Arquivo da categoría: Tradución
Comunicado oficial da ATG sobre a orde da Xunta para a concesión de axudas á tradución
Compostela: presentación de Poesie della chiara certezza, de Uxío Novoneyra
Vigo: presentación de A desfeita, de Albert Camus, traducido por Xosé Manuel Beiras
O tránsito da literatura galega cara ao inglés
Entrevista 
de Daniel Salgado a Jonathan Dunne en Nós Diario (foto: cedida):
“As cifras resultan elocuentes. Cando a editorial Small Stations comezou a traducir literatura galega ao inglés, en 2009, só había 29 libros galegos nesa lingua. Once anos despois, son 105. Corenta e seis deles viron luz en Small Stations, a editorial con sede en Sofía (Bulgaria) que dirixen Jonathan Dunne e Tsvetanka Elenkova. Os seus títulos están dispoñíbeis, explican, “a través de 39.000 librarías a un prezo razoábel” e cobren o arco temporal que vai, por caso, de Rosalía de Castro a Teresa Moure e pasa por Celso Emilio Ferreiro, Lois Pereiro ou Anxos Sumai.
Dunne estudou filoloxía clásica na Universidade de Oxford. “Quería modernizar o meu coñecemento aprendendo algunha lingua románica”, relata a Nós Diario vía correo electrónico, “e acabei en Lugo. Atraíame a súa muralla romana e o verde da paisaxe”. Non foi alí onde aprendeu galego, pero si algunhas das súas singularidades gramaticais: xa en Barcelona discutiu duramente cunha profesora de castelán sobre a existencia ou non do pretérito perfecto. “Nunca o escoitara durante un ano de estancia en Lugo”, di. Decidiu coñecer as razóns profundas daquela distorsión: anotouse en clases de galego co escritor Camilo Valdeorras. Así descubriu ademais todo un continente, o da literatura galega.
“Creo na tradución como metáfora da vida. As cousas pasan a través de nós, non somos os seus autores”, responde á pregunta de por que dedicar tantos esforzos ao labor, “e creo que é moi importante a comprensión e a apreciación entre culturas. Sempre quixen situarme nese punto”. Como proba do atinado das súas teses, a recepción especialmente cálida de dous volumes de Small Stations: New Leaves (Follas Novas, 2016) e Galician Songs (Cantares Galegos, 2013) de Rosalía de Castro en versión da poeta canadiana Erín Moure.
“A edición en inglés de Cantares Galegos tardou 150 anos en aparecer!”, afirma Dunne, “e as de Moure foron as primeiras edicións completas en inglés de poemarios galegos da autora” (…)”
Lugo: presentación da tradución de Oxalá puidesen falar, de James Herriot
“Novoneyra en Estados Unidos: ecopoetry”
Artigo
de Daniel Salgado en Nós Diario:
“Uxío Novoneyra (O Courel, 1930-Compostela, 1999) cantou o mundo onde este se chama O Courel. A súa poesía é unha intensificación máxima da atención á materia, e no Courel dos tesos cumes a materia é o mundo. Os Eidos, cuxa primeira edición data de 1955 pero que foi evoluíndo, arrequecendo, despregándose en sucesivas variantes, condensa a súa ollada. É ademais a base The Uplands: Book of the Courel and other poems, o volume traducido pola canadiana Erín Moure que leva Novoneyra ao ámbito anglosaxón. Publica a editorial estadounidense, de Texas, Veliz Books.
“Para min a poesía de Novoneyra é unha poesía con moita resonancia a esta beira do Atlántico, onde nos últimos anos falamos de ecopoetry”, explica Moure a Nós Diario vía correo electrónico, “e tamén da conexión coa terra dos pobos autóctonos”. A etiqueta ecopoesía está a adquirir fortuna crítica e editorial, en paralelo ás mobilizacións globais de alerta contra a mudanza climática. Aí encaixa Novoneyra, segundo a tradutora, aínda que nunha perspectiva máis ampla e politicamente radical: “Eses pobos autóctonos sufriron a colonización europea e seguen a reivindicar o seu dereito de vivir e de custodiar a terra, gobernarse a si mesmos fronte á destrución industrial da sociedade capitalista”.
“Moito que dicirnos”
Esta lectura exterior sobre Novoneyra abre portas críticas que exceden certos lugares comúns. “É un poeta que ten moito que dicirnos”, di Moure, “aquí tamén hai montes, tradicións e cultura popular rural. Hai traballos e hai historias. O seu minimalismo, a súa atención á palabra exacta, ofrecen riqueza ás poetas de América do Norte”. Pero fíxoo nunha lingua propia sintetizada a partir do galego do país courelao.
“Foi un reto tremendo e un pracer ao mesmo tempo crear unha voz para Novoneyra”, expón, “que leva sotaque canadiano dentro do gran mundo inglés. É unha pequena lingua, mais, como a de Novoneyra, é grande”. A invención de palabras foi unha das tácticas usada por Moure en The Uplands, “algo que non é tan difícil dado o substrato xermánico do idioma inglés”. Así foi pasando o “sentido marabilloso do ritmo, a súa música” do poeta ao universo saxón. (…)”
Premios Fervenzas Literarias para Os mellores libros do 2019
Desde Fervenzas Literarias:
“Tras case un mes de votacións, o 15 de xaneiro pechou o prazo para votar na enquisa anual para escoller Os mellores libros do ano.
Como cada ano, queremos darvos as grazas a todas e a todos os lectores que cos vosos votos axudades, dende hai xa trece anos, a facer posible esta proposta. Moitas grazas!
E agora so resultados… Moitos parabéns aos libros premiados! Velaquí están os mellores libros do 2019!
– Mellor libro de narrativa para Carrusel, de Berta Dávila.
– Mellor libro de poesía para Feliz Idade, de Olga Novo.
– Mellor libro de ensaio/investigación para Vigo, puro milagre, de Manuel Bragado.
– Mellor libro de teatro para Na miña alma ouvea un lobo, de Xavier Lama.
– Mellor álbum de banda deseñada para O bichero IX, de Luís Davila.
– Mellor libro traducido para público adulto para Os homes explícanme cousas, de Rebecca Solnit, traducido por María Fe González Fernández.
– Mellor libro de literatura xuvenil para Os corpos invisibles, de Emma Pedreira.
– Mellor libro de literatura infantil para Xelís, o guieiro das botellas de mar, de Rosa Aneiros.
– Mellor libro traducido de literatura infantil e xuvenil para Astérix: A filla de Vercinxetórix, de René Goscinny, Albert Uderzo, Jean-Yves Ferri e Didier Conrad, traducido por Isabel Soto, Xavier Senín e Alejandro Tobar.
– Autor/a do ano para Ledicia Costas.
– Ilustrador/a do ano para Andrés Meixide.
– Mellor capa de libro para adultos para Infamia, de Ledicia Costas.
– Mellor capa de libro de literatura infantil e xuvenil para Amani, de Miguelanxo Prado, publicada por Retranca Editora.
– Mellor editorial do ano para Xerais.
– Mellor crítico/a literario/a para Armando Requeixo.
– O mellor acontecido para o Premio Estatal de Poesía para Pilar Pallarés.
– O peor acontecido para a política cultural e lingüística da Xunta de Galicia.
– Mellor Libraría para a Libraría Cartabón.
– Mellor medio de comunicación para Praza.
– Mellor blog/web literaria para BiosBardia.”
O Carballiño: presentación de O meu pecado mortal, de Clara Campoamor
Extraordinario, de Antón Lopo, primeira novela en galego nas recomendacións do Pen
Desde
Sermos Galiza:
“A editorial Galaxia vén de facer público que a novela Extraordinario, de Antón Lopo, se converteu na primeira obra deste tipo en lingua galega en entrar nas obras recomendadas polo Pen de Estados Unidos de América, unha das organizacións máis prestixiosas do país. O recoñecemento chega a través da tradución de Jacob Rogers, que lle valeu a bolsa anual que outorga esta institución xunto coa Fundación Heim.
A iniciativa do Pen traballa pola promoción da recepción de obras traducidas ao inglés, co obxectivo de aumentar o pouco número de traducións que aparecen nesta lingua. Foron máis de 260 os proxectos presentados este ano, dos que o xurado seleccionou 11 de dez idiomas diferentes.
Entre as autoras seleccionadas figuran Fabio Morabito, a cineasta Natalia Meshchaninova, Cristina García Morales, a activista africana Monique Ilbouopo ou Sandra Petrignani, unha das máis famosas escritoras italianas actuais.
O xurado destacou de Extraordinario o “vívido retrato” que Lopo realiza sobre a Galiza actual e a dos últimos anos da ditadura franquista. Trátase tamén, engaden, dun “entrañable relato” sobre un rapaz de orientación queer que medra nunha sociedade represiva e que se converte nun bisexual que traballa como acompañante. Da novela salientan o abano temático que aborda, desde a emigración, a inmigración, o cambio de clima e a distancia entre o urbano e o rural na Galiza.
Jacob Rogers asegura que a novela o atrapou “desde a primeira páxina”. “O que me pasou con esta novela é unha das mellores guías que teño como tradutor: máis que gozar dela, quedei totalmente abraiado ante ela, de maneira que a miña única resposta foi un desexo intenso de traducila”, declara.”
