). Mesmo así, Galicia segue sendo, despois de Baleares, a comunidade autónoma na que a edición en lingua propia representa unha proporción meirande. (…)”

Compostela: presentación de Politicamente incorreta, de Teresa Moure, na Festa de Através

O sábado 29 de marzo, entre as 17:00 e as 20:00 horas, no Centro A Gentalha do Pichel (Rúa Santa Clara, 21), de Santiago de Compostela, terá lugar a Festa da Através Editora, coa presenza de autoras e autores dos libros publicados, concursos, música e a presentación do novo libro de Teresa Moure, Politicamente incorreta, ás 18:30 horas. Previamente, ás 17:50 horas, terá lugar un recital poético de Susana Sánchez Arins e Eugénio Outeiro.

Laiovento, “proxecto de compromiso e de dignidade”

Reportaxe de Marcos Pérez Pena en Praza:
“En 1991 Xosé Manuel Beiras, Pepe Carreiro, Xesús Couceiro, Manolo González Millares, Francisco Pillado e Afonso Ribas botan a andar Laiovento (tomando o nome dun texto dramático de Otero Pedrayo) “coa pretensión de contribuír desde unha óptica progresista e aberta á normalización cultural e política de Galicia”. Outro dos compromisos adoptados inicialmente foi que, mentres non se acadase unha normativa “de consenso” para a lingua galega, “en todos os nosos libros respectaríase a opción ortográfica de cada autor ou autora”.
“Laiovento fixo e segue facendo un labor encomiable en tempos verdadeiramente duros, sobre todo ese labor de especialización no mundo do ensaio, que non existía nas editoriais galegas. E ensaio, ademais, non só de temática galega, senón ensaio de alcance universal. Coa visión que tivo sempre o galeguismo histórico: mirando o mundo dende Galicia. Ese diálogo nacionalismo-internacionalismo é algo permanentemente de manifesto”, destaca Xosé María Álvarez Cáccamo, unha opinión compartida por David Otero, que salienta que Laiovento “foi símbolo de liberdade en canto a normativas, en canto a temas, foi unha plataforma non acoutada senón aberta, unha plataforma de liberdade. Tanto na tradución de obras do pensamento e da literatura universal coma na publicación de obras de pensamento e de creación feitas en Galiza”.
“Laiovento é unha casa amiga, á que volves sempre” -subliña Mercedes Queixas– “É unha casa editora que acolleu sempre, dende o respecto escrupuloso, as escritoras e os escritores noveis, e que acolleu, moitas veces de xeito arriscado, temáticas que non tiñan cabida noutros selos editoriais. Laiovento cumpriu un papel histórico de ser un proxecto de compromiso e de dignidade. É unha editora que apostou, como algo nuclear, como eixo vertebrador, pola potenciación do ensaio e do teatro, xéneros algo máis deficitarios á hora da visualización editorial”. Queixas sinala igualmente a importancia do “achegamento máximo e sincero ao mundo da lusofonía, tanto a través do acollemento das e dos autores que escriben os seus textos de acordo coa normativa integradora, coma da investigación sobre o ámbito lusófono”.
“É unha editorial case case enciclopédica, porque trata practicamente todos os xéneros da escrita e todos os temas” -engade Manuel Lourenzo– “É unha editorial digna de Francia ou Alemaña, de países ricos que potencien os seus saberes e a súa cultura”. Un proxecto que ten moito de Pancho Pillado, pero que por suposto é froito do traballo colectivo de moitas persoas, como lembra Pepe Carreiro: “Xosé Manuel Beiras, Xesús Couceiro, Sandra Vilaseco, Afonso Ribas, Paco Souto, Mercedes Queixas, Manolo Millares… A editorial apoiouse desde o principio na experiencia que cada unha destas persoas tiña en áreas diversas: edición, comercialización, impresión, administración ou deseño gráfico. E este é, coido, un dos piares que a sustentan”. (…)”

Francisco Pillado: “Vivimos tempos nos que a presentación dun libro é case que un acto clandestino”

Entrevista a Francisco Pillado en La Opinión:
“(…) – La Opinión (LO): Logo de 22 anos á fronte de Edicións Laiovento opta por da un paso atrás e abandonar a dirección. Por que agora?
– Francisco Pillado (FP): Francamente, sentíame un pouco superado polo traballo e desmotivado para continuar na dirección. O contexto adverso no que vivimos tampouco axuda. Como consecuencia disto que chaman crise, a xente merca moitos menos libros. A iso, súmaselle unha Xunta que reduciu moitísimo a compra de libros para a rede de bibliotecas públicas de Galicia e a invisibilización da cultura nos medios. As presentacións de libros xa non teñen repercusión, convertíronse case que en actos clandestinos que nunca se anuncian. (…)
– LO: Agora, desde fóra, como ve o futuro da editorial?
– FP: Eu vexo xente moi capaz para seguir co proxecto. Poderíamos dicir que son optimista respecto do pesimismo. Pero eu teño que deixalo porque xa estou canso. Fan falla moitas forzas para sacar adiante unha editorial coma a nosa que quere desmostrar que o que estamos a vivir en Galiza e en Europa é un espolio e non unha crise. Porque cando un fala de crise asume que existe unha responsabilidade compartida por todos na situación actual. Eu creo que o que vivimos é algo programado e planificado para acabar cos dereitos da clase traballadora e para enriquecer todavía máis a unha minoría de elites privilexiadas. (…)
– LO: Botando a mirada atrás, que achegou Laiovento ao panorama literario galego?
– FP: Os nosos sinais de identidade sempre foron a promoción do teatro e do ensaio. Queremos denunciar o que está pasando pero non con argumentos burdos, senón con xente preparada. Asimesmo, tamén dimos espazo a autores que escriben en reintegrado, que teñen cousas moi interesantes que dicir, e que no momento da fundación de Laiovento, non tiñan moitos espazos onde expoñer as súas ideas con liberdade lingüística. Temos, en definitiva, unha independencia da que outros non gozan porque non vivimos disto. Se o fixésemos teríamonos que controlar moito. Malia todo, para isto fai falla un ánimo que eu xa non teño. Tócalle a outros.”

Compostela: Congreso Internacional Editando para minorías na era dixital, do 3 ao 6 de abril

Do 3 ao 6 de abril terá lugar en Santiago de Compostela, organizado por campUSCulturae, o Congreso Internacional Editando para minorías na era dixital, unha oportunidade para debater sobre a situación do libro e da edición en tempos de recambio tecnolóxico e de agromar de propostas que redescobren o valor dos produtos artísticos de autor, únicos ou concibidos para esixentes minorías que foxen do estereotipado e comercial. Editores, bibliófilos, xestores culturais, escritores, ilustradores, expertos en novas tecnoloxías e deseñadores, entre outros profesionais, daranse cita neste encontro durante o cal se inaugurará a exposición Imprimatur. Está aberto o prazo de matrícula e o envío de comunicación até o 21 de marzo. Máis información aquí.

Francisco Pillado deixa a dirección de Laiovento

Desde Praza:
Pancho Pillado abandona a dirección da editorial Laiovento. Fixo oficial a súa renuncia ante notario, acompañado de Suso Couceiro e Pepe Carreiro, dúas das persoas que máis o teñen acompañado nos últimos anos no traballo da editorial e que, en principio, continuarán dirixindo o proxecto, que botou a andar en 1991. Pillado asegura estar “desmotivado e demoralizado”, “canso” dun labor editorial “á contra”, nun escenario difícil, no que denuncia a falta de apoio da Xunta e a “invisibilización” da cultura galega nos medios de comunicación. “Durante todos estes anos fun feliz co traballo, pero agora non desfruto. Traballei sempre sen remuneración ningunha, e agora xa non me compensa”, asegura.
Pillado, presidente de honra da Fundación Praza Pública, fala da crise económica, que en máis dunha ocasión denominou como “espolio”, como fixo por exemplo no prólogo de Banqueiros: “dun tempo a esta parte, a palabra crise é, sen dúbida, o eufemismo utilizado con maior frecuencia para explicar unha realidade cada vez máis triste, ruín e inxusta”. E cita, por exemplo, o dato coñecido hai uns días, de que os galegos e galegas gastan 15,3 millóns de euros menos en libros. “Isto é unha barbaridade” -di Pillado- “e supón un desastre para as editoriais e tamén para librarías como Couceiro na Coruña, que vén de anunciar que pecha”.
Denuncia igualmente a “invisibilidade” da cultura galega, os libros en galego e as editoriais do país nos medios de comunicación: “Estanse publicando libros interesantes, o problema non está aí. Mediaticamente non existimos. Non quero caer no mecanismo fácil de botarlles as culpas aos demais, pero se un lector non sabe da existencia dun libro, se non sae nos medios, se é relegado nas librarías a un lugar secundario, non o vai mercar”.
Fala tamén do Goberno galego, “inimigos da cultura galega”, e en xeral do “nulo” apoio das administracións. Pon o exemplo dun libro colectivo sobre o decreto de plurilingüísmo que hai uns anos lle pediu que coordinase ao maxistrado Luís Villares: “A obra, coa participación de xuristas e profesores, demostraba que o decreto era anticonstitucional. Sabes cantos libros mercou a Xunta? Mercou oito libros, supoño que para darllos aos altos cargos da consellaría”. (…)”