Entrevista 
a Manuel Rivas en Clarín:
“(…) – Clarín (C): ¿La novela [O último día de Terranova] aborda metafóricamente una extinción cultural?
– Manuel Rivas (MR): Sí, imaginé mi propio cartel que decía “liquidación de existencias”, como el último verso antes de tirarme al mar. Arranqué por el final, con el cierre de la librería, porque ese día es la derrota del protagonista. Una librería que cierra es un síntoma inquietante y perturbador para una sociedad. En el libro cito a Max Aub cuando escribió: “Los grandes problemas políticos y económicos son, en el fondo, problemas culturales”. Las librerías se parecen a esos animales pequeñitos, las luciérnagas, que son las primeras en detectar la violencia contra la naturaleza antes de morir. Si cierran las librerías, está pasando algo en la naturaleza cultural. Se extingue una forma de hacer la cultura y desaparece la creación.
– C: ¿Cómo encontró el hueco para que Buenos Aires respirara en su novela?
– MR: La psicogeografía de la librería estaba en Tierra Escondida, que son los libros prohibidos, el lugar de los libros prohibidos. Buenos Aires y Argentina formaron parte de la psicogeografía de mi infancia. Estaban en las maletas de la gente. Buenos Aires era la tierra prometida y estuvo más presente que cualquier otra ciudad europea. Cuando empecé el bachillerato, un profesor que era cura me prestaba libros como Sempre en Galiza, de Castelao… Eran libros que llegaban de América. Me los llevaba debajo del jersey. Me prestó libros de Blanco Amor, de Italo Calvino, de Salinger. Pido la paz y la palabra, de Blas de Otero, fue un libro clandestino que se cantaba y había llegado desde Buenos Aires. ¡La Argentina siempre fue para mí el lugar donde nacían los libros, coño!”
Arquivos da etiqueta: Manuel Rivas
Manuel Rivas: “Galicia es una máscara triste que tiene detrás un rostro que ríe”
Entrevista a Manuel Rivas en La Nación:
“(…) – La Nación (LN): ¿Qué rasgos definen la literatura de Galicia?
– Manuel Rivas (MR): Como en toda literatura, cada uno es cada uno, pero ocurre como con los estorninos: son pájaros solitarios y también vuelan juntos y hacen dibujos en el cielo para defenderse de las rapiñas. Creo que lo que tiene en común es el valor de la imaginación. Es una literatura local-universal. Casi toda la literatura gallega es muy irreverente: vive luchando contra la tradición, a pesar de que bebe todo el tiempo de ella. (…)
– LN: ¿Su misión como escritor es rescatar esa memoria?
– MR: La literatura explica cuestiones a donde no llegan otros caminos. Hay un paralelismo con la arqueología. Escarbas, vas abriendo capas, encuentras pistas. Pero en la arqueología hay un momento en que el saber se detiene: sabemos que la historia siguió, pero ya no hay pistas. La línea de lo inaccesible. La literatura puede traspasar esa línea, con la imaginación. La imaginación está conectada a la memoria. Y la memoria existe en la medida en que exista un proceso de rescate de ella. La memoria puede servir para reactivar el presente. No es una marcha atrás ni un retrovisor.
– LN: Alguna vez escribió que “la literatura sirve no sólo para contar la historia, sino para luchar contra ella”. ¿Cómo sería?
– MR: Es que te peleas con ella. Frente a esa historia de las grandes autopistas imperiales, que se resuelve en grandes brochazos, la literatura va por los senderos. Es la historia íntima, la historia del corazón humano. Tiene que escuchar las voces que tartamudean, que balbucean, que no emiten discursos ni órdenes. Que más bien son las voces que tejen la vida y la conexión con la tierra. La boca de la literatura está por ahí, en los lugares más imprevisibles. A la literatura hay que saber oírla. (…)”
Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o martes 26
Do
19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. A AELG está representada por Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente.
Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o martes 26 de abril:
– 10:00 h. Diálogos con estudantes: encontro con Yolanda Castaño, no Instituto Argentino-Gallego Santiago Apóstol.
– 16:30 h. Presentación da Cátedra Galicia-América da Universidade Nacional de San Martín, Participan Manuel Rivas, Ruy Farías, Débora Campos, Gerardo Aboy e María Rosa Lojo. Na Sal Alfonsina Storni.
– 20:30 h. O Códice Calixtino, o Camiño de Santiago e a construción de Europa, conferencia de Ramón Villares. Presenta Víctor F. Freixanes. Sala Haroldo Conti (Pavillón amarelo).
Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o luns 25
Do 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente, desenvolven un programa de traballo onde, entre outros actos, o presidente da AELG participará nunha mesa redonda titulada Diálogo de autores arxentinos e galegos, que compartirá con Graciela Aráoz, da presidenta da Sociedad de Escritoras y Escritores de Argentina (SEA), o luns 25 de abril, ás 18:00 h. Farán unha presentación das respectivas entidades e compartirán as inquedanzas das dúas entidades e as ferramentas de traballo e interconexión entre os profesionais das palabras. Dúas visións desde as dúas beiras do Atlántico.
Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o luns 24 de abril:
– 10:00 h. Diálogos con estudantes: encontro con Manuel Rivas e entrega do premio literario Rosa dos Ventos, no Instituto Argentino-Gallego Santiago Apóstol.
– 17:00 h. Presentación de Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias, publicado por Xerais. No Stand.
– 18:00 h. Mesa redonda Diálogo de autores arxentinos e galegos, con Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e Graciela Aráoz, da presidenta da Sociedad de Escritoras y Escritores de Argentina (SEA). Presentación das respectivas entidades e compartirán as inquedanzas das dúas entidades e as ferramentas de traballo e interconexión entre os profesionais das palabras.
– 19:00 h. Presentación de Historia de Galicia, de Ramón Villares, publicado en Galaxia e Mar Maior. Xunto ao autor participa Víctor F. Freixanes. No Stand.
– 19:00 h. Conferencia de Fina Casalderrey, na Biblioteca Guido y Spano, presentada por Anxo Lorenzo.
– 19:00 h. Encontro cos lectores de Domingo Villar, na Biblioteca Casa de la Lectura.
– 20:00 h. Encontro con lectores de Ledicia Costas, na Biblioteca Guido y Spano.
– 20:00 h. Poesía escrita por mulleres, con Yolanda Castaño. No Stand.
María do Cebreiro e Manuel Rivas, Premios da Crítica en galego
Desd
e Sermos Galiza:
O deserto, de María do Cebreiro, no apartado de poesía, e O último día de Terranova, de Manuel Rivas, no apartado de novela, foron as obras gañadoras dos Premios da Crítica en galego. A Asociación Española de Críticos Literarios entrega estes galardóns desde 1956 aos mellores libros de narrativa e poesía publicados o ano anterior, tanto en castelán, como en galego, euskera e catalán. (…)
O xurado estivo formado por Ángel Basanta, Fernando Valls, Araceli Iravedra, José Luis Martín Nogales, José Enrique Martínez, Jorge de Arco, Luis Bagué, José Belmonte, Francisco Díaz de Castro, Juan José Lanz, Nicolás Melini, Xelo Candel, José Vicente Peiró, Manuel Ángel Morales, David Becerra, Manuel Gahete, Lluïsa Julià, Olivia Rodríguez, Javier Rojo e Enrique Turpin. (…)”
Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o sábado 23 e domingo 24
Do 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente, desenvolverán un programa de traballo onde, entre outros actos, o presidente da AELG participará nunha mesa redonda titulada Diálogo de autores arxentinos e galegos, que compartirá con Graciela Aráoz, da presidenta da Sociedad de Escritoras y Escritores de Argentina (SEA), o luns 25 de abril, ás 18:00 h. Farán unha presentación das respectivas entidades e compartirán as inquedanzas das dúas entidades e as ferramentas de traballo e interconexión entre os profesionais das palabras. Dúas visións desde as dúas beiras do Atlántico. Tamén na súa calidade de presidente sumarase á iniciativa da Fundación Manuel María Manuel María na túa voz, lendo o día 23 de abril poemas do autor homenaxeado co Día das Letras Galegas no Festival Internacional de Poesía organizado pola FILBA ás 18:00 h.
Pola súa banda, Ledicia Costas, vogal da AELG, participará o domingo 24 ás 16:00 horas no encontro “Pontes literarias sobre o Atlántico”.
Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o sábado 23 de abril:
– 17:00 h. Encontro con Domingo Villar. Presentación da súa obra, acompañado por Claudia Piñeiro. No Stand.
– 18:00 h. Festival Internacional de Poesía. Con Cesáreo Sánchez Iglesias, que lerá textos de Manuel María. Recinto feiral.
– 19:00 h. Presentación de Escarlatina. A cociñeira defunta, coa presenza da autora, Ledicia Costas, publicado en Xerais. Stand.
– 20:00 h. Presentación e proxección de Dúas letras, de Fina Casalderrey, publicado por Galaxia. No Stand. Participa, xunto á autora, Víctor F. Freixanes.
– 20:00 h. Compostela Colateral: Ostrácia, lectura performática da obra de Teresa Moure, publicada por Através. Centro Cultural Matienzo (auditorio).
Domingo 24 de abril:
– 12:00 h. Inauguración da exposición Blanco Amor. La mirada y el deseo. Usina del Arte.
– 16:00 h. Pontes literarias sobre o Atlántico, con Ledicia Costas. Organizado pola Sociedad de Escritores y Escritoras de Argentina. Sala Faustino Sarmiento (Pavillón branco).
– 17:00 h. Presentación da tradución ao castelán de Uma Mãe Tão Punk, de Teresa Moure, publicada por Hoja de Lata. Stand.
– 18:00 h. Festiva Internacional de Poesía. Con Yolanda Castaño e Luís González Tosar. Recinto feiral.
– 18:00 h. Presentación de Un animal chamado néboa, de Ledicia Costas, publicado en Xerais. Stand.
– 19:00 h. II Recital A poesía ao servizo da paz: pola paz de Latinoamérica. Con Yolanda Castaño, Luís González Tosar, Manuel Rivas e Antonio Requeni, xunto aos cantautores César Isella, Enrique Llopis e Lorena Lores. Federación de Asociaciones Gallegas de Argentina. Teatro Bambalinas.
– 20:00 h. Presentación de A que altura está o ceo?, de Jorge Mira, publicado en Alvarellos. Xunto ao autor, participan Alberto Rojo e Henrique Alvarellos. Stand.
Novo simposio de galicianistas na Universidade de Michigan
Desde Sermos Galiza:
“Paralelamente á Feira do Libro de Bos Aires, a cultura galega tamén está a ser protagonista en Ann Arbor, onde se celebra do 20 ao 23 de abril o II Simposio Norteamericano de Estudos Galegos, con importante presenza tanto de investigadores como de persoas da cultura chegadas desde Galiza.
Os estudos galegos están a vivir un momento de crecemento nos Estados Unidos, e este simposio, que coordina a profesora da Universidade de Michigan en Ann Arbor, Cristina Moreiras, non fai máis que confirmalo. Nel participan, ademais de estudosos da cultura galega de todo o país, os escritores Miguel Anxo Murado, María Reimóndez e Suso de Toro; os xornalistas Pemón Bouzas e Xosé Manuel Pereiro; o produtor audiovisual Felipe Lage; os cineastas Eloy Enciso e Lois Patiño; o fotógrafo Manuel Sendón, ou o líder de Luar na Lubre, Bieito Romero.
No Simposio participan máis de 40 galicianistas de universidades de todo Estados Unidos, como Princeton, Wisconsin, Houston, Ohio, Massachusets ou Texas, entre moitas outras. Os temas a tratar van desde a identidade galega, a lusofonía, o novo cinema galego ou obras dos clásicos como Rosalía de Castro até artistas contemporáneos como Manuel Rivas, Miguelanxo Prado, Sés, Dios Ke Te Crew, entre outros.
Malia que só hai un centro galego, a cátedra na CUNY (City University of New York, fundada por Kathleen March nos anos 80), nos últimos anos os estudos galegos en Estados Unidos deron un salto significativo neste país. A entrada dunha lingua minorizada como o galego na MLA, a organización académica de linguas e culturas que agrupa máis socios en todo o mundo, supuxo un fito no galicianismo e un “recoñecemento sen precedentes para a nosa cultura”, segundo Gabriel Rei-Doval, profesor da Universidade de Wisconsin e un dos impulsores desta candidatura.
En novembro de 2014 acadouse a aprobación do Foro de Lingua, Literatura e Cultura Galegas na MLA e este xaneiro houbo no seu congreso anual (ao que asistiron unhas 7.000 persoas) catro sesións dedicadas a Galiza cun total de 13 relatorios impartidos por outros tantos estudosos da cultura galega.”
Actividades destacadas na Feira do Libro de Bos Aires para o venres 22
Do 19 de abril ao 9 de maio desenvólvese en Bos Aires a Feira do Libro, onde Santiago de Compostela é a cidade convidada neste 2016. Cesáreo Sánchez Iglesias e Ledicia Costas, como presidente e vogal da AELG respectivamente, desenvolverán un programa de traballo onde, entre outros actos, o presidente da AELG participará nunha mesa redonda titulada Diálogo de autores arxentinos e galegos, que compartirá con Graciela Aráoz, da presidenta da Sociedad de Escritoras y Escritores de Argentina (SEA), o luns 25 de abril, ás 18:00 g. Farán unha presentación das respectivas entidades e compartirán as inquedanzas das dúas entidades e as ferramentas de traballo e interconexión entre os profesionais das palabras. Dúas visións desde as dúas beiras do Atlántico. Tamén na súa calidade de presidente sumarase á iniciativa da Fundación Manuel María Manuel María na túa voz, lendo o día 23 de abril poemas do autor homenaxeado co Día das Letras Galegas no Festival Internacional de Poesía organizado pola FILBA ás 18:00 h.
Pola súa banda, Ledicia Costas, vogal da AELG, participará o domingo 24 ás 16:00 horas no encontro “Pontes literarias sobre o Atlántico”.
Dentro do programa completo da delegación galega, destacamos as seguintes actividades para o venres 22 de abril:
– 10:00 h. Ledicia Costas participa nun diálogo con estudantes do Instituto Argentino-Gallego Santiago Apóstol.
– 18:00 h. Coloquio sobre Luís Seoane na Arxentina. No Stand de Galicia. Participan: Silvia Dolinko, irmáns Leirado e Víctor F. Freixanes.
– 18:30 h. Conferencia de Teresa Moure: A literatura galega como produto cultural contra-poder. Federación de Asociaciones Gallegas de Argentina.
– 19:00 h. Presentación de Francisco Luis Bernárdez. Poeta de fe, leal a Galicia, publicado polo Centro PEN Galicia. Coloquio sobre o escritor e proxección audiovisual de Xan Leira. Con Luís González Tosar, Antonio Requeni e José Luis Moure.
– 19:30 h. Proxección audiovisual e coloquio sobre Dúas letras, de Fina Casalderrey. No Centro Galicia. Participan, xunto á autora, Carlos Brandeiro e Víctor F. Freixanes.
– 20:00 h. Asociación Galega de Editores. Stand. Análise da industria editorial galega. Con Laura Rodríguez, Henrique Alvarellos e Benigno Paz.
– 20:30 h. Lectura e presentación de O último día de Terranova, co seu autor, Manuel Rivas, publicado en Xerais. Sala Leopoldo Lugones (Pavillón amarelo).
Obras finalistas dos Premios Gala do Libro Galego 2016
A
Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG), Asociación Galega de Editoras (AGE) e Federación de Librarías de Galicia convocan os Premios Gala do Libro Galego 2016, a celebrar o sábado 14 de maio de 2016 no Teatro Principal de Santiago de Compostela, na que se darán a coñecer as obras gañadoras.
(A Coruña, 15 de abril de 2016) Con esta convocatoria preténdese recoñecer a excelencia do traballo literario realizado no ámbito editorial ao longo do ano 2015 en Galicia. As obras gañadoras, sen dotación económica, serán determinadas por un xurado externo sobre unha listaxe de obras finalistas conformada polas bases asociativas das tres entidades convocantes.
Obras finalistas do Premios Gala do Libro Galego 2016
Ensaio
- Carlos Maside. Correspondencia [1928-1958]. Cartas inéditas e dispersas, María Esther Rodríguez Losada (comp.) e Anxo Tarrío Varela (edic.). Alvarellos-Consorcio de Santiago.
- Historia da literatura infantil e xuvenil galega, Blanca-Ana Roig (coordinadora). Xerais.
- No tempo de Follas Novas: unha viaxe pola literatura universal, María Pilar García Negro (edit.). Alvarellos Editora.
- Poesía Hexágono. Ollada e experiencia. Proposta e resposta nas aulas, VV. AA. Apiario.
Narrativa
- Os elefantes de Sokúrov, de Antón Riveiro Coello. Galaxia.
- Cabalos e lobos, de Fran P. Lorenzo. Xerais.
- Izan o da saca, de Xabier Quiroga. Xerais.
- …E os domingos, un croissant, de Ursula Heinze. Alvarellos.
- O último día de Terranova, de Manuel Rivas. Xerais.
Literatura infantil e xuvenil
- O home que sabía voar, de Xabier López López (ilustracións de Jacobo Muñiz). Tambre.
- O meu pesadelo favorito, de María Solar (ilustracións de María Lires). Galaxia.
- Teño uns pés perfectos, de María Solar. Kalandraka.
- Todos os soños, de Xavier Estévez (ilustracións de Marcos Viso). Tambre.
Libro ilustrado
- Balea, de Federico Fernández e Germán González. Kalandraka.
- Cadros dunha exposición. Modest Mussorgsky, de Xosé Cobas (texto de José Antonio Abad Varela). Kalandraka.
- Lendo lendas, digo versos, de Xosé Cobas (texto de Antonio G. Teijeiro e A. Reigosa). Xerais.
- O home que sabía voar, de Jacobo Muñiz (texto de Xabier López López). Tambre.
Iniciativa bibliográfica
- Cociña II, de André Arzúa, (fotografía e deseño de Alberte Sánchez Regueiro). Servizos Hosteleiros Arzúa S.L.
- Lendo lendas, digo versos, de Antonio G. Teijeiro e Antonio Reigosa (ilustracións de Xosé Cobas). Xerais.
Tradución
- A utilidade do inútil, de Nuccio Ordine, tradución de Carlos Acevedo, Faktoría K.
- Astérix. O papiro do César, de René Goscinny, Albert Uderzo, Jean-Yves Ferri e Didier Conrad, (trad. de Xavier Senín e Isabel Soto), Xerais.
- Aventuras de Alicia no País das Marabillas (Lewis Carroll), en tradución de Xavier Queipo. El Patito Editorial.
- Mocidade (Joseph Conrad), en tradución de Alejandro Tobar. Hugin e Munin.
Poesía
- 6 poemas 6. Homenaxe a Federico García Lorca, Suso Díaz e Helena Villar Janeiro (coords.). Biblos Clube de Lectores.
- A boca da terra, de Manuel Rivas. Xerais.
- Abrindo fiestras en carne viva, de Carlos López. Alvarellos.
- Dez anos na porta. Antoloxía poética 2005-2015, VV. AA. (A Porta Verde do Sétimo Andar). A Porta Verde do Sétimo Andar.
- oso, mamá, si?, de María Lado. Xerais.
- Zonas de tránsito, de Ramón Neto. Sotelo Blanco.
Teatro
- Raclette, de Santiago Cortegoso. Xerais
- Ela, piedade dos suicidas, de Xavier Lama. Baía Edicións
- Xogando con gatos, de Antón Cortizas. Xerais
Iniciativa cultural ou de fomento da lectura
- Culturgal.
- Espazo Lectura (Gondomar).
- Fundación Manuel María de Estudos Galegos.
- Praza das Letras – Concello de Carballo.
Proxecto literario na rede
- Caderno da crítica, de Ramón Nicolás. https://cadernodacritica.wordpress.com/
- Criticalia, de Armando Requeixo. http://armandorequeixo.blogaliza.org/
- Poétic@, de Fran Alonso. http://poetica.gal/
Xornalismo Cultural
- Diario Cultural.
- Montse Dopico.
- Sermos Galiza.
A Gala do Libro Galego 2016 conta co apoio do Concello de Santiago, Consellaría de Cultura, Deputación da Coruña, Centro Español de Derechos Reprográficos (CEDRO) e AGADIC.
Ferrol: actos destacados na IX Semana da Poesía Salvaxe
Do
13 ao 16 de abril terá lugar en Ferrol a IX Semana da Poesía Salvaxe. Do seu programa destacamos os seguintes actos:
Venres 15:
– 12:30 h. No Mercado de Recimil, poemas de Lucía Aldao e María Lado. A continuación Silvia Penas e Dores Tembrás.
– 17:00 h. Na Lancha da Ría, recitarán Dores Tembrás e Silvia Penas, coa música de Miguel Neira.
– 22:30 h. No Manchita Cosa, entre outr@s, Serxio García e Leo Arremecághona, Dores Tembrás e Silvia Penas.
Sábado 16
– 13:00 h. Sesión Vermouth no Bar Cazadores, Manuel Rivas, precedido por Manolo Bacalhao e Cabe García.
