Desde Nós Diario:
“Os escritores Berta Dávila e Carlos Meixide lanzan neste mes de novembro “Rodolfo e Priscila, editora indecisa“, un novo selo editorial independente cuxos dous primeiros títulos chegarán ás librarías a partir do día 23 de novembro.
A editora inaugura o seu catálogo co libro A poesía como arte insurxente, de Lawrence Ferlinghetti, traída ao galego por vez primeira grazas á tradución do poeta e xornalista Daniel Salgado. A obra é o depósito de aforismos co que Ferlinghetti, icona da xeración Beat, trata de comprender a poesía e, por extensión, a vida, a caixa de ferramentas dun poeta moderno.
A este primeiro título hai que sumar o libro de debuxos Pequeno álbum de Nova York en inverno, que recolle as ilustracións de Dávila acompañadas dos textos de Meixide. Trátase dun relato da viaxe que serviu de sementeira para o proxecto ‘Rodolfo e Priscila, editora indecisa’, unha publicación concibida como carta de presentación do selo, que dá conta dunha historia de amor atravesada pola panorámica íntima da cidade.
“Rodolfo e Priscila nace como editora indecisa, sen compartimentos que determinen de maneira exacta o que cabe nela e o que non, aínda que as coordenadas polas que camiñan os seus intereses veñen determinadas pola brevidade e o contemporáneo na selección de obras e pola lentitude e o coidado persoal para cada título no referido ao proceso de edición. A maquetación e mais o deseño do catálogo corren a cargo de Roi Fernández”.”
Arquivos da etiqueta: Nós Diario
Manuel Ferreiro: “A grande liña poética é a patriótica, pois é a idea fundamental que moveu a creación pondaliana e a que organiza todo o libro”
Entrevista a Manuel Ferreiro en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): “Pondal compón unha obra complexa, en que a natureza é moito máis do que ornamento”. Que quer dicer con isto?
– Manuel Ferreiro (MF): A natureza non é tanto un obxecto de canto poético como a realidade física e obxectiva da nación, que fala a través dela. É significativo que no texto do Himno, os pinos, respondendo á interrogación inicial (Que din os rumorosos…?), son os que pronuncian o discurso redentor da patria. En Queixumes vemos a terra, as gandras e a costa, as rochas e os monumentos megalíticos, os bosques e os ventos… como os elementos obxectivos e identificadores, telúricos e imprescindíbeis, da patria, onde a “raza escura, galaica”, que vivía nunha servidume oprobiosa, aínda non atendía aos cantos do bardo que clama pola redención da nazón de Breogán.
– ND: Cais son as liñas poéticas dominantes en Queixumes dos pinos?
– MF: Sen dúbida, a grande liña poética é a patriótica (política), pois é a idea fundamental que moveu a creación pondaliana e a que organiza todo o libro. Esta liña ten dúas faces fundamentais, os poemas inscritos no celtismo e os de inspiración helénica. Os primeiros mostran a Galiza do pasado, os celtas/galegos en loita cos romanos/casteláns en defensa da patria. Os segundos achegan o ideal da loita e da épica no combate. Ora ben, podemos ver tamén outras liñas en Queixumes, como un grupo de poemas autobiográficos (onde se esvaen os límites entre Eduardo Pondal, persoa real e o profeta-bardo do pobo galego), igual que achamos composicións en torno á natureza ou, evidentemente, un grupo de poemas por volta do tema amoroso.
– ND: É un lugar común atribuír a Pondal unha visión negativa da muller, falando mesmo da presenza dun autobiografismo misóxino nalgúns dos seus poemas. Considera vostede fundadas estas valoracións, ou, en todo o caso, suficientes para descualificar toda a obra pondaliana?
– MF: Sei que isto é unha cuestión complexa, mais tamén sei que algúns poemas foron malinterpretados e magnificados por algunhas voces críticas. Non podo entender que Pondal sexa xulgado, de xeito anacrónico, por unha obra que mostra, é certo, algúns textos en que se percibe un ton misóxino e/ou sexista; mais isto está presente en toda a literatura (tradicional, masculina, patriarcal) do seu tempo, e aínda de períodos posteriores. Eses poucos poemas non deixan de reflectir unha punxente realidade da época ou, mesmo, son emitidos por voces alleas ao poeta, lonxe de calquera autobiografismo. E, desde logo, contrastan vivamente con outros moitos poemas con figuras femininas presentadas positivamente (en especial as fadas e as guerreiras celtas).”
Laura Rey Pasandín, escritora: “Os coidados deberían estar no centro de toda política”
Entrevista de Belén Bouzas a Laura Rey Pasandín en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): A historia de Madeira e metal é ben curiosa. Como xorde?
– Laura Rey Pasandín (LRP: A historia de Aixa xorde cando a miña familia, cos meus fillos, iamos mudar de casa. Desa vivencia parte a idea de crear unha narrativa para crianzas que trate os cambios, o abandonar un sitio por outro… a morriña, a melancolía… Porque aos meus fillos, aínda que a mudanza foi pequena, custoulles moito.
Así pois, quería construír unha historia coa que explicarlle ás nenas e aos nenos ese sentimento de nostalxia para que se sintan identificados con el, sexa porque emigraron, porque se separan seus pais e teñen que cambiar de domicilio ou por unha mudanza… É dicir, procurei coller ese sentimento de morriña, de pena, e a través de aí crear algo bonito, positivo… Neste caso foi mediante a música. A música permite exteriorizar o malestar e transformalo dalgunha maneira.
Para a narrativa, fun ás miñas orixes na aldea, mais cun pequeno corte feminista. Quería como protagonista unha nena espelida, esperta, con ganas de conquistar mundo, rebelde, en certo modo… E tamén quería que cando se muda a familia fose porque é mamá quen vai traballar á fábrica. Son pequenos detalles que teñen algo de loita de xénero.
– ND: A protagonista, Aixa, é unha nena de aldea moi esperta.
– LRP: Si, quería romper certos prexuízos ou estereotipos e creo que, ademais, a ilustradora Laura Romero complementou esa visión de Aixa ás mil marabillas. Son debuxos moi fermosos.
É tamén unha forma de mostrar esa capacidade que teñen as cativas e cativos de observar e captar todos os sons da natureza ou da contorna que os rodea… porque é aprendizaxe tamén, é cultura.
A capacidade que teñen as crianzas de observar e absorber todas estas cousas que hai ao noso redor é marabillosa. Iso si teño que agradecerllo á miña filla e ao meu fillo, que me fan estar pendentes deses pequenos detalles que, polas présas, tiña esquecido, mais que volvín recuperar grazas a eles.
– ND: A música, for tradicional ou non, xoga un papel importante na narrativa.
– LRP: Son fundamentais ambos os aspectos. Debemos recuperar a nosa propia música e cultura galegas mais tamén enriquecernos de músicas que veñen doutras culturas e doutras zonas do mundo. Músicas novas, transformadoras, que enriquecen a nosa sociedade. Aínda que non vaia directamente sinalado, si que se pode extrapolar non só ao noso, senón a todas as culturas que veñan, e tamén eses sentimentos que traian doutros lugares.
No libro inclúense tres cantigas populares, como un viño, unha chiscadela para traer a importancia da memoria dos nosos cancioneiros. Creo que na literatura infantil, ademais, non está moi recollida a música tradicional e gustábame ter ese detalle.
– ND: Na súa novela As mans da terra (2016) tamén aparecen estas liñas temáticas: mundo rural, memoria, coidados…
– LRP: Creo que eses temas son a miña liña horizontal, o que me guía. Ademais, traballo en coidados e son coidadora. Entendo os coidados como centro da vida.
N’As mans da terra quería pór de manifesto o pouco recoñecemento que tiveron determinadas mulleres. Elas, pola historia que lles tocou vivir, non contaron coa posibilidade de formación, dun traballo pagado, mais sostiveron a nosa sociedade… Non obstante, foron silenciadas e era unha sensación que me parecía moi inxusta.
As mesmas mulleres que loitaron moitísimo, que non deixaron de traballar por un mundo máis xusto, eran ignoradas. Esa inxustiza levoume a repescar esas mulleres que tecían rede, que fixeron que as novas xeracións puideran ter máis dereitos, aínda sendo consideradas unhas analfabetas por moitos.
Quixen darlle voz. Desde que temos que coidar a terra até que nós precisamos ser coidados… Os coidados deberían estar no centro de toda política.”
Inma López Silva: “Son unha das primeiras sorprendidas de ter escrito un libro de poemas”
Entrevista de Belén Bouzas a Inma López Silva en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Vén de gañar o Premio Eusebio Lorenzo Baleirón coa obra Clepsidras. Como recibe a noticia?
– Inma López Silva (ILS): Imaxina, con moita alegría porque cando me deu por escribir poemas fun eu a primeira sorprendida [risos]. Case foi un arrouto.
Cando decidín darlle forma de libro ao conxunto de poemas que tiña, eu mesma me puxen na tesitura do que iso implicaba. É dicir, teño un libro de poemas, pensaba, que fago con el? Que nivel de sorpresa pode ter a xente cando eu son tamén unha das primeiras sorprendidas de ter escrito un libro de poemas? Por enriba, que o premiaran resultou mel con filloas. Deste modo, alguén que non son eu, que o le, está a dicirme que é publicábel, que pode ser lido por máis persoas.
– ND: Porque é a súa primeira incursión na poesía…
– ILS: Cando levas moitos anos facendo só un xénero sénteste moi insegura ao mudar para outro. Sabes que seguramente es quen de facelo ou que acabarás aprendendo, mais a seguridade e a comodidade non a tes até que pasa moito tempo… O feito de que un xurado lera o poemario e decidira que non estaba tan mal é unha forma de aprobación que anima a seguir.
O Eusebio Lorenzo Baleirón é ademais un premio bonito. É moi relevante que un concello pequeno, como o de Dodro, lograra manter durante 34 anos un galardón deste estilo. Nestes ámbitos, o difícil non é só alcanzar o prestixio, senón consolidar no tempo. E iso hai que polo de relevo. A actividade cultural que xera un premio, a propia homenaxe a Eusebio, que era un grandísimo poeta, e que todo isto se manteña e que o faga un concello pequeno, cos recursos que teñen, é moi loábel.
– ND: Do poemario valoraron «a potencia das imaxes que van artellando un discurso arredor da xenealoxía feminina». Que nos pode adiantar da temática?
– ILS: Si, desde o xurado entenderon moi ben esa liña, esa idea da xenealoxía, que eu a pensaba desde o punto de vista do paso do tempo.
Titúlase Clepsidras porque o poemario en si é unha reflexión sobre o que é a vida, o que implica o paso do tempo na vida e concretamente o paso do tempo na vida dunha muller, que ao final é indefectíbel do vínculo coa procreación porque todas somos fillas de alguén.
Esa reflexión sobre a idea de permanencia ou o contraste entre a permanencia e a volatilidade de todo o que nos rodea é o fío condutor.
A clepsidra é o reloxo de auga. Seguindo esa imaxe, como podemos medir o paso do tempo con algo inaprensíbel como é un líquido? (…)”
Inma López Silva gaña o premio Eusebio Lorenzo Baleirón de poesía
Desde Nós Diario:
“A escritora Inmaculada López Silva é gañadora da actual edición do premio de poesía Eusebio Lorenzo Baleirón que convoca o Concello de Dodro. (…)
O xurado significa da obra de López Silva, Clepsidras, “a potencia das imaxes que van artellando un discurso arredor da xenealoxía feminina, ao patente reflexo das violencias cotiás, así como a exploración que fai da lingua e das formas do dicir”.
Ademais, a nivel formal consegue unha cadencia rítmica altamente suxestiva que coloca o texto nunha predisposición performativa”, continua o xurado do premio, composto por autoras como Rexina Rodríguez Vega, Silvia Penas Estévez, Oriana Méndez Fuentes e o poeta Francisco Valeiras González, xunto cos concelleiros de Servizos Sociais e Cultura do Concello de Dodro.
O certame coordinado pola poeta Elvira Ribeiro Tobío está dotado con 2.500 euros e supón ademais a publicación do poemario. Precisamente, o premio de poesía Eusebio Lorenzo Baleirón é un dos máis prestixiosos e lonxevos do país, estando próximo a cumprir 35 anos.”
Ledicia Costas, escritora: “A morte galega gaña terreo polo mundo!”
Entrevista de Belén Bouzas a Ledicia Costas en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Lectoras e lectores infantís que agora tamén poderán gozar dos minimortos en México, coa edición que acaba de tirar do prelo alí.
– Ledicia Costas (LC): Iso foi moi forte, a verdade. Cando me anunciaron desde Penguin Random House México que arrancaban xusto nos días previos á conmemoración desta data foi emocionante. Toda esta semana estiven en contacto coa prensa mexicana e foi moi estimulante porque, claro, alí celebran o Día dos Mortos dunha maneira moi especial… Non puideron escoller mellores datas.
Esta saída coincidiu ademais coa tradución de Kalandraka ao portugués de Escarlatina e Esmeraldina, que tamén saíu nestes días. Así que nada, aí estamos, a morte galega gañando terreo polo mundo! [risos].
– ND: O seu é fascinación polo alén.
– LC: Sempre me gustou o gótico, a literatura de pantasmas, de ultratumba, de vampiros… desde pequena. Bebín dese tipo de literatura. Os libros que me gustaban de adolescente eran dese pau, desde Un ollo de vidro…
Cada 31 de outubro miña irmá mais eu realizamos unha sesión de gastronomía e literatura. Facemos fotos macabras, tortas con temática destas datas… E onte [domingo] quixemos pór todos os libros que teño arredor da morte e non entraban na foto! É algo que me fixo moita graza, tomar conciencia de todos os libros que escribín arredor de ultratumba. É moi nutritivo ese mundo e, sobre todo, engancha o público infantil e xuvenil. Algo moi reconfortante. Creo que é porque se trata de escribir sobre o que está prohibido, sobre o tabú. Por iso pode resultar tan atraente, tan fascinante. Parece unha ironía pero a morte é unha parte moi importante da vida e se ninguén nos prepara para iso, cando sucede é absolutamente traumático. Xa o é, de natural… imaxina se non sabemos en que consiste.
– ND: E que nos pode adiantar sobre Golpes de luz (Xerais, 2021)?
– LC: Está a piques de saír, faltan 15 días e estou desexando que chegue ese momento. É outra novela para persoas adultas, logo da publicación de Infamia (Xerais, 2019).
É unha obra escrita a tres voces. Unha é a de Luz, que é unha muller de 80 anos; outra é a voz de Xulia, unha muller de 40; e a terceira é a de Sebas, que é un neno de 10 anos. Son tres xeracións. Avoa, nai e neto narran os mesmos feitos pero desde o seu particular punto de vista.
Crieime na zona de Lavadores (Vigo) xusto cando naceu o movemento veciñal “Madres contra la droga”, arredor de todo o tráfico de heroína nos anos 90. Vivía precisamente no barrio onde residiu moitos anos Carmen Avendaño. Nesa zona pasaron cousas bastante intensas arredor do tráfico de heroína e algunhas delas están neste libro. Iso marcou a miña infancia e creo que por iso escribín esta obra.
É unha novela que tamén aborda a temática dos coidados, a perda da memoria… Mais, e aínda que pareza mentira por todo o que acabo de comentar, é unha novela onde hai moitísimo humor. O humor ten unha presenza moi importante e os personaxes son moi esaxerados, rozan case o melodrama.”
Francisco Castro: “Quero mostrarlle á rapazada a represión fascista após o Golpe do 36”
Virxilio Rodríguez gaña o Premio Xosé Neira Vilas de Novela Curta
Desde Nós Diario:
“A obra Off the record, do profesor de Dereito Penal Virxilio Rodríguez Vázquez, gañou a sexta edición do Premio Xosé Neira Vilas de novela curta. Así o acordou por unanimidade o xurado deste galardón, reunido na tarde do sábado 30 de outubro no Pazo de San Roque, en Compostela.
O xurado -composto polos membros da Fundación Xosé Neira Vilas Juan Andrés Fernández, Henrique Neira e Fernando Redondo, así como polo crítico literario e profesor universitario Armando Requeixo– destacou a estrutura da obra ao alternar o relato en primeira persoa e as informacións que achegan testemuñas nunha gravadora.
Ademais, quixeron resaltar a “pulcritude estilística” da historia de Off the record, que “avanza, imparable, até un sorprendente final”, segundo destaca nun comunicado a Fundación Xosé Neira Vilas.
Por outra banda, o xurado puxo o foco no “estimábel nivel de participación e a calidade de varias das obras presentadas”, o que confirma “a boa saúde” da que goza este certame.
O vencedor da sexta edición, Virxilio Rodríguez Vázquez, é profesor de Dereito Penal na Universidade de Vigo. Recibirá o premio esta terza feira, 3 de novembro, nun acto público na Casa do Romano de Vila de Cruces (Pontevedra), sede da Fundación Xosé Neira Vilas.
O galardón está dotado de 1.000 euros e a obra seleccionada será publicada a través de Edicións Embora.”
Xosé Manuel Sánchez Rei: “O portugués como espello”
Lino García Salgado: “Cando fuximos do pasado estamos a perverter o futuro”
Entrevista de Belén Bouzas a Lino García Salgado en Nós Diario:
“”Ten perigo vérmonos tecendo abelorios / diante da tortura”, cal kamikazes. Eis o título do último libro de poemas que Lino García Salgado vén de publicar en Medulia. Un canto contra a non-sociedade que devora o mundo de hoxe. Tamén unha homenaxe “a todas esas facetas apartadas da luz”.
– Nós Diario (ND): Case 10 anos da publicación do seu último poemario, Melíflua Moradía, chega Kamikazes, que ve luz en Medulia. Unha agardada espera.
– Lino García Salgado (LGS): Son nove anos de silencio. A publicación de Melíflua Moradía coincidiu co nacemento de Uxía, a miña segunda filla, e despois diso entrei nunha época de complicacións. Mais seguín escribindo, pouco a pouco, e con eses poemas que tiña, creados ao longo deste tempo, nace Kamikazes.
Necesitaba sacar este libro, que é unha especie de recompilatorio deses poemas que presentaban o mesmo tipo de temática.
– ND: “Kamikazes pretende render homenaxe a todas esas facetas apartadas da luz, mostrar un dinamismo oculto para facernos sentir útiles”, escribe na presentación.
– LGS: Kamikazes é unha especie de homenaxe a toda esa xente que segue loitando, que loitou e que loitará. Mais non a eses que están en primeira liña nin en segunda liña, senón a todas esas loitas que son, en moitos casos, silenciosas, da xente que está a pé dereito, á súa maneira, porque cada loita é única e imprescindíbel.
Non só importan os que están diante, senón tamén os que están detrás e incluso os que non se ven. Hai moita xente que está nesa tesitura e creo que merecían unha homenaxe, unha voz…
– ND: Kamikazes móstrase dividido en catro libros. “Libro I. Trapos” arranca cun “nada hai libre nesta cidade”. Aquí están presentes o abandono, o suicidio (“utopicamente suicidas”, escribe), a penumbra… Desde o “nós”. É unha sociedade en decadencia, pasiva, onde “o tempo non nos é propio”.
– LGS: Escribo sobre o que observo, unha percepción do que vexo día a día. Fálasme de sociedade, mais sigo dicindo que a sociedade non existe. Non existe ese concepto da sociedade como antigamente.
Antes a sociedade era a posta en conxunto duns valores, duns traballos ou dunhas riquezas… para axudarse uns a outros. Agora estamos, terribelmente, nun tempo moi individualista no que se existe o concepto de sociedade é única e exclusivamente en temporadas e para casos puntuais. Non percibo que ese concepto da sociedade se poida transmitir aos días de hoxe.
Aquí abordo o abandono. Vémolo na propia estrutura das cidades, ou na estrutura da xente dentro das cidades, onde cada persoa vai ao seu aire… Non existe un nexo de unión. Hai moitas veces condutas que nos levan ao suicidio, nun sentido metafórico, á desconexión do resto, a cometer actos que non serían moi normais se realmente existise a sociedade en si.
“Trapos” porque, ao final, é o que somos, monicreques. Poucas opinións hai fundadas ou propias. Parece que somos altofalantes, que reproducimos sistematicamente o que nos están transmitindo ou metendo todos os días polos medios de comunicación. (…)”
