Compostela: recital poético Que falen as linguas

O10533326_10204600650607089_1254477111375450050_n mércores 3 de setembro, ás 20:30 horas, no Modus Vivendi (Praza de Feixoo, 1) de Santiago de Compostela, terá lugar un recital dirixido a revisitar algúns dos nomes fundamentais da poesía en galego e catalán e ofrecer ao vivo traducións éditas e inéditas a unha e outra linguas. No acto, presentado por Alicia Fernández, participan Begonya Pozo, Branca Novoneyra, Eduard del Castillo Velasco, Adrià Targa, Helena Capera, Gonzalo Hermo e o poeta e músico senegalés Abdoulaye Bilal Traoré Fall (a foto é de Eduard del Castillo).

O día que Penélope falou ruso

DesdeCuberta-da-edición-rusa-de-Nimbos o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“Quero hoxe dar conta dunha iniciativa que confirma o crecente interese polas nosas letras en terras abondo distantes e por culturas de acollida ben diversas.
Hимбъі é o título co que un equipo de tradutores do Centro de Estudos Galegos da Universidade de San Petersburgo traduciu ao ruso os Nimbos de Xosé María Díaz Castro, autor do que se cumpre o primeiro centenario e ao que consagramos o ano en curso e o pasado Día das Letras Galegas.
Andrey Rodosskiy, Víctor Andreev, Daria Sinitsina, Vladimir Litus, María Tolstaya, Yuriy Shashkov e mais Elena Zernova (esta última coordinadora do volume e verdadeira alma mater da iniciativa) conseguiron que os versos de “Penélope”, “A cerna” ou “No resplendor do día”, entre outros, cobrasen vida na fala cirílica. Que, amais, vexan a luz nunha primorosa edición bilingüe, moi coidada no material, é outro mérito do amentado Centro de Estudos Galegos, que con este título chega xa ao décimo noveno volume dedicado á nosa escrita dende 1995 ata a actualidade.
Convén salientar o mérito desta tradución, que trasladou as composicións do poeta guitiricense conservando a rima, a métrica o ritmo e a estrutura das mesmas, labor arduo onde os haxa cando do que se trata é de transvasar entre idiomas tan arredados. (…)”

Small Stations Press lanzará a partir do outono unha serie de literatura xuvenil galega traducida ao inglés

DesdeSerie-Galician-Wave-Small-Stations-Press Xerais:
Small Stations Press, o selo editorial de Jonathan Dunne, publicará o vindeiro outono os primeiros títulos da nova serie de literatura xuvenil galega en inglés, Galician Wave, que comza a súa andaina con catro títulos: Aire negro de Agustín Fernández Paz, A Pomba e o Degolado de Fina Casalderrey, O pintor do sombreiro de malvas de Marcos Calveiro, e Dragal I, de Elena Gallego Abad. A serie existe para dar a coñecer en lingua inglesa o mellor da literatura xuvenil galega e da súa ilustración. A tradución ao inglés é de Jonathan Dunne e o deseño dos libros é da deseñadora búlgara Yana Levieva.”

A Consellería de Cultura e Educación amplía o portal web da literatura galega en inglés con cinco novos escritores

Desde a Consellería de Cultura:
“A Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria acaba de ampliar o portal web da literatura galega en inglés con cinco novos escritores e escritoras. Co obxectivo de seguir promovendo a proxección internacional das letras galegas a través da rede, o departamento que dirixe Xesús Vázquez Abad incorporou ao Portico of Galician Literature unha mostra en inglés de obras de Diego Ameixeiras, Rosa Aneiros, Elena Gallego Abad, Xavier Queipo e Anxos Sumai.
Dime algo sucio, Ámote Leo A. Destino Xalundes, Dragal I: A herdanza do dragón, Papaventos e Así nacen as baleas son, respectivamente, os últimos títulos aos que se pode acceder desde este portal, a través dunha breve sinopse en inglés de cada obra e mais dunha mostra de 40 páxinas traducidas a esta lingua de cada unha delas.
En 2013, o portal exterior da literatura galega tamén integrou fragmentos de obras de novos escritores, co fin de ampliar o seu catálogo con extractos textuais de Suso de Toro, Xavier Alcalá, Teresa Moure ou Antón Riveiro. Marilar Aleixandre, Fina Casalderrey, Agustín Fernández Paz, Miguel-Anxo Murado, Anxo Rei Ballesteros e Manuel Rivas completan a relación de autores deste portal das letras galegas en inglés. (…)”

Taboleiro do libro galego (XXIV), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Unha entrega máis neste 2014 do «Taboleiro do libro galego» e que será o último ata o que recolla as novidades editoriais en lingua galega máis vendidas do vindeiro mes de setembro. Grazas, nesta ocasión, ás once librarías que participaron nesta ocasión: Suévia, Miranda, Carricanta, Biblos, Andel, Cartabón, Aira das Letras, Couceiro, Libros para soñar, Librouro e Lila de Lilith.

NARRATIVA
1º-. A viaxe de Gagarin, de Agustín Fernández Paz, Edicións Xerais.
2º-. Orlando. Unha biografía, de Virginia Woolf (tradución de Celia Recarey), Irmás Cartoné.
3º-. Os televisores estrábicos, de Ramón Vilar, Xerais.
4º-. O espido de Gina, de Miguel Anxo Fernández, Galaxia.
5º-. Sete Caveiras, de Elena Gallego, Edicións Xerais.
6º-. Chovida do ceo, Alfredo Conde, Edicións Xerais e A voz do vento, de Pemón Bouzas, Xerais.

POESÍA
-. Dun lago escuro, de Marta Dacosta, Edicións Xerais.
2º-. A segunda lingua, de Yolanda Castaño, Pen Clube-Xunta de Galicia.
3º-. Remontar o río, de Helena Villar Janeiro e Luz Darriba, Tirar do fío Edicións.
4º-. Kid Salvaxe, de Carlos G. Reigosa, Xerais.

ENSAIO-TEATRO
-.Non temos medo, de Rodri Suárez, Nicetrip edición.
2º-. Eu estaba alí, Afonso Eiré, Hércules de Edicións.
3º-. E logo, temos razóns para ser nacionalistas?, de Henrique del Bosque, Edicións Xerais.
4º-. Politicamente incorreta. Ensaios para um tempo de pressas, de Teresa Moure, Através.
5º-. Xavier Vence. Conversas, de Xan Carballa, Engaiolarte Edicións.
6º-. Contra a morte das linguas, de Miguel Moreira, Edicións Xerais.

XUVENIL
-. Ámote, Leo A. Terminal de… chegadas?, de Rosa Aneiros, Edicións Xerais.
-.Recinto gris, de Ledicia Costas, Edicións Xerais.
-. Dragal IIIde Elena Gallego, Edicións Xerais.

INFANTIL
-. Rosa Caramelo, Adela Turín, Kalandraka.
-.Volvo! O regreso de Usha, de María Reimóndez, Xerais.
-. O soño de Esther, de Miguel Ángel Alonso e Luz Beloso, Nova Galicia Edicións.
-.A burra Ramona, de Paula Carballeira (ilustracións de Xosé Tomás), Baía Edicións.
-. O fío vermello, de An Alfaya, Edicións Xerais.

LIBROS CD-DVD
-. Brinca vai!, de Paco Nogueiras, Kalandraka.
2º-. Xiqui Xoque, fiú fiú!, de Uxía, Editorial Galaxia.
3º-. Pan de millo, de Migallas, ilustracións de Dani Padrón, Kalandraka.
4º-. Cantos animais, de Susa Herrera, Primera Persona.
5º-. A nena e o grilo nun barquiño, de Magín Blanco, Fol Música.

BANDA DESEÑADA
1º-. O bichero IV, de Luís Davila, Edición do autor.
2º-. A Torre dos Mouros / Os lobos de Moeche, de Manel Cráneo, Demo Editorial.
2º-. Ardalén, de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.

OUTROS
1º-. Luzes, nº 6, maio 2014.”

Evaristo de Sela ou Homero en galego, vinte anos após a súa morte

Artigo de Xosé Abilleira Sanmartín en Sermos Galiza (a fotografía é dese mesmo medio):
“Cúmprense este 28 de xuño vinte anos da morte do poeta, profesor e tradutor Evaristo González, máis coñecido por Evaristo de Sela. Figura fundamental no mundo da tradución, a obra de Homero chega á nosa lingua da súa man. (…)
Todo un universo que dá como resultado inquedanzas e creación: unha descuberta do país, Galiza; unha obra literaria, os dous poemarios Amar (Vigo, 1945) e o póstumo Versos de preso e outras rimas (2007); unha dedicación, a docencia, o grego. Unha definición: a entrega á cultura mediante, sobre todo, a tradución.
Sobre isto último quero pararme algo. Evaristo de Sela, poeta, profesor, é, fundamentalmente, o tradutor de Homero ao galego. Pensemos no que iso supón. E contextualicemos non só atendendo a biografía e circunstancias penosas que sofriu o noso autor, senón tamén cavilando a clave nacional do feito: aportar para Galiza a Iliada e a Odisea no noso idioma. Unha tarefa inxente, referencial. A consciencia dunha necesidade. Unha contribución clara a favor do país, da súa cultura, da súa lingua, nas coordenadas conflitivas que o marcan. Comparábel en dimensión, por exemplo, a fitos como o colectivo da Biblia na editorial SEPT ou o do Fausto de Goethe a cargo de Lois Tobío. Unhas traducións senlleiras dende o coñecemento do orixinal (neste caso, o mundo homérico, a lingua grega). Non son paráfrases, polo tanto, como resultaron tantas versións dalgunhas literaturas (pensemos, así, na rusa que lemos dende o francés, v. g. Tolstoi, Gorki, Dostoievski). Son os resultantes textos completos e fidedignos, e non amputacións nin deturpacións (lembremos que pasou con tantas versión de Aristófanes, Lucrecio, Petronio, etc). (…)”

Orlando. Unha biografía, de Virginia Woolf, por Lara Rozados

Artigo de Lara Rozados para A Sega:
“(…) É unha moi boa noticia a aparición desta nova editorial, pequena e independente, dedicada á tradución ao galego de clásicos da literatura universal. Irmás Cartoné, creada por Carlos Valdés e Celia Recarey, preséntase ante as lectoras e os lectores cunha novela [Orlando. Unha biografía] que constitúe, en palabras de Nigel Nicolson (fillo, por certo, de Vita Sackville-West) na contracapa, “a máis longa e encantadora carta de amor da literatura…” O libro foille dedicado pola súa autora, Virginia Woolf, a Vita Sackville-West, e en efecto preséntase como un canto de amor e liberdade, escrito coa intelixente ironía, co afán experimental e co bo facer técnico que caracterizan á escritora.
Baseada en pasaxes da vida da propia Sackville-West, a novela preséntanos os paradoxos da sociedade patriarcal e tamén da historia británica: @ protagonista (a arroba aparece aquí cargada de significado) vive, ao longo de catro séculos e dos dous sexos, todas as emocións e pensamentos posibles, nun impecable exercicio de creación de ficción. “A natureza e as letras parecen terse mutua antipatía: se un as xunta, esnaquízanse unha á outra”. (p. 16). Comeza o biógrafo situando a quen le na época isabelina para leval@, da man do seu/da súa Orlando, a través dos séculos. Un mozo nobre e ilustrado vive libre de preocupacións, até que, a piques de contraer matrimonio, chega unha Grande Xeada. Orlando escribe, antes de facer vinte e cinco anos, “unhas corenta e sete obras, relatos, novelas, poemas” (p. 59), posuído pola “enfermidade” da escrita. E con trinta anos, “este xove nobre non só vivira todas as experiencias que a vida ten que ofrecer, senón que vira a futilidade de todas elas”. (…)”

Compostela: presentación de Unha rosa encarnada, de Robert Burns, traducido por Raúl Gómez Pato

O martes 27 de maio, ás 20:30 horas, no Grândola (Cardeal Payá, 18) de Santiago de Compostela, preséntase Unha rosa encarnada, de Robert Burns, publicado por Positivas. No acto participará o tradutor, Raúl Gómez Pato, Ryan McAllister, escocés e asesor para a tradución e o texto orixinal, e Héctor Lorenzo, quen ofrecerá algunha versión musical dos poemas do autor escocés.

Emboscadas na representación colonial, por María Reimóndez

Artigo de María Reimóndez en A Sega:
“A pesar de que o ton habitual sobre a tradución en Galicia poida facernos pensar que o máis vital é a escolla de tal ou tal outra palabra e a súa relación ou non cun certo estándar, tradición literaria ou anovación, hai xa décadas que a teoría da tradución retrotrae as súas análises a un marco previo e moito máis amplo ca este. O estudo da tradución comeza coa propia decisión de traducir unha obra e non outra. Este tema que pode parecer abstracto de máis cobra unha corporeidade inusitada cando nos enfrontamos a textos como o que hoxe me ocupa, Emboscadas no gran Norte, da autora catalá Margarida Aritzeta. Resulta sen dúbida intrigante saber por que para narrar supostamente as vidas dos “indios” (e uso o masculino e o termo colonial moi á mantenta) montañeses do Canadá para un público galego xuvenil se escolla traducir unha obra escrita por unha catalá no canto de escoller, dado que vai ser unha tradución de todas todas, algún dos fantásticos textos que dende como moi tarde o século XIX levan producindo as autoras de distintos pobos orixinarios americanos.
Agora ben, con isto non quero dicir que por ser catalá ou galega ou chinesa unha teña que limitar o seu espazo literario a un espazo xeográfico ou cultural concreto e predefinido. Por suposto que se podería argumentar que a visión dunha personaxe “mediadora” pode ter un valor engadido de interpretación para un público que mira tamén dende fóra (pero son o público catalán e galego falante o mesmo? Teño as miñas dúbidas). O importante, ao meu ver, é entender esa mediación como un acto político de tremendo peso, sobre todo entre dous polos opostos da colonización, porque as interaccións desiguais entre culturas resultan sempre un lugar complexo; intentar narrar a outra dende a mentalidade occidental esixe, ao meu ver, un esforzo de autoanálise e autocrítica sen parangón. (…)”