Desde
Sermos Galiza:
“Cando Juan Gelman se atopa en Uruguai coa súa neta 23 anos despois da desaparición e morte por parte da ditadura arxentina do seu fillo Marcelo e a súa nora Claudia, preñada entón, a súa imaxe percorreu o mundo enteiro. Gelman alzábase como a figura da dignidade, da loita contra a represión e unha memoria que non descansa diante das atrocidades dunha ditadura que conmocionou ao mundo e que a el o convertería en exiliado durante boa parte da súa vida. Poeta inmenso, a imaxe de Gelman era a do pai que, máis de dúas décadas despois, abrazaba á filla do fillo asasinado, como tantas nais, como tantos pais na Arxentina que non acougaron ate dar cos seus netos roubados ou nacidos no cativerio dos seus fillos.
Gelman nacera en Bos Aires en 1930, fillo de emigrantes xudíos ucrainos e a súa traxectoria, despois de varios oficios, habíase de encamiñar cara ao xornalismo, a tradución e a poesía. Roma, Madrid, Managua, París, Nova Iorque ou o México, no que morreu, serían algunhas das cidades do seu longo exilio, que comezaría en 1975 cando, pola súa militancia política nos Montoneros, se viu na obriga de fuxir da ditadura, que marcaría de maneira intensa a súa vida. A desaparición do seu fillo Marcelo e a súa nora Claudia, e o descoñecemento do paradoiro da neta, deixaría unha ferida aberta na súa biografía da que confesaba que non sanaría nunca. No ano 2000, dous despois de que finalmente puidera enterrar os restos de seu fillo, Gelman escribía en Página 12 -o xornal no que colaborou durante boa parte da súa vida- o artigo “Elogio de la culpa” na que se definía como “orfo de fillo: “Agora ten sepultura e é este un feito sumamente importante para un pai orfo de fillo, como son, porque o rescate dos seus restos foi o rescate da súa historia”.
Autor de obras como Violín y otras cuestiones, El juego en que andamos, Gotán, Sefiní, Valer la pena, Oficio Ardiente ou Miradas nunha conta ampla de libros que pecharía Hoy, Gelman fíxose cos máis relevantes premios literarios para autores en español, entre eles, o Cervantes, o Juan Rulfo ou o Reina Sofía de Poesía Latinoamericana.
En 2010 recollía na Galiza o recoñecemento como Escritor Galego Universal e entón, a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG), entidade que lle outorgaba o premio, lembraba as palabras de Julio Cortázar nas que defendía que “o máis admirable na súa poesía é a súa case impensábel tenrura alí onde máis se xustificaría o paroxismo do rexeitamento e a denuncia, a súa invocación de tantas sombras desde unha voz que sosega e arrola, unha permanente caricia de palabras sobre tumbas ignotas”.”
Convocado o XXXI Premio Xerais de Novela
Convocado o XXIX Premio Merlín de Literatura Infantil
Convocado o VI Premio Jules Verne de literatura xuvenil
Entrevista a Berta Dávila sobre O derradeiro libro de Enma Olsen
Ourense: presentación de Historia de Galicia, de Anselmo López Carreira
O
xoves 16 de xaneiro, ás 20:00 horas, na Livraria Torga (Rúa da Paz, 16), de Ourense, preséntase Historia de Galicia, de Anselmo López Carreira, publicado en Xerais, nun acto que contará coa presenza do autor, acompañado por Millán Picouto.
Cuestionario Proust: Marta Dacosta
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Marta Dacosta:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A espontaneidade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A lealdade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Compañía.
4.– A súa principal eiva?
– A espontaneidade.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Non ter urxencia por nada.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non quero pensalo.
8.– Que lle gustaría ser?
– Escritora, aínda que de pequena quería ser perruqueira.
9.– En que país desexaría vivir?
-Vivo nel: Galiza.
10.– A súa cor favorita?
-Verde.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A rosa púrpura.
12.– O paxaro que prefire?
– A garza.
13.– A súa devoción na prosa?
– A sinxeleza e a perfección de Castelao.
14.– E na poesía?
– A beleza inapreixábel da poesía oriental.
15.– Un libro?
– A illa do tesouro.
16.– Un heroe de ficción?
– O soldadiño de chumbo.
17.– Unha heroína?
– Pippi Calzaslongas.
18.– A súa música favorita?
– Música de cantautor/a.
19.– Na pintura?
– O paisaxismo.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– A miña bisavoa.
21.– O seu nome favorito?
– O meu? Gústame o meu nome.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A hipocrisía.
23.– O que máis odia?
– A falta de criterio propio e que che digan o que pensan que queres oír.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Unha soa? Os líderes das potencias do Eixo na Segunda Guerra Mundial e os seus aliados.
25.– Un feito militar que admire?
– Non me dou conta.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A xustiza.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– En paz comigo e os meus.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A tendencia ao optimismo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Creo que case todos, agás a mala intención.
30.– Un lema na súa vida?
– Poñerme na pel das outras, dos outros.”
Santiago, Museo do Pobo Galego: Prende no Colo, obradoiro didáctico, o xoves 30 de xaneiro
A Coruña: inauguración da exposición Transcurso, libro de artista de Masafumi Yamamoto con poema de Eva Veiga
Xabier López: “É difícil escribir sobre Galicia sen que asomen algunhas ‘fracturas’ como a da diglosia”
Entrevista
de Montse Dopico a Xabier López en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): Comeza o libro [Cadeas] cun encontro entre un escritor e unha lectora, que irá evolucionando dun xeito que os personaxes non agardaban ao principio. Por que escolliches esta historia como fío condutor?
– Xabier López (XL): Ao formular unha proposta que ten como eixes máis ou menos difusos ás identidades/colisións entre vida, narración(s) e literatura, tiña bastante claro que o fío vertebral debía reflexionar sobre a relación entre o escritor-creador e o lector como destinatario da súa creación (e mesmo, e velaquí o máis interesante, como unha creación máis do primeiro). Confesémolo ou non, non coñezo ao primeiro escritor que non estea tentado a facer coma Dióxenes de Sínope, o filósofo cínico, e no canto de saír na busca do “Home”, ben armado cun candil, percorrer rúas e prazas na busca do “Lector”: “Sabedes del? Víchedelo? U-lo?”. Os escritores non só se dedican –e isto pode xerar ás veces certas escravitudes- a buscar “o tempo perdido”; ás veces pasan tempo de máis intentando compracer un fantasma… Dende certo punto de vista, e isto non deixa de ter a súa graza, a escrita non deixa de ser unha especie de tiro ao branco cos ollos pechos…
– MD: Volves, tamén, como en libros teus anteriores, á historia. En relatos que van máis alá da narración de aventuras (por exemplo), para apuntar a cuestións fundamentais da historia como as guerras coloniais, a memoria das vítimas do franquismo… Canto hai de documentación nestes relatos? Que ollada quixeches ofrecer neste libro sobre a memoria?
– XL: “Documentación”, o que podemos entender por “documentación”, a necesaria para salvar as esixencias mínimas de verosimilitude que esixe toda creación literaria (e non só a “histórica”). Porén, e creo que aquí reside boa parte do espírito lúdico de Cadeas, toda a erudición, poderíamos chamala así, se atopa ao servizo da narración: na novela podemos encontrar feitos completamente ficticios con aparencia de ser “históricos” e sucesos con aparencia ficticia que son completamente reais. Se poñemos isto último en relación coa túa pregunta sobre a memoria… A memoria, aínda que a concibimos doutra maneira, é sempre parcial, particular, poliédrica… Podemos –e debemos- configurar un relato máis ou menos aceptado por todos ou, cando menos, polo meirande número, mais a verdade é que penso que a filosofía do “coma se” de Hans Vahingir podería aportar, aínda hoxe en día, algunhas reflexións interesantes: o home é incapaz de coñecer a realidade e limítase a comportarse “coma se” o fixese; comportámonos coma se o mundo (pasado, presente e futuro) se correspondese co modelo que del nos fixemos. (…)”
