Arquivo da categoría: Poesía

“Punto de encontro”, por Ánxela Lema París

Publicado o por

Artigo de Ánxela Lema París na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Pasar as páxinas do Spleen en catro tempos de Arancha Nogueira é adentrarse nun mapa onde todos os puntos marcados nos resultan familiares. Un mapa por onde todas as que nacemos entre finais dos oitenta e principios dos noventa vagamos zombies, cansas e ansiosas. Un espazo que creou como punto de encontro para o acougo e o entendemento, para a empatía e a rede.
Un discurso poético con pegadas dunha Lupe Gómez cando lemos as súas vontades “de saír correndo polas rúas/ espida e vermellísima/ case igual que como nacín” e, como os de Lupe, versos directos, desgarrados, reais, que doen por momentos e que, por outros, sacan un sorriso. Un espello no que non sempre e cómodo verse, mais si necesario.
Encontramos aquí unha cidade escura e gris, unha Compostela na que vivimos de aluguer, na que os corpos teñen cicatrices e nada teñen que ver cos maniquís utópicos, na que xa non están as amigas de sempre porque tiveron que emigrar e onde as que aquí ficamos imos dun lado para outro en constante transición precaria. Nogueira mostra sen filtros de Instagram a crúa realidade da nosa xeración cunha angustia constante que percorre todo o poemario sobre as promesas nunca realizadas, os obxectivos nunca acadados e con ese conflito continuo co que vivimos entre a realidade e a ficción. Porque, como ben di, “o feo sempre nos molesta” nunha ollada afeita ao mundo de Mr. Wonderful, cheo de emoticonos e un mundo dixital tan perfecto como irreal que nos fai cuestionarnos a cada paso. Ben ao contrario, o que nós temos como paisaxe é unha “chaira enorme de plantas de interior” que nunca fotografamos por vergoña a partillar. E como iso, o silenciamento do número de lavadoras que poñemos, do blue tac que queda pegado nas paredes de cada piso que habitamos e das postais que non imos mandar porque iso, como o feo, incomoda. (…)”

Pontevedra: Salón do Libro 2019

Publicado o por

Desde o Salón do Libro:
“Vinte anos de revolución! Hai unha vella canción que di que vinte anos non son nada, máis para nós vinte anos son -case- todo.
O Salón chegou hai vinte anos á nosa cidade con vontade de revolucionala. E así o fixo, cambiounos á cidade e á nós. Con el aprendemos que a literatura infantil e xuvenil non era só cousa de crianzas, e que non era a rama pobre da Literatura -que din- con maiúsculas. Que as ilustracións non son debuxiños que adornan o texto, que son quen de contar a súa propia historia. Que as lecturas, se son compartidas tórnanse máis enriquecedoras e divertidas. Que os contos lidos ou narrados en voz alta da caloriña ao corazón e arredan o medo e o frío. Que a música tamén serve para inventar universos. Que hai moitos mundos que nunca coñeceremos se non nos atrevemos a mergullarnos nas páxinas dos libros. Co Salón tamén aprendemos que as cousas só medran se se fan con ilusión e co traballo de todos e todas, por iso chegamos ata aquí, por toda a equipa de xente xenerosa que ao longo destas dúas décadas foi deixando o seu tempo, coñecemento, boa vontade, enerxía, devezos e soños, sen os que tería sido imposible celebrar este vinte aniversario.
Esta festa é vosa, de todas as crianzas, familias, docentes, escolas, bibliotecas… que pasastes algunha vez -ou todas as veces- polo Salón, para escoitar contos, lelos ou gozar dos mundos máxicos que tentamos crear coa ambientación cada ano. Moitos chegastes a primeira vez como cativos e cativas e agora nos acompañades como pais e nais, ou traballando con nós, como monitores ou contando contos, impartindo obradoiros… O Salón, igual que a nosa cidade, transformouse e transformounos nestes vinte anos, desde o claro compromiso de as crianzas nesta Boa Vila (que dá de ler a quen pasa) son a medida de todas as cousas. E coincidindo con Borges, de que as cidades son libros que se len cos pés, a nosa lese con pés de neno e de nena, e lese moito mellor desde que o Salón está con nós. Celebremos estes vinte anos e brindamos porque veñan máis vinte!. Aquí pode verse o programa completo.

Noelia Gómez: “Foi a través da escrita como souben aceptar o cambio. Así aprendín a comprender a perda”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Noelia Gómez en Praza (foto de Carlos Rei):
“A aceptación da perda a través da asunción da idea da vida como tránsito, movemento. A escrita como berce desde o que reconstruírnos. O diálogo coa xinealoxía de mulleres que nos precederon. A mudanza, a transformación do rural e a súa fusión, quizais, co urbano. Son algunhas das ideas arredor das que se artella O xiro (Xerais), o primeiro poemario de Noelia Gómez. A autora respondeu por correo electrónico as nosas preguntas sobre este libro.
– Praza (P): O xiro é o tránsito, o movemento, a mudanza… Por que o poemario se chama O xiro? (Hai unha dedicatoria á avoa no principio do libro relacionada con isto)
– Noelia Gómez (NG): Hai tres anos, en outono de 2016, agromou en min a vontade de escribir sobre o xiro. Foi así tal cal: “quero escribir sobre o xiro”. Como quen di, “estou escribindo sobre flores”, por exemplo, eu dicía “estou escribindo o xiro”. No momento no que xa estaban as partes pechadas, cada poema, cada verso eran os buscados, cando chegou o momento de poñerlle nome a todo iso, decateime de que o título sempre estivo presente, desde o comezo.
Foi algo case innato o nome do poemario. Por outra banda, O xiro comeza a ferver dentro a partir da morte da miña avoa en novembro de 2014. Nese sentido, penso que a afirmación “quero escribir sobre o xiro”, estivo dous anos xestándose ata que un día abrollou. Polo tanto, detrás do poemario hai dous anos de fermentación case inconsciente e dous anos de creación e traballo.
– P: O xiro ten tres partes diferenciadas por un título: contorno, eixe e desprazamento. A primeira parece máis ligada ao rural e a terceira máis ao urbano. Por que esta estrutura en partes? Cal é a diferenza no contido de cada unha delas?
– NG: Cando tiven claro que quería crear un poemario sobre o xiro, pensei nunha estrutura que me permitise reflectir o momento xiratorio. A primeira parte tiña que tratar sobre o espazo e o lugar primeiros. A atmosfera a partir da que estamos xirando. Contorno é a parte máis extensa, está a infancia, o crecemento, a maduración das rapazas que nos criamos no rural. Este é o noso contorno. Un contorno de brañas, cociña de ferro, tractor, árbores, azul.
A segunda parte é o eixe. O eixe é o punto a partir do cal se xira. É o centro do movemento. Neste libro o eixe construímolo nós, as mulleres. É a parte máis feminista na que se tenta deconstruír a perspectiva patriarcal e erguer o edificio desde unha mirada feminista. E por último, no desprazamento, aparece o urbano, o material. Xa non estamos na casa de aldea, estamos na cidade, noutro mar. O desprazamento é o lugar actual no que se atopa a voz poética. A voz poética constrúe o poemario coa concienciación de que vive no desprazamento. (…)”

Miriam Reyes: “Xoguei, estudei, deixei falar o inconsciente. Botei man de todo o que tiña para aprender a dicir de novo”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Miriam Reyes en Praza:
“A sardiña é un alimento humilde, popular, que forma parte do recordo do avó. Mais tamén é el, o avó. O alimento do que ela leva toda a vida comendo, manténdoo vivo. Porque el ensinoulle a amar. A pensar. A falar nunha lingua que, ao emigrar, sendo unha nena, parou de ser a súa sen deixar, ao mesmo tempo, nunca de pertencerlle. “Sinto que lle debo o mellor de min”, di. Ela é a poeta Miriam Reyes. El é o seu avó. E Sardiña (Chan da Pólvora) é o poemario no que ela recupera, 35 anos despois, a través da pegada del, e da poesía, o idioma que perdera ao marchar aos 8 anos a Venezuela.
– Praza (P): No poemario cóntase, dalgunha maneira, un proceso real: o teu intento de recuperar unha lingua -o galego, esquecido ao marchar aos 8 anos- cos seus significados. Foi así como o pensaches desde o principio, ao ser convidada por Antón Lopo a escribir un poemario en galego? Como foi o proceso de creación?
– Miriam Reyes (MR): Cando Antón Lopo me propuxo facer o libro eu díxenlle que estaba tolo, que eu non era quen de escribir en galego. El contestoume: aí cho deixo. Coma quen planta unha semente. Aos seis meses volveu preguntarme polo libro, e xusto entón un pequeno talo empezou a asomar da terra. O primeiro que veu foi o meu avó: o libro é unha homenaxe e un lugar no que atoparme con el.
Ese lugar está feito da súa lingua, que non é a miña. Os poemas documentan o meu achegamento á lingua así como as miñas limitacións e frustracións nese proceso. Están feitos con consultas ao dicionario da RAG e a manuais oficiais, con canción populares e cas palabras de poetas que ficaron reverberando en min. Xoguei, estudei, deixei falar o inconsciente. Botei man de todo o que tiña para aprender a dicir de novo.
– P: Tachas algúns versos, mais deixándoos lexibles. Por que? É un xeito de evidenciar o proceso de escrita?
– MR: Quería evidenciar tanto a inseguridade, o tatexo o e o tenteo a máis dun nivel coma a autocensura, que ás veces ten que ver co estilístico, ás veces co normativo e outras co cultural. (…)”