Marcos Calveiro gaña o Premio San Clemente 2018

Desde Galaxia:
“A última novela de Marcos Calveiro, O xardineiro dos ingleses, que xa fora recoñecida co Premio de Novela Manuel García Barros no 2017, foi merecedora hoxe do Premio San Clemente na súa categoría en galego. Nesta XXIV edición do Premio San Clemente, que convocan o IES Plurilingüe Rosalía de Castro e Abanca co apoio da Secretaría Xeral de Política Lingüística, foron tamén premiadas as novelas La uruguaya de Pedro Mairal, na categoría en español, e A vexetariana de Han Kang, entre as candidatas en lingua estranxeira.
O premio San Clemente busca converter o alumnado de bacharelato en protagonista á hora de conceder un galardón literario, polo que o seu xurado está composto por estudantes. Nesta XXIII edición, ademais do estudantado do IES Plurilingüe Rosalía de Castro (Santiago de Compostela), participou no xurado o do IES Neira Vilas (Oleiros), o IES Sánchez Cantón (Pontevedra), o IES Xoán Montes (Lugo), o IES Otero Pedrayo (Ourense), o IES Antonio Fraguas (Santiago de Compostela), o Hockerill College (Londres), o Saint Français Xavier (Vannes), o Grimmelshausen Gymnasium (Gelnhausen), a Escola Secundaria de Santa Comba Dao e o Colexio Rosalía de Castro de Moscú.
En Vilagarcía, a principios do século XX, o destino dos mariñeiros ingleses e alemáns crúzase coas arelas de liberdade dunha moza que intenta ceibarse das estreitezas e ataduras da Galicia daquel tempo. Moitos anos despois, no Cemiterio dos Ingleses só queda unha tumba anónima, a número un. Cunha prosa áxil, protagonistas de carne e óso e unha trama que zigzaguea entre os principais acontecementos históricos europeos, Marcos Calveiro consegue a súa obra máis lograda, de lectura apaixonante e chea de sucesos inesperados. Unha novela sobre a busca da liberdade. Sobre a xustiza e a capacidade para enfrontarse ao fado da historia. Un relato que hoxe foi premiado pola súa valentía unha vez máis, que non deixa de sumar lectores dende a súa publicación hai un ano, e que vai camiño de converterse nunha das novelas mellores valoradas por crítica e lectores dos últimos tempos.”

Xosé María Lema Suárez, premio San Martiño de Normalización Lingüística

Desde a Real Academia Galega:
Xosé María Lema Suárez (Vimianzo, 1950) recollerá a mediados de novembro o premio San Martiño de Normalización Lingüística en recoñecemento á súa traxectoria. O académico correspondente resultou distinguido nos XXVIII galardóns que concede a Asociación Cultural O Brado, na modalidade Premio á normalización lingüística a toda unha vida.
Nesta edición tamén foron recoñecidos Manuel Pereira Valcárcel co Premio á difusión da lingua na comarca de Tabeirós-Terra de Montes e Uxía Senlle co Premio á normalización no ámbito galego. Os galardóns serán entregados nun acto aberto a todo o público que terá lugar no Teatro Principal da Estrada a segunda semana de novembro. (…)”

María Xosé Queizán e Antía Cal gañan o Premio Otero Pedrayo

Desde Sermos Galiza:
“A pedagoga e ensinante Antía Cal e a escritora María Xosé Queizán son as gañadoras do Premio Otero Pedrayo, convocado polas catro deputacións e a Xunta e organizado nesta edición pola Deputación da Coruña. O premio está dotado con 16.000 euros.
O Premio Otero Pedrayo recae por primeira vez en dúas mulleres, pioneiras no mundo do ensino e do uso do galego na escola no caso de Antía Cal e na defensa dos dereitos das mulleres desde todos os ámbitos, de maneira especial desde o literario, ensaístico e activista, María Xosé Queizán. Desde a súa creación hai xa máis de corenta anos, a pasada edición foi a primeira vez que unha muller, Margarita Ledo.
A mestra e pedagoga Antía Cal (La Habana, 1923) foi durante o seu tempo como ensinante un referente da nova pedagoxía que busca en modelos anovadores que daquela nacían en Europa, nunha época na que a escola estaba dominada polo franquismo. Ademais de ensinar, trata de completar a educación creando materiais didácticos dos que nace a enciclopedia O libro dos nenos e o volume A arte e a súa historia, escritos en galego nos anos cincuenta. Do encontro cos novos movementos pedagóxicos nace a Escola Rosalía de Castro que ela crea en Vigo, un centro laico, plural, diverso, democrática e conectada co mundo que a rodeaba. Antía Cal deixou a súa traxectoria escrita na súa autobiografía Este camiño que fixemos xuntos, un volume que mostra unha muller emprendedora, de grande amor ao país, a súa lingua e a súa cultura e exemplo de mestra que cre no poder e na necesidade dunha escola participativa e galega.
A escritora María Xosé Queizán (Vigo, 1939) conta cunha intensa traxectoria na literatura e tamén no activismo centrado, de maneira especial, na defensa dos dereitos das mulleres. Queizán é pioneira na teorización do movemento feminista desde a situación que vivían e viven as mulleres galegas que se reflicte nun amplo corpus ensaístico mais tamén nos outros xéneros literarios que a autora visitou.
O obxectivo do premio é, ademais de perpetuar e honrar a memoria de Otero Pedrayo no campo das letras e o coñecemento, premiar un labor que constitúa unha contribución eminente á cultura galega e promocionar os valores propios de Galiza. (…)”

Xograr de outono 2018 no FIOT: Manuel Lourenzo

Desde o FIOT de Carballo:
“O FIOT quere recoñecer a un referente do teatro en Galicia, o dramaturgo, director, actor, promotor teatral e formador de xeracións de actores, Manuel Lourenzo, unha das persoas imprescindibles para a creación do teatro galego, quen dedicou a súa vida a esta arte.
Licenciado polo Institut del Teatre de Barcelona, comezou a súa andadura teatral profesional nos anos 60, coa vontade de impulsar un teatro galego propio. Fundou compañías, escolas e proxectos teatrais transcendentais como o Grupo O Facho, o Teatro Circo que desembocará na Escola Dramática Galega, a Compañía Luís Seoane, o Clube Elsinor ou a escola, revista e actual compañía, Casahamlet. Escribiu preto de dous centenares de obras dramáticas breves e 60 publicadas. É tradutor, novelista e ensaista.
Actor en numerosas producións é moi valorado no sector audiovisual, destacando a interpretación de míticos personaxes da televisión ou longametraxes.
Na súa prolífica traxectoria recibiu numerosos premios: Abrente (1978), Nacional de Literatura Dramática (1997), Pedrón de Ouro (2001), Premio Nacional da Cultura Galega en Artes Escénicas (2008), Premio Álvaro Cunqueiro, o Maruxa Villanueva ou o Otero Pedrayo, entre outros. É tamén profesor Honoris Causa pola Escola S. de Arte Dramática de Galicia.
O acto de entrega do galardón desta edición está previsto para o domingo 21 de outubro, ás 20:30 horas, previo ao inicio da función. Este nomeamento honorífico do Festival Internacional Outono de Teatro recoñece unha persoa ou entidade que destaque pola súa traxectoria na promoción e desenvolvemento do teatro en Galicia. A elección do galardoado correspóndelle aos anteriores Xograres de Outono e á AC Telón e Aparte. “

Nome: Bonita, gañadora do Premio Mondoñedo10 na modalidade de Teatro

“Ao entender do xurado, Nome: Bonita, de Vanesa Sotelo, revela unha voz dramática moi sólida caracterizada por un lirismo que entronca coa dramaturxia do mindoniense Álvaro Cunqueiro. O xurado destaca que a obra manifesta o valor testemuñal ao respecto das mulleres represaliadas ao longo da historia. Nun entrecruzamento de linguas e culturas, a partir da figura da cangaçeira brasileira, a autora crea un arquetipo universal da muller loitadora. A acción dramática está atravesada polos conceptos da identidade, a memoria e a ecoloxía como metáfora.
A Asociación As San Lucas en colaboración co Colectivo Mondoñedo É … e o Concello de Mondoñedo convocaron esta terceira edición do galardón co obxectivo de establecer vínculos permanentes entre a cidade e o concello que lles dá nome coas mellores obras de creación cultural producidas en Galicia e en galego nos últimos dez anos.
O prestixio decantado ao longo dos séculos por institucións e persoeiros de ascendencia
ou residencia mindoniense, así como a recoñecida achega destes á cultura galega en xeral, xustifican a creación destes galardóns que se entregarán anualmente co fin de contribuír a salvagardar para a memoria do presente e do futuro da lingua e da cultura galegas aquelas obras que a xuízo do xurado merezan este recoñecemento.

Xurado
A composición do xurado nesta terceira edición do Premio Mondoñedo10, que distingue á mellor obra dramática publicada en Galicia e en galego entre os anos 2008 e 2017 estivo formado por Antonio Reigosa Carreiras, Cronista oficial de Mondoñedo, que actuou como Presidente. Os vocais foron Olivia Rodríguez González, en representación da Real Academia Galega (RAG); Dolores Vilavedra Fernández, en representación do Consello da Cultura Galega; Afonso Becerra Arrojo, en representación da sección de literatura dramática da Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG); Antonio Salgado Rodríguez, en representación da Asociación de Actrices e Actores de Galicia (AAAG); Tareixa Campo Domínguez, en representación da Asociación Galega de Editoras (AGE); Diego Vázquez Meizoso, en representación da Asociación Galega de Empresas de Artes Escénicas Escena Galega e Francisco Piñeiro González, en representación do concello de Mondoñedo. Exerceu a secretaría do xurado por designación da organización o mindoniense Fran Bouso.

Acto de entrega
O auditorio Pascual Veiga de Mondoñedo acollerá o vindeiro domingo, 21 de outubro ás doce e media do mediodía o acto de entrega do Premio Mondoñedo10 2018 Teatro no transcurso dun acto no que o grupo de teatro da Asociación Cultural Alexandre Bóveda representará dúas breves pezas teatrais, unha de Rafael Dieste e outra de Álvaro Cunqueiro baixo a dirección de Lino Braxe.”

Manuel Lourenzo, premio Facho de Ouro

“A Directiva da Agrupaçom Cultural O Facho decidiu entregar o Facho de Ouro do 2018 ao homem de bem, dramaturgo e investigador, Manuel Lourenço Lourenço, como mostra de reconhecimento a toda umha vida dedicada à cultura do País e ao povo galego. O acto cívico será acompanhado dumha ceia-homenagem que se celebrará o sábado, dia 15 de Dezembro, às 21 horas no Hotel Riaçor d’A Corunha.
Preço por pessoa: 30 €.
Para se inscrever e reservar lugar escrever a: o_facho_a_cultural@sapo.pt

2º Concurso Trapiche de Contos e Poemas, desde Brasil

Desde a Editora Nordeste Cartonero:
“A Editora Nordeste Cartonero convida poetas e escritores de toda a aldeia global que escrevem em Língua Portuguesa ou em galego, a participarem de sua convocatória literária 2º Concurso TRAPICHE de contos e poemas. Este ano, serão aceitas inscrições de poemas e narrativas visuais, além dos gêneros escritos. O regulamento se encontra na página da Editora Nordeste Cartonero no Facebook, em postagem no endereço seguinte:
Regulamento
1 – Participantes
Escritores e poetas com idade a partir de dezoito anos de idade, residentes de qualquer parte. Só serão aceitas produções cujos textos escritos estejam no idioma português ou galego.
2 – Inscrições
O livro de versos ou contos deverá ser produzido em língua portuguesa ou em galego, salvo expressões ou palavras de outras línguas justificadas literariamente e com contexto possível de ser compreendido nessas línguas. Também poderão ser inscritos poemas visuais, fotomontagens, a técnica da collage e pequenas narrativas sem palavras (tirinhas/ faixas horizontais de banda desenhada). Usamos a definição de Hugo Pontes para o termo “poema visual”: “O poema visual caracteriza-se por valorizar a imagem como entidade universal. A palavra, no caso, é muito bem explorada e colocada, compondo um todo harmônico capaz de permitir ao ‘leitor’ – aquele que lê e vê ou só vê – uma infinidade de leituras, de acordo com o nível do seu conhecimento, experiência de mundo, cultura e escolaridade.” (Fonte: goo.gl/ada21t). Usamos a definição de Antônio Miranda para collage: “O material colado é a palavra em diferentes tipos de letra. Se o uso desse procedimento composicional é emprestado para sublinhar os aspectos visual-plásticos submergidos em materiais considerados antiestéticos para a arte, na poesia futurista e dadaísta como em todo o resto da poesia que usa esse mesmo procedimento, o mesmo efeito faz o poema abordar preocupações visuais, esvaziando o aspecto semântico do sinal verbal ao submetê-lo a uma dominante visual” (Fonte: goo.gl/rBCBGf). Usamos a definição de Paulo Ramos para “tirinhas”: “A expressão é uma tradução de “comic strip”, importada dos Estados Unidos nas primeiras décadas do século passado [dezenove] junto com as produções em quadrinhos que vinham de lá. De forma bastante resumida, seriam produções marcadas por um desfecho inesperado, tal qual uma piada” (Fonte: RAMOS, Paulo. Tira ou tirinha? Um gênero com nome relativamente instável. goo.gl/Vpfum1). Para participar do concurso, cada candidato deve seguir os seguintes critérios:
a) curtir a página da Editora Nordeste Cartonero no Facebook, compartilhando a postagem de nossa convocatória literária em modo público;
b) as inscrições serão realizadas através do envio de mensagem eletrônica (e-mail) para nordestecartonero@bol.com.br, com o título da mensagem: “Inscrição para o 2º Concurso Trapiche de Contos e Poemas”. Os textos concorrentes deverão estar em documento anexo à mensagem, e não copiados e colados no corpo dela, sob pena de exclusão do autor inscrito. Os concorrentes participarão com apenas um livro de versos ou narrativas curtas. Serão excluídos os autores que inscreverem mais de um livro;
c) para os participantes com livro de versos (gêneros diversos/ poemas visuais/ fotomontagem/ collage), o livro não deverá exceder vinte composições, sendo que para os versos escritos, cada um contendo uma extensão entre dez e cinquenta versos, digitados em formato A4, Times New Roman, tamanho 12 e espaço 1,5 (escrito no editor de texto Word 2010 ou anterior, ou editor LibreOffice);
d) para os participantes com livro de contos (narrativas breves), o livro não deverá exceder dez contos, cada conto com até cinco páginas em A4, Times New Roman, tamanho 12 e espaço 1,5 (escrito no editor de texto Word 2010 ou anterior, ou editor LibreOffice). Para livros no gênero “tirinhas”, serão admitidas narrativas na quantidade de cinco tirinhas por página, cada quadro das tirinhas com 5 (cinco) centímetros quadrados;
e) os textos deverão ser originais e inéditos em quaisquer meios, sejam impressos, eletrônicos ou em outros formatos;
f) na segunda edição do Concurso Trapiche de Contos e Poemas, a Editora Nordeste Cartonero privilegia “a cidade e o território” como tema, lugar de pertencimento, de identidade cultural, de conflitos e diálogos, de naturais e estrangeiros que a elegeram para viver, de exclusão e inclusão, de dentro e fora. Utilizamos as palavras do geógrafo brasileiro Milton Santos (no livro O Brasil: território e sociedade no início do século XXI), para definir o conceito de “território”: “O território, tanto quanto o lugar, são esquizofrênicos, porque de um lado acolhem os vetores da globalização, que neles se instalam para impor sua nova ordem, e, de outro lado, neles se produz uma contraordem, porque há uma produção acelerada de pobres, excluídos, marginalizados”.
g) os autores deverão ficar atentos à correção e revisão estilística e gramatical de seus textos, sendo avaliados os critérios de liberdade artística quando se desviarem propositalmente da modalidade escrita padrão da língua, quanto à presença de textos escritos;
h) O arquivo com os textos a ser enviado anexo à mensagem por e-mail (Endereço Eletrônico) deverá ser inscrito sob pseudônimo, com o título da obra. No corpo da mensagem de e-mail, o concorrente deverá digitar: nome completo; lugar e data de nascimento; número de cédula/bilhete de identidade (documento nacional de identificação civil); pseudônimo (nome fictício); nome da cidade e país onde reside; número de telefone para contato via WhatsApp [somente nos comunicaremos em língua portuguesa]; e-mail pessoal; pequena biografia com informações sobre o autor; fotografia do autor em arquivo no formato JPEG anexa à mensagem;
3 – DATAS DE INÍCIO E ENCERRAMENTO
Cada participante poderá inscrever seu livro de poemas/ poemas visuais/ fotomontagem/ collage ou de contos/ tirinhas a partir do dia 1º de agosto de 2018. A data de término do concurso ocorrerá no dia 30 de novembro de 2018, sendo aceitas postagens por e-mail até às 23h59 (horário de Brasília).
4 – SELEÇÃO
Os livros inscritos serão submetidos a uma seleção interna da Editora Nordeste Cartonero, que analisará, além dos critérios estilísticos e gramaticais acima mencionados, a criatividade, originalidade e respeito aos direitos humanos, ainda que os autores se valham da ironia e de linguagem metafórica ampla como expediente da denúncia contra abusos a quaisquer minorias políticas e de outros tipos. Apenas uma obra será selecionada como vencedora do 2º Concurso TRAPICHE de contos e poemas. O autor será avisado pelo e-mail de sua inscrição sobre a seleção de sua obra.
A Editora Nordeste Cartonero poderá publicar outras obras não selecionadas no concurso em momento posterior, pelas quais procurará os respectivos autores para solicitar sua autorização, sob as mesmas condições de respeito à autoria e demais cláusulas apontadas acima sobre publicação.
5 – DA NÃO PUBLICAÇÃO
A Editora Nordeste Cartonero pode decidir não selecionar nenhum dos textos, por ausência de critérios de qualidade suficientes.
6 – PUBLICAÇÃO DA OBRA SELECIONADA
A obra selecionada como vencedora do 2º Concurso TRAPICHE de contos e poemas será editada e impressa no primeiro semestre de 2019, a qual serão entregues 10 (dez) exemplares ao autor na cidade/país onde reside, através da Empresa Brasileira de Correios e Telégrafos. A Editora Nordeste Cartonero será responsável pela edição, diagramação e capas dos exemplares do livro selecionado. O autor deverá copiar em novo arquivo em Word ou OpenOffice nas versões acima mencionadas, a seguinte autorização para publicação do livro:
“Eu,_________________________________________________, identidade/ documento nacional de identificação civil número________________, em caso de ser selecionado no 2º Concurso TRAPICHE de contos e poemas, autorizo a Editora Nordeste Cartonero a diagramar, editar e publicar meu livro intitulado________________________________.”

Editora Nordeste Cartonero”

Ana Romaní: “A cultura non é unha axenda de lecer”

Entrevista de Xesús Fraga a Ana Romaní en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Este galardón supón un bo momento para facer balance?
– Ana Romaní (AR): Son pouco de facer balances, por máis que creo que no noso traballo cómpre estar sempre vixiante dos propios pasos, das liñas que os marcan e de como iso se proxecta socialmente. É preciso revisar cada día de qué serve o que facemos e estar criticamentente atentos e atentas a quen serve o noso traballo, de quen é realmente cómplice. Sempre tentei moverme, na medida do posible, e tamén coas miñas limitacións e as das circunstancias, en niveis de esixencia para corresponder á cultura deste país con rigor, dignidade e respecto. Ás veces o exercicio profesional foi difícil, complexo e cheo de tensións. Aínda así, o balance é moi positivo. En maio e xuño recibín mensaxes de persoas que seguían o Diario Cultural que xustificaban por si soas o traballo de 28 anos na radio pública.
– LVG: De que se sente máis satisfeita?
– AR: Do plural. Do plural na construción dun espazo de cultura que foi resultado do traballo en equipo, o dos compañeiros e compañeiras da Radio Galega, tamén dos colaboradores e colaboradoras, que son parte fundamental, e tamén fundamental foi a complicidade das xentes da cultura. Hai un plural que dalgún xeito foi facendo daquel Diario Cultural co formato que tivo ata agosto un espazo de encontro, colectivo, partícipe e implicado, que pretendeu estar atento e acoller as voces todas que desde distintos lugares están a conformar os discursos culturais da Galicia contemporánea.
– LVG: Que consecuencias tivo o cambio de formato?
– AR: Non comparto a formulación actual do espazo, nin os criterios e obxectivos aos que responde. De feito, a miña vinculación cos espazos que agora reciben a denominación de Diario Cultural, moi afastados do que foi o formato, é a dunha redactora máis do equipo. Desde esta posición talvez non sexa eu a persoa indicada para valorar as consecuencias.
– LVG: Cre que o premio pode ser unha reacción contra iso?
– AR: Para min este premio ten un sabor colectivo que me gratifica especialmente. Creo que no xornalismo regresar ao espazo social no que o traballo toma sentido é imprescindible, e algo diso está a acontecer agora entre os e as profesionais da CRTVG. Accións como as que desenvolvemos cada venres desde hai 18 e movementos como o de Defende a Galega son indicadores de que aínda hai moito por facer e que o xornalismo e os medios públicos galegos aínda teñen unha función social que cumprir, e que os seus e as súas profesionais non só están dispostas a facelo, senón que queren facelo e esixen as condicións, aprobadas nunha lei, que o permitan.
– LVG: Servizo público e visibilizar a cultura son os eixes sobre o que construíu o seu traballo?
– AR: Si, é un orgullo traballar nun medio público. Creo que os medios públicos de Galicia teñen pendente esa función de crear modelos propios de comunicación e información para un país, ir mais aló de ser medios de comunicación en galego, e crear modelos e paradigmas propios. Por outra banda, na base das miñas preocupacións profesionais está a visibilización da cultura en toda a súa amplitude, porque a cultura non é unha axenda de lecer nin un relato acelerado dunha sucesión de espectáculos sometido aos intereses do mercado ou doutra índole, que os hai.”

A Coruña: entrega de diploma ad honorem a Pilar García Negro na XVII Asemblea da AMIT

O 28 de setembro, ás 12.30 horas, no Paraninfo da Universidade da Coruña (Rúa da Maestranza, 9), terá lugar a entrega do diploma ad honorem a Pilar García Negro, no marco da XVII Asemblea da Asociación de Mulleres Investigadoras e Tecnólogas (AMIT).

Premios da Cultura Galega 2018

Desde a Xunta de Galicia:
“A Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria convocou en 2018, mediante a orde do 3 de maio de 2018, os Premios da Cultura Galega para o ano 2018, con oito modalidades para distinguir a excelencia no traballo nos diferentes ámbitos culturais.
– Premio Cultura Galega de Letras: Xosé María Álvarez Cáccamo.
– Premio Cultura Galega de Artes Plásticas: Luz Darriba.
– Premio Cultura Galega de Artes Escénicas: Festival Internacional Outono de Teatro-FIOT.
– Premio Cultura Galega de Música: A Roda.
– Premio Cultura Galega de Audiovisual: Festival de Cans.
– Premio Cultura Galega de Lingua: Antón Santamarina.
– Premio Cultura Galega de Patrimonio Cultural: O Sorriso de Daniel.
– Premio Cultura Galega de Proxección Exterior: Ramón Villares.”