Arquivo da categoría: Institucións
A estabilidade marcou as cifras o sector cultural galego en 2023
Desde Cultura Galega:
“O Consello da Cultura Galega presentaba na mañá deste 13 de novembro a VIII Conxuntura estatística do ámbito cultural, publicación na que repasa os principais indicadores do sector ao longo de 2023. As conclusións do documentos salientan a estabilidade que viviu o noso país neste aspecto en canto ás cifras de emprego e de creación de empresas, e revela que continúa a medrar a produción e o consumo.
O sector cultural dá emprego a 36.800 persoas no noso país, unha cifra similar á do anterior período analizado. Así o revela o informe que realizou o Observatorio da Cultura Galega que, no entanto, advirte tamén que se produciu un descenso nesta cifra durante os últimos tres trimestres do ano. Os datos da Seguridade Social, pola súa banda, revelan un incremento de 216 filiacións neste ámbito, na súa maior parte adscritas ao réxime de persoas autónomas.
En canto á creación de empresas, ao longo de 2023 apareceron 135 novas firmas, catro menos que no ano anterior. Por actividades, a educación cultural, o deseño especializado e os servizos de arquitectura son os epígrafes que manteñen tendencias crecentes, mentres as actividades de fabricación de produtos culturais e axencias de noticias perden filiacións. Artes gráficas, librarías e actividades de comercio de produtos culturais mantiveron as súas cifras ao longo do último exercicio.
No ámbito do libro, as empresas de edición rexistradas pasaron de 49 a 52, e a cifra de edición de libros recuperou os niveis de 2011 con 2.955 rexistros. A literatura infantil e xuvenil, cun crecemento do 64,3% encabezan este incremento. En total, están rexistrados en galego 1.857 libros ao longo do último exercicio analizado, fronte aos 1.717 do anterior.
Unha cifra negativa para o sector é a baixada no comercio exterior de propostas culturais galegas. Se entre 2019 e 2023 se rexistrou un incremento do 88% neste ámbito, no último exercicio deuse unha mingua do 2,4% con respecto ao ano anterior (de 12.246.200 a 11.946.300 euros). As actividades de edición, que rexistraron un descenso do 6,6%, e as de creación, artísticas e espectáculos, que tamén baixaron un 6% foron as principais prexudicadas nesta tendencia.
Pola banda da administración pública, o documento recolle o incremento dun millón de euros, ata o 116,6, dos orzamentos autonómicos para cultura e normalización lingüística. Este crecemento, por baixo da media das contas do goberno, situou o nivel de gasto nestas áreas no 0,8% dos fondos autonómicos en 2023. Pola súa banda, as entidades locais galegas pasaron de investir 233,6 millóns de euros a 241,5, o que deixou o gasto un 6,7% do seu total, un 0,9% menos do que no ano anterior.
Entre as cifras destacadas do documento, está o importante incremento do gasto dos fogares galegos en produtos e servizos culturais, que superou os 500 millóns de euros en 2023, un 1,38% do seu gasto total. Os servizos culturais, que inclúen entradas ou subscricións a contidos, acaparan as cifras máis alta de gasto (151,7 millóns de euros, 55 máis só no último ano), seguidos dos libros (118,2 millóns) e dos soportes de imaxe, son e datos. A seguir a tendencia de recuperación, en 2023 foron ao cine 3.2 millóns de persoas fronte aos 1,2 de 2020, que supuxo unha recadación de 20,1 millóns de euros, cifras similares ás anteriores á pandemia.”
Posse como Membro Correspondente da Academia Angolana de Letras por Xosé Lois García
Conversa con Lois Ladra, novo director do Museo do Pobo Galego
Desde a Radio Galega:
“Conversamos co novo director do Museo do Pobo Galego, o antropólogo e arqueólogo Lois Ladra. Este coruñés nado en 1972 foi escollido tras un concurso de méritos con máis de vinte candidaturas.
O seu propósito é conseguir aumentar os recursos económicos e humanos do Museo, recuperar todo o conxunto monumental de San Domingos de Bonaval e concluír a montaxe das novas salas de Historia, coa vista posta no 50 aniversario da institución, en 2027. A entrevista pode escoitarse aquí.”
Lois Ladra avanza o seu proxecto á fronte do Museo do Pobo Galego: da recuperación integral de Bonaval á descentralización do museo
Desde Nós Diario:
“Acadar unha ampliación significativa dos recursos económicos e humanos destinados ao centro, consolidar o crecemento experimentado ao longo dos últimos anos, levar a cabo as obras de recuperación integral do conxunto monumental de San Domingos de Bonaval e concluír a montaxe das novas salas de historia coa vista posta no cincuenta aniversario da institución, en 2027. Son as principais liñas mestras do novo proxecto para o Museo do Pobo Galego co que Lois Ladra vén de asumir a Dirección da entidade.
A súas propostas foron, canda a súa formación no ámbito da antropoloxía e a súa experiencia profesional, un dos aspectos que a comisión seleccionadora tivo en conta á hora de elixir Ladra a través dun concurso de méritos con máis de vinte candidaturas. Así o apuntou esta terza feira a presidenta do Padroado do Museo do Pobo Galego, Concha Losada, na presentación de Lois Ladra, quen releva a Manuel Vilar Álvarez á fronte do museo, após a xubilación deste.
Lois Ladra (A Coruña, 1972) asumiu o cargo o pasado 2 de outubro co “orgullo de incorporarse á Dirección dunha entidade que representa o mellor deste país e un exemplo de como a sociedade civil pode organizarse para crear un centro referencial coma este”.
O novo director debullou tamén outros aspectos que merecerán especial interese nesta nova etapa da entidade, entre eles, a “descentralización do museo, para tentar chegar a todos os recunchos do país”, así como “o fortalecemento das relacións culturais e patrimoniais con Portugal e coa lusofonía”, mais sen deixar atrás os “firmes e sólidos valores fundacionais do Museo do Pobo Galego”, así como a experiencia acumulada no estudo, defensa e activación cultural do patrimonio etnolóxico do pobo galego, destacou.
Neste sentido, Ladra avogou tamén por alentar a “necesaria adaptación aos novos tempos, actualizando o discurso museolóxico e as instalacións museográficas”. Así, resumiu, o obxectivo será “celebrarmos con orgullo este medio século de vida, creando as condicións necesarias para que o Museo do Pobo Galego, tomando prestadas as fermosas palabras de Cunqueiro, poida seguir existindo mil anos máis como faro, luz e guieiro da nosa cultura e da nosa identidade como sociedade milenaria, plural, rica, dinámica, inclusiva e diversa”.
Lois Ladra é licenciado con grao en Xeografía e Historia na especialidade de Prehistoria e Etnoloxía pola Universidade Complutense de Madrid. Ten ademais un mestrado en Arqueoloxía pola Universidade do Porto (Portugal) e unha Licenciatura en Antropoloxía Social e Cultural. A súa experiencia laboral está ligada ao estudo, defensa e activación do patrimonio cultural, tanto en traballos desenvolvidos para diversas administracións públicas como en empresas españolas e portuguesas, así como no terceiro sector.
Antes de asumir a Dirección da institución Ladra xa formaba parte como asociado do Museo do Pobo Galego e viña colaborando na revista Adra desde o ano 2010.”
Xosé Lois García é nomeado membro correspondente da Academia Angolana de Letras
Desde Nós Diario:
“A Assembleia Geral da Academia Angolana de Letras (AAL) acordou por unanimidade nomear Xosé Lois García como novo membro correspondente desta institución.
A comunicación do nomeamento está asinada por Artur Pestana, Pepetela, presidente da AAL e un recoñecido e aclamado escritor universal en lingua portuguesa.
Xosé Lois García (Merlán, Chantada, 1945) é especialista da literatura de expresión portuguesa en África (a este continente viaxou en numerosas ocasións) e autor de antoloxías poéticas de Mozambique, Angola, Guiné-Bissau, Macau e o Brasil. Tamén é antólogo e tradutor. A súa obra está composta por mais de cincuenta libros publicados sobre diversas temáticas en galego, portugués e catalán.
Nunha opinión publicada en Nós Diario, García afirmaba que “os galegos en xeral descoñecemos bastante cada un dos contextos culturais e artísticos lusófonos, cuxo vehículo de comunicación é a lingua orixinal galaico-portuguesa”.
Neste sentido, afirmaba que “a Lusofonía conforma a estabilidade dun bloque lingüístico que para nós, os galegos, debemos ter conciencia e amparo do mesmo, onde a nosa fala está presente e, non sempre temos o atino de preservala dentro do contexto que nos confina como promotores da mesma”.”
Compostela: Dia da AGLP 2024
Margarita Ledo Andión impulsa un novo espazo para a cultura en Castro de Rei
Entrevista de Manuel Xestoso a Margarita Ledo Andión en Nós Diario:
“Un novo espazo para a cultura e o pensamento: así se define a Casa da Galería, que baixo o lema “Cinema, cultura, comunicación” abriu o 31 de xullo as súas portas en Castro de Rei (A Terra Chá), coa presentación da antoloxía poética da escritora e cineasta chairega Margarita Ledo Andión, Prefiro condenarme (Chan da Pólvora) e unha mostra de debuxos de Luís Moscardó, Paisaxe interior [debuxos que escriben versos].
A Casa da Galería está impulsada pola Fundación Margarita Ledo Andión, que ten como obxecto, segundo marcan os seus estatutos, “a conservación, investigación e difusión da obra da investigadora, escritora e cineasta Margarita Ledo Andión, a promoción da cultura galega en xeral e do cinema e o audiovisual en lingua galega en particular, así como doutros bens de cultura e comunicación”.
Porén, a definición legal non reflicte de maneira exacta a ambición do proxecto. “A idea orixinal sempre foi pór a disposición do público a documentación relacionada co meu traballo, vencellada, sobre todo, ao cinema e á comunicación”, explica Ledo, en conversa con Nós Diario. “Mais tamén hai traballos da Produtora Nós, un pequeno fondo de pintura galega e audiovisual, xunto con fondos hemerográficos e bibliográficos que contextualizan o anterior”.
Á hora de escoller un lugar onde depositar todo ese acervo, a Fundación comprobou que nas cidades xa existían centros de estudo abondos para levar a cabo este tipo de tarefas e -en liña coa tendencia de pensar e pór en valor a cultura que se fai en todo o territorio, máis alá do que se xera nas cidades- decidiron que a casa familiar en Castro de Rei era un lugar idóneo para crear un espazo destas características e, ademais, traballar en proximidade para estabelecer un centro de creación e visibilización da cultura da Chaira. “Estamos falando dun lugar no que se está creando unha pequena rede de centros que pode contribuír a pór en valor a cultura tendo en conta o enraizamento coa terra: nun pequeno radio están o Museo do Castro de Viladonga, a Casa-Museo Manuel María, a Casa de Álvaro Cunqueiro… Créase un pequeno circuíto que contribúe revitalizar a vida cultural e social da rexión”, sinala.
Nese compromiso coa cultura de proximidade, a Casa da Galería ten previsto, ademais, xerar actividades que afonden no coñecemento da Chaira, ir creando unha arqueoloxía da paisaxe que permita a identificación co territorio a medida que se vaia afondando no seu coñecemento.
“Se non coñeces ben todo o valor que pode chegar a ter a terra onde pos os pés, non es consciente das agresións que se exercen contra ela, das feridas constantes que está sufrindo agora mesmo; non te decatas das consecuencias que pode ter abrir unha estrada por determinadas paraxes ou os efectos que pode ter unha plantación de eucaliptos na percepción do teu espazo vital”, engade Ledo. “Por iso queremos acompañar cada acto con actividades de contextualización que contribúan a relacionar cultura e paisaxe”.
As próximas actividades discorren exactamente por ese camiño. Así, o 4 de setembro inaugurarase a exposición Os Notábeis. Á volta de personaxes dun Castro de Rei do século pasado, que, comisariada polo artista Bernardo Tejeda, recupera un proxecto no que confluíron os artistas Jorge Carla, Antonio Asensi e Israel Dawood en 2015: serigrafías sobre soporte téxtil. Un xogo que cuestionaba o concepto de autoría da peza de arte desembocou na aparición duns retratos estilizados tirados dun libro sobre unha historia de Castro de Rei, dando lugar a un grupo de pezas que constitúen o corpo da mostra. Unha sesión-debate coa artista plástica Luz Darriba analizará as obras desde a perspectiva de xénero.
E o día 11 de setembro decorrerá a proxección, por primeira vez en Castro de Rei, do documental Manuel María: eu son fala e terra desta miña terra, da propia Margarita Ledo Andión, seguida dun faladoiro -no que intervirán Marica Campo, María Pilar García Negro e Alberto Ansede, presidente da Fundación Manuel María- que lembrará os vinte anos do pasamento do poeta nacional.
En todo caso, o protagonismo, onte, recaía na Margarita Ledo poeta, a que hai case 55 anos publicaba o seu primeiro libro, o sorprendente Parolar cun eu, cun intre, cun inseuto (Xistral), que inauguraba unha das poéticas máis singulares e atractivas das últimas décadas que agora se condensan no volume Prefiro condenarme, cuxo título coincide co do seu último filme.
“Tematicamente non teñen nada que ver, pero si que xorden da mesma pulsión interna”, relata a escritora e cineasta. “É unha frase que lle escoitei á miña nai no contexto dunha discusión dura. Axiña me decatei que era unha frase de insumisión que se podía interpretar en sentido relixioso mais tamén persoal”. (…)”
Roberto Pascual deixa a Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia no mellor momento do festival en décadas
Desde Nós Diario:
“Coas 40 edicións da Mostra Internacional de Teatro (MIT) de Ribadavia, fecha un ciclo de éxito e crecemento cuantitativo e cualitativo da MIT, que deixa paso a unha nova etapa, anunciou a Dirección da mostra na clausura do evento.
No mellor momento do festival nas últimas décadas, o director da MIT, Roberto Pascual, anunciou a súa decisión de deixar o cargo tras unha moi meditada fase de valoración da situación e do que significa para Ribadavia e para a Galiza un motor sociocultural destas características.
Por un lado, Roberto Pascual valora que despois de 15 anos e 16 edicións na Dirección Artística do festival, é necesario deixar paso a un novo proxecto nun cargo de responsabilidade pública dunha institución cultural coma a MIT.
“Non convén eternizarse nun mesmo posto de responsabilidade pública, débese ter sentido institucional tanto nos momentos de defensa das debilidades coma nos momentos máis florecentes. A honestidade e o sentido de servizo público para os dereitos da cidadanía deben estar por enriba dos sentimentos egoístas que poidan darse en situacións de estabilidade e recoñecemento amplo como esta”, explicou o director da mostra.
“Marchar nun momento tan bo, con premios e apoios, tamén é xenerosidade co proxecto, oportunidade para que a mostra poida seguir no bo camiño e darlle normalidade ás transicións, que na maioría dos casos se dan por motivos non positivos. Debería ser máis normal o legado en positivo para o ben común e as transicións acompañadas”, afirmou Pascual.
Roberto Pascual fará un balance demorado da súa etapa, que foi desde a 25 edición até a número 40, no mes de setembro. Será no pleno deste mes, no Consistorio de Ribadavia, e dará cumprida información e detalles da evolución da Mostra estes anos en termos de transparencia, sustentabilidade e progreso profesional e internacional. (…)”
I Encontro do Livro Galego
Marta Dacosta representa a AELG nesta actividade.
“Os dias 18-19 de julho terá lugar na Faculdade de Filologia da Universidade da Corunha (UDC) o 1º Encontro do Livro Galego, que congregará investigadoras e profissionais do setor da edição na Galiza. Aproveitando os cinquenta anos da publicação de O libro galego a discusión, considerado o começo da reflexão contemporânea sobre a indústria do livro na Galiza, este encontro pretende servir para partilhar diagnósticos e estratégias de futuro em relação ao mundo editorial nos seus distintos eixos: institucional, profissional, associativo e académico.
Com este fim são organizadas quatro sessões de trabalho distribuídas em duas jornadas, que reunirão pessoas representantes das instituições culturais (Subdirección Xeral do Libro, Consello da Cultura Galega, área de Cultura da Deputación da Coruña), da investigação (Universidade da Coruña, da Universidade de Vigo, Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades) e do âmbito profissional (Asociación Galega de Editoras, Federación de Librarías de Galiza, Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, Asociación Galega de Profesionais da Ilustración, Asociación Galega de Profesionais da Tradución e da Interpretación, Consorcio Editorial Galego).
Este evento é organizado no seio do projeto de investigação “Campo Editorial e Cultura Autonómica: institucionalização e industrialização do livro na Galiza (1978-2026)”. Pode consultar-se mais informação sobre o Projeto e sobre o Encontro em Livro Galego.”
