Entrevista de Armando Requeixo a Darío Xohán Cabana no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Darío Xohán Cabana (DXC): A literatura galega é unha literatura maior. ¿Ou acaso hai nas Españas un poeta de setenta anos coma Méndez Ferrín, ou unha poeta de trinta coma Olga Novo? O único que lle falta á literatura galega é a independencia nacional, pero iso fáltanos a todos, non só ós escritores. E sobrar non vexo que sobre nada: que nazan cen flores e que florezan cen escolas. Incluso os libros mediocres fan de base prós altos cumes. E os malos de todo, con non lelos xa está. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– DXC: Xa dixen, unha literatura maior en todos os xéneros. Bastante máis de media ducia de grandes poetas e bastante máis de media ducia de grandes narradores en plena madurez, e xente moi nova chea de talento e de forza, sobre todo mulleres, por certo. Pero o público lector en galego é moi reducido, e temo que aínda estea revendo nestes últimos anos.
Facía falla, como mínimo, unha política cultural galeguista potente, e non a hai. Cada vez a hai menos, en nome desa barbaridade de que a cultura se debe someter ás leis do mercado. (…)”.
Arquivos da etiqueta: Armando Requeixo
Trinta e seis obras finalistas compiten polos Premios AELG 2013
Os 425 socios e socias da AELG xa escolleron os finalistas aos premios á mellor obra publicada no 2012 nas modalidades de ensaio, poesía, narrativa, tradución, teatro, blog literario, literatura infanto-xuvenil e traxectoria xornalística. Nestes dous últimos casos tamén participaron na elección os asociados de Gálix e os membros do Colexio de Xornalistas respectivamente.
As obras gañadoras daranse a coñecer na gala que terá lugar o 4 de maio no auditorio do Centro Ágora da Coruña.
Así pois, da conxunción de votos emitidos na primeira quenda resultaron finalistas:
Blogs Literarios
– Caderno da crítica, de Ramón Nicolás
– Criticalia, de Armando Requeixo
– Versos e aloumiños, de Antonio García Teijeiro e Antón García-Fernández
Ensaio
– Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez, de Carlos Callón (Xerais)
– O labirinto da saudade, de Luís G. Soto (Laiovento)
– Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro, de Ramón Nicolás (Xerais)
Literatura Infanto-xuvenil
– Eu, pel, de Teresa González Costa (Xerais)
– O corazón de Xúpiter, de Ledicia Costas (Xerais)
– O neno can, de Fina Casalderrey e Francisco Castro (Galaxia)
– Palabras de auga, de Marcos Calveiro (Xerais)
Mellor traxectoria de Xornalismo Cultural en 2012
– Ana Romaní
– Blanca-Ana Roig Rechou
– Carme Vidal
– Fran P. Lorenzo
– Iago Martínez
– María Solar
– Moncho Paz
– Ramón Nicolás
Narrativa
– A noite branca, de Francisco X. Fernández Naval (Xerais)
– As voces baixas, de Manuel Rivas (Xerais)
– Morgana en Esmelle, de Begoña Caamaño (Galaxia)
– Tonas de laranxa, de María Lorenzo Miguéns e Manuel Lorenzo Baleirón (Xerais)
– Verde oliva, de Xavier Alcalá (Galaxia)
Poesía
– Boca da cobra, de Francisco Salinas Portugal (Biblos)
– Emily on the road, de Ramón Blanco (Acha Escrava Editora)
– Fase de trema, de Lorena Souto (Espiral Maior)
– O silencio, de Mario Regueira (Xerais)
– Os ángulos da brasa, de Manuel Álvarez Torneiro (Faktoría K de libros)
– ruído de fondo, de Daniel Salgado (Xerais)
Teatro
– Banqueiros, de VV. AA. –Francisco Pillado, coordinador- (Laiovento)
– Novo teatro fantástico, de Manuel Lourenzo (Laiovento)
Tradución
– Cancioneiro, seguido das Rimas dispersas, de Francesco Petrarca, en tradución de Darío Xohán Cabana (Edicións da Curuxa)
– Carné de identidade, de Mahmud Darwix, en tradución de Moncho Iglesias e Samar Sabat (Barbantesa)
– Gretchen, miña nena, de Christine Nöstlinger, en tradución Isabel Soto (Oxford University Press)
– O home unidimensional, de Herbert Marcuse, en tradución de Jesús Saavedra (Universidade de Santiago)
– O sentido dun final, de Julian Barnes, en tradución de Xesús Fraga (Rinoceronte)
Na segunda fase, xa en andamento, os asociados e asociadas decidirán as obras gañadoras.
Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros tres galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG:
- O premio Mestres e Mestras da Memoria, de nova creación, que se concede nesta primeira edición a Manuela Cortizo Medal e Ángel Rivas Veiga, por toda unha vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional;
- O Premio Institucións que se concede a quen contribuíse á divulgación da lingua e cultura galega, e que este ano será para o asociacionismo cultural representado por aquelas asociacións que, nacidas nas décadas dos 60 e 70, aínda manteñen a súa vitalidade e activismo cultural (Agrupación Cultural O Galo, Agrupaçom Cultural O Facho, Clube Cultural Valle Inclán, Agrupación Cultural Auriense, Agrupación Cultural Francisco Lanza, Agrupación Cultural Avantar, Agrupación Cultural Alexandre Bóveda, Agrupación Cultural Lumieira, Sociedade Cultural Medulio, Associaçom Cultural Amig@s da Cultura de Pontevedra);
- E mais o Premio AELG 2013 Escritora Galega Universal, outorgado pola Asemblea á escritora Lídia Jorge, galardón que a distingue como autora que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana.
No transcurso da gala a AELG tamén entregará aos humoristas gráficos Siro López Lorenzo “Siro”, Xosé Lois González Vázquez “O Carrabouxo, Xosé Ángel Rodríguez López “Gogue”, Xosé Carreiro Montero “Pepe Carreiro” e Xaquín Bieito Marín Formoso “Xaquín Marín” a distinción Bos e Xenerosos.
Parlamento das Letras: Mario Regueira
Entrevista de Armando Requeixo a Mario Regueira no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Mario Regueira (MR): É evidente que o primeiro que lles falta ás nosas letras é un poder político que mire por elas con verdadeiro interese e implicación. A maior parte dos seus problemas derivan diso, e non hai máis que recorrer á comparación con outras linguas con menos falantes e un Estado ou poder local comprometido con elas para que resulte evidente. A literatura galega podería ter un papel moito máis destacado no contexto europeo, polo menos equivalente ao doutras pequenas nacións. En cambio, vivimos desperdiciando talento coa mesma alegría coa que acabamos cos bosques autóctonos ou enchoupamos os mares de fuel. A nivel cultural vivimos un Prestige anual que non se nota porque segue a haber un voluntarismo que cobre unha parte importante dos seus efectos. Sempre hai xente disposta a limpar as praias, cousa que é boa, pero que tamén marca dinámicas que cada vez resultarán máis complicadas de romper.
Sobrar sobran moitas cousas, se cadra destacaría as actitudes endogámicas que priman o relacional sobre outros criterios, e que sen ser, por sorte, unha tónica xeral, aínda deixan ver os seus efectos en eidos como a edición ou a crítica e tamén en determinados comportamentos das institucións. A literatura galega, como moitos outros ámbitos da nosa realidade, non está libre dos seus propios caciquismos, que ao contrario que os outros apenas son contestados e cando o son adoitan recibir respostas esaxeradas non exentas de represalias. Unha cousa similar pode dicirse de sectarismos concretos como o que atinxe a inacabábel guerra normativa, abono de actitudes empobrecedoras que son patrimonio de ambos bandos, pero menos desculpábeis (como en todas as guerras) naquel que hoxe ten maiores cotas de poder. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– MR: É desconcertante o viva e fluída que se mantén a nosa cultura tras anos de abandono institucional, falta de visibilidade e hostilidade declarada dunha parte da sociedade. Vivimos nunha especie de oasis rodeado do máis atroz dos desertos, pero o certo é que nese pequeno espazo, e sen caer en idealismos, construímos algo semellante aos anos dourados da nosa tradición literaria. A vida que desprenden as voces novas da poesía, as sorpresas de calidade e vangarda que nos deixa anualmente a narrativa, ou o simple e puro feito de que haxa xente que aínda escribe ensaio e teatro, son feitos que debemos valorar como unha especie de milagre que evidencia a vontade do pobo galego de seguir contando cunha cultura propia contra vento e maré. Na mesma liña poderiamos falar da cantidade de proxectos editoriais e culturais que traballan cunha dedicación e unha perspectiva crítica admirábeis, moito máis se temos en conta que moitas veces o fan dende a precariedade ou a autoxestión.
A pregunta que deberamos facernos é canto tempo pode durar esta situación e tamén até que punto non é un premio de consolación ter unha literatura convencional tan viva cando o panorama internacional acolle xa outro tipo de narrativas ás que, por cuestións estruturais e económicas, non podemos practicamente acceder como creadores. En calquera caso, a enxurrada de creatividade que flúe pola nosa realidade cultural é unha cousa marabillosa da que é un orgullo poder participar. (…)”
Parlamento das Letras: Chelo Suárez
Entrevista de Armando Requeixo a Chelo Suárez no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Chelo Suárez (CS): É moi difícil pronunciarse neste apartado. As nosas letras foron asentadas solidamente, dignificadas por poetas e escritores ao longo do tempo. Síntome moi orgullosa do noso pasado literario, formado por escritoras e escritores magníficos. Mulleres e homes que abriron o camiño a cantos vimos detrás. Sobrarlle ás letras definitivamente? Quen está á altura de poder dicir: “isto é o que sobra”. Paréceme excesivamente pretensioso cando, en literatura, todo é admisible, nada se pode negar e, ata o máis fútil, pode ter o seu punto de orixinalidade. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– CS: Comparo o noso presente literario cun ceo estrelado. Nel destacan autores fixos dun brillo inusitado, outros de menor intensidade, intermitentes, opacos… Algúns pasan cegantes, efémeros como lóstregos ante nós. Penso que temos un presente literario bastante desigual, pero nada aburrido. (…)”.
Tabela dos Libros de marzo, por Armando Requeixo
Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Velaquí a Tabela dos Libros do mes de marzo. Nela figuran seleccionados os volumes que, ao ver d@s crític@s participantes (Manuel Rodríguez Alonso, Inmaculada Otero Varela, Francisco Martínez Bouzas, Héitor Mera Herbello, Montse Pena Presas e Armando Requeixo), son estimados como os máis recomendables de entre os publicados nas últimas semanas. Boas lecturas!”
A viguesa Silvia Penas gaña o I Premio Manuel Lueiro Rey de Poesía
“A autora viguesa Silvia Penas vén de gañar o I Premio Manuel Lueiro Rey de Poesía, segundo informou a organización do certame. Este é o texto onde se recolle o fallo do xurado:
Santiago de Compostela, 27 de febreiro do 2013
Reunido na Sala A da Biblioteca Pública Ánxel Casal de Santiago de Compostela o xurado do I Premio Manuel Lueiro Rey de Poesía decidiu premiar, tras unha longa deliberación, o poemario presentado baixo o título As uñas crecen e o pseudónimo Rosa María Paramés, obtendo o galardón por maioría de votos.
Aberta a plica, resultou ser gañadora dona Silvia Penas Estévez, natural de Vigo e poeta con diversa obra xa editada.
O xurado decidiu premiar esta obra por considerar que propón un discurso de fondo cuestionamento do eu lírico radicado nunha coordenada espazo-temporal ben próxima e identificable, onde a función social da escrita e as vivencias e pulsións sentimentais da voz poética se complementan acaidamente.
Así mesmo —e de acordo co establecido nas bases do concurso—, o xurado decidiu distinguir cun accésit o poemario presentado baixo o título Sobol e o pseudónimo Difraccións, recomendando á Editorial Sotelo Blanco esta obra para a súa publicación.
Tamén si, o xurado quere salientar a alta participación no certame, ao que se presentaron trinta e oito orixinais de moi diversa fasquía e estimable calidade.
Asinan a presenta acta, en Santiago de Compostela, sendo as 18:30 h. do día arriba sinalado, don José Luis Cochón Troitiño (en calidade de Presidente do xurado), dona Mercedes Queixas Zas (como vogal), don Armando Requeixo Cuba (tamén vogal) e dona Carmen Carreiro Montero (secretaria do certame, con voz e sen voto).”
Parlamento das Letras: Calros Solla
Entrevista de Armando Requeixo a Calros Solla no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Calros Solla (CS): Fáltalle quen as lea.
Sóbralle a impostura dos que arremeten contra o inimigo pola mañá; ao mediodía, partillan con el mesa e mantel e, pola noite, poñen a cama. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– CS: Partimos dun pretérito ‘mais-que-perfeito’ e agarda por nós un futuro hipotético. O presente anda choqueleando no medio. (…)”.
Parlamento das Letras: Pere Tobaruela
Entrevista de Armando Requeixo a Pere Tobaruela no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Pere Tobaruela (PT): Todo o que diga pode ser utilizado na miña contra… ¿Teño que responder? A ver… Podería contestar que aínda non levo tempo abondo como para ter unha composición de lugar das letras galegas, mais non sería certo. Así que aí o vai: sobran prexuízos e falta profesionalidade. Sobran (ou sobraron, mellor dito) exceso de subvencións. E agora, pola contra, estamos no polo oposto e falta apoio. Nin unha cousa nin outra… Sobran elites e faltan lectores do común. Sobran etiquetas e vacas sagradas. Falta unha diada de Sant Jordi. Sobra convencionalismo e que, por exemplo, o Día das Letras deixe de ser festivo. Falta cotidianidade de lectura en galego. Sobran críticos que estean hiperpendentes da lingua. Falta amor e respecto pola nosa lingua. Sobran formalismos. Falta informalidade: as letras, os escritores temos que tomar a rúa. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– PT: Coido que xa dei algunhas pistas co que respondín ao que faltaba e sobraba nas nosas letras… Pero centrándome no que dis, déixame que utilice agora a palabra “crise”. Non o fago para escudarme nela, senón para non esquivala e para que a xente que lea esta entrevista non pense que non a teño en conta e vivo noutro mundo. E agora respondo: eu penso que o momento que nos toca vivir temos que afrontalo. Para min o pasado nunca foi mellor que o presente. Sinceramente, o pasado xa non existe. ¿E como é o presente? Éche o que hai. Incertidume, medos, éxito, fracaso… ¿A cousa está mal?… Négome a queixarme. Eu quero construír. Hai que ser positivo, mais non simplemente dicilo. Hai que implicarse. E eu estou totalmente implicado no panorama actual, no presente da nosa literatura, á procura de lectores, de romper fronteiras, de convencer á xente de que é posible crear en galego para o resto do mundo. E non o digo por dicir, e menos aínda por quedar ben. Demóstroo con feitos: des que cheguei a Galicia publiquei algunhas novelas e, sen ter en conta os números do ano 2012 (porque as editoriais aínda non me renderon contas), vendéronse uns 15.000 exemplares destas obras. Tamén me traduciron obras escritas en galego para o catalán. E do catalán e o castelán para o galego. Hai que crear sinerxías. E o movemento conséguese camiñando, digo eu. (…)”.
Parlamento das Letras: Santiago Jaureguizar
Entrevista de Armando Requeixo a Santiago Jaureguizar no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Santiago Jaureguizar (SJ): As nosas letras son anómalas. Vivimos nunha xerontocracia filolóxica e atlántica. Non hai país no mundo no que a poesía sexa o xénero raíña. Normalmente, as culturas desenvolvidas (a alemá, a francesa…) son guiadas por pensadores que dan visións xerais e marcan a ruta colectiva. Mesmo culturas individualistas, como a anglosaxoa, están dominadas polos novelistas, porque eles fan unha interpretación de cada vida en singular que axuda aos receptores a sacudirse a perplexidade existencial. Neste país, non; neste país o importante son os nomes das partes do carro, como di Manuel Rodríguez Alonso, e que os Seijas escriban Seixas aínda que despois falen soamente en español.
A cultura galega é unha lección de anatomía rembrandtiana impartida a porta pechada. Ten unha asistencia limitada de doutores que analizan sobre a mesa de disección o cadáver desas mil primaveras que deixamos atrás. O feito de termos expertos en lingua cadrando balances contables é unha singularidade que, ben administrada, poderiamos usar como argumento sólido e único para a emancipación. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– SJ: O noso presente literario é un caldo en repouso. Hai un pánico a pisar as bandas rodantes da autoestrada que me indigna. Custa atopar unha proposta que se bote fóra do feminismo, antipatriarcalismo, nacionalismo, anticapitalismo, guerracivilismo… Aburre tanto foco moral sobre os textos. A literatura non é Educación para a Cidadanía, ten que falar de como é a realidade, non de como debería ser. Borrazás deixoume orfo; pero, ben, de cando en vez publica Cid Cabido.”
Revistas dixitais, por Armando Requeixo
Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Continuando co seu impagable labor de difusión e análise da literatura galega de noso, a AELG, a través do seu voceiro a revista Escrita contemporánea, publicou un volume no que se recollen as Actas do VI Encontro de Novos/as escritores/as baixo o título xeral de Da tinta á pegada dixital.
Esta entrega de Escrita contemporánea —que na súa particular numeración alfabetizada fai xa o R— debrócase no moi suxestivo e complexo mundo das revistas dixitais como novos espazos para a presenza da literatura na sociedade actual.
Cómpre dicir que, como queira que os encontros que reproduce esta publicación tiveron lugar en setembro do 2011, algunhas das informacións ou valoracións que nel se verteron foron xa matizadas ou superadas pola vertixinosa realidade dixital. Secasí, é evidente que a cerna do alí exposto segue a ter vixencia e que gran parte das súas propostas se viron tamén confirmadas neste tempo.
Prologado polo presidente da AELG, o poeta Cesáreo Sánchez Iglesias, o volume recolle unha conferencia inaugural de Tati Mancebo sobre As revistas na era dixital e os relatorios de dúas mesas redondas: unha primeira arredor do concepto Crear desde a ventá e unha segunda para As revistas dixitais na Galiza: pasado, presente e futuro.
Coordinada por Antía Otero, vicepresidenta da institución, a primeira das mesas reuniu as voces de tres poetas singulares que desenvolveron (e algúns aínda desenvolven) na Rede interesantes espazos de comunicación. Velaí o ciborg literario …mmmm… de Estíbaliz Espinosa, o colaxe creativo de Ana Cibeira e o punk poeticomusical de Leo F. Campos en Haicu.
Pola súa banda, a segunda das mesas tivo como mestra de cerimonias á tamén poeta Elvira Riveiro Tobío, quen cedeu a palabra a Chus Nogueira para que fixese un exhaustivo varrido das orixes e actualidade das revistas literararias en internet; a Gaspar Domínguez para que falase da poesía e o medio electrónico dende a súa experiencia como xestor da páxina Andar21.net; e a Montse Pena Presas para que se ocupase das plataformas que acubillan a crítica literaria galega entre retrincos de tinta e bytes.
É moi de agradecer que as xentes da AELG tomasen a iniciativa de convocar este foro e publicar as presentes actas. Neste mundo evidentemente internetizado, onde a convivencia da prensa en papel e os novos medios dixitais é unha realidade da que a práctica totalidade da nosa sociedade xa participa, facíase necesario reflexionar sobre as posibilidades que este novo continente abriu para a creación e o pensamento dende as revistas que pola arañeira circulan.
Para tod@s @s que, como ciberlector@s asidu@s, navegades polo ancho mar da Rede este Escrita contemporánea. Da tinta á pegada dixital ha ser lectura coa que hiperenlazar lediciosamente. As súas páxinas complementariamente non electrónicas esperan por vós.
[Publicado nos xornais El Ideal Gallego, Diario de Ferrol, Diario de Arousa e Diario de Bergantiños, 10-2-2013]