Carlos Labraña: o teatro para idades temperás

EntrevistaCarlos Labraña a Carlos Labraña en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): Ti tes moitas pezas teatrais publicadas. Tamén tes presente a máxima de que “o teatro escrito precisa que se implique o lector no texto”?
– Carlos Labraña (CL): Por suposto, pero non só do teatro senón de calquera outro texto. A miña forma de logralo é contar as acotacións dun xeito narrativo para implicar ao lector na lectura. Eu penso que a única diferenza que leva a un lector a non escoller un texto dramático fronte a un texto narrativo ou doutro xénero é o descoñecemento. Se nas escolas os rapaces lesen teatro de maneira habitual non habería ese medo. Todo o contrario, xa que o texto dramático é moito máis áxil que o narrativo. De feito, o emprego do diálogo é moi habitual en novelas infantís e xuvenís. (…)
– NG: E axiña te vemos mergullado no proxecto do “Colectivo Garola”… Como naceu este colectivo? Que supuxo para ti -e para o noso teatro- este colectivo?
– CL: Como comentei anteriormente, logo de participar no certame “Xeración Nós”, hai máis de 25 anos, Fusa e mais eu decatámonos da situación deste teatro e da falta de textos en galego. A partires de aí, fundouse o “Colectivo Garola” coa intencionalidade de desenvolver o teatro para nenas e nenos tanto desde a escrita como a representación das pezas que escribíamos. Por iso comprometémonos a escribir, polo menos, un texto ao ano e representalo. E así fixemos durante bastante tempo, ata que o meu traballo fixo que cada vez me afastara máis de Cedeira. De tódolos xeitos, estamos falando de recuperar esa tradición agora que as ferramentas dixitais permiten traballar a distancia.
Respecto á importancia do “Colectivo Garola”, eu creo que é un referente no teatro infantil en galego, porque conxuga tanto a escrita de pezas teatrais, que logo foron publicadas en diferentes editoriais, como a representación das mesmas, pero de xeito independente. Así, as bibliotecas municipais e, sobre todo, escolares, comezaron a ter pezas escritas para seren representadas polos rapaces. (…)
– NG: Por outra banda, tampouco o mundo da edición de obras teatrais está como para botar foguetes…
– CL: Este é un dos problemas fundamentais. O teatro infantil, que sempre foi o xénero minoritario a nivel da edición, agora coa crise é case inexistente. Só unha editorial, Embora, ten unha colección específica de teatro infantil. O mundo editorial nunca creu no teatro para nenas e nenos, tampouco no dos maiores, coa desculpa da pouca venda de libros, que se fan fotocopias… Eu creo, que o que faltou pola súa banda foi pedagoxía. O libro infantil véndese fundamentalmente polas recomendacións dos colexios. Hai que transmitirlles ás mestras e mestres que un texto teatral non é só para a representación, senón vai máis alá. Os últimos estudos pedagóxicos subliñan que é o texto ideal para aprendizaxe da lectura, máis aínda cando os pequenos teñen dificultades coa mesma, porque se practica a lectura repetitiva, a lectura en voz alta, a entoación e pódese usar para unha lectura na que participen todos os alumnos na aula. Respecto ás fotocopias, o libro de teatro xeralmente é un libro cativo, apenas sen ilustracións. Cando o formato é bonito, a xente paga por el. (…)”

Oleiros: programación da Hora do Conto e actividades infantís nas Bibliotecas Municipais

EstalogoHC2015 é a programación da Hora do Conto e actividades infantís nas Bibliotecas Municipais de Oleiros correspondente aos meses de xaneiro a maio 2015.
Algunhas das actividades requiren inscrición previa por aforo limitado, co que se prega consultar detalladamente o folleto adxunto ou ben chamar por teléfono a calquera das bibliotecas municipais dese concello.

Xosé Antonio Perozo é o novo Presidente de GALIX

DesdeXosé Antonio Perozo Cultura Galega:
“O escritor e editor Xosé Antonio Perozo é o novo presidente de GALIX, a Asociación Galega de Literatura Infantil e Xuvenil. Perozo foi escollido na asemblea extraordinaria celebrada o pasado xoves, cos datos feitos públicos esta fin de semana. Canda Perozo, o resto do equipo directivo fica así: Mercedes Cerdeiras e Francisco Castro como Vicepresidentes, Sabela González como Secretaria e Antonio Manuel Fraga como tesoureiro. “

Formig4s, unha colección de aventuras para coñecer as cidades do mundo

ArtigoPere Tobaruela de Carme Vidal en Sermos Galiza:
“París e Nova York son as primeiras cidades que visitan a brigada formada por Formos4, Forx4n, Fornel4 e Form4il, catro personaxes que viaxarán por todo o mundo para botar luz sobre enigmáticos casos. Nacen do traballo conxunto do escritor Pere Tobaruela e o ilustrador Andrés Meixide que deron vida ás dúas primeiras fantásticas historias nos escenarios reais das dúas atraíntes cidades.
“Os personaxes presentarán a xeografía e historia deses lugares nun sentido pedagóxico e divertido a través dunha aventura de investigación e acción na que ten tanto peso a palabra como a imaxe”, explica Pere Tobaruela, dos dous primeiros números aos que seguirá Barcelona. Desde a tipografía á imaxe, da historia ás personaxes a colección nace con vontade de ofrecer un produto novo, atraínte para as primeiras idades mais que quere convidar a pegar neles a persoas de todas as xeracións. “Non sabería definilos. Son híbridos con vocación renovadora no mundo da edición, abrindo novos camiños. Trátase dunha viaxe metaliteraria, dicirlle aos rapaces, aquí estamos para conxugar todo”, afirma o escritor que defende tamén o papel do editor Manuel Bragado na xénese do proxecto. “Pódese dicir que foi a tres bandas. Súa foi a idea de iniciar unha colección con este perfil e a nós pareceunos unha iniciativa estupenda”, comenta coa seguridade de que no mundo editorial galego poden nacer proxectos novos non só para o noso mundo senón tamén con interese abondo para exportar a outras linguas.
Monumentos, cemiterios, prazas ou rúas das cidades compoñen as imaxes á maneira de guía trotamundos, para convidar a ir desde o propio coñecemento dos seus autores. Pere Tobaruela visitou París e Andrés Meixide coñece Nova York e as súas visións sobre as cidades transmítense a través dos dous volumes. “Pensamos en que cidades poden potencialmente resultar atraín tes e as dúas foron as primeiras escollidas para chamar a atención no lanzamento mais logo visitarán máis e, quen sabe, ao mellor tamén veñen a Galiza”, aventura Pere Tobaruela dunha colección que pensa en rapaces e rapazas de arredor de dez anos mais que confía manterse nas librarías, como un produto de interese fóra tamén do circuíto educativo.
A colección evoca aquelas vellas series de personaxes infantís que engaiolaban ás crianzas de maneira intensa nos anos setenta e oitenta. Como en Formig4s, as aventuras e a afectividade cos distintos personaxes eran o xeito de engaiolar na lectura. “Todo está inventado e trátase tamén de recuperar esa complicidade cos personaxes. Buscamos esa identificación, os Formig4s baten sempre contra o mesmo elemento e queremos que haxa tamén unha relación intensa con Paumao, o malo da serie”, di un dos autores, o creador da parte literaria da colección. (…)”

Encontro para os docentes do programa de dinamización lingüística Dragal

DesdeElena Gallego a Xunta de Galicia:
“Un total de 22 representantes dos 55 docentes que interveñen este curso na segunda edición do proxecto de dinamización lingüística Dragal participaron o xoves 15 de xaneiro no encontro organizado pola Consellería de Cultura e Educación no Centro Autonómico de Formación e Innovación (CAFI) para poñelos en contacto, informalos sobre o funcionamento das ferramentas de traballo con que conta o proxecto, entregarlles material e coordinar as tarefas para os dous vindeiros trimestres.
O encontro celebrado en Santiago enmárcase nunha experiencia que a Consellería –a través da Secretaría Xeral de Política Lingüística- está desenvolvendo por segundo ano en centros de educación secundaria das catro provincias galegas. Trátase do Proxecto Dragal, unha iniciativa multimedia con base na triloxía homónima de Elena Gallego Abad que promove a lectura, a creación e a investigación multidisciplinar en galego.
Se no primeiro ano participaron na experiencia sete CPI e institutos, este ano o programa esténdese a catro centros máis. Deste xeito, 659 e alumnas de primeiro e segundo da ESO do IES Rafael Puga Ramón da Coruña, CPI Virxe da Cela de Monfero, IES da Pobra do Caramiñal, CPI da Cañiza, IES Castro Alobre e IES Bouza Brey de Vilagarcía de Arousa, IES de Valga, IES Xesús Taboada Chivite de Verín, IES Cidade de Antioquía de Xinzo de Limia, IES Alfoz-Valadouro e IES de Becerreá participan este curso no Proxecto Dragal da man dos equipos de dinamización da lingua galega dos centros educativos e da Secretaría Xeral de Política Lingüística, encargada de coordinalos.
Tras a lectura da primeira novela da triloxía, A herdanza do dragón, e da ambientación ou dragalización de cada centro educativo, o alumnado participante este ano no proxecto prepárase para recibir a escritora Elena Gallego, que visitará durante as dúas vindeiras semanas os CPI e institutos que interveñen este ano no proxecto. Os encontros rematarán cunha videoconferencia que poñerá en contacto o alumnado dos once centros Dragal. A partir de aí, sucederanse os traballos de análise, de pescuda e de creación arredor da temática da novela, traballos que se realizarán ou compartirán no wiki do proxecto.
Está previsto rematar o curso, igual ca na pasada edición, cun xogo de rol no Pico Sacro, lugar lendario cun importante papel na triloxía Dragal. (…)”

Premios Fervenzas Literarias para Os mellores libros do 2014

Desde Fervenzas Literarias:
“Tras pechar o día 15 de xaneiro o prazo de votacións temos, un ano máis, os resultados onde as lectoras e os lectores de Fervenzas Literarias decidiron o que ao seu xuízo foi o mellor do 2014. En total, este ano recibimos 531 enquisas.
Con esta edición, son xa oito as convocatorias onde os lectores amosan a súa voz para reflectir os seus gustos e as súas preferencias literarias.
Desde Fervenzas Literarias queremos agradecer unha vez máis a vosa participación e o voso interese en colaborar para formar estes listados de libros.
Agradecer igualmente á Federación de Librarías de Galicia por colaborar, un ano máis, con este iniciativa.
E agora os resultados… Os nosos parabéns aos premiados e premiadas…

– Mellor libro de Narrativa de adultos para A viaxe de Gagarin, de Agustín Fernández Paz ((Xerais).
– Mellor libro de Poesía para Cronoloxía da urxencia, de Dores Tembrás (Espiral Maior).
– Mellor libro de Ensaio para Historia da Literatura Galega II, de Xosé Ramón Pena (Xerais).
– Mellor libro de Teatro para Lapsus, de Alfonso Pexegueiro (Axóuxere).
– Mellor libro de Banda Deseñada para O bichero, de Luís Davila.
– Mellor libro traducido ao galego para adultos para Jude o escuro, de Thomas Hardy, traducido por María Fe González (Hugin e Munin).
– Mellor libro xuvenil para Reo, de Xesús Fraga (Galaxia).
– Mellor libro infantil para Escarlatina, a cociñeira defunta, de Ledicia Costas (Xerais).
– Mellor libro traducido ao galego para público infantil e xuvenil para Na cociña de noite, de Maurice Sendak, traducido por Oli (Kalandraka).
– Autor do ano para Agustín Fernández Paz.
– Ilustrador do ano para David Pintor.
– Mellor portada dun libro para adultos para Olympia Ring, 1934 (Galaxia).
– Mellor portada dun libro para público infantil e xuvenil para Escarlatina, a cociñeira defunta, con portada de Víctor Rivas (Xerais).
– Mellor editorial para Galaxia.
– Mellor crítico/a literario/a para Armando Requeixo.
– O mellor acontecido para o Culturgal.
– O peor acontecido para a política lingüística e cultural da Xunta de Galicia.
– Mellor Libraría para Libraría Couceiro.
– Mellor medio de comunicación para Praza.
– Mellor blog para Caderno da crítica, de Ramón Nicolás.”

Recinto Gris, de Ledicia Costas, destacado polo IBBY

Recinto Gris, deLedicia Costas Ledicia Costas, publicado en Xerais, foi escollido para formar parte da colección dos mellores libros do mundo para rapaces e rapazas con discapacidade, na IBBY Collection 2015 Collection of Books for Young People with Disabilities.
O libro será incluído no Catálogo que se presentará en roda de prensa o 30 de marzo de 2015 na Feira Internacional do Libro de Boloña, “Bologna Children’s Book, 2015”.

Compostela: inaugurado o Máster Literatura Infantil e Xuvenil como achega á formación e desenvolvemento de hábitos lectores, dirixido por Blanca-Ana Roig

OBlanca-Ana Roig día 12 de xaneiro inaugurouse o Máster Literatura Infantil e Xuvenil como achega á formación e desenvolvemento de hábitos lectores, convocado pola Universidade de Santiago de Compostela-ICE-Familias Mundi, dirixido por Blanca-Ana Roig Rechou (da AELG) e codirixido pola directora do ICE.
Están matriculados 38 alumnos e alumnas provenientes de varios países de Hispanoamérica. Realízase na Facultade de Filosofía, aula 2, da Universidade de Santiago.

Ten como obxectivos:
– Formar sobre a evolución psicolóxica e a madurez lectora dos discentes até os 18 anos.
– Adquirir coñecementos teórico-prácticos sobre lectura, educación literaria e formación lectora.
– Dar a coñecer como se constituíu a Literatura Infantil e Xuvenil, as súas fortalezas e debilidades, tendo en conta a lectura textual e a ilustración.
– Adquirir as habilidades necesarias para deseñar e realizar programas de animación e estimulación lectora, na familia, a escola e a biblioteca.
– Desenvolver competencias para seleccionar obras literarias de valor estético, que respondan aos intereses dos lectores.
– Coñecer as prácticas de estimulación lectora no labor editorial, bibliotecario e de aula.
– Coñecer a visión de escritores da Literatura Infantil e Xuvenil e a súa obra para axudar a poñer en práctica os coñecementos adquiridos.
– Analizar os novos formatos da Literatura Infantil e Xuvenil.
– Valorar a importancia da familia na formación e desenvolvemento do hábito lector.
– Adquirir destrezas para a realización de traballos de investigación.
E como finalidade axudar a mellorar os índices de lectura, dada a súa importancia no desenvolvemento integral de nenos e mozos e recoñecer o papel fundamental que cumpre a familia no achegamento lúdico ao libro e á lectura.

A parte da evolución psicolóxica e métodos está impartida por profesorado da USC e a de Literatura Infantil e Xuvenil, educación literaria, lectura en aula e biblioteca e educación artística corre a cargo de Blanca-Ana Roig Rechou, Eulalia Agrelo Costas, Marta Neira Rodríguez, Mª del Carmen Ferreira Boo, Isabel Mociño González e Mar Fernández Vázquez (da AELG) ademais doutro profesorado da USC, da Universidade de Santiago de Chile, de Sevilla e Portugal, educadores galegos e editores (como Hércules de Ediciones).
Nel tamén interveñen escritores galegos como Agustín Fernández Paz e Antonio García Teijeiro, a escritora Fina Casalderrey Fraga, o escritor portugués João Pedro Mésseder e o escritor sevillano Antonio Rodríguez Almodóvar. Faranse encontros con profesores de diversos países, co director da Real Academia Española, Darío Villanueva Prieto, e coa Editorial Kalandraka.